Vikipediya azad ensiklopediya Süni intellektəsas hədəflərSüni ümumi intellekt Planlaşdırma Kompüter görünüşü Biliyin əsa

Vikipediya azad ensiklopediya Suni intellektEsas hedeflerSuni umumi intellekt Planlasdirma Komputer gorunusu Biliyin esaslandirmasi Masin oyrenmesi Tebii dilin emali Robototexnika TehlukesizlikYanasmalarSimvolik Derin oyrenme Bayesov sebekesi Tekamul alqoritmleri Hibrid intellekt sistemleri Sistemlerin inteqrasiyasiFelsefesiCin otagi Dost suni intellekt Etika Risk Turinq testiTarixiProqres Suni intellektin qisi Suni intellekt bumuTexnologiyaLugetbr Biliyin temsili ve esaslandirma ing Knowledge Representation and Reasoning suni intellektin en vacib sahelerinden biridir ve komputerlerin melumatlari emal etmeyi mentiqi neticeler cixarmagi hemcinin insan dilini ve dusunce terzini basa dusmeyi oyrenmesine komek edir Bu sahe esasen insan biliyini komputerlere oyretmekle hemin bilikden mentiqi neticeler cixarmagi qerarlar vermeyi ve problemleri hell etmeyi temin edir Biliyin temsili span Biliyin temsili melumatlarin strukturlasdirilmis formada saxlanilmasini temin edir ki masinlar bu melumatlari emal ede ve onlardan neticeler cixara bilsinler Temsil usullari asagidakilardir Mentiq esasli temsil burada predikat mentiqi propositional mentiq kimi mentiq modellerinden istifade edilir Esas qaydalar ve qanunlar mueyyen edilir ve masinlar bu qaydalara esaslanaraq neticeler cixarir Yarimstrukturlasdirilmis bilik ontologiyalar semantik sebekeler ve taksonomiyalarla bilik tesvir edilir Bu melumatlar arasinda elaqeleri qurmaga ve netice cixarmaga komek edir Istehsal qaydalari ing Production Rules qayda esasli sistemlerde Eger o zaman ing if then qaydalari ile qerar qebuletme prosesi qurulur Bu qaydalar muxtelif hallar ucun muxtelif neticeler cixarmaga imkan verir Cerciveler ve skriptler cercive ing frame metodunda obyektlerin xasseleri teyin edilir ve siniflendirilir skriptler ise hadiselerin mueyyen ardicilligini tesvir edir Bu usul xususen gundelik isleri ve meiset biliklerini modellesdirmek ucun istifade olunur Esaslandirma span Esaslandirma ing reasoning yeni netice cixarma masinlarin bilik bazasinda movcud olan melumatlar esasinda yeni neticeler cixarmasi prosesidir Bu sahede istifade olunan esas metodlar Deduktiv esaslandirma umumi qaydalardan xususi neticeler cixarir Meselen butun insanlar olumludur ve A insan olaraq taninir qaydalarindan A olumludur neticesi cixarilir Induktiv esaslandirma musahidelerden umumi qaydalar yaradir Meselen bir nece musahideye esaslanaraq umumi qanun yaradir Abduktiv esaslandirma bir musahidenin ehtimal olunan sebebini tapmaga calisir Meselen torpaq islanibsa ehtimal ki yagis yagib Sebeb netice esaslandirmasi hadiseler arasindaki sebeb netice elaqelerini istifade edir Bu usul daha cox hadiselerin basverme ardicilligini tehlil etmek ucun istifade olunur Tetbiq saheleri span Biliyin temsili ve esaslandirma sistemleri genis sahelerde istifade olunur Tibb diaqnostika ve mualice planlamasinda Huquq qanunlar arasinda elaqeleri analiz ederek huquqi meslehet vermek ucun Ekspert sistemleri mutexessis biliklerini modellesdirerek xususi sahelerde meslehet ve ya qerarlar verilmesi Robot texnologiyasi muhit ve obyektleri tanimaq ve hereketleri planlasdirmaq Bu sahenin inkisafi suni intellektde daha cox mentiqi qerarlar ve semereli neticeler cixarmaq ucun kritik ehemiyyete malikdir Istinadlar span Schank Roger Abelson Robert Scripts Plans Goals and Understanding An Inquiry Into Human Knowledge Structures Lawrence Erlbaum Associates Inc 1977 Doran J E Michie D Experiments with the Graph Traverser program Proc R Soc Lond