Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Mücahidəddin Zeynalabidin (tam adı: Mücahidəddin Zeynalabidin Əli ibn Şah Şüca, fars. مجاهدالدین زینالعابدین علی بن شاهشجاع; İzə – Səmərqənd) — Müzəffəri hökmdarı.
| Mücahiddin Zeynalabidin | |
|---|---|
| Mücahidəddin Zeynalabidin Əli ibn Şah Şüca fars. مجاهدالدین زینالعابدین علی بن شاهشجاع | |
 Mücahiddin Zeynalabidin dövrünə aid sikkə | |
| 1384 – 1387 | |
| Əvvəlki | Şah Şüca |
| Sonrakı | Şah Yəhya |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum yeri | İzə[] |
| Vəfat tarixi | naməlum |
| Vəfat yeri | Səmərqənd |
| Fəaliyyəti | monarx |
| Atası | Şah Şüca |
| Dini | Sünni islam |
Atası Şah Şücanın ölümündən sonra, onun vəsiyyətinə əsasən 1384-cü ildə taxta çıxdı. Lakin həmin vəsiyyətə uyğun olaraq Yəzd Şah Yəhyanın, Kirman isə əlində idi. Onun qısa səltənət dövrü Müzəffəri əyanları ilə münaqişədə keçdi. Əmir Teymur sürətlə İran vilayətlərini bir-birinin ardınca fəth edərkən Müzəffəri sülaləsi daxili münaqişələr ilə məşğul idi.
Hakimiyyəti
Zeynalabidin taxta çıxanda Şah Yəhya paytaxt Şirazı ələ keçirmək üçün ordusu ilə Yəzddən yola düşdü. Lakin tərəflər arasında sülh imzaladı və Şah Yəhya Zeynalabidinə tabelik bildirdi.[] Bundan sonra sultan Zeynalabidin Kirmanı ələ keçirmək üçün ordu göndərsə də, ordusu 1385-ci ildə İmadəddin Əhməd tərəfindən məğlubiyyətə uğradıldı.
1387-ci ilin oktyabrında Azərbaycanı ələ keçirən Əmir Teymur Zeynalabidinin yanına elçi göndərərək onu öz yanına dəvət etdi. Amma Zeynalabidin bu təklifi qəbul etmədi və Əmir Teymurun elçilərini həbs etdirdi. Əmir Teymur bundan xəbər tutduqda Müzəffərilər üzərinə hərəkətə keçdi və əvvəlcə İsfahanı, daha sonra isə Şirazı tutdu. Zeynalabidin isə Şustərə çəkildi. Lakin burada Şustər hakimi Şah Mənsur tərəfindən həbsə atıldı.Əmir Teymur Şirazda olarkən və Şah Yəhya onun xidmətinə gəldilər. Lakin Səmərqənddə üsyan qalxması səbəbindən Əmir Teymur Şirazda çox qalmadı, Kirmanı İmadəddin Əhmədə, Farsı isə Şah Yəhyaya verərək 1388-ci ildə Mavəraünnəhrə yola düşdü.
Daha sonra zindandan qaçan Zeynalabidin İsfahana hərəkət etdi. Buradan Şirazı ələ keçirmiş Şah Mənsur üzərinə yürüş təşkil etsə də, döyüşdə məğlub oldu və İsfahana çəkildi. 1390-cı ilin əvvəllərində Şah Mənsurun İsfahana hərəkət etməsindən sonra, buranı da tərk edərək Xorasana hərəkət etdi. Zeynalabidin Reyə çatanda şəhər valisi Musa Cokar onu həbs edərək Şah Mənsurun yanına göndərdi. Zeynalabidin Müzəffəri adətinə uyğun olaraq, Şah Mənsur tərəfindən kor edilərək İsfahana göndərildi.
1393-cü ildə Əmir Teymurun əmri ilə Zeynalabidin və Sultan Şebli istisna olmaqla bütün Müzəffərilər sülaləsinin üzvləri edam edildilər. Zeynalabidin və Sultan Şebli isə Teymurilərin paytaxtı Səmərqəndə göndərildi.
İstinadlar
- Rıza Kurtuluş, 2020. səh. 417-418
- Encyclopaedia Iranica. "MOZAFFARIDS". https://www.iranicaonline.org/ (ingilis). Patrick Wing. 11 noyabr 2014. İstifadə tarixi: 23 iyn 2025.
