Ukrayna Helsinki Qrupu (ukr. Українська Гельсінська група) kimi tanınan Helsinki sazişlərinin həyata keçirilməsinə yardım üzrə Ukrayna İctimai Qrupu (ukr. Українська громадська група сприяння виконанню Гельсінських угод) — 9 noyabr 1976-cı ildə Ukraynada yaradılmış ukraynalı hüquq müdafiəçilərinin birliyi.
Ukrayna Helsinki Qrupu | |
---|---|
ukr. Українська Гельсінська Група | |
Növü | qeyri-kommersiya təşkilatı |
Fəaliyyəti | insan hüquqlarının monitorinqi |
Yaranma tarixi | 9 noyabr 1976 |
Ləğvolma tarixi | 1981 |
Mərkəzi | Kiyev, Ukrayna |
Qurucusu | Nikolay Rudenko |
helsinki.org.ua |
Qrup, 1981-ci ilə qədər fəaliyyət göstərib, onun bütün üzvləri həbs edilib. Qrupun məqsədi Sovet hökumətinin insan hüquqlarına riayət olunmasına zəmanət verən Helsinki aktına əməl etməsinə nəzarət etmək idi.
UHQ-nun qurucu üzvləri Nikolay Rudenko (qrup rəhbəri), Oles Berdnik, Petro Qriqorenko, İvan Kandıba, Levko Lukyanenko, Oksana Meşko, Nikolay Matuseviç, Miroslav Marinoviç, Nina Strokataya və Aleksey Tixiy idi.
Ukrayna Helsinki Qrupu, Moskva Helsinki Qrupu ilə qarşılıqlı əlaqədə olub.
UHQ-yə qarşı repressiyalar
1977-1978-ci illərdə UHQ-nin təsisçiləri: Nikolay Rudenko, Aleksey Tixiy, Levko Lukyanenko, Nikolay Matuseviç "antisovet təşviqat və təbliğat" ittihamı ilə həbs edilərək 7 ildən 10 ilədək həbsə və 5 il sürgünə məhkum edildilər. Onların həbslərindən sonra UHQ-yə yeni üzvlər: Pyotr Vins, Vitali Kaliniçenko, Vasili Streltsov, Pyotr Siçko, Vasili Siçko, Vasili Ovsyenko, Yuri Litvin qoşuldu.
1979-cu ildə Oles Berdnik, Petro və Vasil Siçko, Yuri Litvin və Vasil Ovsiyenko həbs olundu. 1979-cu ildə Vasili Stus, Vyaçeslav Çornovol, Zinoviy Krasivski, Yaroslav Lesiv, Vladimir Malinkoviç, Petro Rozumnı, İvan Sokulski, Stefaniya Şabatura, Olqa Matuseviç, Nikolay Qorbal və Yosif Zisels UHQ-nin üzvü oldular.
1979-cu ilin yazında Mordoviyadakı siyasi məhbus düşərgələrində Helsinki sazişlərinin Azadlıqdan Məhrum Olunma yerlərində gerçəkləşdirilməsi üçün Yardım Qrupu yaradıldı ki, buraya da, UHQ-nin bəzi üzvləri (Levko Lukyanenko, Nikolay Rudenko, Aleksey Tixiy), eləcə də Ukraynadan olan digər siyasi məhbuslar daxil idi.
1977-ci ildə Pyotr Qriqorenko müalicəsi üçün ABŞ-yə getməli olduğu üçün, o, Sovet vətəndaşlığından məhrum edildi. Pyotr Vins, Nina Strokataya, Vladimir Malinkoviç və Stanislav Karavanskiyə də xaricə getməyə icazə verildi.
1978-ci ildə Pyotr Qriqorenko, Leonid Plyuşç və Nina Strokataya UHQ-nin etibarnaməsi əsasında Nyu-Yorkda UHQ-nin Xarici Nümayəndəliyini yaratdılar. Qurum, Ukraynadakı insan haqları hərəkatı haqqında təbliğat aprır və müxtəlif beynəlxalq təşkilatlarla (Amnesty International, həmkarlar ittifaqları, SSRİ-nin digər xalqlarının insan hüquqları qruplarının xaricdəki nümayəndələri) əlaqələr saxlayırdı.
1979-1980-ci illərdə Vyaçeslav Çornovil üçüncü dəfə həbs edildi, Oksana Meşko, Vasil Stus, Olqa Matuseviç-Qeyko, Vitali Kaliniçenko, Vasil Striltsiv psixiatrik xəstəxanaya yatırıldılar. Həmin illərdə Oles Berdnik, Olqa Qeyko-Matuseviç, Nikolay Qorbal, Vitali Kaliniçenko, Zyonovi Krasivski, Yaroslav Lesiv, Yuri Litvin, Vasil Ovsiyenko, Petro Rozumni, Petro və Vasil Sıçko, Vasil Striltsiv, Vasil Çosr, Vya 12 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilərək, 3 ildən 5 ilə qədər sürgün olundular. Onlardan bəziləri zorlamaya cəhd, silah saxlamaq, polisə müqavimət göstərmək və Ukrayna SSR Cinayət Məcəlləsinin digər qeyri-siyasi maddələri ilə təxribat xarakterli ittihamlarla mühakimə olundular. 1982-ci ildə özünü Ukraynadakı Helsinki Hərəkatının bir parçası elan edən "Möminlərin və Kilsənin Müdafiəsi üzrə Təşəbbüs Qrupu" yaradıldı.
