fbpx
Wikipedia

Yaqub Abdullayev

Yaqub Hidayət oğlu Abdullayev — Azərbaycan alimi, AMEA akad. Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun "Azotlu birləşmələr" laboratoriyasının sabiq müdiri, kimya üzrə elmlər doktoru, professor.

Yaqub Abdullayev
Yaqub Hidayət oğlu Abdullayev
Doğum tarixi
Doğum yeri Füzuli, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (76 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Vətəndaşlığı SSRİ
Azərbaycan
Milliyyəti azərbaycanlı
Elmi dərəcəsi kimya üzrə elmlər doktoru
Elmi adı professor
Təhsili Azərbaycan Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsi

Həyatı

Yaqub Hidayət oğlu Abdullayev 1939-cu il aprelin 28-də Füzuli şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olmuşdur. 1946-1953-cü illərdə Füzuli rayonundakı B.Sərdarov adına yeddiillik məktəbdə, 1953-1957-ci illərdə Pedaqoji texnikumda təhsilini başa vurduqdan sonra təyinat üzrə İmişli rayonunda Qızılkənd yeddiillik məktəbinin müəllimi işləmişdir. 1957-1959-cu illərdə ordu sıralarında xidmət etdikdən sonra Azərbaycan Elmlər Akademiyası (EA) Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun (NKPİ) Təcrübə-Sənaye zavodunda operator, 1960-64-cü illərdə isə “Monomerlər kimyası” laboratoriyasında baş texnik vəzifəsində fəaliyyət göstərmişdir. 1961-67-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin kimya fakültəsinin axşam şöbəsində ali təhsil alan Y.H.Abdullayev 1964-67-ci illərdə mühəndis, 1967-75-ci illərdə kiçik elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır. 1967-71-ci illərdə Azərbaycan EA NKPİ-nin qiyabi aspiranturasında təhsil almışdır. 1975-84-cü illərdə NKPİ-nin “Azotlu birləşmələr” laboratoriyasında baş elmi işçi, 1984-2012-ci illərdə həmin laboratoriyanın müdiri vəzifəsində çalışmışdır.

Y.H.Abdullayev 1972-ci ildə “Tsikloheksan karbohidrogenləri ilə zəngin olan benzin fraksiyalarının oksidləşdirici ammonoliz reaksiyasının tədqiqi” mövzusunda namizədlik, 1991-ci ildə isə “Aromatik nitrillərin, onların amin- və amid törəmələrinin alınma üsullarının işlənib hazırlanması və onların əsasında yeni oliqomer məhsulların sintezi” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək “Neft kimyası” ixtisası üzrə müvafiq elmi dərəcələrə yiyələnmişdir. 1998-ci ildə həmin ixtisas üzrə professor elmi adı almışdır.

Kimya elmləri doktoru, professor Yaqub Hidayət oğlu Abdullayev 2016-cı il 10 mart tarixində Bakıda vəfat etmişdir.

Elmi istiqamətini

Y.H.Abdullayevin əsas elmi istiqamətini oksidləşdirici ammonoliz üsulu ilə nitrillərin sintezi, nitrillərin amidlərə, aminlərə çevrilməsi və onlardan istifadə etməklə fenolformaldehid oliqomerlərinin modifikasiyası proseslərinin tədqiqi təşkil edir. İlk dəfə olaraq dar benzin fraksiyalarının Mo-V katalizatoru üzərində oksidləşdirici ammonolizindən benzonitrilin, ftalonitril izomerlərinin alınması və tədqiqi bu istiqamətdə görülən işlərdəndir. Benzonitril və tereftalonitrillərdən müvafiq olaraq benzamid və tereftaldiamidin alınması, tereftalonitrilin ammonyak iştirakında birbaşa hidratlaşmasından çox dəyərli məhsul olan tereftal turşusunun alınma üsulunun işlənib hazırlanması Y.H.Abdullayevin uğurlu tədqiqat işlərindən hesab edilə bilər.

