Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Üçlük müdaxiləsi və ya Üçlər müdaxiləsi (三国干渉, Sanqoku kanşo) – 1895-ci ildə Rusiya, Almaniya və Fransa tərəfindən Yaponiyaya qarşı həyata keçirilən diplomatik müdaxilə. Müdaxilənin məqsədi Çin-yapon müharibəsi nəticəsində imzalanan Şimonoseki müqaviləsindən sonra Lyaodun yarımadasının Çinə qaytarılması barədə Yaponiyanı məcbur etmək idi.
Arxaplan
Qərb dövlətləri Çin-yapon müharibəsinə birbaşa müdaxilə etməsələr də, Şərqi Asiyanın gələcəyi ilə bağlı narahat idilər. Qeyri-stabilliyin inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında ölkələr arasındakı münasibəti pozacağını düşünən Qərb dünyası Asiyadakı radikal dəyişikliklərə qarşı idi.
Şimonoseki müqaviləsi imzalanmadan qabaq Avropa dövlətləri müqavilənin şərtləri barədə narahat idilər. Onlar Çinin ərazi parçalanması yaşayacağını və Tzin sülaləsinin başa çata biləcəyini düşünürdülər. Nəticədə, Çində xarici dövlətlər arasında kəskin mübarizə başlayacaqdı. 4 aprel 1895-ci ildə yaponlar Tokioya gələn Qərb nümayəndələrinə müvəqqəti sülh şərtlərini göstərdikdən sonra Rusiya naziri bu vəziyyətə müdaxilə olunacağını bildirmişdir. Bu xəbərdarlıq diqqətə alınmamış və müqavilə imzalanmışdır.
Müdaxilə
Avropa dövlətləri dərhal Lyaodun yarımadasının Çinə qaytarılması üçün hərəkətə keçmişdirlər. Çindəki təsirini itirəcəyindən narahat olan Rusiya Almaniya və Fransanı Yaponiyaya diplomatik təzyiq etməyə dəvət etmişdir. Bu dövlətlərin Şərqi Asiyada və ya Yaponiyaya qarşı konkret strategiyaları olmasa da, Rusiya Şərqi Asiyada özünə aid liman istəyirdi.Birləşmiş Krallıq da müttəfiqliyə dəvət olunsa da, liberal hökumət dəvəti qəbul etməmişdir.
23 aprel 1895-ci ildə Fransa, Almaniya və Rusiya hökumətləri Yaponiya hökumətinə Lyaodun yarımadasının Çinə qaytarılmasını "məsləhət etmişdirlər". Bu müdaxilə Yaponiyada böyük sensasiyaya səbəb olmuşdur. Yaponiya əvvəlcə Avropa dövlətlərinin müqavilə şərtlərinə müdaxilə edə bilməyəcəklərini düşünsə də, Üçlər ittifaqı yaponlara ultimatum təqdim etmişdir. Yaponiya ABŞ və Birləşmiş Krallıqdan dəstək istəsə də, nəticə əldə etməmişdir. Yaponlar müqavilənin qalan hissəsini xilas etmək üçün yarımadanı qaytarmağa razı olmuşdurlar. 5 mayda İto Hirobuminin başçılıq etdiyi hökumət Üçlər ittifaqına bildirmişdir ki, 450 milyon yen təzminat qarşılığında yarımadanı Çinə qaytaracaqlar. Dekabr ayına qədər bütün Yaponiya qüvvələri yarımadadan çəkilmişdir.
Nəticələr
1898-ci ildə Rusiyanın yarımadada yerləşən Port-Artur və Dalyan limanlarını icarəyə götürməsi Yaponiya ilə Rusiya arasında böhrana səbəb olmuşdur. Bu böhran 1904-cü ildə Rus-yapon müharibəsinin başlamasına gətirib çıxarmışdır.
Müdaxilənin Yaponiyada böyük emosional və psixoloji təsiri olmuşdur. Yaponların beynəlxalq münasibətlərə olan baxışlara dəyişmiş, Qərb dövləri kimi siyasi oyunlardan istifadə etməyə başlamışdırlar.
