fbpx
Wikipedia

Yaponiyada gender bərabərsizliyi

September 19, 2021

Yaponiya yüksək inkişaf etmiş dövlət olsa da gözəçarpacaq dərəcədə gender bərabərsizliyi müşahidə olunur. 2015-ci ilin statistasında görə Yaponiya Gender Bərabərsizliyi İndeksində 21-ci yeri tutub, bu isə inkişaf etmiş dövlətlərlə müqayisədə aşağı göstəricidir. Bu hal Yaponiya cəmiyyətindəki gender normalarının davam etməsi ilə əlaqədardır. Yaponiyada gender bərabərsizliyi ailədən tutmuş siyasətə qədər müxtəlif sahələrdə müşahidə olunur, iş imkanları və maaşa təsir edir. Cinsi ayrı-seçkilik ənənəvi və müasir Yaponiya cəmiyyətindəki dəyişən gender rollarının nəticəsidir.

Gender Bərabərsizliyi İndeksi (2019).

Yaponiyada ənnəvi ailə quruluşuna görə qadının vəzifəsi ev işləri ilə məşğul olmaq, kişinin vəzifəsi isə pul qazanmaqdır. Bu, iki cins arasındakı tarixi əmək bölgüsüdür. İkinci dünya müharibəsindən sonra Yaponiyada konstitusiyasının 24-cü maddəsinə "gender bərabərliyi" bəndi əlavə olunub, məqsəd ölkəni gender bərabərliyi olan ölkəyə çevirmək idi. Lakin ənənəvi ailə və gender normaları vətəndaşlar arasında hökm sürməyə davam edir və hətta XXI əsrdə belə vəziyyət çox da dəyişməyib.

Ailə

1970-ci ilə qədər Yaponiyada qadınların işə getməsi geniş yayılmamışdı. Yaponiya kişiləri ev işlərində vacib rol oynamırdılar. Tədqiqatlar göstərir ki, kişilərin iş saatları ilə ev işlərində, həmçinin uşaq baxımındakı iştirakları arasında neqativ korelyasiya mövcuddur. Atalar işdən evə gələndə vaxtlarının çoxunu yemək yemək və televizor izləməklə keçirirlər. Bu, "Japan Inc." termininin ortaya çıxmasına səbəb olub, kişilərin həyatlarını işə həsr etmələri ilə xarakterizə olunur.

Yaponiyada populyarlaşan digər bir termin "münasibətsiz cəmiyyət" terminidir. Bu termin kişilərin uzun iş saatlarından ailə münasibətləri üçün az vaxt qalması ilə xarakterizə olunur. Əslində isə kişilərin işdən sonra həm özlərinə, həm də ailələrinə vaxt ayırmaq üçün imkanları olur. Bu xüsusilə ikinci uşaq istəyən ailələrdə baş verir. Kişilərin ev işlərinə məhdud köməkləri qadınları ev işlərinin çoxu ilə məşğul olmağa məcbur edir.

2016-cı ildə Gender Bərabərsizliyi İndeksinə görə Yaponiya 188 ölkə arasında 21-ci yerdədir. GBİ 3 parametri nəzərə alır: reproduktiv sağlamlıq, əmək bazarı və hüquqlar. İndeksə görə 0 tam bərbarliliyi, 1 isə tam bərabərsizliyi təmsil edir. Yaponiyanın indeks dəyəri 0,116 təşkil edir. GBİ Yaponiyanın bu sahədəki boşluqlarını təsdiq edir. Ölkə parlamentində qadın deputatlarının sayı azdır (digər Asiya ölkələri ilə müqayisədə): Yaponiya 51 ən inkişaf etmiş dövlətin arasında 4-cü ən pis göstəriciyə malikdir. İşçi qadınlara gəldikdə, Yaponiya 6-cı ən pis göstəriciyə sahibdir. Buna baxmayaraq Yaponiya erkən doğumların göstəricilərinə və ali təhsilə yönələn qadınların faiz göstəricisinə görə irəlidədir. Ümumilikdə, Yaponiya reproduktiv sağlamlıq və qadınların təhsil səviyyələrinə görə ən aşağı GBİ-ə malik ölkələr arasındadır.

