Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Uaskaran Milli Parkı (isp. Parque nacional Huascarán) — And dağlarının Kordilyer-Blanka silsiləsində, Perunun Ankaş bölgəsində yerləşən milli park. Milli park həm də Dünya irsi statusuna malikdir. Perunun ən hündür zirvəsi olan Uaskaran dağı (6.768 metr) bu milli parkdadır. Milli parkda puya raymondi, puma, yaquar, vikunya, taruka, düzənlik tapiri kimi heyvan və bitki növləri yaşayır. Milli park zəngin faunaya sahibdir.
| Uaskaran Milli Parkı | |
|---|---|
| isp. Parque nacional Huascarán | |
 | |
BTMB kateqoriyası — II (Milli park) | |
| Sahəsi | 3400 km2 ha |
| Yaradılma tarixi | 1 iyul 1975 |
| İdarəetmə orqanı | SERNANP |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Peru |
| Yaxın şəhər |  Ankaş |
| inrena.gob.pe/areasprote… | |
| | |
| Rəsmi adı | ing. Huascarán National Park |
| Tipi | Təbii |
| Kriteriya | vii, viii |
| Tarixi | 1985 (9-cu sessiya) |
| İstinad nöm. | 333 |
| Region | Latın Amerikası və Karib hövzəsi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Statusu
Uaskarana Milli Parkı 1975-ci ildə Peru hökuməti tərəfindən flora və faunanı, geoloji quruluşları, arxeoloji qazıntı yerlərini (Çavin mədəniyyəti), təbiət mənzərəsini qorumaq, bölgənin mədəni və təbii ehtiyatlarını öyrənmək üçün yaradılmışdır. Milli parkı hər il xeyli turist ziyarət edir. 1985-ci ildə YUNESKO tərəfindən Unaskaran Milli Parkı Dünya irsi siyahısına salınmışdır.
Ətraf mühit
Uaskaran Milli Parkında hündürlüyü 2000–6000 metr olan xeyli sayda dağ vardır. Alpamayo və Pisko zirvələrinin yaxınlığında yerləşən və milli parkın adının aldığı Uaskaran dağı 6768 metr hündürlüyü ilə Perunun ən hündür zirvəsidir.
Ərazisi 3.400 km2-dır. Milli parkda 663 qleyzer, 296 göl və 3 əhəmiyyətli çay — Santa, Pativilka və Maranon çaylarının 41 qolu yerləşir.
İqlim
Milli parkda iki fəsil hakimdir. Amazon hövzəsindən gələn nəmli, ilıq küləklər dekabr-mart aylarında bolsulu yağışlara səbəb olur. May-oktyabr aylarında gündüzlər havanın temperaturu 25 °C-yə çatdığı halda, gecələr 0 °C-yə düşür.
Flora və fauna
Milli parkın şərqində Seçura səhrası, qərbində Peru yunqaları yerləşir. Milli park zəngin flora və faunaya sahibdir. Burada 779 bitki növü, 112 quş növü (And kondoru (Vultur gryphus), And ördəyi (Merganetta armata), Puna gizliquyruğu (Tinamotis pentlandii) və s.) qeydə alınmışdır. Təhlükə altında olan quş növlərinin çoxu Polylepis meşələrində yaşayır. Bunlara ağ damalı kotinqa, düzquyruqlu titrəyən ispinoz, böyük konebill kimi quş növləri də aiddir. 10-dan çox məməli növü müşahidə olunmuşdur. Kolokolo (Oncifelis colocolo), And pişiyi (Oreailurus jacobita), eynəkli ayı (Tremarctos ornatus), taruka (Hippocamelus antisensis), vikunya (Vicugna vicugna) kimi növlər təhlükədədir.
Puya Raymondi
Katak ərazisində məşhur [en] bitkisi bitir. Bu bitki Ankaşda 3 yerdə bitir: Katak dərəsində, Kayamarqulya punalarında və Qişqi dərəsində.
Puya Raymondi onun bitdiyi yerə və onu kəşf edən italyan alimin şərəfinə adlandırılmışdır. Dünyanın ən böyük çiçəkləyən bitkilərindən biridir. Hündürlüyü 10 metrə çatır, üzərində bir dəfəyə 3000 çiçək və 6 milyon toxum olur. Təxminən 40 il yaşayır.
Qalereya
İstinadlar
- SERNANP info page about Huascarán National Park 2015-06-20 at the Wayback Machine (isp.)
- "21 World Heritage Sites you have probably never heard of". Daily Telegraph. 2015-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-06-25.