A 294 1437 20 sentyabr 1966 235 259 Bibcode 1966RSPSA 294 235D doi 10 1098 rspa 1966 0205 Green Cordell Application of Theorem Proving to Problem Solving PDF IJCAI 1969 10 fevral 2023 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 30 oktyabr 2024 Hewitt C 2009 Inconsistency robustness in logic programs arXiv preprint arXiv 0904 3036 Kowalski Robert The limitation of logic Proceedings of the 1986 ACM fourteenth annual conference on Computer science CSC 86 1986 7 13 doi 10 1145 324634 325168 ISBN 0 89791 177 6 7 oktyabr 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 oktyabr 2024 Nilsson Nils Eye on the Prize 16 1995 2 Hayes Roth Frederick Waterman Donald Lenat Douglas Building Expert Systems Addison Wesley 1983 ISBN 978 0 201 10686 2 Brachman Ron A Structural Paradigm for Representing Knowledge PDF Bolt Beranek and Neumann Technical Report 3605 1978 30 aprel 2020 tarixinde arxivlesdirilib PDF Marvin Minsky A Framework for Representing Knowledge Arxiv sureti 7 yanvar 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda MIT AI Laboratory Memo 306 June 1974 Mettrey William An Assessment of Tools for Building Large Knowledge Based Systems AI Magazine 8 4 1987 10 noyabr 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 dekabr 2013 MacGregor Robert Using a description classifier to enhance knowledge representation IEEE Expert 6 3 iyun 1991 41 46 doi 10 1109 64 87683 Edebiyyat span Ronald J Brachman What IS A is and isn t An Analysis of Taxonomic Links in Semantic Networks IEEE Computer 16 10 October 1983 Ronald J Brachman Hector J Levesque Knowledge Representation and Reasoning Morgan Kaufmann 2004 ISBN 978 1 55860 932 7 Ronald J Brachman Hector J Levesque eds Readings in Knowledge Representation Morgan Kaufmann 1985 ISBN 0 934613 01 X Chein M Mugnier M L 2009 Graph based Knowledge Representation Computational Foundations of Conceptual Graphs Springer 2009 ISBN 978 1 84800 285 2 Randall Davis Howard Shrobe and Peter Szolovits What Is a Knowledge Representation AI Magazine 14 1 17 33 1993 Ronald Fagin Joseph Y Halpern Yoram Moses Moshe Y Vardi Reasoning About Knowledge MIT Press 1995 ISBN 0 262 06162 7 Jean Luc Hainaut Jean Marc Hick Vincent Englebert Jean Henrard Didier Roland Understanding Implementations of IS A Relations ER 1996 42 57 Hermann Helbig Knowledge Representation and the Semantics of Natural Language Springer Berlin Heidelberg New York 2006 Frank van Harmelen Vladimir Lifschitz and Bruce Porter Handbook of Knowledge Representation 2007 Arthur B Markman Knowledge Representation Lawrence Erlbaum Associates 1998 John F Sowa Knowledge Representation Logical Philosophical and Computational Foundations Brooks Cole New York 2000 Adrian Walker Michael McCord John F Sowa and Walter G Wilson Knowledge Systems and Prolog Second Edition Addison Wesley 1990 Mary Anne Williams and Hans Rott Frontiers in Belief Revision Kluwer 2001 Xarici kecidler span Vikianbarda Biliyin temsili ve esaslandirma ile elaqeli mediafayllar var What is a Knowledge Representation by Randall Davis and others Introduction to Knowledge Modeling by Pejman Makhfi Introduction to Description Logics course by Enrico Franconi Faculty of Computer Science Free University of Bolzano Italy DATR Lexical knowledge representation language Loom Project Home Page Principles of Knowledge Representation and Reasoning Incorporated Description Logic in Practice A CLASSIC Application The Rule Markup Initiative Nelements KOS a non free 3d knowledge representation system Normativ yoxlamaBNF 11991261q GND 4049534 6 LCCN sh90004869 Microsoft 161301231 Kateqoriya Suni intellekt