Vikipediya azad ensiklopediya Asiya dəyərləri 1990 cı illərdə Cənub şərqi və şərqi Asiya xalqları üçün ümumi olan cəmiyy

Vikipediya azad ensiklopediya Asiya deyerleri 1990 ci illerde Cenub Serqi ve Serqi Asiya xalqlari ucun umumi olan cemiyyet medeniyyet ve tarix elementlerini mueyyen eden siyasi ideologiya idi Insanlari iqtisadi ve sosial rifahi ucun birlesdirmek ucun umumi cehetlerden meselen kollektivizm prinsipinden istifade etmek nezerde tutulurdu Bu umumbeseri insan huquqlarinin Avropa ideallari ile ziddiyyet teskil edirdi Bu konsepsiya Mahathir Mehemmed Malayziyanin Bas Naziri 1981 2003 2018 2020 ve Li Kuan Yu Sinqapur Bas Naziri 1959 1990 ve diger Asiya liderleri terefinden mudafie edilmisdir Bundan tez tez qeyri demokratik liderler terefinden siyasi opponentlere qarsi tezyiqlere haqq qazandirmaq ucun istifade edilmisdir bu insan huquqlari Asiya deyerlerinin bir hissesi deyil sebebi ile insan huquqlarinin pozulmasi kimi tesvir edilmisdir Konsepsiyanin populyarligi 1997 ci il Asiya maliyye bohranindan sonra Asiyanin bohranla mubarize aparmaq ucun ardicil regional institusional mexanizme malik olmadigi askar edildikden sonra azaldi Tarixi span Tarixen ortaq bir Asiya kimliyi olmamisdir ve vahid cografi regional kimlik anlayisi 20 ci esrde meshur oldugu dovrde subhesiz ki Asiya ile mehdudlasmirdi Asiya deyerleri Cin Xalq Respublikasinda Cin Respublikasinda Komintang dovrunde Tayvan Malayziyada Mahathir Mehemmed dovrunde Sinqapurda Li Kuan Yunun rehberliyi altinda Indoneziyada Cenubi Koreyada ve Yaponiyada belke de Ikinci Dunya Muharibesinden evvelki dovr Qerbde Asiya deyerlerinin oyrenilmesi Asiyani basa dusmek ve regionla daha yaxin elaqeler qurmaq ucun bir yol kimi qebul edilirdi Onun Malayziya ve Sinqapurdaki terefdarlari iddia edirler ki bu konsepsiya Islam Konfutsicilik ve Hinduizmi uzlasdirmaga komek edir ve Qerb felsefesinden ferqli olaraq birlesdiricidir bir milletin taleyini iqtisadiyyati ve ya siyaseti ile deyil medeniyyeti ile mueyyen edeceyini mudafie etdi Yaponiyada Serq ideallari anlayisi Qerbe meydan oxudugundan ve yeni Asiyada Yapon liderliyi imkanini teklif etdiyi ucun bezi milletci dairelerde qebul edilmisdir Bezileri 1960 1980 ci illerde Serqi ve Cenub Serqi Asiya olkelerinin iqtisadi ugurlarini Asiya deyerleri adlandirirlar Totalitarizm ve liberal demokratiyaya alternativ olan ucuncu yol onu Asiya siyasi modeline baglayir Liberal Demokrat Partiyasinin 1955 ci ilden beri demek olar ki fasilesiz hakimiyyetde oldugu 1955 ci il Sistemi altinda Yaponiyanin iqtisadi mocuzesi bu siyasi modelin ugurunun numunesi kimi istifade olunur Asiya deyerleri 1997 ci ilde Honq Konqun Cine tehvil verilmesi planinda da aydin gorunurdu Konsepsiyanin populyarligi davam etmedi Bezi ferziyyelere gore o dovrde Asiyada bas veren dini sosial medeni ve iqtisadi deyisikliklere tohfe vermis ola biler Meselen Asiya maliyye bohrani ve Indoneziyada Suharto rejiminin suqutunun qarsisi liberal demokratiya terefinden ugurla alinmis ola biler Istinadlar span Loh Kok Wah F and Khoo B T Democracy in Malaysia Discourses and Practices Curzon Press Richmond Surrey 2002 Subramaniam S The Asian Values Debate Implications for the Spread of Liberal Democracy March 2000 Ankerl G Coexisting Contemporary Civilizations Arabo Muslim Bharati Chinese and Western INUPRESS Geneva 2002 ISBN 978 2881550041 Kateqoriyalar AsiyasunasliqKonfusicilikSiyasi ideologiyalarSosial muhafizekarliqPanasiyanizm