Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Yükük İrbis Tulu xaqan (əsl adı Aşina Yükük 阿史那欲谷, taxt adı İrbis Tulu xaqan 乙毗咄陆可汗) — Tulular tərəfindən dəstəklənən Qərbi Göytürk xaqanlığı xaqanı.
| Yükük İrbis Tulu xaqan | |
|---|---|
| 乙毗咄陆可汗 | |
| 634 – 642 | |
| Əvvəlki | İşbara Teriş xaqan |
| Sonrakı | Xallıq İşbara Yabqu xaqan |
Künduz xaqanı | |
| 642 – 653 | |
| Sonrakı | İnan Cençu yabqu |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Künduz |
| Atası | İllig xaqan |
| Uşağı | İnan Cençu yabqu |
| Dini | Tenqriçilik |
İlk illəri
Atası Şərqi Göytürk xaqanı İllig xaqan idi. Şad titulu almışdı. Atasının əmrinə uyğun olaraq 627-ci ildə Tyanşan ətrafında üsyanları yatızdırmaq istəsə də buna nail olmamışdı. Üç il sonra atasının dövləti dağılmışdı.
Xaqanlığa gəlişi
Tonq Yabqu xaqanın ölümündən sonra Qərbi Göytürk xaqanlığı zəifləməyə başlamışdı. Nuşibilər və Tuluların münaqişəsi bitmək bilmirdi. Tulular və başçıları olan Tun Tudun xaqanlıq üçün Yükük şadı dəvət etdilər. Nuşibilər isə Xallıq İşbara Yabqu xaqanı taxta çağırdılar. İki xaqan arasındakı müharibədən sonra 638-ci ildə İli Çayı sülhü imzalandı. Yükük şad ölkənin qərb tərəfini idarə edirdi. 4 il sonra Tulular xaqanı dəstəkləməkdən əl çəkdilər. Fürsətdən istifadə edən Nuşibilər xaqanı Sayramda mühasirəyə alsalar da xaqan onları məğlub etdi. 642-ci ildə xaqan heç kimin dəstəyini almadığını görüb Kunduz şəhərinə qaçdı.
Sonrakı illəri
Xaqanlığı indi təkcə Kunduz şəhəri ilə sərhədlənən Yükük şad 653-cü ildə burada öldü. Yerinə oğlu İnan Cençu keçdi.
İstinadlar
- Lev Nikolayeviç Gumilev: Eski Türkler , Selenge Yayınları, İstanbul, 2002, ISBN 975-7856-39-8 pp.273-275
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yukuk Irbis Tulu xaqan esl adi Asina Yukuk 阿史那欲谷 taxt adi Irbis Tulu xaqan 乙毗咄陆可汗 Tulular terefinden desteklenen Qerbi Goyturk xaqanligi xaqani Yukuk Irbis Tulu xaqan乙毗咄陆可汗Qerbi Goyturk xaqanligi qerb xaqani634 642EvvelkiIsbara Teris xaqanSonrakiXalliq Isbara Yabqu xaqanKunduz xaqani642 653SonrakiInan Cencu yabquSexsi melumatlarVefat tarixi 653Vefat yeri KunduzAtasi Illig xaqanUsagi Inan Cencu yabquDini TenqricilikIlk illeriAtasi Serqi Goyturk xaqani Illig xaqan idi Sad titulu almisdi Atasinin emrine uygun olaraq 627 ci ilde Tyansan etrafinda usyanlari yatizdirmaq istese de buna nail olmamisdi Uc il sonra atasinin dovleti dagilmisdi Xaqanliga gelisiTonq Yabqu xaqanin olumunden sonra Qerbi Goyturk xaqanligi zeiflemeye baslamisdi Nusibiler ve Tulularin munaqisesi bitmek bilmirdi Tulular ve bascilari olan Tun Tudun xaqanliq ucun Yukuk sadi devet etdiler Nusibiler ise Xalliq Isbara Yabqu xaqani taxta cagirdilar Iki xaqan arasindaki muharibeden sonra 638 ci ilde Ili Cayi sulhu imzalandi Yukuk sad olkenin qerb terefini idare edirdi 4 il sonra Tulular xaqani desteklemekden el cekdiler Fursetden istifade eden Nusibiler xaqani Sayramda muhasireye alsalar da xaqan onlari meglub etdi 642 ci ilde xaqan hec kimin desteyini almadigini gorub Kunduz seherine qacdi Sonraki illeriXaqanligi indi tekce Kunduz seheri ile serhedlenen Yukuk sad 653 cu ilde burada oldu Yerine oglu Inan Cencu kecdi IstinadlarLev Nikolayevic Gumilev Eski Turkler Selenge Yayinlari Istanbul 2002 ISBN 975 7856 39 8 pp 273 275