Yaponiyada gender rolları Şərqi Asiya ölkələrinin dini və mədəni tarixi ilə sıx bağlıdır. Yaponiyanın populyar fəlsəfəsi konfutsiçiliyin rolu xüsusidir. Gənc yaşlardan yapon kişilərə peşəkar uğurun, ali təhsilin, ailəni şərəfləndirməyin əhəmiyyəti öyrədilirdi. Konfutsiçi ənənəyə görə qadınlar ancaq orta təhsil alır, bişirməyi, nəzakətli olmağı, uşaqların qayğısına qalmağı öyrənirdilər. Qadınların işlə məşğul olmasına ehtiyac duyulmurdu.

1900-cü ilə kimi Yaponiyada qadınların kollec dərəcəsi almasına icazə verilmirdi. Karyera ilə məşğul qadınlar daha sonra Yaponiyada aşağı düşən doğum statistikasının günahkarı hesab edilməyə başladılar. Qadınların cəmiyyətdəki rolu haqqında bəzi şeylər dəyişsə də, kişilərin ailə adını şərəfləndirməli və çörəkgətirən missiyaları daşımalı streotipi hələ də davam edir.

İş

İş və əmək haqqı məsələlərində gender bərbarsizliyi məsələsi getdikcə ciddiləşir. Yaponiyada qadınların 45,4 %-i bakalavr dərəcəsinə malik olsa da, ancaq 18,2 %-i işlə məşğuldur, onların isə sadəcə 2,1 %-i işverən qadınlardır.

Bu statistikanın səbəbi üçün bir neçə nəzəriyyə ortaya atılıb. Bir fikrə görə buna səbəb Yaponiya cəmiyyətində ailənin əhəmiyyətidir. Bu isə "kişi çörəkgətirən" modelini dəstəkləyir, çünki hökumətin vergi siyasəti və şirkət üstünlükləri qadınlarda olduğu kimi deyil (xüsusilə ailəli qadınlar üçün). 1,3 milyon yendən az qazanan cütlüklər üçün sağlamlıq və təqaüd qarantiyaları mövcuddur, bu isə hər iki tərəfin işləməsinə marağı azaldır. Yaponiya şirkətləri kişi işçilərinə əlavə üstünlüklər verir. Bundan əlavə, üç nəsilli ailələr (babalar, valideynlər, uşaqlar) Yaponiyada hələ də geniş yayılmışdır. Buna görə də kişi bütün evi dolandırmaq üçün pul qazanmaqla, qadın isə böyüklərə və uşaqlara baxmaqla məşğul olmalı olur.

Qadın və kişilərin qazandırqları maaş arasında da fərqlər var. 2005-ci ilin statistikasına görə Yaponiyada bu fərq 32,8 % olsa da, 2017-ci ildə 25,7 %-ə enib. Bu, İƏİT ölkələri arasında 3-cü ən pis göstəricisidir. Ölkənin uzun iş saatları maaş fərqinin yaranması üçün mühitə zəmin yaradır, çünki qadın və kişilərin ödənişli və ödənişsiz iş saatları fərqlənir. Qadınlar gündə 5,5 saatlarını ödənişsiz ev işlərində keçirirlər, kişilərdə isə bu statistika cəmi 1 saatdır. Kişilər ev işləri ilə çox az məşğul olurlar. Yuxarı mərtəbələrdə (CEO, menecer, siyasətçi və s.) işləyən qadınların sayı çox azdır. Yapon şirkətlərində direktorlar şurasının ancaq 3,4 %-ni qadınlar təşkil edirlər. Mütəxəssislərə görə qadınlara qarşı olan baryerləri aradan qaldırmaq üçün hökumət yeni siyasət yürütməlidir.

