Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Silahdar Süleyman Paşa (ö. oktyabr 1715) — III Əhmədin səltənətində 4 ay 25 gün sədrəzəm olmuş Osmanlı dövlət adamı.
| Silahdar Süleyman Paşa | |
|---|---|
| 12 noyabr 1712 – 6 aprel 1713 | |
| Əvvəlki | Gürcü Yusif Paşa |
| Sonrakı | Hoca İbrahim Paşa |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | edam |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Dini | Sünni, İslam |
| Rütbəsi | Admiral |
Həyatı
Əslən abxaz olub, doğum tarixi məlum deyil. Darüssəadə ağası Yusif ağanın kölələrindən idi. Əndərunda yetişdikdən sonra sarayda müxtəlif vəzifələrdə xidmət etməyə başladı. 1704-cü ilin fevralında çuxadar ağası, aprelində isə silahdar ağası oldu. Həmin ilin dekabrında vəzir rütbəsi alaraq Hələb, 1705-ci ildə Kipr sancaqbəyi, 1707-ci ildə nişancı vəzirliyə yüksəldi. Həmin il Anadolu bəylərbəyi təyin edilsə də, bir neçə ay sonra təqaüdə ayrıldı. 1708-ci ildə divan vəziri, 1709-cu ilin avqustunda yenidən nişançı vəzir, 1710-cu ilin avqustunda isə sədarət naibi oldu. Bu vəzifəsi davam edərkən 12 noyabr 1712-ci ildə Ağa Yusif Paşanın yerinə sədarətə gətirildi. Sədarətə gətirilmə səbəbi isə sələfi ilə Sultan Əhməd arasında yaranan anlaşmazlıq və Süleyman Paşanın Əndərundan yetişmə olduğu üçün saraya yaxın olması idi. Bir digər versiyaya görə isə, onu sədarətə Sultan Əhmədin kürəkəni olan Əli Paşa tövsiyə etmişdir.
O əsnada Rusiya qarşısında məğlub olan İsveç kralı XII Karl Osmanlı sərhəddindəki Bəndər sancaqbəyliyinə sığınmış, yaranan bu vəziyyət gərgin olan Rusiya-Osmanlı münasibətlərini daha da pisləşdirmişdir. Dönəmin şeyxülislamı Abdullah Əfəndiylə müzakirə edilən bu məsələ kralın dərhal öz ölkəsinə qaytarılması və ya Osmanlı sərhəddindəki Dimetokada həbs edilməsi ilə nəticələndi. Süleyman Paşanın əmri Krım xanı Dövlət Gəray və Bəndər sancaqbəyi tərəfindən krala çatdırıldı. Ancaq bununla razılaşmayan kral zor tədbiq edilərək əsgərlər tərəfindən alındı və Dimetokaya aparıldı.
Ancaq dövlətin rəsmi qonağı olan bir kralın bu şəkildə sərt qarşılanması və həbs edilməsi bir çox şayələr yol açdı. Bütün bunların sonunda Sultan Əhməd kürəkəni Əli Paşanın da təklifiylə şeyxülislam Abdullah Əfəndini, Süleyman Paşanı və Krım xanı Dövlət Gərayı vəzifədən azad etdi. Vəzifədən alınmasına baxmayaraq gözdən düşməyən Süleyman Paşa kaptan-ı dərya təyin edildi. Ancaq bu dəfə də maliyyə təftişi ilə problem yaşadı. Sədarəti dönəmində haqsız gəlir qazandığı barədə gəzən şayələrin nəticəsi olaraq 18 noyabr 1713-cü ildə vəzifədən alındı və İstanköy adasına sürgün edildi. Ardından Rodosa göndərildi və burada 1715-ci ilin oktyabrında haqqında göndərilən fərmanla edam edildi. Bədəni Rodosda dəfn edilmiş, kəsik başı isə İstanbula göndərildi.
Mənbə
- Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
- Danișmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları
- Uluçam, Müjdat "Yusuf Paşa", (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Silahdar Suleyman Pasa o oktyabr 1715 III Ehmedin seltenetinde 4 ay 25 gun sedrezem olmus Osmanli dovlet adami Silahdar Suleyman PasaOsmanli sedrezemi12 noyabr 1712 6 aprel 1713EvvelkiGurcu Yusif PasaSonrakiHoca Ibrahim PasaSexsi melumatlarVefat tarixi oktyabr 1715Vefat yeri Rodos Osmanli imperiyasiVefat sebebi edamFealiyyeti siyasetciDini Sunni IslamRutbesi AdmiralHeyatiEslen abxaz olub dogum tarixi melum deyil Darusseade agasi Yusif aganin kolelerinden idi Enderunda yetisdikden sonra sarayda muxtelif vezifelerde xidmet etmeye basladi 1704 cu ilin fevralinda cuxadar agasi aprelinde ise silahdar agasi oldu Hemin ilin dekabrinda vezir rutbesi alaraq Heleb 1705 ci ilde Kipr sancaqbeyi 1707 ci ilde nisanci vezirliye yukseldi Hemin il Anadolu beylerbeyi teyin edilse de bir nece ay sonra teqaude ayrildi 1708 ci ilde divan veziri 1709 cu ilin avqustunda yeniden nisanci vezir 1710 cu ilin avqustunda ise sedaret naibi oldu Bu vezifesi davam ederken 12 noyabr 1712 ci ilde Aga Yusif Pasanin yerine sedarete getirildi Sedarete getirilme sebebi ise selefi ile Sultan Ehmed arasinda yaranan anlasmazliq ve Suleyman Pasanin Enderundan yetisme oldugu ucun saraya yaxin olmasi idi Bir diger versiyaya gore ise onu sedarete Sultan Ehmedin kurekeni olan Eli Pasa tovsiye etmisdir O esnada Rusiya qarsisinda meglub olan Isvec krali XII Karl Osmanli serheddindeki Bender sancaqbeyliyine siginmis yaranan bu veziyyet gergin olan Rusiya Osmanli munasibetlerini daha da pislesdirmisdir Donemin seyxulislami Abdullah Efendiyle muzakire edilen bu mesele kralin derhal oz olkesine qaytarilmasi ve ya Osmanli serheddindeki Dimetokada hebs edilmesi ile neticelendi Suleyman Pasanin emri Krim xani Dovlet Geray ve Bender sancaqbeyi terefinden krala catdirildi Ancaq bununla razilasmayan kral zor tedbiq edilerek esgerler terefinden alindi ve Dimetokaya aparildi Ancaq dovletin resmi qonagi olan bir kralin bu sekilde sert qarsilanmasi ve hebs edilmesi bir cox sayeler yol acdi Butun bunlarin sonunda Sultan Ehmed kurekeni Eli Pasanin da teklifiyle seyxulislam Abdullah Efendini Suleyman Pasani ve Krim xani Dovlet Gerayi vezifeden azad etdi Vezifeden alinmasina baxmayaraq gozden dusmeyen Suleyman Pasa kaptan i derya teyin edildi Ancaq bu defe de maliyye teftisi ile problem yasadi Sedareti doneminde haqsiz gelir qazandigi barede gezen sayelerin neticesi olaraq 18 noyabr 1713 cu ilde vezifeden alindi ve Istankoy adasina surgun edildi Ardindan Rodosa gonderildi ve burada 1715 ci ilin oktyabrinda haqqinda gonderilen fermanla edam edildi Bedeni Rodosda defn edilmis kesik basi ise Istanbula gonderildi MenbeBuz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 Danișmend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari Ulucam Mujdat Yusuf Pasa 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik