fbpx
Wikipedia

Yaponiyada evlilik

Yaponiyada evlilik ölkədə ailənin leqal və sosial institutudur. Orta əsrlərdən fərqli olaraq hazırda Yaponiyada bərabərhüquqlu evlilik qüvvədədir. Toylar iki formada keçirilir: ənənəvi şinto adətləri ilə və xristian evliliyi adətləri ilə. Yaponiyada evlilik "kankon sosai" (冠婚葬祭?) adlandırılan 4 əsas mərasimdən biridir.

Orta əsrlər

 
Şinto toyu.

Orta əsrlər dövründə Yaponiyada ümumi mənşə ilə bağlı böyük patriarxal ailə mövcud idi. Bu cür ailələr bir qayda olaraq, bir neçə kiçik ailəni əhatə edirdi. Valideynlərlə uşaqlar, ərlə arvad, böyük qardaşla kiçik qardaş arasında münasibətlər subordinasiya əsasında qurulmuşdu. Patriarx (ailə başçısı) öz icma üzvləri üzərində geniş hakimiyyətə malik idi. Evlənmə, boşanma, oğulluğa götürmə kimi məsələlərdə patriarxın razılığı olmalı idi.

Qədim yapon qanunlarında silki və patriarxal başlanğıclar sosial-hüquq münasibətlərinin bütün sferalarını səciyyələndirirdi. Hər bir silk - əyanlar, əsas əhali kütləsi, qullar öz qaydaları ilə yaşayırdı. Özünəməxsus cəhətlərdən biri ondan ibarətdir ki, orta əsrlərdə Yaponiyada birgəyaşayış şəklində mükəmməl kiçik ailə olmamışdır. Ailə münasibətlərinin əsasını xüsusi yapon nikahı - tsumadoy təşkil edirdi. Belə nikahda ər ayrılıqda yaşayır və sərbəst surətdə arvadı ilə görüşə bilərdi. Belə nikah arvada ev işlərində xeyli müstəqilliyə malik olmaq imkanı verirdi.

Əhalinin əsas kütləsi nikaha yetkinlik yaşına çatdıqdan sonra daxil olurdu: nikah yaşı kişilər üçün 15, qadınlar üçün isə 13 yaşdan müəyyən olunmuşdu. Nikahın bağlanmasına arvad tərəfdən çoxsaylı qohumlar razılıq verməli idi. Nikah sanki iki mərhələdən keçirdi: müəyyən etmə (nişan) və "qüvvəyə minmə". Nikahı müəyyən etmə ilə onun həqiqətən qüvvəyə minməsi arasında müddət üç ayı keçərsə, onda nikaha razılıq pozula bilərdi və bu da heç bir hüquqi nəticə doğurmurdu. Şəxsin uzun müddət xəbərsiz itkin düşməsi də nikahın pozulması üçün əsas ola bilərdi. İki mərhələ arasında olan müddət əslində faktiki nikah münasibətləri və eyni zamanda qadın üçün sınaq müddəti idi. Sınaq müddətində arvadın sonsuz olması müşahidə olunduqda, ailə başçısı ondan narazı qaldıqda həmin qadın sınaqdan çıxmamış hesab olunurdu.

Tsumadoy nikahı kişiyə bir neçə arvad, habelə məşuqə saxlamağı qadağan etmirdi. Lakin qanunlar kişiyə öz arvadları ilə özünü istədiyi kimi aparmasına, yeni arvadla evlənmək üçün səbəbsiz olaraq öz arvadlarını tərk etməsinə icazə vermirdi. Nikah bağlanarkən istər nişanlı oğlanın, istərsə də nişanlı qızın razılığı tələb olunmurdu. Bu məsələdə yalnız ailə başçılarının razılığı kifayət idi.

Yaponiyada hər bir silk üçün yaşamaq qaydaları müəyyən olunmuşdu. Hətta qulların müxtəlif növləri (özünün (yerli), yadelli, dövləti cinayətlərə görə qullara çevrilmişlər) üçün qaydalarda fərqlər mövcud idi. Qullarla onların sahibləri arasında olan qadağan olunmuş nikahdan əmələ gələn uşaqlar dövlət qullarının aşağı dərəcəsinə keçirdilər. Lakin azad adamlarla təsadüfi əlaqələrdən törəyən uşaqlar azad sayılırdı. Bununla belə, bu cür əlaqə nikah sayılmırdı.

Yalnız XIV-XV əsrlərdə ailə-nikah münasibətlərində normal monoqam nikah (kişi ilə qadının daimi birgə yaşaması) bərqərar olmuşdur.

Boşanma

Çin ənənələrinə uyğun olaraq boşanma asan məsələ idi. Konfutsiçilik kanonlarına görə yeddi səbəbdən boşanmağa icazə verilirdi: arvadın sonsuzluğu, onun əxlaqsızlığı, ərin qohumlarına itaətsizliyi, xəbərçiliyi, qısqanclığı, oğurluğa meylli olması, pis xəstəliyi.

