Urbanizasiya (lat.urbanus — şəhər kimi) — şəhərlərincəmiyyətin inkişafında rolunun artması prosesinin elmi adı. Urbanizasiya aşağıdakılarla xarakterizə olunur:
Şəhərlərin və şəhər əhalisinin çoxalması;
Şəhər həyat tərzinin yayılması.
13 milyon nəfər əhalisi olan Tokio şəhəri
Urbanizasiya
Müasir urbanizasiya prosesinin 3 əsas xüsusiyyəti var:
Şəhər əhalisinin artım sürətinin yüksək olması;
Əhalinin və təsərrüfatın, əsasən, böyük şəhərlərdə cəmləşməsi;
Urbanizasiyaya şəhərlərdə sənayenin həcminin artması, şəhərin mədəni və siyasi funksiyalarının artması, əməyin bölgüsüstrukturunu dəyişməsi şərtləri səbəb olur. Urbanizasiyanın əsas göstəricisi kənd əhalisinin şəhərlərə köçməsi, kiçik şəhərlərin böyüməsi və ətraf kənd yaşayış yerlərini öz tərkibinə qatmasıdır.
Urbanizasiya prosesində şəhərsalma texnologiyası, onun hüquqi və sosial-ekoloji tərəfləri mühüm şərtlərdən biridir. Son illərdə Bakı şəhərində xeyli çoxmərtəbəli yaşayış binalarının ucaldılması, köhnə binaların sökülməsi, şəhər ətrafındaşəxsi evlərin tikintisinin sürəti şəhərsalmanın hüquqi və sosial-ekoloji məsələlərinin aktual problem olduğunu göstərir.
Urbanizasiya prosesində iri şəhərlərin qlobal ekoloji bəlalarından biri də dünya miqyasında nəqliyyat vasitələrinin sayının çoxalması ilə əlaqədardır. Daxili yanma mühərriki ilə işləyən nəqliyyat növləri havadakı oksigeni mənimsəyərək əvəzində atmosferə karbon qazı, karbon-oksid, karbohidrogenlər, azot oksidi, benzapiren, qurğuşun, kalium və s. buraxır.
Urbanizasiyanın ümumi cəhətləri və oxşar qanunauyğunluqları mövcuddur. Bütövlükdə mütərəqqi proses olan urbanizasiya prosesində şəhərlərdə sənayenin konsentrasiyanın (mərkəzləşməsinin) güclənməsinə yol açılır, iqtisadiyyatın inkişafına xidmət edən yeni-yeni kadr potensialı əmələ gəlir, əhalinin sağlamlığı, mədəni səviyyəsinin yüksəlməsi və məişət şəraitinin yaxşılaşmasına imkan yaranır.Müasir urbanizasiyanın atributlarından olan təhsil, ticarət, tibbi müəssisələr. mədəni-məişət obyektləri, sənaye müəssisələri,tikinti, nəqliyyat və s. bu kimi obyektlərin iri şəhərlərdə konsentrasiyası nəticəsində insanların normal həyat şəraiti üçün genişimkanlar açılır və mütərəqqi ictimai münasibətlərin formalaşması reallaşır.
İEÖ-in əksəriyyətində iri şəhərlərin ekoloji vəziyyətinin pisləşməsi nəticəsində şəhər əhalisinin bir hissəsinin şəhər ətrafına köçməsi suburbanizasiya adlanır.
İEOÖ-də kənd yerlərindən minlərlə işsiz əhalinin iri şəhərlərə, aqlomerasiyalara gəlib məskunlaşması "yalançı urbanizasiya" adlanır. Müasir dövrdə yalançı urbanizasiya ətraf mühitin dəyişməsinə təsir edən ən mühüm amillərdən biridir.
Urbanizasiyaya əks proses ruralizasiya adlanır.
Urbanizasiya aşağıdakların hesabına gedir:
kənd yaşayış məntəqələrinin şəhərlərə çevrilməsi ;
geniş şəhərətrafı zonaların yaranması;
kənd əhalisinin şəhərlərə köçməsi.
Urbanizasiyanın gedişinə həmçinin dövlətdə gedən siyasi proseslər də ciddi təsir edir.
Elm
Urbanizasiya prosesləri ilə geourbanistika elmi məşğul olur.
Brief review of world socio-demographic trends includes review of global urbanization trends
Thai youth seek fortune away from farm. NYT
World Economic and Social Survey 2013, United Nations Department of Economic and Social Affairs.
Статья «Урбанизация» в энциклопедии Кругосвет
Макродинамика урбанизации Мир-Системы
Sakit Hüseynov. Şəhərsalmanın sosial-ekoloji və hüquqi məsələləri. Fəlsəfə. Elmi-nəzəri jurnal, Bakı, 2007, №1, s.44
S.Y. Hüseynov,Əliyev B.Ə. Nəqliyyat və ətraf mühit: sosial-ekoloji və hüquqi aspektlər. “Nəqliyyat hüququ”. Elmi-nəzəri, təcrübi jurnal, Bakı, 2007, №1, s.7
Sakit Hüseynov.Urbanizasiya və urboekologiyanın sosio-loji aspektləri.Şərq-Qərb: sivilizasiyaların dialoqu. Elmi-nəzəri jurnal, Bakı, 2006, №(5) 3-4, s.41.
