| Hedonik adaptasiya |
Hedonik adaptasiya və ya hedonik qaçış trenajoru — insanların xoşbəxtlik səviyyəsinin dəyişən həyat şərtlərinə uyğunlaşaraq zamanla ilkin səviyyəyə qayıtmasını təsvir edən psixoloji konsepsiya. Bu termin həm müsbət, həm də mənfi dəyişikliklərə tətbiq edilir. İnsanlar həyatlarında baş verən böyük dəyişikliklərə müvəqqəti olaraq reaksiya versələr də, bir müddət sonra onların emosional vəziyyəti əvvəlki səviyyəyə qayıdır. Bu, insan təcrübəsinin əsas xüsusiyyətlərindən biri kimi qəbul edilir.
Tarixi
| ]Hedonik adaptasiya ideyasını ilk dəfə Filipp Brikman və Donald T. Kampbell 1970-ci illərdə irəli sürmüşlər. Onlar tərəfindən aparılan məşhur bir tədqiqatda lotereya qalibləri və ağır qəza nəticəsində iflic olan insanlar müqayisə edildi. Nəticələr göstərdi ki, hər iki qrup bir müddət sonra əvvəlki emosional səviyyələrinə geri dönmüşdür. Bu araşdırma hedonik adaptasiya anlayışının əsasını qoymuşdur. Brikman və Kampbell bu konsepsiyanı "xoşbəxtlik qaçış trenajoru" kimi təsvir etdilər. Bu metafora insanların xoşbəxtlik səviyyəsini artırmaq üçün daim yeni hədəflər və istəklər yaratdığını, lakin nəticədə yenidən "yerində qaldığını" göstərir.
Xüsusiyyətləri
| ]Hedonik adaptasiya insanların müəyyən bir hadisənin təsirindən sonra xoşbəxtlik səviyyələrinin dəyişməsi və sonra ilkin səviyyəyə qayıtmasıdır. İnsanlar həm müsbət, həm də mənfi hadisələrə uyğunlaşır. Bu, stress və mənfi emosiyaların azaldılmasına xidmət etsə də, eyni zamanda xoşbəxtlik gətirən hadisələrin uzunmüddətli təsirini azaldır. İnsanlar müəyyən bir səviyyədə məmnuniyyət əldə etdikdən sonra, bu səviyyəyə alışır və daha çox xoşbəxtlik üçün yeni stimullara ehtiyac duyur.
Səbəbləri
| ]İnsan beyni emosional vəziyyətləri tənzimləyən bir mexanizmə malikdir. Bu, neqativ vəziyyətlərdən qurtulmağı və normaya dönməyi asanlaşdırır. Bu bioloji adaptasiya yaşamaq üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. İnsanlar müsbət və mənfi hadisələrə məna verir və onlarla bağlı yeni normalar formalaşdırır. İnsanlar öz həyatlarını digərləri ilə müqayisə edir və yeni vəziyyətə uyğun perspektivlər yaradır. Bu, müəyyən hadisələrin ilkin təsirini zəiflədə bilər. Xoşbəxtlik gətirən yeni təcrübələr insanlarda daha yüksək gözləntilər yaradır və əvvəlki səviyyəyə alışmağa səbəb olur.
Təsirləri
| ]Bunun müsbət təsirləri ondan ibarətdir ki, insanların çətinliklərdən qurtularaq həyatlarına davam etmələrini təmin edir, neqativ hadisələrin emosional təsirini zamanla azaldır, psixoloji müqaviməti artırır. Mənfi tərəflərinə gəldikdə, xoşbəxtlik gətirən təcrübələrin uzunmüddətli təsirini zəiflədir. Həmçinin, insanı daim yeni hədəflər axtarmağa məcbur edir deyə xroniki narazılığa səbəb ola bilər.
İstinadlar
| ]- Rosenbloom, Stephanie. "But Will It Make You Happy?". The New York Times. 7 avqust 2010. 15 aprel 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 avqust 2010.
- Brickman; Campbell. Hedonic relativism and planning the good society. New York: Academic Press. 1971. 287–302. in M. H. Apley, ed., Adaptation Level Theory: A Symposium, New York: Academic Press
- Chen, James. "Understanding the Hedonic Treadmill". Investopedia. 17 iyul 2019. 11 avqust 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 dekabr 2024.