Kişinin nikahdan kənar əlaqələri əxlaqi cəhətdən pisləndiyi halda, arvadın ərinə xəyanət etməsi isə cinayət sayılırdı. Hətta ərin ölümündən sonra yalnız ailə başçısının razılığı ilə arvad evi tərk edə bilərdi. Ər tərəfindən boşanma onda ifadə olunurdu ki, o arvadına öz imzası ilə müvafiq məktub (savadsız olduqda isə barmaq izini əks etdirmiş kağız) verirdi. Lakin bəzi hallarda (valideynlərinin matəmi, ərinin vəzifəsinin böyüdülməsi, arvadın getməyə yeri olmadıqda) hətta arvad boşanma məktubu aldıqda belə ərin evini tərk edə bilməzdi. Ər və ya arvad digərinin qohumunu döyməyə və ya öldürməyə cəhd etdikdə, boşanmağa icazə verilirdi. Əvvəllər pis yollara getmiş qadınla nikah bağlamaq mümkünsüz idi. Boşanma zamanı arvadın cehizi özünə qaytarılırdı.

Adətlər

Ənənəvi Yaponiya toylarının indiki forması Meyci dövrünə qədər gedib çıxsa da, adətlər məkandan asılı olaraq dəyişir. Toy günü seçilən zaman Çin və Yaponiya astrologiyasında uyğun olmayan günlərdən qaçınılır. Gəlin toydan qabaq ailə məbədində ibadət edir. Toy günü ritualları əsasən bəyin evində baş tutur. Bəy evinə köçən gəlinin paltarı ağ rəngdə olur. Bu rəng onun valideynlərlə olan əlaqəsinin bitməsinin simvoludur. Bəy evində gəlin furisode stilində olan rəngli kimono və tsunokakuşi adlı başlıq geyinir. Tsunokakuşi taxmaq gəlinin "qısqanclıq buynuzlarını" gizlətməsini simvolizə edir. Bəy isə üzərində ailə gerbi olan kimono və hakama geyinir.

Gəlin öz evinə qayıdarsa, qohumlarına və dostlarına hədiyyələr gətirir və bu adət satoqaeri adlanır.

İstinadlar

  1. Məlikova, 2005. səh. 319
  2. Məlikova, 2005. səh. 320
  3. Kodansha, 1999

Ədəbiyyat

  • Məlikova, Məsumə; Nəbiyev, Elbəy (2005). Xarici ölkələrin dövlət və hüquq tarixi: qədim və orta əsrlər (azərb.). Bakı: Elm və Həyat. səh. 464. İstifadə tarixi: 6 dekabr 2020.
  • Japan: Profile a Nation (ingilis) (1). Kodansha. ISBN 4-4-7700-2384-7. (#accessdate_missing_url)

