fbpx
Wikipedia

Zazalar

Zazalar və ya Zaza - Goranilər - əsasən Türkiyədə , İranda , İraqda və Suriyada yaşayan xalq .

Zazalar
Ümumi sayı
440 min (1972)
Dili

Zaza dili

Dini

İslam

Qohum xalqlar

İran xalqları

Məskunlaşma

Hazırda əsasən Türkiyədə (milliyyətçi zaza kəsiminin iddiasına əsasən Türkiyə əhalisinin 3,33%-i) , qismən İranda , İraqda və Suriyada , müəyyən səbəblərdən doğan miqrasiya nəticəsində isə az sayda toplumlar şəklində dünyanın bir çox ölkəsində məskunlaşmış zazaların sayına dair dəqiq statistik - elmi məlumatlar yoxdur . Milliyyətçi zaza qeyri-dövlət təşkilatlarının iddialarına görə dünya üzrə zazaların ümumi sayı 4 - 6 milyon nəfər civarındadır .

Türkiyədə

Zazalar Türkiyədə türklərdənkürdlərdən sonra ən böyük üçüncü etnik toplumu təşkil edirlər . Bingöl və Tunceli vilayətində əhalinin çoxluğunu təşkil etsələr də Türkiyənin digər vilayətlərində azlıqdadırlar .

Subetnik qruplar

Zaza-Talış toplumu bir-biri ilə yaxın bir neçə qrupa etnik qrupa bölünür :

  • Zaza
  • Deylemi
  • Çarojlar
  • Dimili

Zaza tayfaları

Abas • Abdalan • Ağuçan • Alan • Ali • Ali Abas • Alxan • Alz • Arê • Aslan • Aşur • Az • Badil • Balaban • Balçık • Bali • Bamasur • Beyit • Bêx • Bêxtiyar • Bılêçık • Birm • Butk • Cafer • Çarek • Çekel • Çin • Demen • Derık • Dewrêscemal • Dersimli • Ferat • Fınd • Gınic • Gulabi • Hadik • Heciyan • Hemoçık • Hesn • Heyder • Heyr • Holik • Hoş • İbık • İksor • İzol • Karsan • Keçel • Kem • Khal • Khew • Khud • Khurêş • Kılawus • Kırdaşi • Kımsorçık • Kulik • Laçin • Lol • Nemremu • Nenik • Okçı • Phezgewr • Pilvank • Pirsultan • Qerebali • Qırğ • Qoçgiri • Reşık • Rut • Sandalan • Sarısaltuğ • Sefılçık • Semk • Sewdax • Seydan • Seydal • Seysabun • Seykemal • Sıl(êman) • Sis • Sur • Şad • Şawel • Şemk • Şêlm • Şêxmamed • Şeyx Hasanlı • Şırtık • Tanriverdi • Taw • Titenik • Usıv • Xıd • Xırançık • Xormeçık • Zeng • Zerkhewık • Zıkte

  • Türkiyə Respublikasında Tunceli yaşayış məntəqəsinin keçmiş adı Dersim olmuşdur . Eyniadlı vilayətin əhalisinin əksəriyyətini hazırda zazalar təşkil edir . Vilayətdəki zaza əhalisi Şeyx Hasanlı və Dersimli tayfalarının ayrılıqda əmələ gətirdikləri tayfa konfederasyonunda birləşmişdir . Şeyx Hasanlı tayfası Oğuz türklərinin Bayat boyuna mənsubdurlar . XIII əsrdə Xorasandan köç edərək Andoluya gəlmiş öncə Malatyada sonralar isə indiki Tünceli (keçmiş Dersim) bölgəsində məskunlaşmışdırlar . Hazırda tayfanın Malatyada qalmış bölümü türkcə , Tuncelidə məskunlaşmış qismi isə zazaca danışırlar .

Zaza əsilli məşhurlar

Siyasətçilər

  • Cevdet Yılmaz : 5 iyul 2011 tarixindən 61-ci TC Hökuməti Kalkınma Bakanı

Xarici keçidlər

  • Encyclopaedia İranica : Gurani
  • Zazalar ve Zazaca Dili
  • Roşan Lezgîn, "Among Social Kurdish Groups – General Glance at Zazas", zazaki.net
  • Türksolu Gazetesi İnternet Sitesi : Zaza "kim"liği ve Alevilik 2011-10-12 at the Wayback Machine
  • Celaleddin Harezmşah ve Zazalar
  • Zazaların Dünyası Sitesi : Zazaca'nın konuşulduğu coğrafya
  • Türkiye Gazetesi : Zazalar İranileşmiş Türklerdir!
  • Güneydoğu Zazaları 2011-07-10 at the Wayback Machine
  • "Kurmanc" ve "Zaza" sözlerinin aslı 2011-08-27 at the Wayback Machine
  • Zaza Milleti ve Dili Sayfası : [1] 2020-07-23 at the Wayback Machine

Şərhlər

  1. Pitr Alford Andrüsün ing. Peter Alford Andrews hesablamalarına görə 1972–ci ildə sünni zazaların sayı 300.000 nəfər, ələvi zazaların sayı isə 140.000 nəfər olmuşdur.

