fbpx
Wikipedia

Yelizavetpol dairəsi

Yelizavetpol dairəsi (1804-1840) — Rusiya İmperiyası Qafqaz canişinliyinə aid inzibati ərazi.

Yelizavetpol dairəsi
18041840
PaytaxtıYelizavetpol
Rəsmi dilləriRus dili
Tarixi 
• Yaranması
1804
• Süqutu
1840
Ərazisi

Gəncə xanlığı 1804-ci ilin yanvarında işğal edildi. Gəncə xanlığı ləğv edildi, şəhərin adı dəyişdirilərək Yelizavetpol, xanlığın torpaqları isə Yelizavetpol dairəsi adlandırıldı. Şamxor da Yelizavetpol dairəsinə daxil edildi. Dairə altı mahala (Qorsk , Şamxor mahalı, Kürəkbasan mahalı, Gəncəbasan, Samux mahalı, Ayrım mahalı) bölünürdü.

Araşdırmalar nəticəsində «Gəncə-Qarabağ əyalətinin müfəssəl dəftəri»ndə Gəncə xanlığının sərhədləri çərçivəsinə düşən təxmini ərazilərdə 1727-ci ildə 12 mahal: Gəncəbasan, Sunqurabad, Böyük Kürəkbasan, Kiçik Kürəkbasan, Kürəkbasan, Danqı, Qaraqaya, Türkənlər, Yuxarı Zəyəm, Aşağı Zəyəm, Şəmkürbasan, Xılxına mahalları qeydə alınmışdır (Gəncə-Qarabağ əyalətinin müfəssəl dəftəri, s.29-272). Qeyd etmək lazımdır ki, göstərilən mahallardan Gəncəbasan, Sunqurabad, Böyük Kürəkbasan, Kiçik Kürəkbasan, Kürəkbasan və Danqı mahalları bütövlükdə Qaraqaya, Türkənlər, Yuxarı Zəyəm, Aşağı Zəyəm, Şəmkürbasan və Xılxına mahalları ərazisinin isə yalnız bir hissəsi Gəncə xanlığının tərkibinə düşürdü (Gəncə-Qarabağ əyalətinin müfəssəl dəftəri, s.29-272).

Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən işğal edilməsindən sonra aparılmış kameral təsvir sənədləri XIX əsrin əvvəllərində xanlığın inzibatı bölgüsü haqqında daha dəqiq təsəvvür yaradır. 1807-ci ilin fevralında çar məmurlarının Yelizavetpolda keçirdiyi kameral təsvir dairədə Gəncə, Kürənbasan, Şamxor, Samux və Ayrım mahallarını qeydə almışdır (ЦГИААР. Фонд 24. оп 1. д.10, в. 9-15).

1817-ci ildə Yelizavetpol dairəsində keçirilmiş müfəssəl kameral təsvir sənədlərində də bu dairədə 5 mahalın: Gəncə, Kürəkbasan, Şamxor, Samux və Ayrım mahallarının olması göstərilmişdir (ЦГИААР. Gəncə. 1817 в. 1-267).

1831-ci ildə dairədə keçirilmiş kameral təsvir sənədləri Yelizavetpolun 6 mahaldan ibarət olmasını qeyd edir:

  • 1) Dağlıq mahalı-dairənin cənub-qərbində, Gəncə dağlarında yerləşir;
  • 2) Şəmşəddil distansiyası ilə sərhəddə olub Şamxor çayın hər iki sahilində yerləşən Şamxor mahalı;
  • 3) Qarabağ əyaləti ilə həmsərhəd olub Kürəkçayın əsasən sol və bir az da sağ sahilini əhatə edən Kürəkbasan mahalı;
  • 4) Şamxor və Kürəkbasan arasında yerləşən Gəncəbasan mahalı;
  • 5) Kür çayının sağ sahili boyu Samux dağ silsiləsini əhatə edən Samux mahalı;
  • 6) Bütün dairəyə səpələnmiş, köçəriliklə məşğul olan Ayrumlar mahalı (Обозрение…ч. ЫЫ, с.355-356.). Görünür, Gəncə xanlığı ləğv edildikdən sonra, çox ehtimal ki, XIX əsrin 20-ci illərinin II yarısında, çar məmurları Yelizavetpol dairəsinin inzibati quruluşunda bəzi dəyişikliklər etmiş və nəticədə yeni bir mahal-Dağlıq mahalı yaradılmışdır.

1840-cı il 10 aprel islahatı nəticəsində dairə qəzaya çevrildi. Yelizavetpol qəzası Gürcü-İmereti quberniyasının tərkibinə verildi.