1988-ci il iyulun 7-də qrupun üzvləri 1990-cı ildə Ukrayna Respublika Partiyasına çevrilən Ukrayna Helsinki Assosiasiyasını yaradaraq, rəsmi qeydiyyatdan keçirdilər. 2004-cü ildə Ukrayna İnsan Hüquqları üzrə Helsinki İttifaqı ictimai insan hüquqları təşkilatlarının birliyi kimi yaradıldı.
İstinadlar
- Zinkevych, Osyp. Ukrainian Helsinki Group // Kubiĭovych, Volodymyr; Struk, Danylo (redaktorlar ). Encyclopedia of Ukraine. 5. . 1993. 387–388. ISBN .
- Strokata, Nina. "10th anniversary of the Ukrainian Helsinki Group. The Ukrainian Helsinki Group: 10 years of relentless repressions". The Ukrainian Weekly. LIV (45). 9 November 1986.
- "Ukrainian Helsinki Association". UaWarExplained.com (ingilis). 2022-03-29. İstifadə tarixi: 2022-03-29.
Xarici keçidlər
- Ukrainian Helsinki Union (article from UaWarExplained.com)
- Ukrainian Helsinki Human rights Union
- Ukrainian Helsinki Group - Documents, Members, Chronology (ukr.)
- Haynes, Victor. "The Ukrainian Helsinki Group: a postmortem". Journal of Ukrainian Studies. 8 (2). Winter 1983: 103–113.
- Zinkevych, Osyp. Ukrainian Helsinki Group // Kubiĭovych, Volodymyr; Struk, Danylo (redaktorlar ). Encyclopedia of Ukraine. 5. University of Toronto Press. 1993. 387–388. ISBN .
- The persecution of the Ukrainian Helsinki Group (PDF). Toronto, Canada: Human Rights Commission, World Congress of Free Ukrainians. 1980. ASIN B0000EED4K. 18 March 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- The persecution of the Ukrainian Helsinki Group. Toronto, Canada: Human Rights Commission, World Congress of Free Ukrainians. 1985.
- The human rights movement in Ukraine: documents of the Ukrainian Helsinki Group, 1976–1980. Smoloskyp Publishers. 1980. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ukrayna Helsinki Qrupu ukr Ukrayinska Gelsinska grupa kimi taninan Helsinki sazislerinin heyata kecirilmesine yardim uzre Ukrayna Ictimai Qrupu ukr Ukrayinska gromadska grupa spriyannya vikonannyu Gelsinskih ugod 9 noyabr 1976 ci ilde Ukraynada yaradilmis ukraynali huquq mudafiecilerinin birliyi Ukrayna Helsinki Qrupuukr Ukrayinska Gelsinska GrupaNovu qeyri kommersiya teskilatiFealiyyeti insan huquqlarinin monitorinqiYaranma tarixi 9 noyabr 1976Legvolma tarixi 1981Merkezi Kiyev UkraynaQurucusu Nikolay Rudenkohelsinki org ua Qrup 1981 ci ile qeder fealiyyet gosterib onun butun uzvleri hebs edilib Qrupun meqsedi Sovet hokumetinin insan huquqlarina riayet olunmasina zemanet veren Helsinki aktina emel etmesine nezaret etmek idi UHQ nun qurucu uzvleri Nikolay Rudenko qrup rehberi Oles Berdnik Petro Qriqorenko Ivan Kandiba Levko Lukyanenko Oksana Mesko Nikolay Matusevic Miroslav Marinovic Nina Strokataya ve Aleksey Tixiy idi Ukrayna Helsinki Qrupu Moskva Helsinki Qrupu ile qarsiliqli elaqede olub UHQ ye qarsi repressiyalar1977 1978 ci illerde UHQ nin tesiscileri Nikolay Rudenko Aleksey Tixiy Levko Lukyanenko Nikolay Matusevic antisovet tesviqat ve tebligat ittihami ile hebs edilerek 7 ilden 10 iledek hebse ve 5 il surgune mehkum edildiler Onlarin hebslerinden sonra UHQ ye yeni uzvler Pyotr Vins Vitali Kalinicenko Vasili Streltsov Pyotr Sicko Vasili Sicko Vasili Ovsyenko Yuri Litvin qosuldu 1979 cu ilde Oles Berdnik Petro ve Vasil Sicko Yuri Litvin ve Vasil Ovsiyenko hebs olundu 1979 cu ilde Vasili Stus Vyaceslav Cornovol Zinoviy Krasivski Yaroslav Lesiv Vladimir Malinkovic Petro Rozumni Ivan Sokulski Stefaniya Sabatura