Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. |
Vəhsudan ibn Məhəmməd (v. 967) — Salarilər sülaləsindən Deyləm hökmdarı.
| Vəhsudan ibn Məhəmməd | |
|---|---|
Salarilərdən II Deyləm hökmdarı | |
| 941 – 967 | |
| Əvvəlki | Məhəmməd ibn Müsafir |
| Sonrakı | II Mərzban |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | |
| Atası | Məhəmməd ibn Müsafir |
| Uşaqları | Nuh ibn Vəhsudan İsmail ibn Vəhsudan |
| Dini | İsmaililik |
Hakimiyyəti
İlkin həyatı haqqında məlumat yoxdur. Hakimiyyətə atası 941-ci ildə Məhəmməd ibn Müsafiri devirərək gəlmişdir. Hakimiyyət dövrü boyunca qardaşı Mərzbanla əlaqələri yaxşı olmuş, ona döyüşlərdə kömək göstərmişdir. 957-ci ildə Mərzbanın ölümündən sonra onun oğulları ilə müharibə aparmışdır.
Azərbaycanın işğalı
957-ci ildə Mərzbanın ölümündən sonra Azərbaycana gələn Vəhsudan qala əmirlərinin ona tabe olmadığını gördü. Mərzbanın oğlu Cüstan özünü hökmdar elan etmişdi və Vəhsudanın hakimiyyətini tanımırdı. Azərbaycanı tərk etməyə məcbur qalan Vəhsudan Mərzbanın oğullarının birini Azərbaycan, digərini Arran hakimi kimi tanıyaraq Tarıma qayıtdı. 960-cı ildə Cüstan və Nasir Vəhsudana qonaq gələrkən Vəhsudan onları qəflətən həbs etdirərək öz oğlu İsmaili Azərbaycana göndərdi. Mərzbanın digər oğlu, Arran hakimi İbrahim isə buna cavab olaraq İsmailə qarşı yürüşə keçərək Vəhsudanın digər qardaşları və anasını edam etdirməsinə səbəb oldu. İbrahim İsmailə qarşı gələ bilmədi və Arrana qayıtdı.
962-ci ildə İsmailin vaxtsız ölümü, İbrahimə Azərbaycanı ələ keçirməyə imkan verdi. Gözlənilmədən Deyləmə də hücum edən İbrahim Vəhsudanı Cibala qaçmağa məcbur etdi. 966-cı ildə özünə ordu yığaraq geriyə qayıdan Vəhsudan İbrahimi ağır məğlubiyyətə uğradaraq qaçmasına nail oldu. Öz oğlu Nuhu Azərbaycana hökmdar kimi təyin etdi. Həmin il Cibaldan Büveyhi ordusu ilə gələn İbrahim yenidən Azərbaycanı hələ keçirdi. 967-ci ildə Büveyhi ordusu Azərbaycanı tərk etdi və bundan istifadə edən Vəhsudan Ərdəbili ələ keçirdi və İbrahimi Azərbaycanın bir hissəsini ona verməyə məcbur edərək barışıq imzaladı.
Ölümü
Həmin il ölən Vəhsudanın yerinə nəvəsi II Mərzban gəldi. Oğulları İsmail və Nuh özündən əvvəl ölmüşdü.
İstinadlar
Mənbə
- Wilferd Madelung, The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs - The Minor Dynasties of Northern Iran - Cambridge University Press -
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var lakin metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin Vehsudan ibn Mehemmed v 967 Salariler sulalesinden Deylem hokmdari Vehsudan ibn MehemmedSalarilerden II Deylem hokmdari941 967EvvelkiMehemmed ibn MusafirSonrakiII MerzbanSexsi melumatlarVefat tarixi 967Atasi Mehemmed ibn MusafirUsaqlari Nuh ibn Vehsudan Ismail ibn VehsudanDini IsmaililikHakimiyyetiIlkin heyati haqqinda melumat yoxdur Hakimiyyete atasi 941 ci ilde Mehemmed ibn Musafiri devirerek gelmisdir Hakimiyyet dovru boyunca qardasi Merzbanla elaqeleri yaxsi olmus ona doyuslerde komek gostermisdir 957 ci ilde Merzbanin olumunden sonra onun ogullari ile muharibe aparmisdir Azerbaycanin isgali957 ci ilde Merzbanin olumunden sonra Azerbaycana gelen Vehsudan qala emirlerinin ona tabe olmadigini gordu Merzbanin oglu Custan ozunu hokmdar elan etmisdi ve Vehsudanin hakimiyyetini tanimirdi Azerbaycani terk etmeye mecbur qalan Vehsudan Merzbanin ogullarinin birini Azerbaycan digerini Arran hakimi kimi taniyaraq Tarima qayitdi 960 ci ilde Custan ve Nasir Vehsudana qonaq gelerken Vehsudan onlari qefleten hebs etdirerek oz oglu Ismaili Azerbaycana gonderdi Merzbanin diger oglu Arran hakimi Ibrahim ise buna cavab olaraq Ismaile qarsi yuruse kecerek Vehsudanin diger qardaslari ve anasini edam etdirmesine sebeb oldu Ibrahim Ismaile qarsi gele bilmedi ve Arrana qayitdi 962 ci ilde Ismailin vaxtsiz olumu Ibrahime Azerbaycani ele kecirmeye imkan verdi Gozlenilmeden Deyleme de hucum eden Ibrahim Vehsudani Cibala qacmaga mecbur etdi 966 ci ilde ozune ordu yigaraq geriye qayidan Vehsudan Ibrahimi agir meglubiyyete ugradaraq qacmasina nail oldu Oz oglu Nuhu Azerbaycana hokmdar kimi teyin etdi Hemin il Cibaldan Buveyhi ordusu ile gelen Ibrahim yeniden Azerbaycani hele kecirdi 967 ci ilde Buveyhi ordusu Azerbaycani terk etdi ve bundan istifade eden Vehsudan Erdebili ele kecirdi ve Ibrahimi Azerbaycanin bir hissesini ona vermeye mecbur ederek barisiq imzaladi OlumuHemin il olen Vehsudanin yerine nevesi II Merzban geldi Ogullari Ismail ve Nuh ozunden evvel olmusdu IstinadlarMenbeWilferd Madelung The Cambridge History of Iran Volume 4 From the Arab Invasion to the Saljuqs The Minor Dynasties of Northern Iran Cambridge University Press ISBN 978 0 521 20093 6