Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Böyük qıfotu (lat. Vinca major) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin kəndirkimilər fəsiləsinin qıfotu cinsinə aid bitki növü.
| Böyük qıfotu | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Böyük qıfotu | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Vətəni Çin və Yaponiyadır. Təbiətdə növün arealı Cənubi Avropanı, Asiyanı və Şimali Afrikanı əhatə edir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 0,5 m-ə çatan həmişəyaşıl yarımkolcuqdur. Gövdəsi çılpaq və ya çox seyrək tükcüklüdür. Hündürlüyü 30-45 sm-ə çatır. Yarpaqları yumurtavari, ovalşəkilli, üstü tünd-yaşıl, altı isə açıq-yaşıl rənglidir, uzunluğu 4-8 sm, eni 2-5 sm, çılpaq, kənarları tükcüklüdür. Çiçəklərinin diametri 30-50 mm, parlaq göydür, düz qalxan budaqların üzərində bitkiyə xüsusi yaraşıq verir. Kasacıq hissəsinin uzunluğu 8-9 mm, tükcüklü, çiçək saplaqlarının uzunluğu isə 3-5 sm-dir. Çiçək tacı borucuğunun uzunluğu 15-25 mm, eni 10-18 mm, rombvari-yumurtavaridir. Mart-aprel aylarında çiçəkləyir. Nazik budaqları əyilərək, torpağın üzərinə düşür və həmin hissədən kök atır. Toxum, yaşıl qələmlər və kolun bölünməsi yolu ilə çoxaldılır.
Ekologiyası
Torpağa tələbkar deyil, quraqlığa davamlıdır, lakin Abşeron şəraitində isti yay günlərində suvarılmalıdır. Kölgəli və yarımkölgəli sahələrdə yaxşı inkişaf edir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük Qafqazda, Kür-Araz ovalığında, Cənub bölgəsində, Naxçıvanda, Abşeronda rast gəlinir.
İstifadəsi
Alçaq və enli çəpərlərdə çox dekorativ görünür. Gözəl formalı yarpaqları və iri çiçəkləri bitkiyə xüsusi yaraşıq verir və buna görə də bəzək bağçılığında istifadəsi əlverişlidir.
Sinonimləri
- Pervinca major (L.) Garsault [Invalid]
- Vinca grandiflora Salisb.
- Vinca major subsp. major
- Vinca major var. variegata Loudon
- Vinca major f. variegata (Loudon) P.D.Sell
- Vinca ovatifolia Stokes
Yarımnövləri
- (Pénzes) Kozuharov & A.V.Petrova
- (Boiss.) Stearn
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 209.
- Böyük qıfotu:''The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boyuk qifotu lat Vinca major bitkiler aleminin acicicekliler destesinin kendirkimiler fesilesinin qifotu cinsine aid bitki novu Boyuk qifotuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste AciciceklilerFesile KendirkimilerYarimfesile Triba Yarimtriba Cins QifotuNov Boyuk qifotuBeynelxalq elmi adiVinca major L 1753Sekil axtarisiITIS 30237NCBI 185238EOL 585624Tebii yayilmasiVeteni Cin ve Yaponiyadir Tebietde novun areali Cenubi Avropani Asiyani ve Simali Afrikani ehate edir Botaniki tesviriHundurluyu 0 5 m e catan hemiseyasil yarimkolcuqdur Govdesi cilpaq ve ya cox seyrek tukcukludur Hundurluyu 30 45 sm e catir Yarpaqlari yumurtavari ovalsekilli ustu tund yasil alti ise aciq yasil renglidir uzunlugu 4 8 sm eni 2 5 sm cilpaq kenarlari tukcukludur Ciceklerinin diametri 30 50 mm parlaq goydur duz qalxan budaqlarin uzerinde bitkiye xususi yarasiq verir Kasaciq hissesinin uzunlugu 8 9 mm tukcuklu cicek saplaqlarinin uzunlugu ise 3 5 sm dir Cicek taci borucugunun uzunlugu 15 25 mm eni 10 18 mm rombvari yumurtavaridir Mart aprel aylarinda cicekleyir Nazik budaqlari eyilerek torpagin uzerine dusur ve hemin hisseden kok atir Toxum yasil qelemler ve kolun bolunmesi yolu ile coxaldilir EkologiyasiTorpaga telebkar deyil quraqliga davamlidir lakin Abseron seraitinde isti yay gunlerinde suvarilmalidir Kolgeli ve yarimkolgeli sahelerde yaxsi inkisaf edir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk Qafqazda Kur Araz ovaliginda Cenub bolgesinde Naxcivanda Abseronda rast gelinir IstifadesiAlcaq ve enli ceperlerde cox dekorativ gorunur Gozel formali yarpaqlari ve iri cicekleri bitkiye xususi yarasiq verir ve buna gore de bezek bagciliginda istifadesi elverislidir SinonimleriPervinca major L Garsault Invalid Vinca grandiflora Salisb Vinca major subsp major Vinca major var variegata Loudon Vinca major f variegata Loudon P D Sell Vinca ovatifolia StokesYarimnovleri Penzes Kozuharov amp A V Petrova Boiss StearnIstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 209 Boyuk qifotu The Plant List saytinda takson barede melumat ing Hemcinin bax