Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Xaldlar (yun. Χάλδοι) —Tunc dövründə Qara dənizin cənub-şərqi sahillərində (indiki Türkiyə ərazisi) məskunlaşmış xalq. Eyni dövrdə dil baxımından onlara yaxın olan hattlar da onların yanında yaşayırdılar. Mesopotamiyada yaşamış xaldeylər ilə qohumluq məsələsi açıq qalır.
Xaldların tarixi ilə bağlı əsas mənbələr Homer, Strabon və Ksenofonun əsərləridir. Qədim yunan müəllifləri dəmir döymə sənətinə ilk yiyələnmiş xalqlar sırasında qərbdə qonşuları olan xaliblər ilə yanaşı xaldların, mossiniklərin və tibarenlərin adını çəkmişdilər. Strabonun qeyd etdiyi kimi, "[...] xaldlar qədimdə xaliblər adlanırdılar".
A. Saqonun fikrinə görə, xaldlar ölkəsi Arazın şimalında və əvvəllər Urartuya tabe olan torpaqlarda, xüsusən də Zivin çayı vadisi ərazisində, Qars ilə arasındakı yolda yerləşmiş ola bilərdi.
Roma imperiyası dövründə xaldlar Pont vilayətinin bir hissəsi olan Pont Kappadokiyasında yaşayan xaliblərin bilavasitə qonşusu kimi xatırlanırdı.
XX əsrin birinci yarısına aid elmi ədəbiyyatda xaldların urartuların ali tanrısı adını daşıyan tayfaların qalıqları olması ehtimalı dəfələrlə qeyd olunmuşdur, lakin sonradan bu fərziyyənin kökündən yanlış olduğu qəbul edilmişdir.
İstinadlar
- Страбон. География, XI, 14.5
- A. G. Sagona. Archaeology at the north-east Anatolian frontier, I. : an historical geography and a field survey of the Bayburt Province. Louvain: Peeters Press. 2004. 29–30. ISBN .
- . Сравнительные жизнеописания. Лукулл. 19
- Lehmann-Haupt C.F. Armenien, einst und jetzt. — Berlin: B. Behr, 1910—1931.
- König F.W. Handbuch der chaldischen Inschriften. Graz: E. Weidner. 1955.
- . Chalder oder Urartäer? // Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft (90). 1936. 60—82. 2021-05-21 tarixində .
- Древневанский бог Халд-Халдин // Восточные записки. 1927.
- Пиотровский Б. Б. Ванское царство (Урарту) / отв. ред. И. А. Орбели. — М. : Издательство восточной литературы, 1959. — С. 117—119. — 286 с.
- Пиотровский Б. Б. Ванское царство (Урарту) / отв. ред. И. А. Орбели. — М. : Издательство восточной литературы, 1959. — С. 117—119. — 286 с.
- Zimansky P.E. Ancient Ararat, A Handbook of Urartian Studies. New York: Caravan books. 1998. 86. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xaldlar yun Xaldoi Tunc dovrunde Qara denizin cenub serqi sahillerinde indiki Turkiye erazisi meskunlasmis xalq Eyni dovrde dil baximindan onlara yaxin olan hattlar da onlarin yaninda yasayirdilar Mesopotamiyada yasamis xaldeyler ile qohumluq meselesi aciq qalir Xaldlarin tarixi ile bagli esas menbeler Homer Strabon ve Ksenofonun eserleridir Qedim yunan muellifleri demir doyme senetine ilk yiyelenmis xalqlar sirasinda qerbde qonsulari olan xalibler ile yanasi xaldlarin mossiniklerin ve tibarenlerin adini cekmisdiler Strabonun qeyd etdiyi kimi xaldlar qedimde xalibler adlanirdilar A Saqonun fikrine gore xaldlar olkesi Arazin simalinda ve evveller Urartuya tabe olan torpaqlarda xususen de Zivin cayi vadisi erazisinde Qars ile arasindaki yolda yerlesmis ola bilerdi Roma imperiyasi dovrunde xaldlar Pont vilayetinin bir hissesi olan Pont Kappadokiyasinda yasayan xaliblerin bilavasite qonsusu kimi xatirlanirdi XX esrin birinci yarisina aid elmi edebiyyatda xaldlarin urartularin ali tanrisi adini dasiyan tayfalarin qaliqlari olmasi ehtimali defelerle qeyd olunmusdur lakin sonradan bu ferziyyenin kokunden yanlis oldugu qebul edilmisdir IstinadlarStrabon Geografiya XI 14 5 A G Sagona Archaeology at the north east Anatolian frontier I an historical geography and a field survey of the Bayburt Province Louvain Peeters Press 2004 29 30 ISBN 90 429 1390 8 Sravnitelnye zhizneopisaniya Lukull 19 Lehmann Haupt C F Armenien einst und jetzt Berlin B Behr 1910 1931 Konig F W Handbuch der chaldischen Inschriften Graz E Weidner 1955 Chalder oder Urartaer Zeitschrift der Deutschen Morgenlandischen Gesellschaft 90 1936 60 82 2021 05 21 tarixinde Drevnevanskij bog Hald Haldin Vostochnye zapiski 1927 Piotrovskij B B Vanskoe carstvo Urartu otv red I A Orbeli M Izdatelstvo vostochnoj literatury 1959 S 117 119 286 s Piotrovskij B B Vanskoe carstvo Urartu otv red I A Orbeli M Izdatelstvo vostochnoj literatury 1959 S 117 119 286 s Zimansky P E Ancient Ararat A Handbook of Urartian Studies New York Caravan books 1998 86 ISBN 0 88206 091 0