Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Qışlayan qatırquyruğu (lat. Equisetum hyemale) — bitkilər aləminin qıjıkimilər şöbəsinin qıjılar sinfinin qatırquyruğu dəstəsinin fəsiləsinin qatırquyruğu cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.
| Qışlayan qatırquyruğu | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Qışlayan qatırquyruğu | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik bitkidir. Gövdəsi 120 sm hündürlükdədir. Qını silindrik, gövdəyə sıxılmış, bütövlükdə qara, qaidədə və ya ortada eninə yaşıl zolaqlıdır. Strobiləri (spor sünbülləri) oturaq, yumurtavari, sivri və ya uzunsov-yumurtavari, 2 sm uzunluğundadır. Dişiçikləri erkən tökülən, gövdəsi budaqlanmayan.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Sporların yetişmə dövrü iyun-avqust aylarıdır. Mezofotdir. Nəmli yerlərdə, çağıl daşlarında, dəniz qumluqlarında psammofit-litoral bitkilik tipində kiçik qrup şəklində rast gəlinir. Dərman bitkisidir. Dağ qurşağına kimi, su kənarında, dəniz kənarı qumluqlarda Convolvulus persicus, Daucus carota, Pulicaria dysenterica, Trachomitum sarmatiense, Argusia sibirica bitkilərindən təşkil olunmuş senozlarda komponent kimi iştirak edir. Dərman bitkisidir, homeopatiyada və xalq təbabətində istifadə olunur.
Yayılması
Samur-Dəvəçi ovalığı (Xaçmaz rayonu, Şabran rayonu); Naxçıvan düzənliyi (Uzunoba kəndi ətrafı).
Sayı və tendensiyası
Azalmaqdadır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Xəzər dənizinin səviyyəsinin dəyişməsi və antropogen amillər (mal-qara tərəfindən tapdalanması, çimərliklərdə tikinti işlərinin aparılması).
Mühafizə tədbirləri
Yayılma yerlərində antropogen təsiri azaltmaq, bərpasını təmin etmək və yeni yayılma yerlərini axtarılması təklif olunur.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Hippochaete hyemalis (L.) Milde ex Bruhin
- Presla hyemalis (L.) Dulac
Heterotipik sinonimləri
- Equisetum alpinum Schur
- Equisetum hyemale f. attenuatum Milde
- Equisetum hyemale var. brevivaginatum Rosend.
- Equisetum hyemale var. capillare Rouy
- Equisetum hyemale f. doellii Luerss.
- Equisetum hyemale var. doellii Milde
- Equisetum hyemale var. fallax Milde
- Equisetum hyemale var. fuscozonatum Schur
- Equisetum hyemale var. javanicum Milde
- Equisetum hyemale var. minus A.Braun ex Milde
- Equisetum hyemale f. minus (A.Braun ex Milde) Luerss.
- Equisetum hyemale f. paleaceum (Schleich. ex A.Braun & Engelm.) Asch.
- Equisetum hyemale subsp. paleaceum (Schleich. ex A.Braun & Engelm.) R.C.V.Douin
- Equisetum hyemale f. paleaceum Rabenh.
- Equisetum hyemale var. paleaceum Schleich. ex A.Braun & Engelm.
- Equisetum hyemale var. paucifolium Gray
- Equisetum hyemale var. rabenhorstii Milde
- Equisetum hyemale var. ramigerum A.Braun ex Milde
- Equisetum hyemale f. ramigerum (A.Braun ex Milde) Luerss.
- Equisetum hyemale var. ramosum Gray
- Equisetum hyemale var. simplex Wallr.
- Equisetum hyemale var. subramosum A.Braun
- Equisetum hyemale var. uliginosum Borkh.
- Equisetum hyemale var. viride Milde
- Equisetum hyemale f. viride (Milde) Luerss.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1062.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qislayan qatirquyrugu lat Equisetum hyemale bitkiler aleminin qijikimiler sobesinin qijilar sinfinin qatirquyrugu destesinin fesilesinin qatirquyrugu cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir novudur Qislayan qatirquyruguElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Sobe PolypodiophytaSinif QijilarYarimsinif Deste QatirquyruguFesile Cins QatirquyruguNov Qislayan qatirquyruguBeynelxalq elmi adiEquisetum hyemale L 1753Sekil axtarisiITIS 17154NCBI 3262EOL 596763Qisa morfoloji tesviriCoxillik bitkidir Govdesi 120 sm hundurlukdedir Qini silindrik govdeye sixilmis butovlukde qara qaidede ve ya ortada enine yasil zolaqlidir Strobileri spor sunbulleri oturaq yumurtavari sivri ve ya uzunsov yumurtavari 2 sm uzunlugundadir Disicikleri erken tokulen govdesi budaqlanmayan Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriSporlarin yetisme dovru iyun avqust aylaridir Mezofotdir Nemli yerlerde cagil daslarinda deniz qumluqlarinda psammofit litoral bitkilik tipinde kicik qrup seklinde rast gelinir Derman bitkisidir Dag qursagina kimi su kenarinda deniz kenari qumluqlarda Convolvulus persicus Daucus carota Pulicaria dysenterica Trachomitum sarmatiense Argusia sibirica bitkilerinden teskil olunmus senozlarda komponent kimi istirak edir Derman bitkisidir homeopatiyada ve xalq tebabetinde istifade olunur Yayilmasi Samur Deveci ovaligi Xacmaz rayonu Sabran rayonu Naxcivan duzenliyi Uzunoba kendi etrafi Sayi ve tendensiyasiAzalmaqdadir Mehdudlasdirici amillerXezer denizinin seviyyesinin deyismesi ve antropogen amiller mal qara terefinden tapdalanmasi cimerliklerde tikinti islerinin aparilmasi Muhafize tedbirleriYayilma yerlerinde antropogen tesiri azaltmaq berpasini temin etmek ve yeni yayilma yerlerini axtarilmasi teklif olunur SinonimleriHomotipik sinonimleri Hippochaete hyemalis L Milde ex Bruhin Presla hyemalis L DulacHeterotipik sinonimleri Equisetum alpinum Schur Equisetum hyemale f attenuatum Milde Equisetum hyemale var brevivaginatum Rosend Equisetum hyemale var capillare Rouy Equisetum hyemale f doellii Luerss Equisetum hyemale var doellii Milde Equisetum hyemale var fallax Milde Equisetum hyemale var fuscozonatum Schur Equisetum hyemale var javanicum Milde Equisetum hyemale var minus A Braun ex Milde Equisetum hyemale f minus A Braun ex Milde Luerss Equisetum hyemale f paleaceum Schleich ex A Braun amp Engelm Asch Equisetum hyemale subsp paleaceum Schleich ex A Braun amp Engelm R C V Douin Equisetum hyemale f paleaceum Rabenh Equisetum hyemale var paleaceum Schleich ex A Braun amp Engelm Equisetum hyemale var paucifolium Gray Equisetum hyemale var rabenhorstii Milde Equisetum hyemale var ramigerum A Braun ex Milde Equisetum hyemale f ramigerum A Braun ex Milde Luerss Equisetum hyemale var ramosum Gray Equisetum hyemale var simplex Wallr Equisetum hyemale var subramosum A Braun Equisetum hyemale var uliginosum Borkh Equisetum hyemale var viride Milde Equisetum hyemale f viride Milde Luerss IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 1062 Hemcinin bax