Alimin elmi araşdırmalarının nəticəsi olan benzoquanaminlə modifikasiya olunmuş fenolformaldehid oliqomerinin kalium duzu əsasında BM-204, BM-15 markalı bərk sürtkü qələmi kəsici alətlərin istismar müddətini artıran effektli vasitə kimi keçmiş SSRİ-nin 81 müəssisəsində, o cümlədən Ulyanovsk Motor Zavodunda, Krasnoyarsk Metallurgiya Zavodunda, Ufa “Geofizcihaz” İstehsalat Birliyində, Orşansk Alət Zavodunda, Kazanbulaq Teatr Avadanlığı Zavodunda, Perm “AVİA Zavod” İstehsalat Birliyində, Kazan “Vertolyot” İstehsalat Birliyində və s. müəssisələrdə tətbiq olunaraq külli miqdarda iqtisadi səmərə vermişdir. Onun bilavasitə rəhbərliyi altında sintez olunmuş benzoquanaminlə funksionallaşdırılmış fenolformaldehid oliqomerinin sulfolaşma məhsulunun kalium duzu beton qarışıqları üçün keyfiyyətli superplastifikator kimi praktiki əhəmiyyətə malik olmuşdur. Gəncə “Yağ-piy” kombinatının tullantısı əsasında reagentin davamlı neft emulsiyalarının dağıdılması məqsədilə tətbiqi nəticəsində müsbət nəticələr əldə edilmişdir. Benzoquanaminlə modifikasiya olunmuş alkilfenolformaldehid oliqomerinin kalium duzu əsasında alınmış “Freonsuz sürtkü yağı” Bakı Kondisioner Zavodunda uzun müddət istifadə edilmişdir.

Elmi fəaliyyəti

Elmi fəaliyyətinin son illərində Y.H.Abdullayev benzilamin, benzamid, benzoquanaminlə funksionallaşdırılmış rezol və novolak tipli fenolformaldehid oliqomerlərinin sintezi, çevrilmələri və tədqiqi istiqamətində elmi işlərin aparılması ilə məşğul olmuşdur. Bu sıradan olan azot saxlayan fenolformaldehid oliqomerlərinin yüksək effektli korroziya inhibitorları, ötürücü qayışların hazırlanmasında istifadə olunan rezin qarışıqlarına əlavələr, kompozisiya materiallarında əlaqələndiricilər, mədəni-məişət və təsərrüfat təyinatlı məmulatlar və s. kimi tətbiqinə dair tövsiyələr verilmişdir.

Elmi Tədqiqatları

Y.H.Abdullayevin rəhbərliyi altında 1 elmlər doktoru, 5 elmlər namizədi hazırlanmışdır.

Elmi – təşkilati fəaliyyəti

1992-2012-ci illərdə AMEA NKPİ-nin nəzdində fəaliyyət göstərən İxtisaslaşdırılmış Müdafiə Şurasının üzvü olmuşdur.

Təltiflər

O, 1989-ci ildə SSRİ-nin Kimya Sənayesi Nazirliyinin “Kimya Sənayesinin Əlaçısı” nişanı ilə təltif edilmişdir.

Əsas elmi əsərlərin adları

Y.H.Abdullayev ümumilikdə 165 elmi əsərin, o cümlədən 35 müəlliflik şəhadətnaməsi və patentin müəllifidir.

  1. Сеидов Н.М., Aбдуллаев Я.Г., Гусейнова Г.А., Мустафаев A.M., Aсланов A.Ф., Алиева Н.M., Гусейнова М.Б. ”Исследование модифицированных каталитических систем на основе металлического алюминия и четырёххлористого углерода.”Журнал “химических проблем”, 2005, №2, с.12-17.
  2. Abdullayev Y.H.,İbrahimov S.İ.”Sinergetik effektli yeni kompozisiyanın deemulsasiya qabiliyyətinin müxtəlif neft nümunələrində tədqiqi”.Azərbaycan neft təsərrüfatı, 2006 il, №12,səh.36
  3. Əzizov A.H.,Abdullayev Y.H.,Ibrahimov S.İ. Deemulqator.Patent 220090098 21/V-2009
  4. Амирасланова М.Н., Абдуллаев Я.Г., Гусейнова Г.А., Алиева Н.М., Рустамов Р.А., Мустафаев А.М. «Влияние азотсодержащих фенольных олигомеров на вязкостно-температурные характеристики базового моторного масла». Журнал «Химия и технология топлив и масел», 2011, №5, s. 47-50.

