Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Müqəddəs İlyas monastırı (süry. ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܐܝܠܝܐ, ərəb. دير مار إيليا) - Mosul şəhərindən şimalda yerləşən qədim xristian monastırıdır. İraq ərazisindəki ən qədim xristian monastırı olmaqla, VI əsrə aiddir.
| Müqəddəs İlyas monastırı | |
|---|---|
| süry. ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܐܝܠܝܐ ərəb. دير مار إيليا | |
 | |
 | |
| Ölkə |  İraq |
| Şəhər | Mosul şəhərinin şimalı |
| Yerləşir | Ninəvə mühafazası |
| Aidiyyatı | Suriya pravoslav kilsəsi |
| Əsas tarixlər | 1743 - fəaliyyəti dayandırılıb 2016 - İŞİD tərəfindən məhv edilib |
| Tikilmə tarixi | 595 |
| Vəziyyəti | dağıdılıb |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Monastırın əsası 595-ci ildə, əvvəl Hiyrədə, daha sonra isə Türkiyə ərazisindəki Ezla dağlarındakı böyük monastırda təhsil almış assur rahibi Mar Elia tərəfindən qoyulmuşdur. Monastır daha sonra tərəfindən istifadə olunmuşdur. Min illər boyu bölgədə xristianlığın əsas mərkəzi olmuş monastır, hər il noyabrın son çərşənbə günü Mar Elia bayramını qeyd etmək üçün hər yerdən bu əraziyə gələn ziyarətçiləri qəbul etmişdir.
XVII əsrdə monastır Hörmüzd Alquşnaya tərəfindən yenilənmişdir. 1743-cü ildə Nadir şah Əfşarın göstərişi ilə monastır ləğv edilmiş, burada yaşayan rahiblər isə öldürülmüşdür. XX əsrin əvvəllərinə kimi monastırın xarabalıqları saxlanılmış, həmin dövrdə isə bəzi otaqlar və zallar bərpa edilmişdir. Birinci Dünya müharibəsi zamanı monastırda qaçqınlar məskunlaşmış və abidənin bəzi hissələrində bərpa işləri aparmışlar. Ətrafındakı binalar və mineral bulaqlarla birlikdə monastır kompleksi tərəfindən qorunmuş, monastırın xarabalıqları isə dövrümüzə kimi xristianlar tərəfindən ziyarət edilmişdir.
Müasir dövrdə istifadəsi və dağıdılması
İraq müharibəsinin başa çatmasından sonra monastırın yaxınlığında yerləşən Marez Əməliyyat Bazasının hərbi qulluqçuları abidəni bir qədər bərpa etmişlər. İraq Respublikaçılar Qvardiyası tərəfindən amerikalılardan azad edildikdən sonra, ərazi, ABŞ-nin 101-ci Hava-Desant Diviziyası tərəfindən endirilmiş zərbələrə məruz qalmışdır. Daha sonra ABŞ-nin 94-cü Mühəndis Batalyonu monastıra topoqrafik baxış həyata keçirmişdir. Bundan sonra abidənin tam müdafiəsi təşkil edilmiş və hərbçi keşişlər ABŞ hərbçilərini buraya ziyarətə göndərməyə başlamışlar. Bütün bunlar yerli əhalinin müharibədən sonrakı vəziyyətə uyğunlaşdırılması və tarixi abidələrin müdafiəsi planı çərçivəsində həyata keçirilmişdir.
2008-ci ili mayında İraq arxeoloqları sonra ilk dəfə əraziyə daxil ola bilmişlər. Bundan sonra abidənin mühafizəsi təmin edilmiş, tədqiq edilməmiş hissələrinin isə qarətçilərdən qorunması təşkil olunmuşdur.
20 yanvar 2016-cı ildə abidə İraq Şam İslam Dövləti tərəfindən dağıdılmış və siyahısına düşmüşdür.
İstinadlar
- "History, Travel, Arts, Science, People, Places - Smithsonian". 2013-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016.
- "Chaplains Struggle to Protect Monastery in Iraq". NPR.org. 21 November 2007. 21 January 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016.
- Soldiers Visit Ancient Monastery 2015-04-02 at the Wayback Machine, NewsBlaze, December 23, 2005, İstifadə tarixi:20 yanvar 2006
- 13: 445.
- US troops safeguard Iraq’s oldest Christian Assyrian monastery 2016-04-18 at the Wayback Machine, christiansofiraq.com, November 23rd, 2008, İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016
- "Soldiers Visit Ancient Monastery". 2015-04-02 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016.
- "Assyrian Monasteries". 2015-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016.
- "G.I.'s in Iraq Hope to Heal Sacred Walls". The New York Times. 19 December 2009. 4 November 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016.
- Rebuilding a Monastery in Iraq 2016-06-05 at the Wayback Machine, nytimes.com, İstifadə tarixi:20 yanvar 2016
- Mendoza, Martha; Alleruzzo, Maya; Janssen, Bram. "Only On AP: The oldest Christian monastery in Iraq has been reduced to a field of rubble, yet another victim of the Islamic State's relentless destruction of ancient cultural sites". . Associated Press. 20 January 2016. 2016-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016.
- "Iraq's oldest Christian monastery destroyed by Islamic State". BBC. 20 January 2016. 1 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016.