İstinadlar

  1. Etnik Gruplar. — 25. Zazalar: Sünni, sayfa 168. // P. Alford Andrews. . Türkçesi: Mustafa Küpüşoğlu. İstanbul: Ant Yayınları, 1992, 320 sayfa.
  2. Etnik Gruplar. — 26. Zazalar: Alevi, sayfa 172. // P. Alford Andrews. Türkiye'de Etnik Gruplar. Türkçesi: Mustafa Küpüşoğlu. İstanbul: Ant Yayınları, 1992, 320 sayfa.
  3. Zazaların web sitesi :Zaza Nüfusunun yerleşim tablosu 2011-03-05 at the Wayback Machine
  4. Etnologue report for Zaza-Gorani
  5. Stratejikboyut.com : Zaza Vekilden Gençlere Mesaj 2009-11-11 at the Wayback Machine :...Kürt açılımının Meclis'te yarın yapılacak görüşmeleri merakla beklenirken, AK Parti'nin Zaza kökenli Bingöl Milletvekili Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz'dan Kürt gençlerine mesaj geldi. Bakan Yılmaz, "Gençlere şunu söylemek lazım: Şu anda Türkiye Cumhuriyeti'nin bir bakanıyım. Türkiye'de gerçekten ayrımcılık olsa buralara gelemezdim" dedi.
  6. MALİYEYİ BİR KÜRT BAKAN, EKONOMİYİ DE BİR ZAZA BAKAN YÖNETİYOR 2011-06-07 at the Wayback Machine:...Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, eğer ayrımcılık olsaydı Türkiye’nin kalkınması bir Zaza’ya teslim edilmezdi. Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, Türkiye`de ayrımcılık yapıldığı iddialarının yersiz olduğunu söyledi. Bakan Yılmaz, memleketi Bingöl`de, "Eğer ayrımcılık olsaydı bizler o noktaya gelemezdik, Türkiye`nin kalkınması bir Zaza`ya teslim edilmezdi." açıklaması yaptı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Gaziantep’te yaptığı konuşmada "Binlerce kardeşimiz oralarda çalışıyor. Kim istemez ki kendi kardeşine, kendi köylüsüne hizmet etmeyi. Benim sizlerden bir ricam var. Buradaki huzuru engelleyenlere oy vermeyin. Esnafa zorla kepenk kapattıranlara oy vermeyin. Batman'ın imajını bozanlara oy verirsek buraya yatırımcı gelmez. Çocuklarımız yine işsiz kalır. Biz daha çok özgürlük, daha çok demokrasi, daha çok iş ve aş diyoruz." dedi. "Ben de sizin gibi Kürt'üm, ben de Kürtçe biliyorum." ifadesini kullanan Şimşek, herkesin birinci sınıf vatandaş olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu: "Birinci sınıf olmazsa Maliye Bakanlığı'nı niye bir Kürt'e teslim ediyorlar? Kürtçe üzerinde bir yasak var mı? Yok. Kürtlere kötü bir muamele yapılıyor mu? Yok.dedi
  7. Radikal : Tunceli Üniversitesi'nde yeni seçmeli dersler: Zazaca ve Kürtçe:..Tunceli Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Durmuş Boztuğ, Alevi Dedesi Ahmet Yurt'un deyişleriyle açılışı yapılan üniversite yerleşkesinin tanıtım töreninde, Kürtçe ve Zazaca lehçesinin seçmeli ders olarak okutulacağını açıkladı. Prof.Dr. Boztuğ, "Edebiyat Fakültemiz bünyesinde, bölgenin konuşulan yerel dilleri Zazaca ve Kürtçe ile birlikte Anadolu Sevgisi Felsefesi derslerini seçmeli ders olarak öğrencilerimize veriyoruz. Anadolu Sevgi Felsefesi derslerine de bizzat ben gireceğim" dedi. Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, kendisinin de Zaza kökenli olduğunu, bu adımın ülkenin geleceğine katkı sunacağını söyledi.

