| Zarmanduxt | |
|---|---|
| |
| Doğum tarixi | IV əsr |
| Vəfat tarixi | bilinmir |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, hökmdar[d] |
Zarmanduxt (IV əsr – bilinmir) — 370–374-cü illərdə hakimiyyətdə olmuş sülaləsindən olan Ermənistan Kralı Papın həyat yoldaşı. O, 378-ci ildən 386–387-ci illərə qədər hökmdarlıq edən oğulları, həmkarlar III Arşak və II Voloqas (Vaqarşak) zəiflədikdə Ermənistanın regenti idi.
Həyatı
| ]Onun mənşəyi haqqında çox az şey məlumdur, çünki bu dövrə aid tarixi mənbələr onun Pap ilə evlənmədən əvvəlki həyatı haqqında heç bir məlumat vermir. Zarmanduxtun Ermənistan Kralı ilə evlənməsi üçün o, müəyyən sosial statusa malik zadəgan qadın olmalı və ola bilsin ki, hansısa aristokratik və siyasi nüfuza malik olan bir ailədən gəlmişdi. Ehtimal var ki, Zarmanduxt naxararın qızı olub və onun atası II Arşakın (350–368-ci illər) padşahlığı dövründə Papla nişanlamış ola bilərdi.
Ermənistan Kraliçası fəaliyyəti
| ]Zarmanduxt və Pap sonuncunun hakimiyyəti dövründə naməlum bir tarixdə evləndilər. O, Papdan III Arşak və Voloqas adlı iki oğul doğdu. Onun Pap ilə münasibətləri haqqında çox az şey məlumdur. 374-cü ildə Papın öldürülməsindən sonra Roma İmperatoru Valent Papın qardaşı oğlu Varasdatı (Varazdatı) erməni taxtını tutmaq üçün göndərmişdi, çünki Zarmanduxtun Papla olan oğulları hökmranlıq etmək üçün çox gənc idilər. Varasdat əqli və fiziki qabiliyyətləri ilə çox məşhur olan bir gənc idi və naməlum müddət ərzində Romada yaşamışdı. Varasdat ailəsi Roma tərəfdarı olan sparapet Muşeq I Mamikonyanın tabeliyində hökmranlıq etməyə başladı.
Hakimiyyəti
| ]378-ci ildə Varasdatın uğursuz hakimiyyəti və onun regenti Muşeq Mamikonyanın öldürülməsi ilə sonuncunun qardaşı Manuel Mamikonyan mərhum qardaşının sparapet vəzifəsini doldurdu. Erməni padşahına qəzəblənən Manuel Varasdatı hərbi qüvvə ilə Ermənistandan qovub Romaya qaytardı. Manuel Zarmanduxtun nominal regensiyası altında III Arşak və Voloqası Ermənistanın həmkarları kimi taxta qaldırdı. Manuel ölkənin ən güclü adamı və faktiki olaraq Ermənistanın regenti idi.
Ölkədəki siyasi anarxiyaya son qoymaq üçün Manuel III Arşakı qızı Vardanduxtla evləndirdi və Voloqasesi Baqratuni sülaləsindən olan Sahakın qızı ilə evləndirdi. Mamikoniya hökuməti Manuelin ölkəni müdrikliklə idarə etdiyi Ermənistana sülh, sabitlik gətirdi. Manuel Zarmanduxt və onun oğullarına şərəflə yanaşırdı. O, III Arşakı böyütdü və Voloqas onlara öz övladları kimi davrandı.
Manuel Zarmanduxta kraliça titulu vermişdi və o, yüksələn statusuna görə Ermənistanda ən yüksək mükafatlara layiq görülmüşdü. 383-cü ildə Sasani şahı III Şapur Manuelə və erməni aristokratiyasının müxtəlif üzvlərinə müxtəlif kral hədiyyələri göndərmişdi. Buraya Zarmanduxt üçün padşah bayraqlı mantiya üzərində bir tac və Suren Mərzbanın komandanlıq etdiyi süvari ordusu daxildir. Manuel romalılara və Sasanilərin hakim monarxlarına qarşı neytral qaldı. Bu andan sonra Zarmanduxt haqqında daha heç nə məlum deyil və onun ölüm tarixi də məlum deyil.
İncəsənətdə
| ]• Zarmanduxt, 19-cu əsrin Anadolu erməni dramaturqu, aktyoru və redaktoru, Sarqis Mirzəyan kimi də tanınan Sarqis Vanadetsinin 1857-ci ildə yazdığı "Ermənistanın hamisi böyük Nerses faciəsində" romanındakı personajdır.