Xarici keçidlər
- New York Times Article about restoration efforts of Dair Mar Elia
- Photo slideshow on the New York Times website of restoration efforts at Dair Mar Elia
- Article about restoration efforts from the Smithsonian Magazine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muqeddes Ilyas monastiri sury ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܐܝܠܝܐ ereb دير مار إيليا Mosul seherinden simalda yerlesen qedim xristian monastiridir Iraq erazisindeki en qedim xristian monastiri olmaqla VI esre aiddir Muqeddes Ilyas monastirisury ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܐܝܠܝܐ ereb دير مار إيليا 36 17 32 sm e 43 07 51 s u Olke IraqSeher Mosul seherinin simaliYerlesir Nineve muhafazasiAidiyyati Suriya pravoslav kilsesiEsas tarixler 1743 fealiyyeti dayandirilib 2016 ISID terefinden mehv edilibTikilme tarixi 595Veziyyeti dagidilibMuqeddes Ilyas monastiri Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiMonastirin esasi 595 ci ilde evvel Hiyrede daha sonra ise Turkiye erazisindeki Ezla daglarindaki boyuk monastirda tehsil almis assur rahibi Mar Elia terefinden qoyulmusdur Monastir daha sonra terefinden istifade olunmusdur Min iller boyu bolgede xristianligin esas merkezi olmus monastir her il noyabrin son cersenbe gunu Mar Elia bayramini qeyd etmek ucun her yerden bu eraziye gelen ziyaretcileri qebul etmisdir XVII esrde monastir Hormuzd Alqusnaya terefinden yenilenmisdir 1743 cu ilde Nadir sah Efsarin gosterisi ile monastir legv edilmis burada yasayan rahibler ise oldurulmusdur XX esrin evvellerine kimi monastirin xarabaliqlari saxlanilmis hemin dovrde ise bezi otaqlar ve zallar berpa edilmisdir Birinci Dunya muharibesi zamani monastirda qacqinlar meskunlasmis ve abidenin bezi hisselerinde berpa isleri aparmislar Etrafindaki binalar ve mineral bulaqlarla birlikde monastir kompleksi terefinden qorunmus monastirin xarabaliqlari ise dovrumuze kimi xristianlar terefinden ziyaret edilmisdir Muasir dovrde istifadesi ve dagidilmasiABS herbicileri monastirda Iraq muharibesinin basa catmasindan sonra monastirin yaxinliginda yerlesen Marez Emeliyyat Bazasinin herbi qulluqculari abideni bir qeder berpa etmisler Iraq Respublikacilar Qvardiyasi terefinden amerikalilardan azad edildikden sonra erazi ABS nin 101 ci Hava Desant Diviziyasi terefinden endirilmis zerbelere meruz qalmisdir Daha sonra ABS nin 94 cu Muhendis Batalyonu monastira topoqrafik baxis heyata kecirmisdir Bundan sonra abidenin tam mudafiesi teskil edilmis ve herbci kesisler ABS herbcilerini buraya ziyarete gondermeye baslamislar Butun bunlar yerli ehalinin muharibeden sonraki veziyyete uygunlasdirilmasi ve tarixi abidelerin mudafiesi plani cercivesinde heyata kecirilmisdir 2008 ci ili mayinda Iraq arxeoloqlari sonra ilk defe eraziye daxil ola bilmisler Bundan sonra abidenin muhafizesi temin edilmis tedqiq edilmemis hisselerinin ise qaretcilerden qorunmasi teskil olunmusdur 20 yanvar 2016 ci ilde abide Iraq Sam Islam Dovleti terefinden dagidilmis ve siyahisina dusmusdur Istinadlar History Travel Arts Science People Places Smithsonian 2013 11 02 tarixinde Istifade tarixi 20 yanvar 2016 Chaplains Struggle to Protect Monastery in Iraq NPR org 21 November 2007 21 January 2016 tarixinde Istifade tarixi 20 yanvar 2016 Soldiers Visit Ancient Monastery 2015 04 02 at the Wayback Machine NewsBlaze December 23 2005 Istifade tarixi 20 yanvar 2006 13 445 US troops safeguard Iraq s oldest Christian Assyrian monastery 2016 04 18 at the Wayback Machine christiansofiraq com November 23rd 2008 Istifade tarixi 20 yanvar 2016 Soldiers Visit Ancient Monastery 2015 04 02 tarixinde Istifade tarixi 20 yanvar 2016 Assyrian Monasteries 2015 12 27 tarixinde Istifade tarixi 20 yanvar 2016 G I s in Iraq Hope to Heal Sacred Walls The New York Times 19 December 2009 4 November 2015 tarixinde Istifade tarixi 20 yanvar 2016 Rebuilding a Monastery in Iraq 2016 06 05 at the Wayback Machine nytimes com Istifade tarixi 20 yanvar 2016 Mendoza Martha Alleruzzo Maya Janssen Bram Only On AP The oldest Christian monastery in Iraq has been reduced to a field of rubble yet another victim of the Islamic State s relentless destruction of ancient cultural sites Associated Press 20 January 2016 2016 01 21 tarixinde Istifade tarixi 20 yanvar 2016 Iraq s oldest Christian monastery destroyed by Islamic State BBC 20 January 2016 1 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 20 yanvar 2016 Xarici kecidlerNew York Times Article about restoration efforts of Dair Mar Elia Photo slideshow on the New York Times website of restoration efforts at Dair Mar Elia Article about restoration efforts from the Smithsonian Magazine