Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalə . |
Peşə, iş, məşğuliyyət ya da sənət — insanın fiziki və mənəvi qüvvəsinin tətbiq sahəsi olub, xüsusi hazırlıq və iş təcrübəsi nəticəsində nəzəri biliklərə və təcrübi vərdişlərə yiyələnmiş insanın əmək fəaliyyətidir.
Əməyin ilk bölgüsü müəyyən insan qruplarının və ya fərdin heyvandarlıqla və əkinçiliklə məşğul olması ilə başlandı. Qrupların və ya fərdlərin birinin heyvandarlıq, digərlərinin isə əkinçilik məhsullarına ehtiyacı yarandı. Beləliklə əmək məhsullarının mübadiləsi prosesi başlandı. Müxtəlif məhsulların mübadiləsi tədricən mürəkkəb xarakter aldıqca, yeni peşələrə, yəni tacirlərə ehtiyac yarandı. Bu peşə sahibləri əmək məhsullarının mübadiləsi ilə məşğul olmağa başladılar. Cəmiyyətin sonrakı inkişafı nəticəsində müxtəlif sənətlər və sənətkarlar, ovçular, dəmirçilər, daşyonanlar, xarratlar, dərzilər və sairə meydana cıxdı və bu da əmək bölgüsündə növbəti mühüm mərhələ oldu.
Peşə və ixtisaslar, onların seçimi
Hər hansı bir peşə (ixtisas) müəyyən qabiliyyət tələb edir, peşələrin (ixtisasların) hamısı üçün isə zəruri olan qabiliyyətlərin, məsələn, yaradıcılıq qabiliyyətinin olması vacibdir. Müəyyən peşəni və ya ixtisası öyrənmək və bu sahədə uğurla çalışmaq üçün insan peşənin şəxsiyyət qarşısında qoyduğu tələblərə uyğun olmalıdır və peşə (ixtisas) seçən şəxslərdən konkretlik, dəqiqlik, icra intizamı, səliqəlik tələb olunur. Bu keyfiyyətlər bəzən bir çox sahələrdə böyük əhəmiyyət kəsb etmir, lakin texnika ilə işləyən şəxslər üçün həyati əhəmiyyətə malikdir. Bu sahədə yaradıcılıq, ixtiraçılıq, texniki fantaziya yeni əmək məhsulları və ya yeni iş üsulları formalaşdıra bilər.
İstənilən işdə müvəffəqiyyət ümumi və xüsusi qabiliyyətlərin qarşılıqlı sintezi zamanı mümkündür. İnsan qabiliyyətləri anadangəlmə, fitri olmur, sadəcə bu qabiliyyətlərin müəyyən rüşeymləri olur. Fizioloji xüsusiyyətlər (bu xüsusiyyətlər də müxtəlif olur) qabiliyyətin inkişafı üçün ilkin, təbii özül rolunu oynayır. Hər bir şəxs məşğul olduğu fəaliyyət sahəsinin konkret tələblərindən asılı olaraq, fizioloji xüsusiyyətlər əsasında qabiliyyətini inkişaf etdirə bilər. Müəyyən fəaliyyət sahəsində qabiliyyət təzahür və inkişaf edir, formalaşır. Belə ki, çayın sahilində dayanmaqla üzməyi öyrənmək olmaz. Həyatda qabiliyyətsiz insan yoxdur, hər bir insan müəyyən bir qabiliyyətə malikdir. Lakin nəzərə almaq lazımdırdır ki, bəzi peşə və ya ixtisasın özü, sağlamlıq və sairə baxımından insan üçün yarasız da ola bilər.
Hər bir şəxsin, xüsusilə gənclərin peşə və ya ixtisas seçimində diqqətli olmaları, şəxsi keyfiyyətlərini, qabiliyyətlərini, fizioloji xüsusiyyətlərini araşdırmaqla seçim aparmaları məsləhətdir ki, gələcəkdə peşmançılıq hissi keçirməsinlər.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- http://sm.azersayt.com/ 2009-05-01 at the Wayback Machine
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Senet bura istiqametlendirir Sened ile sehv salmayin Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Pese is mesguliyyet ya da senet insanin fiziki ve menevi quvvesinin tetbiq sahesi olub xususi hazirliq ve is tecrubesi neticesinde nezeri biliklere ve tecrubi verdislere yiyelenmis insanin emek fealiyyetidir Isa ve hekimler Faith de un eseri Emeyin ilk bolgusu mueyyen insan qruplarinin ve ya ferdin heyvandarliqla ve ekincilikle mesgul olmasi ile baslandi Qruplarin ve ya ferdlerin birinin heyvandarliq digerlerinin ise ekincilik mehsullarina ehtiyaci yarandi Belelikle emek mehsullarinin mubadilesi prosesi baslandi Muxtelif mehsullarin mubadilesi tedricen murekkeb xarakter aldiqca yeni peselere yeni tacirlere ehtiyac yarandi Bu pese sahibleri emek mehsullarinin mubadilesi ile mesgul olmaga basladilar Cemiyyetin sonraki inkisafi neticesinde muxtelif senetler ve senetkarlar ovcular demirciler dasyonanlar xarratlar derziler ve saire meydana cixdi ve bu da emek bolgusunde novbeti muhum merhele oldu Pese ve ixtisaslar onlarin secimiHer hansi bir pese ixtisas mueyyen qabiliyyet teleb edir peselerin ixtisaslarin hamisi ucun ise zeruri olan qabiliyyetlerin meselen yaradiciliq qabiliyyetinin olmasi vacibdir Mueyyen peseni ve ya ixtisasi oyrenmek ve bu sahede ugurla calismaq ucun insan pesenin sexsiyyet qarsisinda qoydugu teleblere uygun olmalidir ve pese ixtisas secen sexslerden konkretlik deqiqlik icra intizami seliqelik teleb olunur Bu keyfiyyetler bezen bir cox sahelerde boyuk ehemiyyet kesb etmir lakin texnika ile isleyen sexsler ucun heyati ehemiyyete malikdir Bu sahede yaradiciliq ixtiraciliq texniki fantaziya yeni emek mehsullari ve ya yeni is usullari formalasdira biler Istenilen isde muveffeqiyyet umumi ve xususi qabiliyyetlerin qarsiliqli sintezi zamani mumkundur Insan qabiliyyetleri anadangelme fitri olmur sadece bu qabiliyyetlerin mueyyen ruseymleri olur Fizioloji xususiyyetler bu xususiyyetler de muxtelif olur qabiliyyetin inkisafi ucun ilkin tebii ozul rolunu oynayir Her bir sexs mesgul oldugu fealiyyet sahesinin konkret teleblerinden asili olaraq fizioloji xususiyyetler esasinda qabiliyyetini inkisaf etdire biler Mueyyen fealiyyet sahesinde qabiliyyet tezahur ve inkisaf edir formalasir Bele ki cayin sahilinde dayanmaqla uzmeyi oyrenmek olmaz Heyatda qabiliyyetsiz insan yoxdur her bir insan mueyyen bir qabiliyyete malikdir Lakin nezere almaq lazimdirdir ki bezi pese ve ya ixtisasin ozu saglamliq ve saire baximindan insan ucun yarasiz da ola biler Her bir sexsin xususile genclerin pese ve ya ixtisas seciminde diqqetli olmalari sexsi keyfiyyetlerini qabiliyyetlerini fizioloji xususiyyetlerini arasdirmaqla secim aparmalari meslehetdir ki gelecekde pesmanciliq hissi kecirmesinler Hemcinin baxIxtisasXarici kecidlerhttp sm azersayt com 2009 05 01 at the Wayback MachineIstinadlar