yaponiyada, evlilik, ölkədə, ailənin, leqal, sosial, institutudur, orta, əsrlərdən, fərqli, olaraq, hazırda, yaponiyada, bərabərhüquqlu, evlilik, qüvvədədir, toylar, formada, keçirilir, ənənəvi, şinto, adətləri, ilə, xristian, evliliyi, adətləri, ilə, kankon, . Yaponiyada evlilik olkede ailenin leqal ve sosial institutudur Orta esrlerden ferqli olaraq hazirda Yaponiyada beraberhuquqlu evlilik quvvededir Toylar iki formada kecirilir enenevi sinto adetleri ile ve xristian evliliyi adetleri ile Yaponiyada evlilik kankon sosai 冠婚葬祭 adlandirilan 4 esas merasimden biridir Mundericat 1 Orta esrler 1 1 Bosanma 2 Adetler 3 Istinadlar 4 EdebiyyatOrta esrler Redakte Sinto toyu Orta esrler dovrunde Yaponiyada umumi mense ile bagli boyuk patriarxal aile movcud idi Bu cur aileler bir qayda olaraq bir nece kicik aileni ehate edirdi Valideynlerle usaqlar erle arvad boyuk qardasla kicik qardas arasinda munasibetler subordinasiya esasinda qurulmusdu Patriarx aile bascisi oz icma uzvleri uzerinde genis hakimiyyete malik idi Evlenme bosanma ogulluga goturme kimi meselelerde patriarxin raziligi olmali idi 1 Qedim yapon qanunlarinda silki ve patriarxal baslangiclar sosial huquq munasibetlerinin butun sferalarini seciyyelendirirdi Her bir silk eyanlar esas ehali kutlesi qullar oz qaydalari ile yasayirdi Ozunemexsus cehetlerden biri ondan ibaretdir ki orta esrlerde Yaponiyada birgeyasayis seklinde mukemmel kicik aile olmamisdir Aile munasibetlerinin esasini xususi yapon nikahi tsumadoy teskil edirdi Bele nikahda er ayriliqda yasayir ve serbest suretde arvadi ile goruse bilerdi Bele nikah arvada ev islerinde xeyli musteqilliye malik olmaq imkani verirdi 1 Ehalinin esas kutlesi nikaha yetkinlik yasina catdiqdan sonra daxil olurdu nikah yasi kisiler ucun 15 qadinlar ucun ise 13 yasdan mueyyen olunmusdu Nikahin baglanmasina arvad terefden coxsayli qohumlar raziliq vermeli idi Nikah sanki iki merheleden kecirdi mueyyen etme nisan ve quvveye minme Nikahi mueyyen etme ile onun heqiqeten quvveye minmesi arasinda muddet uc ayi kecerse onda nikaha raziliq pozula bilerdi ve bu da hec bir huquqi netice dogurmurdu Sexsin uzun muddet xebersiz itkin dusmesi de nikahin pozulmasi ucun esas ola bilerdi Iki merhele arasinda olan muddet eslinde faktiki nikah munasibetleri ve eyni zamanda qadin ucun sinaq muddeti idi Sinaq muddetinde arvadin sonsuz olmasi musahide olunduqda aile bascisi ondan narazi qaldiqda hemin qadin sinaqdan cixmamis hesab olunurdu 1 Tsumadoy nikahi kisiye bir nece arvad habele mesuqe saxlamagi qadagan etmirdi Lakin qanunlar kisiye oz arvadlari ile ozunu istediyi kimi aparmasina yeni arvadla evlenmek ucun sebebsiz olaraq oz arvadlarini terk etmesine icaze vermirdi Nikah baglanarken ister nisanli oglanin isterse de nisanli qizin raziligi teleb olunmurdu Bu meselede yalniz aile bascilarinin raziligi kifayet idi 1 Yaponiyada her bir silk ucun yasamaq qaydalari mueyyen olunmusdu Hetta qullarin muxtelif novleri ozunun yerli yadelli dovleti cinayetlere gore qullara cevrilmisler ucun qaydalarda ferqler movcud idi Qullarla onlarin sahibleri arasinda olan qadagan olunmus nikahdan emele gelen usaqlar dovlet qullarinin asagi derecesine kecirdiler Lakin azad adamlarla tesadufi elaqelerden toreyen usaqlar azad sayilirdi Bununla bele bu cur elaqe nikah sayilmirdi 2 Yalniz XIV XV esrlerde aile nikah munasibetlerinde normal monoqam nikah kisi ile qadinin daimi birge yasamasi berqerar olmusdur 2 Bosanma Redakte Cin enenelerine uygun olaraq bosanma asan mesele idi Konfutsicilik kanonlarina gore yeddi sebebden bosanmaga icaze verilirdi arvadin sonsuzlugu onun exlaqsizligi erin qohumlarina itaetsizliyi xeberciliyi qisqancligi ogurluga meylli olmasi pis xesteliyi 1 Kisinin nikahdan kenar elaqeleri exlaqi cehetden pislendiyi halda arvadin erine xeyanet etmesi ise cinayet sayilirdi Hetta erin olumunden sonra yalniz aile bascisinin raziligi ile arvad evi terk ede bilerdi Er terefinden bosanma onda ifade olunurdu ki o arvadina oz imzasi ile muvafiq mektub savadsiz olduqda ise barmaq izini eks etdirmis kagiz verirdi Lakin bezi hallarda valideynlerinin matemi erinin vezifesinin boyudulmesi arvadin getmeye yeri olmadiqda hetta arvad bosanma mektubu aldiqda bele erin evini terk ede bilmezdi Er ve ya arvad digerinin qohumunu doymeye ve ya oldurmeye cehd etdikde bosanmaga icaze verilirdi Evveller pis yollara getmis qadinla nikah baglamaq mumkunsuz idi Bosanma zamani arvadin cehizi ozune qaytarilirdi 2 Adetler RedakteEnenevi Yaponiya toylarinin indiki formasi Meyci dovrune qeder gedib cixsa da adetler mekandan asili olaraq deyisir Toy gunu secilen zaman Cin ve Yaponiya astrologiyasinda uygun olmayan gunlerden qacinilir Gelin toydan qabaq aile mebedinde ibadet edir Toy gunu rituallari esasen beyin evinde bas tutur Bey evine kocen gelinin paltari ag rengde olur Bu reng onun valideynlerle olan elaqesinin bitmesinin simvoludur Bey evinde gelin furisode stilinde olan rengli kimono ve tsunokakusi adli basliq geyinir Tsunokakusi taxmaq gelinin qisqancliq buynuzlarini gizletmesini simvolize edir Bey ise uzerinde aile gerbi olan kimono ve hakama geyinir 3 Gelin oz evine qayidarsa qohumlarina ve dostlarina hediyyeler getirir ve bu adet satoqaeri adlanir 3 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 Melikova 2005 seh 319 1 2 3 Melikova 2005 seh 320 1 2 Kodansha 1999Edebiyyat RedakteMelikova Mesume Nebiyev Elbey 2005 Xarici olkelerin dovlet ve huquq tarixi qedim ve orta esrler azerb Baki Elm ve Heyat seh 464 Istifade tarixi 6 dekabr 2020 Japan Profile a Nation ingilis 1 Kodansha ISBN 4 4 7700 2384 7 accessdate missing url Menbe https az wikipedia org w index php title Yaponiyada evlilik amp oldid 6065538, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.