Digər

2018-ci ildə bəzi tibbi təhsil müəssisələrinin (Tokio Tibb Universiteti, Cuntendo Universiteti, Kitasato Univeriteti) kişi tələbələrə üstünlük verərək kişilər və qadınlar üçün fərqli-fərqli keçid balları tətbiq etdiyi məlum olmuşdur.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. United Nations Development Programme (UNDP), Gender Inequality Index (GII), accessed on 26 March 2018
  2. North, S. (2009). Negotiating What's 'Natural': Persistent Domestic Gender Role Inequality in Japan. Social Science Japan Journal, 12(1), 23-44. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/30209820 2018-12-15 at the Wayback Machine
  3. Ishii-Kuntz, M., Makino, K., Kato, K., & Tsuchiya, M. (2004). Japanese Fathers of Preschoolers and Their Involvement in Child Care. Journal of Marriage and Family, 66(3), 779-791. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/3600227 2018-12-15 at the Wayback Machine
  4. Baldwin, F., & Allison, A. (Eds.). (2015). Japan: The Precarious Future. NYU Press. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/j.ctt15zc875 2018-12-15 at the Wayback Machine
  5. HDRO calculations based on data from UN Maternal Mortality Estimation Group (2013), UNDESA (2013a),IPU (2013), Barro and Lee (2013), UNESCO Institute for Statistics (2013) and ILO (2013a).
  6. ↑ OECD (2017). The Pursuit of Gender Equality. doi:10.1787/9789264281318-en. ISBN 9789264281301.
  7. ↑ Nemoto, Kumiko (2016). Too Few Women at the Top. Ithaca and London: ILR Press. 3, 4. ISBN 9781501706752.
  8. Castles, Francis G.; Leibfried, Stephan; Lewis, Jane; Obinger, Herbert; Pierson, Christopher, eds. (2010-07-15). The Oxford Handbook of the Welfare State. doi:10.1093/oxfordhb/9780199579396.001.0001. ISBN 9780199579396.
  9. "Japan Policy Brief" (PDF). www.oecd.org. April 2015. 2017-11-17 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-12-10.
  10. Estévez-Abe, Margarita (2012). "An International Comparison of Institutional Requisites for Gender Equality". Japanese Economy. 39 (3): 77–98. doi:10.2753/JES1097-203X390305.
  11. Esping-Andersen, Gøsta (September 1997). "Hybrid or Unique?: the Japanese Welfare State Between Europe and America". Journal of European Social Policy. 7 (3): 179–189. doi:10.1177/095892879700700301. ISSN 0958-9287.
  12. Two more Japanese medical schools admit discriminating against women 2018-12-12 at the Wayback Machine The Guardian, 2018