Olqa Matusevic Nikolay Qorbal ve Yosif Zisels UHQ nin uzvu oldular 1979 cu ilin yazinda Mordoviyadaki siyasi mehbus dusergelerinde Helsinki sazislerinin Azadliqdan Mehrum Olunma yerlerinde gerceklesdirilmesi ucun Yardim Qrupu yaradildi ki buraya da UHQ nin bezi uzvleri Levko Lukyanenko Nikolay Rudenko Aleksey Tixiy elece de Ukraynadan olan diger siyasi mehbuslar daxil idi 1977 ci ilde Pyotr Qriqorenko mualicesi ucun ABS ye getmeli oldugu ucun o Sovet vetendasligindan mehrum edildi Pyotr Vins Nina Strokataya Vladimir Malinkovic ve Stanislav Karavanskiye de xarice getmeye icaze verildi 1978 ci ilde Pyotr Qriqorenko Leonid Plyusc ve Nina Strokataya UHQ nin etibarnamesi esasinda Nyu Yorkda UHQ nin Xarici Numayendeliyini yaratdilar Qurum Ukraynadaki insan haqlari herekati haqqinda tebligat aprir ve muxtelif beynelxalq teskilatlarla Amnesty International hemkarlar ittifaqlari SSRI nin diger xalqlarinin insan huquqlari qruplarinin xaricdeki numayendeleri elaqeler saxlayirdi 1979 1980 ci illerde Vyaceslav Cornovil ucuncu defe hebs edildi Oksana Mesko Vasil Stus Olqa Matusevic Qeyko Vitali Kalinicenko Vasil Striltsiv psixiatrik xestexanaya yatirildilar Hemin illerde Oles Berdnik Olqa Qeyko Matusevic Nikolay Qorbal Vitali Kalinicenko Zyonovi Krasivski Yaroslav Lesiv Yuri Litvin Vasil Ovsiyenko Petro Rozumni Petro ve Vasil Sicko Vasil Striltsiv Vasil Cosr Vya 12 il muddetine azadliqdan mehrum edilerek 3 ilden 5 ile qeder surgun olundular Onlardan bezileri zorlamaya cehd silah saxlamaq polise muqavimet gostermek ve Ukrayna SSR Cinayet Mecellesinin diger qeyri siyasi maddeleri ile texribat xarakterli ittihamlarla muhakime olundular 1982 ci ilde ozunu Ukraynadaki Helsinki Herekatinin bir parcasi elan eden Mominlerin ve Kilsenin Mudafiesi uzre Tesebbus Qrupu yaradildi 1988 ci il iyulun 7 de qrupun uzvleri 1990 ci ilde Ukrayna Respublika Partiyasina cevrilen Ukrayna Helsinki Assosiasiyasini yaradaraq resmi qeydiyyatdan kecirdiler 2004 cu ilde Ukrayna Insan Huquqlari uzre Helsinki Ittifaqi ictimai insan huquqlari teskilatlarinin birliyi kimi yaradildi IstinadlarZinkevych Osyp Ukrainian Helsinki Group Kubiĭovych Volodymyr Struk Danylo redaktorlar Encyclopedia of Ukraine 5 1993 387 388 ISBN 0802030106 Strokata Nina 10th anniversary of the Ukrainian Helsinki Group The Ukrainian Helsinki Group 10 years of relentless repressions The Ukrainian Weekly LIV 45 9 November 1986 Ukrainian Helsinki Association UaWarExplained com ingilis 2022 03 29 Istifade tarixi 2022 03 29 Xarici kecidlerUkrainian Helsinki Union article from UaWarExplained com Ukrainian Helsinki Human rights Union Ukrainian Helsinki Group Documents Members Chronology ukr Haynes Victor The Ukrainian Helsinki Group a postmortem Journal of Ukrainian Studies 8 2 Winter 1983 103 113 Zinkevych Osyp Ukrainian Helsinki Group Kubiĭovych Volodymyr Struk Danylo redaktorlar Encyclopedia of Ukraine 5 University of Toronto Press 1993 387 388 ISBN 0802030106 The persecution of the Ukrainian Helsinki Group PDF Toronto Canada Human Rights Commission World Congress of Free Ukrainians 1980 ASIN B0000EED4K 18 March 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF The persecution of the Ukrainian Helsinki Group Toronto Canada Human Rights Commission World Congress of Free Ukrainians 1985 The human rights movement in Ukraine documents of the Ukrainian Helsinki Group 1976 1980 Smoloskyp Publishers 1980 ISBN 0914834444