İstinadlar

yaqub, abdullayev, yaqub, hidayət, oğlu, abdullayev, azərbaycan, alimi, amea, akad, yusif, məmmədəliyev, adına, neft, kimya, prosesləri, institutunun, azotlu, birləşmələr, laboratoriyasının, sabiq, müdiri, kimya, üzrə, elmlər, doktoru, professor, yaqub, hidayə. Yaqub Hidayet oglu Abdullayev Azerbaycan alimi AMEA akad Yusif Memmedeliyev adina Neft Kimya Prosesleri Institutunun Azotlu birlesmeler laboratoriyasinin sabiq mudiri kimya uzre elmler doktoru professor 1 2 Yaqub AbdullayevYaqub Hidayet oglu AbdullayevDogum tarixi 28 aprel 1939Dogum yeri Fuzuli Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 10 mart 2016 76 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElmi derecesi kimya uzre elmler doktoruElmi adi professorTehsili Azerbaycan Dovlet Universitetinin Kimya fakultesi Mundericat 1 Heyati 2 Elmi istiqametini 3 Elmi fealiyyeti 4 Elmi Tedqiqatlari 5 Elmi teskilati fealiyyeti 6 Teltifler 7 Esas elmi eserlerin adlari 8 IstinadlarHeyati RedakteYaqub Hidayet oglu Abdullayev 1939 cu il aprelin 28 de Fuzuli seherinde qulluqcu ailesinde anadan olmusdur 1946 1953 cu illerde Fuzuli rayonundaki B Serdarov adina yeddiillik mektebde 1953 1957 ci illerde Pedaqoji texnikumda tehsilini basa vurduqdan sonra teyinat uzre Imisli rayonunda Qizilkend yeddiillik mektebinin muellimi islemisdir 1957 1959 cu illerde ordu siralarinda xidmet etdikden sonra Azerbaycan Elmler Akademiyasi EA Neft Kimya Prosesleri Institutunun NKPI Tecrube Senaye zavodunda operator 1960 64 cu illerde ise Monomerler kimyasi laboratoriyasinda bas texnik vezifesinde fealiyyet gostermisdir 1961 67 ci illerde Baki Dovlet Universitetinin kimya fakultesinin axsam sobesinde ali tehsil alan Y H Abdullayev 1964 67 ci illerde muhendis 1967 75 ci illerde kicik elmi isci vezifesinde calismisdir 1967 71 ci illerde Azerbaycan EA NKPI nin qiyabi aspiranturasinda tehsil almisdir 1975 84 cu illerde NKPI nin Azotlu birlesmeler laboratoriyasinda bas elmi isci 1984 2012 ci illerde hemin laboratoriyanin mudiri vezifesinde calismisdir Y H Abdullayev 1972 ci ilde Tsikloheksan karbohidrogenleri ile zengin olan benzin fraksiyalarinin oksidlesdirici ammonoliz reaksiyasinin tedqiqi movzusunda namizedlik 1991 ci ilde ise Aromatik nitrillerin onlarin amin ve amid toremelerinin alinma usullarinin islenib hazirlanmasi ve onlarin esasinda yeni oliqomer mehsullarin sintezi movzusunda doktorluq dissertasiyasini mudafie ederek Neft kimyasi ixtisasi uzre muvafiq elmi derecelere yiyelenmisdir 1998 ci ilde hemin ixtisas uzre professor elmi adi almisdir Kimya elmleri doktoru professor Yaqub Hidayet oglu Abdullayev 2016 ci il 10 mart tarixinde Bakida vefat etmisdir Elmi istiqametini RedakteY H Abdullayevin esas elmi istiqametini oksidlesdirici ammonoliz usulu ile nitrillerin sintezi nitrillerin amidlere aminlere cevrilmesi ve onlardan istifade etmekle fenolformaldehid oliqomerlerinin modifikasiyasi proseslerinin tedqiqi teskil edir Ilk defe olaraq dar benzin fraksiyalarinin Mo V katalizatoru uzerinde oksidlesdirici ammonolizinden benzonitrilin ftalonitril izomerlerinin alinmasi ve tedqiqi bu istiqametde gorulen islerdendir Benzonitril ve tereftalonitrillerden muvafiq olaraq benzamid ve tereftaldiamidin alinmasi tereftalonitrilin ammonyak istirakinda birbasa hidratlasmasindan cox deyerli mehsul olan tereftal tursusunun alinma usulunun islenib hazirlanmasi Y H Abdullayevin ugurlu tedqiqat