Xentey-Daur dağları (rus.Хэнтэ́й-Чико́йское наго́рье) — Rusiyanın Zabaykalsk diyarının Monqolustanla dövlət sərhədi arasında yerləşən silsilə. Çikoy və Onon çayları arasında yerləşən bir dağlıq ərazi.
Silsilənin ümumi uzunluğu 350 km, maksimum eni 140 km-ə qədərdir. Hündürlüyü 1500-2200 m-dir. Ən yüksək nöqtəsi Bıstrinski Qolets dağıdır (2519 m). Dağlıq ölkəyə aşağıdakı silsilələr daxildir: Menzinski, Asinski, Burkalski, Esutayski, Çikokonski, Jerqokonski, Perevalnı, Xentey, Onon-Baldjinski, Çatanginski və Stanovik. Altano-Kurinskaya çökəkliyi də dağlıq əraziyə daxildir. Dağlıq ərazi Paleozoy formasiyanın qayalarından ibarətdir və onu qıran dağları olan qübbəli bir neotektonik qalxışdır. Relyefdə sıx bir tektonik qırılma sistemi ilə tamamlanan güclü üfüqi və şaquli diseksiyası olan yüksək dağlar üstünlük təşkil edir. Xüsusilə çay vadilərində kurumlar və qayalı çıxıntılar olan dik yamaclar üstünlük təşkil edir. Tez-tez bu yamaclar 500 m hündürlüyə çatır və 40 dərəcəyə qədər bir yamacı var. Bəzi silsilələrdə və çay vadilərində Pleystosen epoxası buzlaqlarının izləri qorunub saxlanılmışdır. Əsas mənzərə növləri dağ tayqası, meşə sahələri və çəmənliklərdir. Buzlaq relyef formaları hər yerdə yayılmışdır. Dağdan axan çaylar iti axına malikdir, şəlalələri vardır. Moren vadilərdə göllər vardır. Tayqa kəmərinin yuxarı hissələrində illik yağıntı miqdarı hesablamalara görə 600-800 mm-ə çatır. 1400 m hündürlüyə qədər olan böyük çayların vadilərinin dibi çəmənliklər və bataqlıqlar tərəfindən işğal edilmişdir. Çöllərin cənub dik yamacları 1600 m yüksəkliyə qalxır. Bəzi yerlərdə 1400 metrdən Alçaqboylu sidr şamı ilə seyrək meşələr başlayır. Şamların izlərinə 1350 m yüksəklikdən rast gəlinir. Meşənin yuxarı sərhədi Sibir sidrağacı ilə bitir. Dağ tayqası 1700-1800 m yüksəkliyə qədər uzanır. 1900-2000 m-dən yuxarıda holslar üstünlük təşkil edir. Dağlıq yaylanın çaylarının qidalanmasında əsas mənbəyi qardır. Xentey-Daur dağları Çingiz Xanın doğulduğu və böyüdüyü yer olduğu iddia edilir.
Flora
Dağlıq yaylada Soxondski Təbiət Qoruğu yerləşir. Transbaykal iynəyarpaqlı meşəsi ekoregionunun bir hissəsidir.
İstinadlar
Frederick J. Sanger, Peter J. Hyde (eds.), Permafrost: Second International Conference, July 13-28, 1973 : USSR, p. 392
. 2016-04-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-20.
Avqust 12, 2021
xentey, daur, dağları, Хэнтэ, Чико, йское, наго, рье, rusiyanın, zabaykalsk, diyarının, monqolustanla, dövlət, sərhədi, arasında, yerləşən, silsilə, çikoy, onon, çayları, arasında, yerləşən, dağlıq, ərazi, ümumi, məlumatlaryaranma, dövrü, paleozoy, erası, perm. Xentey Daur daglari rus Hente j Chiko jskoe nago re Rusiyanin Zabaykalsk diyarinin Monqolustanla dovlet serhedi arasinda yerlesen silsile Cikoy ve Onon caylari arasinda yerlesen bir dagliq erazi Xentey Daur daglariUmumi melumatlarYaranma dovru Paleozoy erasi Perm dovruYerlesmesi50 sm e 110 s u Olke Rusiya RusiyaXentey Daur daglariSilsilenin umumi uzunlugu 350 km maksimum eni 140 km e qederdir Hundurluyu 1500 2200 m dir En yuksek noqtesi Bistrinski Qolets dagidir 2519 m Dagliq olkeye asagidaki silsileler daxildir Menzinski Asinski Burkalski Esutayski Cikokonski Jerqokonski Perevalni Xentey Onon Baldjinski Catanginski ve Stanovik Altano Kurinskaya cokekliyi de dagliq eraziye daxildir Dagliq erazi Paleozoy formasiyanin qayalarindan ibaretdir ve onu qiran daglari olan qubbeli bir neotektonik qalxisdir 1 Relyefde six bir tektonik qirilma sistemi ile tamamlanan guclu ufuqi ve saquli diseksiyasi olan yuksek daglar ustunluk teskil edir Xususile cay vadilerinde kurumlar ve qayali cixintilar olan dik yamaclar ustunluk teskil edir Tez tez bu yamaclar 500 m hundurluye catir ve 40 dereceye qeder bir yamaci var Bezi silsilelerde ve cay vadilerinde Pleystosen epoxasi buzlaqlarinin izleri qorunub saxlanilmisdir Esas menzere novleri dag tayqasi mese saheleri ve cemenliklerdir Buzlaq relyef formalari her yerde yayilmisdir Dagdan axan caylar iti axina malikdir selaleleri vardir Moren vadilerde goller vardir Tayqa kemerinin yuxari hisselerinde illik yaginti miqdari hesablamalara gore 600 800 mm e catir 1400 m hundurluye qeder olan boyuk caylarin vadilerinin dibi cemenlikler ve bataqliqlar terefinden isgal edilmisdir Collerin cenub dik yamaclari 1600 m yuksekliye qalxir Bezi yerlerde 1400 metrden Alcaqboylu sidr sami ile seyrek meseler baslayir Samlarin izlerine 1350 m yukseklikden rast gelinir Mesenin yuxari serhedi Sibir sidragaci ile bitir Dag tayqasi 1700 1800 m yuksekliye qeder uzanir 1900 2000 m den yuxarida holslar ustunluk teskil edir Dagliq yaylanin caylarinin qidalanmasinda esas menbeyi qardir Xentey Daur daglari Cingiz Xanin doguldugu ve boyuduyu yer oldugu iddia edilir Flora RedakteDagliq yaylada Soxondski Tebiet Qorugu yerlesir Transbaykal iyneyarpaqli mesesi ekoregionunun bir hissesidir 2 Istinadlar Redakte Frederick J Sanger Peter J Hyde eds Permafrost Second International Conference July 13 28 1973 USSR p 392 Map of ecoregion Trans Baikal coniferous forests GlobalSpecies org 2016 04 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 12 20 Menbe https az wikipedia org w index php title Xentey Daur daglari amp oldid 5873289, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}