September 19, 2021
yaponiyada, gender, bərabərsizliyi, yaponiya, yüksək, inkişaf, etmiş, dövlət, olsa, gözəçarpacaq, dərəcədə, gender, bərabərsizliyi, müşahidə, olunur, 2015, ilin, statistasında, görə, yaponiya, gender, bərabərsizliyi, indeksində, yeri, tutub, isə, inkişaf, etmi. Yaponiya yuksek inkisaf etmis dovlet olsa da gozecarpacaq derecede gender berabersizliyi musahide olunur 2015 ci ilin statistasinda gore Yaponiya Gender Berabersizliyi Indeksinde 21 ci yeri tutub bu ise inkisaf etmis dovletlerle muqayisede asagi gostericidir 1 Bu hal Yaponiya cemiyyetindeki gender normalarinin davam etmesi ile elaqedardir Yaponiyada gender berabersizliyi aileden tutmus siyasete qeder muxtelif sahelerde musahide olunur is imkanlari ve maasa tesir edir Cinsi ayri seckilik enenevi ve muasir Yaponiya cemiyyetindeki deyisen gender rollarinin neticesidir Gender Berabersizliyi Indeksi 2019 Yaponiyada ennevi aile qurulusuna gore qadinin vezifesi ev isleri ile mesgul olmaq kisinin vezifesi ise pul qazanmaqdir Bu iki cins arasindaki tarixi emek bolgusudur Ikinci dunya muharibesinden sonra Yaponiyada konstitusiyasinin 24 cu maddesine gender beraberliyi bendi elave olunub meqsed olkeni gender beraberliyi olan olkeye cevirmek idi Lakin enenevi aile ve gender normalari vetendaslar arasinda hokm surmeye davam edir ve hetta XXI esrde bele veziyyet cox da deyismeyib 2 Mundericat 1 Aile 2 Is 3 Diger 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarAile Redakte1970 ci ile qeder Yaponiyada qadinlarin ise getmesi genis yayilmamisdi Yaponiya kisileri ev islerinde vacib rol oynamirdilar Tedqiqatlar gosterir ki kisilerin is saatlari ile ev islerinde hemcinin usaq baximindaki istiraklari arasinda neqativ korelyasiya movcuddur 3 Atalar isden eve gelende vaxtlarinin coxunu yemek yemek ve televizor izlemekle kecirirler Bu Japan Inc termininin ortaya cixmasina sebeb olub kisilerin heyatlarini ise hesr etmeleri ile xarakterize olunur 4 Yaponiyada populyarlasan diger bir termin munasibetsiz cemiyyet terminidir Bu termin kisilerin uzun is saatlarindan aile munasibetleri ucun az vaxt qalmasi ile xarakterize olunur Eslinde ise kisilerin isden sonra hem ozlerine hem de ailelerine vaxt ayirmaq ucun imkanlari olur Bu xususile ikinci usaq isteyen ailelerde bas verir Kisilerin ev islerine mehdud komekleri qadinlari ev islerinin coxu ile mesgul olmaga mecbur edir 2016 ci ilde Gender Berabersizliyi Indeksine gore Yaponiya 188 olke arasinda 21 ci yerdedir GBI 3 parametri nezere alir reproduktiv saglamliq emek bazari ve huquqlar 5 Indekse gore 0 tam berbarliliyi 1 ise tam berabersizliyi temsil edir Yaponiyanin indeks deyeri 0 116 teskil edir GBI Yaponiyanin bu sahedeki bosluqlarini tesdiq edir Olke parlamentinde qadin deputatlarinin sayi azdir diger Asiya olkeleri ile muqayisede Yaponiya 51 en inkisaf etmis dovletin arasinda 4 cu en pis gostericiye malikdir Isci qadinlara geldikde Yaponiya 6 ci en pis gostericiye sahibdir Buna baxmayaraq Yaponiya erken dogumlarin gostericilerine ve ali tehsile yonelen qadinlarin faiz gostericisine gore irelidedir Umumilikde Yaponiya reproduktiv saglamliq ve qadinlarin tehsil seviyyelerine gore en asagi GBI e malik olkeler arasindadir Yaponiyada gender rollari Serqi Asiya olkelerinin dini ve medeni tarixi ile six baglidir Yaponiyanin populyar felsefesi konfutsiciliyin rolu xususidir Genc yaslardan yapon kisilere pesekar ugurun ali tehsilin aileni sereflendirmeyin ehemiyyeti oyredilirdi Konfutsici eneneye gore qadinlar ancaq orta tehsil alir bisirmeyi nezaketli olmagi usaqlarin qaygisina qalmagi oyrenirdiler Qadinlarin isle mesgul olmasina ehtiyac duyulmurdu 1900 cu ile kimi Yaponiyada qadinlarin kollec derecesi almasina icaze verilmirdi Karyera ile mesgul qadinlar daha sonra Yaponiyada asagi dusen dogum statistikasinin gunahkari hesab edilmeye basladilar Qadinlarin cemiyyetdeki rolu haqqinda bezi seyler deyisse de kisilerin aile adini sereflendirmeli ve corekgetiren missiyalari dasimali streotipi hele de davam edir Is RedakteIs ve emek haqqi meselelerinde gender berbarsizliyi meselesi