Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Azarol yemişan (lat. Crataegus azarolus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.
| Azarol yemişan | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Azarol yemişan | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Təbiətdə növün arealı Fransanın cənubunu və İtaliyanı əhatə edir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 6 m-ə çatan, cavan zoğları bozumtul tükcüklü, yayın axırlarında təxminən çılpaqlaşan ağac və ya koldur.Tikanları çox və ya azsaylı, bəzən isə tikansızdır, uzunluğu 0,5-1,5 sm-dir. Yarpaqları tünd yaşıl, uzunluğu 3-7 sm, eni 2,5- 6,5 sm, çılpaq və ya üstü sıx olmayan yapışıq tükcüklüdür, əks-yumurtavaridən rombvariyədək dəyişir, kənarları bütöv və ya ucunda bir-üç dişli pərlidir. Çiçək qrupunun diametri 3-5 sm çoxçiçəklidir, çiçək saplağı yaxşı inkişaf etmiş tükcüklüdür. Çiçəklərin diametri 1,5 sm, kasayarpaqları enli-üçkünc, tükcüklüdür; sütüncuqları iki, bəzən bir-üçdür. Mayda çiçəkləyir. Meyvələri təxminən şarşəkilli, diametri 12–15 mm, açıq qırmızı, yeməlidir. Çəyirdəkləri iri, bəzən bir, uzunluğu təxminən 10 mm, diametri 8 mm, arxa tərəfdən çox qabarıq və şırımlı, ön tərəfdən hamar və bir az batıqdır. İyul-sentyabrda meyvə verir.
Ekologiyası
Torpağa tələbkar deyildir. İstiyə və soyuğa davamlıdır. Kolluqlarda bitir.
Azərbaycanda yayılması
Respublikanın bəzi bölgələrində mədəni şəraitdə park və bağlarda rast gəlinir.
İstifadəsi
Qərbi Aralıq dənizi ölkələrində qədimdən meyvəli bitki kimi becərilir. Rusiyada və yaxın ölkələrdə azarol yemişanı becərilmir. Bu adla müxtəlif növlər, əsasən Pontiya yemişanı (Crataegus pontica) becərilir.
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 477.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azarol yemisan lat Crataegus azarolus bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin yemisan cinsine aid bitki novu Azarol yemisanElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Yarimtriba Cins YemisanNov Azarol yemisanBeynelxalq elmi adiCrataegus azarolus L 1753Sekil axtarisiITIS 836599NCBI 298644EOL 1258189Tebii yayilmasiTebietde novun areali Fransanin cenubunu ve Italiyani ehate edir Botaniki tesviriHundurluyu 6 m e catan cavan zoglari bozumtul tukcuklu yayin axirlarinda texminen cilpaqlasan agac ve ya koldur Tikanlari cox ve ya azsayli bezen ise tikansizdir uzunlugu 0 5 1 5 sm dir Yarpaqlari tund yasil uzunlugu 3 7 sm eni 2 5 6 5 sm cilpaq ve ya ustu six olmayan yapisiq tukcukludur eks yumurtavariden rombvariyedek deyisir kenarlari butov ve ya ucunda bir uc disli perlidir Cicek qrupunun diametri 3 5 sm coxciceklidir cicek saplagi yaxsi inkisaf etmis tukcukludur Ciceklerin diametri 1 5 sm kasayarpaqlari enli uckunc tukcukludur sutuncuqlari iki bezen bir ucdur Mayda cicekleyir Meyveleri texminen sarsekilli diametri 12 15 mm aciq qirmizi yemelidir Ceyirdekleri iri bezen bir uzunlugu texminen 10 mm diametri 8 mm arxa terefden cox qabariq ve sirimli on terefden hamar ve bir az batiqdir Iyul sentyabrda meyve verir EkologiyasiTorpaga telebkar deyildir Istiye ve soyuga davamlidir Kolluqlarda bitir Azerbaycanda yayilmasiRespublikanin bezi bolgelerinde medeni seraitde park ve baglarda rast gelinir IstifadesiQerbi Araliq denizi olkelerinde qedimden meyveli bitki kimi becerilir Rusiyada ve yaxin olkelerde azarol yemisani becerilmir Bu adla muxtelif novler esasen Pontiya yemisani Crataegus pontica becerilir IstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 477 Hemcinin bax