Veronika Dudarova

Veronika Dudarova (rus. Вероника Дударова, oset. Вероникæ Дудараты; 5 dekabr 1916, Bakı, Rusiya İmperiyası — 15 yanvar 2009, Moskva, Rusiya)  — osetin əsilli SSRİ və Rusiya dirijoru, pedaqoq, SSRİ xalq artisti (1977). O, fransızlar və sonra dünyanın üçüncü qadın dirijorudur.

Veronika Dudarova
rus. Вероника Дударова oset. Вероникæ Дудараты
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	5 dekabr 1916
Doğum yeri	Bakı, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	15 yanvar 2009 (92 yaşında)
Vəfat yeri	Moskva, Rusiya
Dəfn yeri	Troyekurov qəbiristanlığı
Vətəndaşlığı	SSRİ → Rusiya
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti	dirijor, pianoçu,
Janr	simfonik musiqi
Musiqi aləti	piano
Təhsili	Moskva Dövlət Konservatoriyası
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Veronika Dudarova 1916-cı il dekabrın 5-də Bakıda zadəgan osetin ailəsində anadan olub. Atası neft mühəndisi, anası isə evdar qadın idi. Dudarova yanında musiqi məktəbinin fortepiano sinfini, Moskva Konservatoriyasının dirijorluq fakültəsini bitirib, və tələbəsi olub. 1947-1960-cı illərdə dirijoru, 1960-1989-cu illərdə orkestrin baş dirijoru və bədii rəhbəri işləyib, 1991-ci ildən həyatının son gününə kimi isə rəhbərlik edib.

Veronika Dudarova 15 yanvar 2009-cu ildə Rusiyanın paytaxtı Moskva şəhərində vəfat edib. Sənətkarla vida mərasimi P.İ.Çaykovski adına Moskva Konservatoriyasının Böyük zalında keçirilib. O, Moskvanın torpağa tapşırılıb.

Veronika Dudarovanın adı 50 ildən çox simfonik orkestrlərlə işləmiş dirijor kimi "Ginnesin Rekordlar Kitabı"na düşüb.

Ailəsi

• Atası— Boris Kambulatoviç Dudarov, neft mühəndisi
• Anası — Yelena Danilovna Tuskayeva, evdar qadın
• Həyat yoldaşı — Boris Samoyloviç Vaynşteyn (1907—1993), SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığının əməkdaşı, sovet şahmat hərəkatı xadimi (boşanıb)
  • Oğlu — Mixail Borisoviç Vaynşteyn, jurnalist, "Moskva veteranı" jurnalının baş redaktoru
    • Nəvəsi — Veronika

Mükafatları və fəxri adları

• Şimali Osetiya MSSR-nın əməkdar incəsənət xadimi (1949)
• RSFSR əməkdar incəsənət xadimi (1958)
• RSFSR xalq artisti (1960)
• Udmurt MSSR-nın xalq artisti (1964)
• (1967)
• SSRİ xalq artisti (1977)
• RSFSR-in M. İ. Qlinka adına dövlət mükafatı (1980) — 1977-1979-cu illərdəki konsert proqramlarına görə
• (1986)
• Şimali Osetiya–Alaniya Respublikasının xalq artisti (1996)
• III dərəcəli "Vətən qarşısında xidmətlərinə görə" ordeni (1996) — ölkə mədəniyyətinin inkişafına verdiyi töhfəyə görə
• "Osetiya şöhrəti naminə" medalı (1996)
• Beynəlxalq Yaradıcılıq Akademiyasının akademiki (1999)
• Ədəbiyyat və incəsənət sahəsi üzrə K. L Xetaqurov adına dövlət mükafatı (Şimali Osetiya Respublikası — Alaniya, 2001)
• II dərəcəli "Vətən qarşısında xidmətlərinə görə" ordeni (2006) — milli musiqi mədəniyyətinin inkişafına verdiyi töhfəyə və çoxillik yaradıcılıq fəaliyyətinə görə
• Buenos-Ayresin fəxri vətəndaşı
• Vladiqafqazın fəxri vətəndaşı

Xatirəsi

Veronika Dudarovanın 101 illiyi münasibətilə təqdim olunmuş dudl.

• Veronika Dudarova adına Ümumrusiya dirijorluq müsabiqəsi təşkil olunub.
• Günəş sisteminin kiçik planetlərindən birinə (9737) "Veronika Dudarova" adı verilib.
• 5 dekabr 2017-ci ildə "Google" şirkəti ana səhifəsində Veronika Dudarovanın 101-ci doğum gününə həsr olunmuş dudl yerləşdirib. Dudlın müəllifi .

İstinadlar

1. "ДУДАРОВА Вероника Борисовна (1916—2009)". 2016-12-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-01.
2. "Вероника Дударова: женщина, продолжавшая дирижировать, даже упав с пульта". 24newsru.com.^{[ölü keçid]}
3. ""Google" şirkəti bakılı dirijorun ad gününü xatırladır". Azertag.az. 2020-10-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-03.
4. ""Чингисхан в юбке": первая в России женщина-дирижер Вероника Дударова". Tass.ru. 2017-12-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-03.
5. . Apa.az. 2020-10-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-03.
6. "Dünyaşöhrətli bakılı vəfat etdi". Hafta.az.^{[ölü keçid]}
7. Сосонко Г. Покровитель // 64 — Шахматное обозрение. 2011. № 4. С. 86.
8. "Указ Президента Российской Федерации от 12.09.1996 г. № 1352". kremlin.ru. 2020-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-04.
9. "Указ Президента Российской Федерации от 13.11.2006 г. № 1277". kremlin.ru. 2020-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-04.
10. "III Всероссийский конкурс оркестровых дирижеров имени В. Б. Дударовой". 2020-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-04.
11. "(9737) Dudarova = 1982 QB2 = 1986 RJ17 = 1986 SC2". minorplanetcenter.net. 2016-10-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-04.
12. "Google подготовила дудл в честь дня рождения первой женщины-дирижера в СССР". Tass.ru. 2020-10-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-04.

Xarici keçidlər

• Peoples.ru saytında bioqrafiyası
• Ria.ru saytında bioqrafiyası