- Olson, D. M, E. Dinerstein; və b. . BioScience. 51 (11). 2001: 933–938. doi:10.1641/0006-3568(2001)051 0933:TEOTWA2.0.CO;2 (#bad_doi). 2011-10-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-06-25. (#explicit_et_al)
Xarici keçidlər
- UNESKO-nun rəsmi saytında
- WCMC 2007-03-13 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uaskaran Milli Parki isp Parque nacional Huascaran And daglarinin Kordilyer Blanka silsilesinde Perunun Ankas bolgesinde yerlesen milli park Milli park hem de Dunya irsi statusuna malikdir Perunun en hundur zirvesi olan Uaskaran dagi 6 768 metr bu milli parkdadir Milli parkda puya raymondi puma yaquar vikunya taruka duzenlik tapiri kimi heyvan ve bitki novleri yasayir Milli park zengin faunaya sahibdir Uaskaran Milli Parkiisp Parque nacional HuascaranBTMB kateqoriyasi II Milli park Sahesi 3400 km2 haYaradilma tarixi 1 iyul 1975Idareetme orqani SERNANPYerlesmesi9 20 c e 77 24 q u Olke PeruYaxin seher Ankasinrena gob pe areasprote Uaskaran Milli ParkiUNESCO Umumdunya IrsiResmi adiing Huascaran National ParkTipiTebiiKriteriyavii viiiTarixi1985 9 cu sessiya Istinad nom 333RegionLatin Amerikasi ve Karib hovzesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarStatusuUaskarana Milli Parki 1975 ci ilde Peru hokumeti terefinden flora ve faunani geoloji quruluslari arxeoloji qazinti yerlerini Cavin medeniyyeti tebiet menzeresini qorumaq bolgenin medeni ve tebii ehtiyatlarini oyrenmek ucun yaradilmisdir Milli parki her il xeyli turist ziyaret edir 1985 ci ilde YUNESKO terefinden Unaskaran Milli Parki Dunya irsi siyahisina salinmisdir Etraf muhitMilli parkin loqosu Uaskaran Milli Parkinda hundurluyu 2000 6000 metr olan xeyli sayda dag vardir Alpamayo ve Pisko zirvelerinin yaxinliginda yerlesen ve milli parkin adinin aldigi Uaskaran dagi 6768 metr hundurluyu ile Perunun en hundur zirvesidir Erazisi 3 400 km2 dir Milli parkda 663 qleyzer 296 gol ve 3 ehemiyyetli cay Santa Pativilka ve Maranon caylarinin 41 qolu yerlesir IqlimMilli parkda iki fesil hakimdir Amazon hovzesinden gelen nemli iliq kulekler dekabr mart aylarinda bolsulu yagislara sebeb olur May oktyabr aylarinda gunduzler havanin temperaturu 25 C ye catdigi halda geceler 0 C ye dusur Flora ve faunaPuya Raymondi Milli parkin serqinde Secura sehrasi qerbinde Peru yunqalari yerlesir Milli park zengin flora ve faunaya sahibdir Burada 779 bitki novu 112 qus novu And kondoru Vultur gryphus And ordeyi Merganetta armata Puna gizliquyrugu Tinamotis pentlandii ve s qeyde alinmisdir Tehluke altinda olan qus novlerinin coxu Polylepis meselerinde yasayir Bunlara ag damali kotinqa duzquyruqlu titreyen ispinoz boyuk konebill kimi qus novleri de aiddir 10 dan cox memeli novu musahide olunmusdur Kolokolo Oncifelis colocolo And pisiyi Oreailurus jacobita eynekli ayi Tremarctos ornatus taruka Hippocamelus antisensis vikunya Vicugna vicugna kimi novler tehlukededir Puya Raymondi Katak erazisinde meshur en bitkisi bitir Bu bitki Ankasda 3 yerde bitir Katak deresinde Kayamarqulya punalarinda ve Qisqi deresinde Puya Raymondi onun bitdiyi yere ve onu kesf eden italyan alimin serefine adlandirilmisdir Dunyanin en boyuk cicekleyen bitkilerinden biridir Hundurluyu 10 metre catir uzerinde bir defeye 3000 cicek ve 6 milyon toxum olur Texminen 40 il yasayir QalereyaIstinadlarSERNANP info page about Huascaran National Park 2015 06 20 at the Wayback Machine isp 21 World Heritage Sites you have probably never heard of Daily Telegraph 2015 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2015 06 25 Olson D M E Dinerstein ve b BioScience 51 11 2001 933 938 doi 10 1641 0006 3568 2001 051 0933 TEOTWA2 0 CO 2 bad doi 2011 10 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 06 25 explicit et al Xarici kecidlerUNESKO nun resmi saytinda WCMC 2007 03 13 at the Wayback Machine