Həmçinin bax
| ]İstinadlar
| ]- "Arxivlənmiş surət". 8 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 mart 2023.
Xarici keçidlər
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya ZarmanduxtDogum tarixi IV esrVefat tarixi bilinmirFealiyyeti siyasetci hokmdar d Zarmanduxt IV esr bilinmir 370 374 cu illerde hakimiyyetde olmus sulalesinden olan Ermenistan Krali Papin heyat yoldasi O 378 ci ilden 386 387 ci illere qeder hokmdarliq eden ogullari hemkarlar III Arsak ve II Voloqas Vaqarsak zeifledikde Ermenistanin regenti idi Heyati span Onun menseyi haqqinda cox az sey melumdur cunki bu dovre aid tarixi menbeler onun Pap ile evlenmeden evvelki heyati haqqinda hec bir melumat vermir Zarmanduxtun Ermenistan Krali ile evlenmesi ucun o mueyyen sosial statusa malik zadegan qadin olmali ve ola bilsin ki hansisa aristokratik ve siyasi nufuza malik olan bir aileden gelmisdi Ehtimal var ki Zarmanduxt naxararin qizi olub ve onun atasi II Arsakin 350 368 ci iller padsahligi dovrunde Papla nisanlamis ola bilerdi Ermenistan Kralicasi fealiyyeti span Zarmanduxt ve Pap sonuncunun hakimiyyeti dovrunde namelum bir tarixde evlendiler O Papdan III Arsak ve Voloqas adli iki ogul dogdu Onun Pap ile munasibetleri haqqinda cox az sey melumdur 374 cu ilde Papin oldurulmesinden sonra Roma Imperatoru Valent Papin qardasi oglu Varasdati Varazdati ermeni taxtini tutmaq ucun gondermisdi cunki Zarmanduxtun Papla olan ogullari hokmranliq etmek ucun cox genc idiler Varasdat eqli ve fiziki qabiliyyetleri ile cox meshur olan bir genc idi ve namelum muddet erzinde Romada yasamisdi Varasdat ailesi Roma terefdari olan sparapet Museq I Mamikonyanin tabeliyinde hokmranliq etmeye basladi Hakimiyyeti span 378 ci ilde Varasdatin ugursuz hakimiyyeti ve onun regenti Museq Mamikonyanin oldurulmesi ile sonuncunun qardasi Manuel Mamikonyan merhum qardasinin sparapet vezifesini doldurdu Ermeni padsahina qezeblenen Manuel Varasdati herbi quvve ile Ermenistandan qovub Romaya qaytardi Manuel Zarmanduxtun nominal regensiyasi altinda III Arsak ve Voloqasi Ermenistanin hemkarlari kimi taxta qaldirdi Manuel olkenin en guclu adami ve faktiki olaraq Ermenistanin regenti idi Olkedeki siyasi anarxiyaya son qoymaq ucun Manuel III Arsaki qizi Vardanduxtla evlendirdi ve Voloqasesi Baqratuni sulalesinden olan Sahakin qizi ile evlendirdi Mamikoniya hokumeti Manuelin olkeni mudriklikle idare etdiyi Ermenistana sulh sabitlik getirdi Manuel Zarmanduxt ve onun ogullarina serefle yanasirdi O III Arsaki boyutdu ve Voloqas onlara oz ovladlari kimi davrandi Manuel Zarmanduxta kralica titulu vermisdi ve o yukselen statusuna gore Ermenistanda en yuksek mukafatlara layiq gorulmusdu 383 cu ilde Sasani sahi III Sapur Manuele ve ermeni aristokratiyasinin muxtelif uzvlerine muxtelif kral hediyyeleri gondermisdi Buraya Zarmanduxt ucun padsah bayraqli mantiya uzerinde bir tac ve Suren Merzbanin komandanliq etdiyi suvari ordusu daxildir Manuel romalilara ve Sasanilerin hakim monarxlarina qarsi neytral qaldi Bu andan sonra Zarmanduxt haqqinda daha hec ne melum deyil ve onun olum tarixi de melum deyil Incesenetde span Zarmanduxt 19 cu esrin Anadolu ermeni dramaturqu aktyoru ve redaktoru Sarqis Mirzeyan kimi de taninan Sarqis Vanadetsinin 1857 ci ilde yazdigi Ermenistanin hamisi boyuk Nerses faciesinde romanindaki personajdir Hemcinin bax span Istinadlar span Arxivlenmis suret 8 oktyabr 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 mart 2023 Xarici kecidler span Kateqoriyalar IV esrde dogulanlarVefat tarixi bilinmeyenlerGizli kateqoriya Elifba sirasina gore sexsler
