Vladimir Pletnyov
Vladimir (Volodya) Nikolayeviç Pletnyov (8 dekabr 1946, Göyçay – 21 fevral 1988, Bakı) — Azərbaycan-sovet balet artisti, xareoqraf, Azərbaycan SSR xalq artisti (1978), Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı (1974).
Vladimir Pletnyov | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Göyçay, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (41 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | SSRİ |
Fəaliyyəti | xoreoqraf, baletmeyster, pedaqoq |
Fəaliyyət illəri | 1965-ci ildən |
Təhsili | Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi (1966) |
Teatr | Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı |
Mükafatları |
Həyatı
Vladimir Pletnyov 8 dekabr 1946-cı ildə Göyçay şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olub. Ailəsini erkən itirən Pletnyov Bakıya gələrək baba və nənəsinin himayəsində yaşayıb. 1953–1961-ci illərdə Həzi Aslanov adına Zabitlər evində rəqs dərnəyinə gedib və burada kiçik balet partiyaları ifa edib. Dərnək müəllimlərinin tövsiyəsi ilə 1957-ci ildə Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi daxil olub və buranı 1966-cı ildə bitirib. Xoreoqrafiya məktəbinin üçüncü sinifində oxuyanda Pyotr Çaykovskinin "Yatmış gözəl" baletindəki Karabos rolu ilə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında debüt edib və qazandığı uğura görə son kursdan balet truppasına solist qəbul edilib.
Vladimir Pletnyov 1973-cü ildən Bakı Xareoqrafiya Məktəbində duet rəqs dərsləri vermişdir. 1978-ci ildə ağır ayaq xəstəliyi ilə bağlı Opera və Balet Teatrına məşqçi-pedaqoq təyin olunmuş, bir sıra gəncləri hazırlayaraq repertuardakı tamaşalara daxil etmişdir. V. Pletnyov 21 fevral 1988-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.
Yaradıcılığı
V. Pletnyov Böyük Teatrın truppası ilə İsveçrədə, həyat yoldaşı balerina Çimnaz Babayeva ilə 1972-ci ildə Seneqalda və Nepalda qastrol səfərlərində olmuşdur. 1975-ci ildə "Əfsanələr aləmində" film-baletində çəkilmişdir. 1979-cu ildə Voronej Opera və Balet Teatrında tamaşaya qoyulmuş "1001 gecə" (Fikrət Əmirov) əsərində balet məşqçisi işləmişdir. Milli Azərbaycan baletinin ifaçısı Qəmər Almaszadə haqqında monoqrafiyanın müəllifir.
Solist işlədiyi on üç il ərzində ifa etdiyi əsas partiyalar bunlardır:
Partiya | Əsər | Müəllif |
---|---|---|
Xuliqan | Xanım və xuliqan | Dmitri Şostakoviç |
Dezire | Yatmış gözəl | Pyotr Çaykovski |
Şahzadə Ziqfrid | Sonalar gölü | Pyotr Çaykovski |
Şahzadə | Zoluşka | Sergey Prokofyev |
Gənc | İlham | Leonid Vaynşteyn |
Albert | Jizel | Adolf Adan |
Bazil | Don Kixot | Lüdviq Minkus |
Kavaler Qrand | Paxita | Lüdviq Minkus |
Bəhram | Yeddi gözəl | Qara Qarayev |
Gert | İldırımlı yollarla | Qara Qarayev |
Məcnun | Leyli və Məcnun | Qara Qarayev |
Gənc | Şur | Fikrət Əmirov |
Nəsimi | Nəsimi dastanı | Fikrət Əmirov |
Oğlan | Muğam | Nazim Əliverdibəyov |
Polad və Cahangir xan | Qız qalası | Əfrasiyab Bədəlbəyli |
Fərhad və Vəzir | Məhəbbət əfsanəsi | Arif Məlikov |
Rəssam | Qobustan kölgələri | Fərəc Qarayev |
Mükafatları
- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı (21 may 1970) — Azərbaycan xareoqrafiya sənəti sahəsində böyük xidmətlərinə və Parisdə beynəlxalq rəqs festivalında müvəffəqiyyətli iştirakına görə
- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı (10 yanvar 1978) — Sovet teatr sənətinin inkişafında xidmətlərinə görə
- Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı (1974) — M. F. Аxundov adına Аzərbaycan Dövlət Аkademik Opera və Balet Teatrında Fikrət Əmirovun "Nəsimi dastanı" xoreoqrafik poemasının tamaşasındakı Nəsiminin partiyasına görə
İstinadlar
- ↑ Rəhimli, 2005. səh. 313–314
- БЭ, 1981, 403–404
- ↑ Rəhimli, 2017. səh. 369–370
Ədəbiyyat
- Балет: энциклопедия. Москва: Советская энциклопедия. Гл. ред. Ю. Н. Григорович. 1981. 623 стр. с илл. (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char)
- Rəhimli, İ. Azərbaycan Teatr Ensiklopediyası (3 cilddə). 3-cü cild. Bakı: Azərnəşr. 2017. 416 səh. ISBN 5-86874-179-X.
- Rəhimli, İ. Azərbaycan Teatr Tarixi (dərslik). Bakı: Çaşıoğlu. 2005. 864 səh.
- "В. Н. Плетнјов". № 45 (20513). Коммунист. 23 феврал 1988-ҹи ил: сәһ. 3.