İstinadlar

  1. [1]

[2] 2017-07-06 at the Wayback Machine

Həmçinin bax

yelizavetpol, dairəsi, 1804, 1840, rusiya, imperiyası, qafqaz, canişinliyinə, inzibati, ərazi, 1804, 1840paytaxtıyelizavetpolrəsmi, dillərirus, dilitarixi, yaranması1804, süqutu1840ərazisisələfi, xələfigəncə, xanlığı, gürcüstan, imeretiya, quberniyasıyelizavet. Yelizavetpol dairesi 1804 1840 Rusiya Imperiyasi Qafqaz canisinliyine aid inzibati erazi Yelizavetpol dairesi1804 1840PaytaxtiYelizavetpolResmi dilleriRus diliTarixi Yaranmasi1804 Suqutu1840ErazisiSelefi XelefiGence xanligi Gurcustan Imeretiya quberniyasiYelizavetpol qezasiGence xanligi 1804 ci ilin yanvarinda isgal edildi Gence xanligi legv edildi seherin adi deyisdirilerek Yelizavetpol xanligin torpaqlari ise Yelizavetpol dairesi adlandirildi Samxor da Yelizavetpol dairesine daxil edildi Daire alti mahala Qorsk Samxor mahali Kurekbasan mahali Gencebasan Samux mahali Ayrim mahali bolunurdu Arasdirmalar neticesinde Gence Qarabag eyaletinin mufessel defteri nde Gence xanliginin serhedleri cercivesine dusen texmini erazilerde 1727 ci ilde 12 mahal Gencebasan Sunqurabad Boyuk Kurekbasan Kicik Kurekbasan Kurekbasan Danqi Qaraqaya Turkenler Yuxari Zeyem Asagi Zeyem Semkurbasan Xilxina mahallari qeyde alinmisdir Gence Qarabag eyaletinin mufessel defteri s 29 272 Qeyd etmek lazimdir ki gosterilen mahallardan Gencebasan Sunqurabad Boyuk Kurekbasan Kicik Kurekbasan Kurekbasan ve Danqi mahallari butovlukde Qaraqaya Turkenler Yuxari Zeyem Asagi Zeyem Semkurbasan ve Xilxina mahallari erazisinin ise yalniz bir hissesi Gence xanliginin terkibine dusurdu Gence Qarabag eyaletinin mufessel defteri s 29 272 Gence xanliginin Rusiya terefinden isgal edilmesinden sonra aparilmis kameral tesvir senedleri XIX esrin evvellerinde xanligin inzibati bolgusu haqqinda daha deqiq tesevvur yaradir 1807 ci ilin fevralinda car memurlarinin Yelizavetpolda kecirdiyi kameral tesvir dairede Gence Kurenbasan Samxor Samux ve Ayrim mahallarini qeyde almisdir CGIAAR Fond 24 op 1 d 10 v 9 15 1817 ci ilde Yelizavetpol dairesinde kecirilmis mufessel kameral tesvir senedlerinde de bu dairede 5 mahalin Gence Kurekbasan Samxor Samux ve Ayrim mahallarinin olmasi gosterilmisdir CGIAAR Gence 1817 v 1 267 1831 ci ilde dairede kecirilmis kameral tesvir senedleri Yelizavetpolun 6 mahaldan ibaret olmasini qeyd edir 1 Dagliq mahali dairenin cenub qerbinde Gence daglarinda yerlesir 2 Semseddil distansiyasi ile serhedde olub Samxor cayin her iki sahilinde yerlesen Samxor mahali 3 Qarabag eyaleti ile hemserhed olub Kurekcayin esasen sol ve bir az da sag sahilini ehate eden Kurekbasan mahali 4 Samxor ve Kurekbasan arasinda yerlesen Gencebasan mahali 5 Kur cayinin sag sahili boyu Samux dag silsilesini ehate eden Samux mahali 6 Butun daireye sepelenmis kocerilikle mesgul olan Ayrumlar mahali Obozrenie ch YY s 355 356 Gorunur Gence xanligi legv edildikden sonra cox ehtimal ki XIX esrin 20 ci illerinin II yarisinda car memurlari Yelizavetpol dairesinin inzibati qurulusunda bezi deyisiklikler etmis ve neticede yeni bir mahal Dagliq mahali yaradilmisdir 1 1840 ci il 10 aprel islahati neticesinde daire qezaya cevrildi Yelizavetpol qezasi Gurcu Imereti quberniyasinin terkibine verildi Istinadlar Redakte 1 2 Arxivlesdirilib 2017 07 06 at the Wayback MachineHemcinin bax RedakteGence xanligi Yelizavetpol qezasiMenbe https az wikipedia org w index php title Yelizavetpol dairesi amp oldid 5708480, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.