İstinadlar
- Kodansha Encyclopedia of Japan. səh. 106
- Kodansha Encyclopedia of Japan. səh. 107
Ədəbiyyat
- Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). VIII cild. Tokio: Kodansha. 1983. ISBN . İstifadə tarixi: 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ucluk mudaxilesi ve ya Ucler mudaxilesi 三国干渉 Sanqoku kanso 1895 ci ilde Rusiya Almaniya ve Fransa terefinden Yaponiyaya qarsi heyata kecirilen diplomatik mudaxile Mudaxilenin meqsedi Cin yapon muharibesi neticesinde imzalanan Simonoseki muqavilesinden sonra Lyaodun yarimadasinin Cine qaytarilmasi barede Yaponiyani mecbur etmek idi Lyaodun yarimadasinin qaytarilmasi konvensiyasi 8 noyabr 1895 ArxaplanQerb dovletleri Cin yapon muharibesine birbasa mudaxile etmeseler de Serqi Asiyanin geleceyi ile bagli narahat idiler Qeyri stabilliyin inkisaf etmis ve inkisaf etmekde olan olkeler arasinda olkeler arasindaki munasibeti pozacagini dusunen Qerb dunyasi Asiyadaki radikal deyisikliklere qarsi idi Simonoseki muqavilesi imzalanmadan qabaq Avropa dovletleri muqavilenin sertleri barede narahat idiler Onlar Cinin erazi parcalanmasi yasayacagini ve Tzin sulalesinin basa cata bileceyini dusunurduler Neticede Cinde xarici dovletler arasinda keskin mubarize baslayacaqdi 4 aprel 1895 ci ilde yaponlar Tokioya gelen Qerb numayendelerine muveqqeti sulh sertlerini gosterdikden sonra Rusiya naziri bu veziyyete mudaxile olunacagini bildirmisdir Bu xeberdarliq diqqete alinmamis ve muqavile imzalanmisdir MudaxileAvropa dovletleri derhal Lyaodun yarimadasinin Cine qaytarilmasi ucun herekete kecmisdirler Cindeki tesirini itireceyinden narahat olan Rusiya Almaniya ve Fransani Yaponiyaya diplomatik tezyiq etmeye devet etmisdir Bu dovletlerin Serqi Asiyada ve ya Yaponiyaya qarsi konkret strategiyalari olmasa da Rusiya Serqi Asiyada ozune aid liman isteyirdi Birlesmis Kralliq da muttefiqliye devet olunsa da liberal hokumet deveti qebul etmemisdir 23 aprel 1895 ci ilde Fransa Almaniya ve Rusiya hokumetleri Yaponiya hokumetine Lyaodun yarimadasinin Cine qaytarilmasini meslehet etmisdirler Bu mudaxile Yaponiyada boyuk sensasiyaya sebeb olmusdur Yaponiya evvelce Avropa dovletlerinin muqavile sertlerine mudaxile ede bilmeyeceklerini dusunse de Ucler ittifaqi yaponlara ultimatum teqdim etmisdir Yaponiya ABS ve Birlesmis Kralliqdan destek istese de netice elde etmemisdir Yaponlar muqavilenin qalan hissesini xilas etmek ucun yarimadani qaytarmaga razi olmusdurlar 5 mayda Ito Hirobuminin basciliq etdiyi hokumet Ucler ittifaqina bildirmisdir ki 450 milyon yen tezminat qarsiliginda yarimadani Cine qaytaracaqlar Dekabr ayina qeder butun Yaponiya quvveleri yarimadadan cekilmisdir Neticeler1898 ci ilde Rusiyanin yarimadada yerlesen Port Artur ve Dalyan limanlarini icareye goturmesi Yaponiya ile Rusiya arasinda bohrana sebeb olmusdur Bu bohran 1904 cu ilde Rus yapon muharibesinin baslamasina getirib cixarmisdir Mudaxilenin Yaponiyada boyuk emosional ve psixoloji tesiri olmusdur Yaponlarin beynelxalq munasibetlere olan baxislara deyismis Qerb dovleri kimi siyasi oyunlardan istifade etmeye baslamisdirlar IstinadlarKodansha Encyclopedia of Japan seh 106 Kodansha Encyclopedia of Japan seh 107EdebiyyatKodansha Encyclopedia of Japan ingilisce VIII cild Tokio Kodansha 1983 ISBN 0 87011 628 2 Istifade tarixi 2022