getdikce ciddilesir 6 Yaponiyada qadinlarin 45 4 i bakalavr derecesine malik olsa da ancaq 18 2 i isle mesguldur onlarin ise sadece 2 1 i isveren qadinlardir 6 Bu statistikanin sebebi ucun bir nece nezeriyye ortaya atilib Bir fikre gore buna sebeb Yaponiya cemiyyetinde ailenin ehemiyyetidir 7 8 Bu ise kisi corekgetiren modelini destekleyir cunki hokumetin vergi siyaseti ve sirket ustunlukleri qadinlarda oldugu kimi deyil xususile aileli qadinlar ucun 1 3 milyon yenden az qazanan cutlukler ucun saglamliq ve teqaud qarantiyalari movcuddur bu ise her iki terefin islemesine maragi azaldir 9 Yaponiya sirketleri kisi iscilerine elave ustunlukler verir Bundan elave uc nesilli aileler babalar valideynler usaqlar Yaponiyada hele de genis yayilmisdir Buna gore de kisi butun evi dolandirmaq ucun pul qazanmaqla qadin ise boyuklere ve usaqlara baxmaqla mesgul olmali olur Qadin ve kisilerin qazandirqlari maas arasinda da ferqler var 2005 ci ilin statistikasina gore Yaponiyada bu ferq 32 8 olsa da 2017 ci ilde 25 7 e enib Bu IEIT olkeleri arasinda 3 cu en pis gostericisidir Olkenin uzun is saatlari maas ferqinin yaranmasi ucun muhite zemin yaradir cunki qadin ve kisilerin odenisli ve odenissiz is saatlari ferqlenir Qadinlar gunde 5 5 saatlarini odenissiz ev islerinde kecirirler kisilerde ise bu statistika cemi 1 saatdir Kisiler ev isleri ile cox az mesgul olurlar 10 Yuxari mertebelerde CEO menecer siyasetci ve s isleyen qadinlarin sayi cox azdir Yapon sirketlerinde direktorlar surasinin ancaq 3 4 ni qadinlar teskil edirler Mutexessislere gore qadinlara qarsi olan baryerleri aradan qaldirmaq ucun hokumet yeni siyaset yurutmelidir 7 11 Diger Redakte2018 ci ilde bezi tibbi tehsil muessiselerinin Tokio Tibb Universiteti Cuntendo Universiteti Kitasato Univeriteti kisi telebelere ustunluk vererek kisiler ve qadinlar ucun ferqli ferqli kecid ballari tetbiq etdiyi melum olmusdur 12 Hemcinin bax RedakteYaponiyada feminizmIstinadlar Redakte United Nations Development Programme UNDP Gender Inequality Index GII accessed on 26 March 2018 North S 2009 Negotiating What s Natural Persistent Domestic Gender Role Inequality in Japan Social Science Japan Journal 12 1 23 44 Retrieved from https www jstor org stable 30209820 Arxivlesdirilib 2018 12 15 at the Wayback Machine Ishii Kuntz M Makino K Kato K amp Tsuchiya M 2004 Japanese Fathers of Preschoolers and Their Involvement in Child Care Journal of Marriage and Family 66 3 779 791 Retrieved from https www jstor org stable 3600227 Arxivlesdirilib 2018 12 15 at the Wayback Machine Baldwin F amp Allison A Eds 2015 Japan The Precarious Future NYU Press Retrieved from https www jstor org stable j ctt15zc875 Arxivlesdirilib 2018 12 15 at the Wayback Machine HDRO calculations based on data from UN Maternal Mortality Estimation Group 2013 UNDESA 2013a IPU 2013 Barro and Lee 2013 UNESCO Institute for Statistics 2013 and ILO 2013a 1 2 OECD 2017 The Pursuit of Gender Equality doi 10 1787 9789264281318 en ISBN 9789264281301 1 2 Nemoto Kumiko 2016 Too Few Women at the Top Ithaca and London ILR Press 3 4 ISBN 9781501706752 Castles Francis G Leibfried Stephan Lewis Jane Obinger Herbert Pierson Christopher eds 2010 07 15 The Oxford Handbook of the Welfare State doi 10 1093 oxfordhb 9780199579396 001 0001 ISBN 9780199579396 Japan Policy Brief PDF www oecd org April 2015 2017 11 17 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2018 12 10 Estevez Abe Margarita 2012 An International Comparison of Institutional Requisites for Gender Equality Japanese Economy 39 3 77 98 doi 10 2753 JES1097 203X390305 Esping Andersen Gosta September 1997 Hybrid or Unique the Japanese Welfare State Between Europe and America Journal of European Social Policy 7 3 179 189 doi 10 1177 095892879700700301 ISSN 0958 9287 Two more Japanese medical schools admit discriminating against women Arxivlesdirilib 2018 12 12 at the Wayback Machine The Guardian 2018Menbe https az wikipedia org w index php title Yaponiyada gender berabersizliyi amp oldid 6065539, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.