islerinden hesab edile biler Alimin elmi arasdirmalarinin neticesi olan benzoquanaminle modifikasiya olunmus fenolformaldehid oliqomerinin kalium duzu esasinda BM 204 BM 15 markali berk surtku qelemi kesici aletlerin istismar muddetini artiran effektli vasite kimi kecmis SSRI nin 81 muessisesinde o cumleden Ulyanovsk Motor Zavodunda Krasnoyarsk Metallurgiya Zavodunda Ufa Geofizcihaz Istehsalat Birliyinde Orsansk Alet Zavodunda Kazanbulaq Teatr Avadanligi Zavodunda Perm AVIA Zavod Istehsalat Birliyinde Kazan Vertolyot Istehsalat Birliyinde ve s muessiselerde tetbiq olunaraq kulli miqdarda iqtisadi semere vermisdir Onun bilavasite rehberliyi altinda sintez olunmus benzoquanaminle funksionallasdirilmis fenolformaldehid oliqomerinin sulfolasma mehsulunun kalium duzu beton qarisiqlari ucun keyfiyyetli superplastifikator kimi praktiki ehemiyyete malik olmusdur Gence Yag piy kombinatinin tullantisi esasinda reagentin davamli neft emulsiyalarinin dagidilmasi meqsedile tetbiqi neticesinde musbet neticeler elde edilmisdir Benzoquanaminle modifikasiya olunmus alkilfenolformaldehid oliqomerinin kalium duzu esasinda alinmis Freonsuz surtku yagi Baki Kondisioner Zavodunda uzun muddet istifade edilmisdir Elmi fealiyyeti RedakteElmi fealiyyetinin son illerinde Y H Abdullayev benzilamin benzamid benzoquanaminle funksionallasdirilmis rezol ve novolak tipli fenolformaldehid oliqomerlerinin sintezi cevrilmeleri ve tedqiqi istiqametinde elmi islerin aparilmasi ile mesgul olmusdur Bu siradan olan azot saxlayan fenolformaldehid oliqomerlerinin yuksek effektli korroziya inhibitorlari oturucu qayislarin hazirlanmasinda istifade olunan rezin qarisiqlarina elaveler kompozisiya materiallarinda elaqelendiriciler medeni meiset ve teserrufat teyinatli memulatlar ve s kimi tetbiqine dair tovsiyeler verilmisdir Elmi Tedqiqatlari RedakteY H Abdullayevin rehberliyi altinda 1 elmler doktoru 5 elmler namizedi hazirlanmisdir Elmi teskilati fealiyyeti Redakte1992 2012 ci illerde AMEA NKPI nin nezdinde fealiyyet gosteren Ixtisaslasdirilmis Mudafie Surasinin uzvu olmusdur Teltifler RedakteO 1989 ci ilde SSRI nin Kimya Senayesi Nazirliyinin Kimya Senayesinin Elacisi nisani ile teltif edilmisdir Esas elmi eserlerin adlari RedakteY H Abdullayev umumilikde 165 elmi eserin o cumleden 35 muelliflik sehadetnamesi ve patentin muellifidir Seidov N M Abdullaev Ya G Gusejnova G A Mustafaev A M Aslanov A F Alieva N M Gusejnova M B Issledovanie modificirovannyh kataliticheskih sistem na osnove metallicheskogo alyuminiya i chetyryohhloristogo ugleroda Zhurnal himicheskih problem 2005 2 s 12 17 Abdullayev Y H Ibrahimov S I Sinergetik effektli yeni kompozisiyanin deemulsasiya qabiliyyetinin muxtelif neft numunelerinde tedqiqi Azerbaycan neft teserrufati 2006 il 12 seh 36 Ezizov A H Abdullayev Y H Ibrahimov S I Deemulqator Patent 220090098 21 V 2009 Amiraslanova M N Abdullaev Ya G Gusejnova G A Alieva N M Rustamov R A Mustafaev A M Vliyanie azotsoderzhashih fenolnyh oligomerov na vyazkostno temperaturnye harakteristiki bazovogo motornogo masla Zhurnal Himiya i tehnologiya topliv i masel 2011 5 s 47 50 Istinadlar Redakte http www science gov az forms doktora nauk instituta neftehimicheskih protsessov 2242 http ensiklopediya gov az az terms 931 cild 13Menbe https az wikipedia org w index php title Yaqub Abdullayev amp oldid 6085428, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.