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>teqi;Kuhn2011adlı istinad üçün mətn göstərilməyib - "Arxivlənmiş surət". 13 dekabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 dekabr 2024.
- "Arxivlənmiş surət". 13 dekabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 dekabr 2024.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Hedonik adaptasiya Hedonik adaptasiya ve ya hedonik qacis trenajoru insanlarin xosbextlik seviyyesinin deyisen heyat sertlerine uygunlasaraq zamanla ilkin seviyyeye qayitmasini tesvir eden psixoloji konsepsiya Bu termin hem musbet hem de menfi deyisikliklere tetbiq edilir Insanlar heyatlarinda bas veren boyuk deyisikliklere muveqqeti olaraq reaksiya verseler de bir muddet sonra onlarin emosional veziyyeti evvelki seviyyeye qayidir Bu insan tecrubesinin esas xususiyyetlerinden biri kimi qebul edilir Tarixi span Hedonik adaptasiya ideyasini ilk defe Filipp Brikman ve Donald T Kampbell 1970 ci illerde ireli surmusler Onlar terefinden aparilan meshur bir tedqiqatda lotereya qalibleri ve agir qeza neticesinde iflic olan insanlar muqayise edildi Neticeler gosterdi ki her iki qrup bir muddet sonra evvelki emosional seviyyelerine geri donmusdur Bu arasdirma hedonik adaptasiya anlayisinin esasini qoymusdur Brikman ve Kampbell bu konsepsiyani xosbextlik qacis trenajoru kimi tesvir etdiler Bu metafora insanlarin xosbextlik seviyyesini artirmaq ucun daim yeni hedefler ve istekler yaratdigini lakin neticede yeniden yerinde qaldigini gosterir Xususiyyetleri span Hedonik adaptasiya insanlarin mueyyen bir hadisenin tesirinden sonra xosbextlik seviyyelerinin deyismesi ve sonra ilkin seviyyeye qayitmasidir Insanlar hem musbet hem de menfi hadiselere uygunlasir Bu stress ve menfi emosiyalarin azaldilmasina xidmet etse de eyni zamanda xosbextlik getiren hadiselerin uzunmuddetli tesirini azaldir Insanlar mueyyen bir seviyyede memnuniyyet elde etdikden sonra bu seviyyeye alisir ve daha cox xosbextlik ucun yeni stimullara ehtiyac duyur Sebebleri span Insan beyni emosional veziyyetleri tenzimleyen bir mexanizme malikdir Bu neqativ veziyyetlerden qurtulmagi ve normaya donmeyi asanlasdirir Bu bioloji adaptasiya yasamaq ucun muhum ehemiyyet dasiyir Insanlar musbet ve menfi hadiselere mena verir ve onlarla bagli yeni normalar formalasdirir Insanlar oz heyatlarini digerleri ile muqayise edir ve yeni veziyyete uygun perspektivler yaradir Bu mueyyen hadiselerin ilkin tesirini zeiflede biler Xosbextlik getiren yeni tecrubeler insanlarda daha yuksek gozlentiler yaradir ve evvelki seviyyeye alismaga sebeb olur Tesirleri span Bunun musbet tesirleri ondan ibaretdir ki insanlarin cetinliklerden qurtularaq heyatlarina davam etmelerini temin edir neqativ hadiselerin emosional tesirini zamanla azaldir psixoloji muqavimeti artirir Menfi tereflerine geldikde xosbextlik getiren tecrubelerin uzunmuddetli tesirini zeifledir Hemcinin insani daim yeni hedefler axtarmaga mecbur edir deye xroniki naraziliga sebeb ola biler Istinadlar span Rosenbloom Stephanie But Will It Make You Happy The New York Times 7 avqust 2010 15 aprel 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 avqust 2010 Brickman Campbell Hedonic relativism and planning the good society New York Academic Press 1971 287 302 in M H Apley ed Adaptation Level Theory A Symposium New York Academic Press Chen James Understanding the Hedonic Treadmill Investopedia 17 iyul 2019 11 avqust 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 dekabr 2024 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi Kuhn2011 adli istinad ucun metn gosterilmeyib Arxivlenmis suret 13 dekabr 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 dekabr 2024 Arxivlenmis suret 13 dekabr 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 dekabr 2024 Kateqoriyalar NeticecilikXosbextlikEzabServetGizli kateqoriya Istinad xetasi olan sehifeler
