Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Tüklü sumaq (lat. Rhus typhina) — sumaqkimilər fəsiləsinin sumaq cinsinə aid bitki növü.
| Tüklü sumaq | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: ???: Tüklü sumaq | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Şimali Amerikanın şərq hissəsində quru və daşlı torpaqlarda bitən ağac bitkisidir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 10-12 m-ə çatır.Gözəl,dekorativ çətirli,qalın,tüklü,açıq-qonur zoğları vardır.Çoxillik zoğların qabığı qonur rəngdədir,çatlayandır.Yarpaqlar tək lələkvaridir,uzunluğu 50 sm-ə qədərdir,11-31 yarpaqcıqdan ibarətdir.Yarpaqcıqların üst səthi tünd-yaşıl,alt səthi ağ-göyümtül rəngdə olub,ucu bizdir.Payızda yarpaqların rəngi açıq-qırmızıdan tünd-qırmızıya qədər dəyişir.Bitki ikievlidir.Çiçəkləri xırdadır,uzunluğu 20 sm-ə qədər olan piramidal süpürgələrə yığılmışdır.Erkəkcikli çiçəkləri sarımtıl-yaşıl,dişicikli çiçəkləri qırmızıdır.Meyvəsi şarşəkilli çəyirdəkmeyvədir,yetişəndə tüklərlə örtülür.2 dekorativ forması vardır:neştərvari (f.laciniata)-dərin dişli,neştərvari yarpaqlıdır; bölünmüş forması (f.dessecta)-lələkvari bölünmüş yarpaqlıdır.
Ekologiyası
Torpaq yaxşı drajenalı,orta miqdarda nəmişli olmalıdır.
Azərbaycanda yayılması
Mərdəkan dendrarisində 1978-ci ildə introduksiya edilmişdir.Abşeronda bağ və parklarda rast gəlinir.
İstifadəsi
Dekorativ görünüşə malikdir.Oduncağının belə gözəl rəngdə olmasına baxmayaraq yerli əhali tərəfindən demək olar ki,istifadə olunmur.Yarpaqlarından tanin alınır ki,ondan şərabçılıqda və toxumçuluqda geniş istifadə olunur.
Məlumat mənbəsi
- Tofiq Məmmədov, "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015. 2019-11-17 at the Wayback Machine
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tuklu sumaq lat Rhus typhina sumaqkimiler fesilesinin sumaq cinsine aid bitki novu Tuklu sumaqElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste SabunagaciciceklilerFesile SumaqkimilerYarimfesile Cins Sumaq Tuklu sumaqBeynelxalq elmi adiRhus typhina L 1756Sekil axtarisiITIS 28777NCBI 255348EOL 485569Tebii yayilmasiSimali Amerikanin serq hissesinde quru ve dasli torpaqlarda biten agac bitkisidir Botaniki tesviriHundurluyu 10 12 m e catir Gozel dekorativ cetirli qalin tuklu aciq qonur zoglari vardir Coxillik zoglarin qabigi qonur rengdedir catlayandir Yarpaqlar tek lelekvaridir uzunlugu 50 sm e qederdir 11 31 yarpaqciqdan ibaretdir Yarpaqciqlarin ust sethi tund yasil alt sethi ag goyumtul rengde olub ucu bizdir Payizda yarpaqlarin rengi aciq qirmizidan tund qirmiziya qeder deyisir Bitki ikievlidir Cicekleri xirdadir uzunlugu 20 sm e qeder olan piramidal supurgelere yigilmisdir Erkekcikli cicekleri sarimtil yasil disicikli cicekleri qirmizidir Meyvesi sarsekilli ceyirdekmeyvedir yetisende tuklerle ortulur 2 dekorativ formasi vardir nestervari f laciniata derin disli nestervari yarpaqlidir bolunmus formasi f dessecta lelekvari bolunmus yarpaqlidir EkologiyasiTorpaq yaxsi drajenali orta miqdarda nemisli olmalidir Azerbaycanda yayilmasiMerdekan dendrarisinde 1978 ci ilde introduksiya edilmisdir Abseronda bag ve parklarda rast gelinir IstifadesiDekorativ gorunuse malikdir Oduncaginin bele gozel rengde olmasina baxmayaraq yerli ehali terefinden demek olar ki istifade olunmur Yarpaqlarindan tanin alinir ki ondan serabciliqda ve toxumculuqda genis istifade olunur Melumat menbesiTofiq Memmedov Azerbaycan dendroflorasi II cild Baki Seda 2015 2019 11 17 at the Wayback MachineIstinadlar