- Mehlika Üstündağ, 2016. səh. 49
- Mehlika Üstündağ, 2016. səh. 49-51
- Mehlika Üstündağ, 2016. səh. 55
Ədəbiyyat
- Rıza Kurtuluş, MUZAFFERÎLER (türk), XXXI cild, TDV İslâm Ansiklopedisi, 2020
- Mehlika Üstündağ. ORTA ÇAĞ İRAN TARİHİNDE YEREL BİR HANEDAN: MUZAFFERİLER. Samsun: ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI. 2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mucahideddin Zeynalabidin tam adi Mucahideddin Zeynalabidin Eli ibn Sah Suca fars مجاهدالدین زین العابدین علی بن شاه شجاع Ize Semerqend Muzefferi hokmdari Mucahiddin ZeynalabidinMucahideddin Zeynalabidin Eli ibn Sah Suca fars مجاهدالدین زین العابدین علی بن شاه شجاع Mucahiddin Zeynalabidin dovrune aid sikkeIV Muzefferi hokmdari1384 1387EvvelkiSah SucaSonrakiSah YehyaSexsi melumatlarDogum yeri Ize menbe gosterilmelidir Vefat tarixi namelumVefat yeri SemerqendFealiyyeti monarxAtasi Sah SucaDini Sunni islam Atasi Sah Sucanin olumunden sonra onun vesiyyetine esasen 1384 cu ilde taxta cixdi Lakin hemin vesiyyete uygun olaraq Yezd Sah Yehyanin Kirman ise elinde idi Onun qisa seltenet dovru Muzefferi eyanlari ile munaqisede kecdi Emir Teymur suretle Iran vilayetlerini bir birinin ardinca feth ederken Muzefferi sulalesi daxili munaqiseler ile mesgul idi HakimiyyetiZeynalabidin taxta cixanda Sah Yehya paytaxt Sirazi ele kecirmek ucun ordusu ile Yezdden yola dusdu Lakin terefler arasinda sulh imzaladi ve Sah Yehya Zeynalabidine tabelik bildirdi menbe gosterilmelidir Bundan sonra sultan Zeynalabidin Kirmani ele kecirmek ucun ordu gonderse de ordusu 1385 ci ilde Imadeddin Ehmed terefinden meglubiyyete ugradildi 1387 ci ilin oktyabrinda Azerbaycani ele keciren Emir Teymur Zeynalabidinin yanina elci gondererek onu oz yanina devet etdi Amma Zeynalabidin bu teklifi qebul etmedi ve Emir Teymurun elcilerini hebs etdirdi Emir Teymur bundan xeber tutduqda Muzefferiler uzerine herekete kecdi ve evvelce Isfahani daha sonra ise Sirazi tutdu Zeynalabidin ise Sustere cekildi Lakin burada Suster hakimi Sah Mensur terefinden hebse atildi Emir Teymur Sirazda olarken ve Sah Yehya onun xidmetine geldiler Lakin Semerqendde usyan qalxmasi sebebinden Emir Teymur Sirazda cox qalmadi Kirmani Imadeddin Ehmede Farsi ise Sah Yehyaya vererek 1388 ci ilde Maveraunnehre yola dusdu Daha sonra zindandan qacan Zeynalabidin Isfahana hereket etdi Buradan Sirazi ele kecirmis Sah Mensur uzerine yurus teskil etse de doyusde meglub oldu ve Isfahana cekildi 1390 ci ilin evvellerinde Sah Mensurun Isfahana hereket etmesinden sonra burani da terk ederek Xorasana hereket etdi Zeynalabidin Reye catanda seher valisi Musa Cokar onu hebs ederek Sah Mensurun yanina gonderdi Zeynalabidin Muzefferi adetine uygun olaraq Sah Mensur terefinden kor edilerek Isfahana gonderildi 1393 cu ilde Emir Teymurun emri ile Zeynalabidin ve Sultan Sebli istisna olmaqla butun Muzefferiler sulalesinin uzvleri edam edildiler Zeynalabidin ve Sultan Sebli ise Teymurilerin paytaxti Semerqende gonderildi IstinadlarRiza Kurtulus 2020 seh 417 418 Encyclopaedia Iranica MOZAFFARIDS https www iranicaonline org ingilis Patrick Wing 11 noyabr 2014 Istifade tarixi 23 iyn 2025 Mehlika Ustundag 2016 seh 49 Mehlika Ustundag 2016 seh 49 51 Mehlika Ustundag 2016 seh 55 Edebiyyat Riza Kurtulus MUZAFFERILER turk XXXI cild TDV Islam Ansiklopedisi 2020 Mehlika Ustundag ORTA CAG IRAN TARIHINDE YEREL BIR HANEDAN MUZAFFERILER Samsun ONDOKUZ MAYIS UNIVERSITESI SOSYAL BILIMLER ENSTITUSU TARIH ANABILIM DALI 2016