zazalar, zaza, goranilər, əsasən, türkiyədə, iranda, iraqda, suriyada, yaşayan, xalq, ümumi, sayı440, 1972, dilizaza, dilidiniislamqohum, xalqlariran, xalqları, mündəricat, məskunlaşma, türkiyədə, subetnik, qruplar, zaza, tayfaları, zaza, əsilli, məşhurlar, si. Zazalar ve ya Zaza Goraniler esasen Turkiyede Iranda Iraqda ve Suriyada yasayan xalq Zazalar Umumi sayi440 min 1972 K 1 DiliZaza diliDiniIslamQohum xalqlarIran xalqlari Mundericat 1 Meskunlasma 1 1 Turkiyede 2 Subetnik qruplar 3 Zaza tayfalari 4 Zaza esilli meshurlar 4 1 Siyasetciler 5 Xarici kecidler 6 Serhler 7 IstinadlarMeskunlasma RedakteHazirda esasen Turkiyede milliyyetci zaza kesiminin iddiasina esasen Turkiye ehalisinin 3 33 i 3 qismen Iranda Iraqda ve Suriyada mueyyen sebeblerden dogan miqrasiya neticesinde ise az sayda toplumlar seklinde dunyanin bir cox olkesinde meskunlasmis zazalarin sayina dair deqiq statistik elmi melumatlar yoxdur Milliyyetci zaza qeyri dovlet teskilatlarinin iddialarina gore dunya uzre zazalarin umumi sayi 4 6 milyon nefer civarindadir 3 Turkiyede Redakte Zazalar Turkiyede turklerden ve kurdlerden sonra en boyuk ucuncu etnik toplumu teskil edirler Bingol ve Tunceli vilayetinde ehalinin coxlugunu teskil etseler de Turkiyenin diger vilayetlerinde azliqdadirlar 3 Subetnik qruplar RedakteZaza Talis toplumu bir biri ile yaxin bir nece qrupa etnik qrupa bolunur 4 ZazaDeylemi CarojlarDimilibacalan sebek sarli avroman dd Zaza tayfalari RedakteAbas Abdalan Agucan Alan Ali Ali Abas Alxan Alz Are Aslan Asur Az Badil Balaban Balcik Bali Bamasur Beyit Bex Bextiyar Bilecik Birm Butk Cafer Carek Cekel Cin Demen Derik Dewrescemal Dersimli Ferat Find Ginic Gulabi Hadik Heciyan Hemocik Hesn Heyder Heyr Holik Hos Ibik Iksor Izol Karsan Kecel Kem Khal Khew Khud Khures Kilawus Kirdasi Kimsorcik Kulik Lacin Lol Nemremu Nenik Okci Phezgewr Pilvank Pirsultan Qerebali Qirg Qocgiri Resik Rut Sandalan Sarisaltug Sefilcik Semk Sewdax Seydan Seydal Seysabun Seykemal Sil eman Sis Sur Sad Sawel Semk Selm Sexmamed Seyx Hasanli Sirtik Tanriverdi Taw Titenik Usiv Xid Xirancik Xormecik Zeng Zerkhewik Zikte Turkiye Respublikasinda Tunceli yasayis menteqesinin kecmis adi Dersim olmusdur Eyniadli vilayetin ehalisinin ekseriyyetini hazirda zazalar teskil edir Vilayetdeki zaza ehalisi Seyx Hasanli ve Dersimli tayfalarinin ayriliqda emele getirdikleri tayfa konfederasyonunda birlesmisdir Seyx Hasanli tayfasi Oguz turklerinin Bayat boyuna mensubdurlar XIII esrde Xorasandan koc ederek Andoluya gelmis once Malatyada sonralar ise indiki Tunceli kecmis Dersim bolgesinde meskunlasmisdirlar Hazirda tayfanin Malatyada qalmis bolumu turkce Tuncelide meskunlasmis qismi ise zazaca danisirlar Zaza esilli meshurlar RedakteMahsun Qirmizigul her iki valideyni Turkiyeli mugenni Yildiz Tilbe anasi Turkiyeli mugenni Yilmaz Guney anasi Ferhat Tunc Ahmet AslanSiyasetciler Redakte Cevdet Yilmaz 5 6 7 5 iyul 2011 tarixinden 61 ci TC Hokumeti Kalkinma BakaniXarici kecidler RedakteEncyclopaedia Iranica Gurani Zazalar ve Zazaca Dili Rosan Lezgin Among Social Kurdish Groups General Glance at Zazas zazaki net Turksolu Gazetesi Internet Sitesi Zaza kim ligi ve Alevilik Arxivlesdirilib 2011 10 12 at the Wayback Machine Celaleddin Harezmsah ve Zazalar Zazalarin Dunyasi Sitesi Zazaca nin konusuldugu cografya Turkiye Gazetesi Zazalar Iranilesmis