Avqust 05, 2021
urbanizasiya, urbanus, şəhər, kimi, şəhərlərin, cəmiyyətin, inkişafında, rolunun, artması, prosesinin, elmi, adı, aşağıdakılarla, xarakterizə, olunur, şəhərlərin, şəhər, əhalisinin, çoxalması, şəhər, həyat, tərzinin, yayılması, milyon, nəfər, əhalisi, olan, to. Urbanizasiya lat urbanus seher kimi seherlerin cemiyyetin inkisafinda rolunun artmasi prosesinin elmi adi Urbanizasiya asagidakilarla xarakterize olunur Seherlerin ve seher ehalisinin coxalmasi Seher heyat terzinin yayilmasi 13 milyon nefer ehalisi olan Tokio seheri source source source Urbanizasiya Muasir urbanizasiya prosesinin 3 esas xususiyyeti var Seher ehalisinin artim suretinin yuksek olmasi Ehalinin ve teserrufatin esasen boyuk seherlerde cemlesmesi Seherlerin genislenerek aqlomerasiyalara meqapolis ve meqalopolislere cevrilmesi Urbanizasiyaya seherlerde senayenin hecminin artmasi seherin medeni ve siyasi funksiyalarinin artmasi emeyin bolgusu strukturunu deyismesi sertleri sebeb olur Urbanizasiyanin esas gostericisi kend ehalisinin seherlere kocmesi kicik seherlerin boyumesi ve etraf kend yasayis yerlerini oz terkibine qatmasidir Urbanizasiya prosesinde sehersalma texnologiyasi onun huquqi ve sosial ekoloji terefleri muhum sertlerden biridir Son illerde Baki seherinde xeyli coxmertebeli yasayis binalarinin ucaldilmasi kohne binalarin sokulmesi seher etrafindasexsi evlerin tikintisinin sureti sehersalmanin huquqi ve sosial ekoloji meselelerinin aktual problem oldugunu gosterir 1 Urbanizasiya prosesinde iri seherlerin qlobal ekoloji belalarindan biri de dunya miqyasinda neqliyyat vasitelerinin sayinin coxalmasi ile elaqedardir Daxili yanma muherriki ile isleyen neqliyyat novleri havadaki oksigeni menimseyerek evezinde atmosfere karbon qazi karbon oksid karbohidrogenler azot oksidi benzapiren qurgusun kalium ve s buraxir 2 Urbanizasiyanin umumi cehetleri ve oxsar qanunauygunluqlari movcuddur Butovlukde mutereqqi proses olan urbanizasiya prosesinde seherlerde senayenin konsentrasiyanin merkezlesmesinin guclenmesine yol acilir iqtisadiyyatin inkisafina xidmet eden yeni yeni kadr potensiali emele gelir ehalinin saglamligi medeni seviyyesinin yukselmesi ve meiset seraitinin yaxsilasmasina imkan yaranir Muasir urbanizasiyanin atributlarindan olan tehsil ticaret tibbi muessiseler medeni meiset obyektleri senaye muessiseleri tikinti neqliyyat ve s bu kimi obyektlerin iri seherlerde konsentrasiyasi neticesinde insanlarin normal heyat seraiti ucun genisimkanlar acilir ve mutereqqi ictimai munasibetlerin formalasmasi reallasir 3 IEO in ekseriyyetinde iri seherlerin ekoloji veziyyetinin pislesmesi neticesinde seher ehalisinin bir hissesinin seher etrafina kocmesi suburbanizasiya adlanir IEOO de kend yerlerinden minlerle issiz ehalinin iri seherlere aqlomerasiyalara gelib meskunlasmasi yalanci urbanizasiya adlanir Muasir dovrde yalanci urbanizasiya etraf muhitin deyismesine tesir eden en muhum amillerden biridir Urbanizasiyaya eks proses ruralizasiya adlanir Urbanizasiya asagidaklarin hesabina gedir kend yasayis menteqelerinin seherlere cevrilmesi genis seheretrafi zonalarin yaranmasi kend ehalisinin seherlere kocmesi Urbanizasiyanin gedisine hemcinin dovletde geden siyasi prosesler de ciddi tesir edir Elm RedakteUrbanizasiya prosesleri ile geourbanistika elmi mesgul olur Hemcinin bax RedakteSeher Seher aqlomerasiyasi Meqapolis TexnopolisIstinadlar Redakte Vikianbarda Urbanizasiya ile elaqeli mediafayllar var World Urbanization Prospects the 2011 Revision Website of the United Nations Population Division NASA Night Satellite Imagery City lights can provide a simple visual measure of urbanization Geopolis research group University of Paris Diderot France Tomorrow s Crises Today the humanitarian dimension of urbanization by IRIN The Natural History of Urbanization by Lewis Mumford The World System urbanization dynamics by Andrey Korotayev Brief review of world socio demographic trends includes review of global urbanization trends Thai youth seek fortune away from farm NYT World Economic and Social Survey 2013 United Nations Department of Economic and Social Affairs Statya Urbanizaciya v enciklopedii Krugosvet Makrodinamika urbanizacii Mir Sistemy Sakit Huseynov Sehersalmanin sosial ekoloji ve huquqi meseleleri Felsefe Elmi nezeri jurnal Baki 2007 1 s 44 S Y Huseynov Eliyev B E Neqliyyat ve etraf muhit sosial ekoloji ve huquqi aspektler Neqliyyat huququ Elmi nezeri tecrubi jurnal Baki 2007 1 s 7 Sakit Huseynov Urbanizasiya ve urboekologiyanin sosio loji aspektleri Serq Qerb sivilizasiyalarin dialoqu Elmi nezeri jurnal Baki 2006 5 3 4 s 41 Menbe https az wikipedia org w index php title Urbanizasiya amp oldid 5768006, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}