Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Mius — Ukrayna (Luqansk и vilayətləri) və Rusiya (Rostov vilayətinin , rayonları) ərazisinsən axan çay. Çay Taqanroq körfəzinin ərazisinə (Azov dənizi) tökülür.
| Mius çayı | |
|---|---|
| rus. Миус | |
 | |
| Ölkə |  Rusiya |
| Mənsəbi | Taqanroq körfəzi |
| Uzunluğu | 258 km |
| Meyilliyi | 3,53 m/km |
| Hövzəsinin sahəsi | 6680 km² |
| [ru] | 05010501012106300003870 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiyası
Mius çayı Luqansk vilayətinin Mius və Knyaqinevka qəsəbələri yaxınlığından Luqansk və Dones vilayətlərinin səshədindən keçir.
Hidronim
Mius toponiminə Rusiyanın qərb ərazilərində rasr gəlmək mümkündür. Bu sözün fars dili etimalogiyası vardır. Mius "mis" metalının adından törəməsi ehtimal edilir (tac. Мис. Bu dın buraralara fars dilli sarmatlar, skiflər tərəfindən gətirilməsi ehtimal edilir. Bunu təstiqləyən çoxlu sayda dəlil bürünc dövrünə aid mənbələrələ təstiqlənir. Digər versiyaya görə "mius sözü" qədim türklərdə "buynuz", "künç" mənasını verirdi. Üçüncü versiyada "miyoş" sözündən törəmişdir ki, bu sözdə qədim türklərdə "palçıq" mənasını verir. Böyük Moskva knazlığı ilə olan XV əsr sənədləşmələrində çay məhz Miyuş adlandırılır.
Xüsusiyyətləri
Mius çayının uzunluğu 258 km, hövzəsinin sahəsi isə 6680 km² təşkil edir. Yatağı V varı dərəyə sahibdir. Bu əsasən yuxarı axarlarda müşahidə edilir. Burada onun eni 0,2 km — 1,2 km arasında dəyişir. Aşağı axarlarda isə eni 5–7 km qədər artır. Çayın dərinliyi bir çox yerlərdə 6 metr olduğu halda, astanalarda isə 0,5 metrə çatır. Əsas qolları: Qluxaya, Olxovçik, Krınka, Miusik Krepenkaya, Naqolnaya və s.
Əsasən qar və yağış sularə ilə qidalanır. Dekabrda donur. Martda isə donu açılır. Yaz daşmaları xarakterikdir. Mius çayı üzərində kiçik su anbarları vardır. Bunlar əsasən sənsye, meliorasiya, hidroenergetika və sarirdə istifadə edilir. XVII əsrdə çayın mənsəbində Semyonovskaya qalası inşa edilmişdi.
Mius-cəbhəsi
Böyük Vətən müharibəsi (1941–1945) dönəmində çay boyunca almanlar tərəfindən Mius-cəbhəsi təşkil edilmişdi. Bu xətt almanlar tərəfindən 1943-cü ilin avqust ayında tərk edilmişdir.
Mənbə
- Празднование 9 мая на Миус-фронте 2012-05-12 at the Wayback Machine
- Mius
- Миус в фотографиях 2007-09-30 at the Wayback Machine
- Миус (БСЭ)
İstinadlar
- . 2018-06-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-08.
- . 2014-10-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-08.
- Памятники дипломатических сношений с Крымскою и ногайскою ордами и с Турцией.//Сборник императорского исторического общества т.41.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mius Ukrayna Luqansk i vilayetleri ve Rusiya Rostov vilayetinin rayonlari erazisinsen axan cay Cay Taqanroq korfezinin erazisine Azov denizi tokulur Mius cayirus MiusOlke RusiyaMensebi Taqanroq korfeziUzunlugu 258 kmMeyilliyi 3 53 m kmHovzesinin sahesi 6680 km ru 05010501012106300003870 Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiMius cayi Luqansk vilayetinin Mius ve Knyaqinevka qesebeleri yaxinligindan Luqansk ve Dones vilayetlerinin seshedinden kecir HidronimMius toponimine Rusiyanin qerb erazilerinde rasr gelmek mumkundur Bu sozun fars dili etimalogiyasi vardir Mius mis metalinin adindan toremesi ehtimal edilir tac Mis Bu din buraralara fars dilli sarmatlar skifler terefinden getirilmesi ehtimal edilir Bunu testiqleyen coxlu sayda delil burunc dovrune aid menbelerele testiqlenir Diger versiyaya gore mius sozu qedim turklerde buynuz kunc menasini verirdi Ucuncu versiyada miyos sozunden toremisdir ki bu sozde qedim turklerde palciq menasini verir Boyuk Moskva knazligi ile olan XV esr senedlesmelerinde cay mehz Miyus adlandirilir XususiyyetleriMius cayinin uzunlugu 258 km hovzesinin sahesi ise 6680 km teskil edir Yatagi V vari dereye sahibdir Bu esasen yuxari axarlarda musahide edilir Burada onun eni 0 2 km 1 2 km arasinda deyisir Asagi axarlarda ise eni 5 7 km qeder artir Cayin derinliyi bir cox yerlerde 6 metr oldugu halda astanalarda ise 0 5 metre catir Esas qollari Qluxaya Olxovcik Krinka Miusik Krepenkaya Naqolnaya ve s Esasen qar ve yagis sulare ile qidalanir Dekabrda donur Martda ise donu acilir Yaz dasmalari xarakterikdir Mius cayi uzerinde kicik su anbarlari vardir Bunlar esasen sensye meliorasiya hidroenergetika ve sarirde istifade edilir XVII esrde cayin mensebinde Semyonovskaya qalasi insa edilmisdi Mius cebhesiBoyuk Veten muharibesi 1941 1945 doneminde cay boyunca almanlar terefinden Mius cebhesi teskil edilmisdi Bu xett almanlar terefinden 1943 cu ilin avqust ayinda terk edilmisdir MenbePrazdnovanie 9 maya na Mius fronte 2012 05 12 at the Wayback Machine Mius Mius v fotografiyah 2007 09 30 at the Wayback Machine Mius BSE Istinadlar 2018 06 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 08 2014 10 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 08 Pamyatniki diplomaticheskih snoshenij s Krymskoyu i nogajskoyu ordami i s Turciej Sbornik imperatorskogo istoricheskogo obshestva t 41