Turklerdir Guneydogu Zazalari Arxivlesdirilib 2011 07 10 at the Wayback Machine Kurmanc ve Zaza sozlerinin asli Arxivlesdirilib 2011 08 27 at the Wayback Machine Zaza Milleti ve Dili Sayfasi 1 Arxivlesdirilib 2020 07 23 at the Wayback MachineSerhler Redakte Pitr Alford Andrusun ing Peter Alford Andrews hesablamalarina gore 1972 ci ilde sunni zazalarin sayi 300 000 1 nefer elevi zazalarin sayi ise 140 000 2 nefer olmusdur Istinadlar Redakte Etnik Gruplar 25 Zazalar Sunni sayfa 168 P Alford Andrews Turkiye de Etnik Gruplar Turkcesi Mustafa Kupusoglu Istanbul Ant Yayinlari 1992 320 sayfa Etnik Gruplar 26 Zazalar Alevi sayfa 172 P Alford Andrews Turkiye de Etnik Gruplar Turkcesi Mustafa Kupusoglu Istanbul Ant Yayinlari 1992 320 sayfa 1 2 3 Zazalarin web sitesi Zaza Nufusunun yerlesim tablosu Arxivlesdirilib 2011 03 05 at the Wayback Machine Etnologue report for Zaza Gorani Stratejikboyut com Zaza Vekilden Genclere Mesaj Arxivlesdirilib 2009 11 11 at the Wayback Machine Kurt aciliminin Meclis te yarin yapilacak gorusmeleri merakla beklenirken AK Parti nin Zaza kokenli Bingol Milletvekili Devlet Bakani Cevdet Yilmaz dan Kurt genclerine mesaj geldi Bakan Yilmaz Genclere sunu soylemek lazim Su anda Turkiye Cumhuriyeti nin bir bakaniyim Turkiye de gercekten ayrimcilik olsa buralara gelemezdim dedi MALIYEYI BIR KURT BAKAN EKONOMIYI DE BIR ZAZA BAKAN YONETIYOR Arxivlesdirilib 2011 06 07 at the Wayback Machine Devlet Bakani Cevdet Yilmaz eger ayrimcilik olsaydi Turkiye nin kalkinmasi bir Zaza ya teslim edilmezdi Devlet Bakani Cevdet Yilmaz Turkiye de ayrimcilik yapildigi iddialarinin yersiz oldugunu soyledi Bakan Yilmaz memleketi Bingol de Eger ayrimcilik olsaydi bizler o noktaya gelemezdik Turkiye nin kalkinmasi bir Zaza ya teslim edilmezdi aciklamasi yapti Maliye Bakani Mehmet Simsek Gaziantep te yaptigi konusmada Binlerce kardesimiz oralarda calisiyor Kim istemez ki kendi kardesine kendi koylusune hizmet etmeyi Benim sizlerden bir ricam var Buradaki huzuru engelleyenlere oy vermeyin Esnafa zorla kepenk kapattiranlara oy vermeyin Batman in imajini bozanlara oy verirsek buraya yatirimci gelmez Cocuklarimiz yine issiz kalir Biz daha cok ozgurluk daha cok demokrasi daha cok is ve as diyoruz dedi Ben de sizin gibi Kurt um ben de Kurtce biliyorum ifadesini kullanan Simsek herkesin birinci sinif vatandas oldugunu vurgulayarak soyle konustu Birinci sinif olmazsa Maliye Bakanligi ni niye bir Kurt e teslim ediyorlar Kurtce uzerinde bir yasak var mi Yok Kurtlere kotu bir muamele yapiliyor mu Yok dedi Radikal Tunceli Universitesi nde yeni secmeli dersler Zazaca ve Kurtce Tunceli Universitesi Rektoru Prof Dr Durmus Boztug Alevi Dedesi Ahmet Yurt un deyisleriyle acilisi yapilan universite yerleskesinin tanitim toreninde Kurtce ve Zazaca lehcesinin secmeli ders olarak okutulacagini acikladi Prof Dr Boztug Edebiyat Fakultemiz bunyesinde bolgenin konusulan yerel dilleri Zazaca ve Kurtce ile birlikte Anadolu Sevgisi Felsefesi derslerini secmeli ders olarak ogrencilerimize veriyoruz Anadolu Sevgi Felsefesi derslerine de bizzat ben girecegim dedi Devlet Bakani Cevdet Yilmaz kendisinin de Zaza kokenli oldugunu bu adimin ulkenin gelecegine katki sunacagini soyledi Etnos ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Zazalar amp oldid 5994340, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.