fbpx
Wikipedia

Tərzi-hərəkət budaq cümləsi

Tərzi-hərəkət budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin nə cür icra olunduğunu bildirir. Budaq cümlə baş cümlənin feili xəbərinə aid olur. Sualları: necə? nə cür?

  • Adətən, baş cümlədə elə, belə əvəzlik-qəliblər işlənir. Əvəzlik-qəliblər, əsasən, feili xəbərə aid olur. Bu zaman hərəkətin tərzi mənasında başa düşülür. Məs: Elə (necə?) çağırdı ki, hamı dönüb baxdı.
  • Tərzi-hərəkət budaq cümləsində baş vəzifəsində budaq cümlənin yeri sabit deyil. Baş cümlənin əvvəl gəldiyi növlərində əlaqə vasitəsi intonasiya və yaxud tabelilik bağlayıcısı olur. Bu zaman əvəzlik-qəlibi ixtisar etmək olmur. Məs: Elə danış ki, hamı başa düşsün. Elə oxu, hamı dinləsin. Polkovnik elə çağırdı ki, çinovnik özünü itirdi.
  • Budaq cümlənin əvvəl gəldiyi növlərində əlaqə vasitəsi kimi necə, nə cür, necə ki, hər necə və s. kimi bağlayıcı sözlər və -sa² şəkilçisi olur. Məs: Necə demişdiniz, elə də etdik. Kim necə istəyirdi , eləcə də yaşayıb işləyirdi. Talıbgil necə gəlmişdilər, elə də getdilər.
  • Budaq cümlənin əvvəl gəldiyi növlərində əvəzlik-qəlib ixtisar oluna bilər. Məs: Kim necə istəyir, yazırdı. (Kim necə istəyir, elə yazırdı).
  • Bəzən budaq cümlədə müqayisə məzmunu bildirən sanki, elə bil kimi modal sözlər işlənir. Məs: Solmaz elə oxuyurdu ki, elə bil aktrisa idi. Natiq elə danışırdı ki, sanki göydən yerə enmiş mələk idi.
  • Tərzi-hərəkət budaq cümləsində bəzən budaq cümlə baş cümlədəki sifətlə ifadə olunmuş xəbərlə də əlaqələnir. Bu zaman əvəzlik-qəlibdən sonra ismi xəbər gəlir. Belə cümlələrdə tərzi-hərəkət deyil, dərəcə çaları olur. Məs:

Su elə soyuq idi ki, içmək olmurdu.

Elə tənbəldir ki, söz deməyə peşman olursan.

Sən elə ağıllısan ki, hamısı sənə heyran qalır.

Bu cümlələri təyin budaq cümləsi ilə qarışdırmamaq üçün ismi xəbərlərə fikir veemək lazımdır. Nümunələrdəki ismi xəbərlər dərəcə anlayışı qəbul edə bilər. İsmi xəbərləri kitab, ağac, hədiyyə və s. kimi isimlər olduqda isə dərəcə anlayışı olmur.

Tərzi-hərəkət budaq cümlələri

  1. Allah kora necə baxsa, kor da Allaha elə baxar.
  2. Kərim kişi kağızı necə ki deyir, eləcə də yazdırıbdır.
  3. Gənclik o qədər güclü, o qədər coşqun bir aləmdir ki, çox zaman nənələrin, dədələrin arzusundan asılı olmur. (M.C)
  4. Uşaq o qədər kövrəlmişdi ki, dindirəndə az qalırdı ağlasın.
  5. O, o qədər əldən düşərdi ki, yerə uzanmaqla yuxuya getməyi bir olardı.
  6. Başı o qədər ağırlaşmışdı ki, sanki çiyinlərində ağır yük vardı.
  7. Şəkil o dərəcədə gözəl və təbii idi ki, adam gözünü çəkmək istəmirdi.
  8. Uşaqlar bu axşam o qədər şən idilər ki, ətrafdakılara qətiyyən fikir vermirdilər.
  9. Hava elə isti idi ki, adam nəfəs ala bilmirdi.
  10. Sən onunla nə tərzdə rəftar edirsənsə, səninlə də o tərzdə rəftar edirlər.

Həmçinin bax

tərzi, hərəkət, budaq, cümləsi, baş, cümlədəki, hərəkətin, cür, icra, olunduğunu, bildirir, budaq, cümlə, baş, cümlənin, feili, xəbərinə, olur, sualları, necə, cür, adətən, baş, cümlədə, elə, belə, əvəzlik, qəliblər, işlənir, əvəzlik, qəliblər, əsasən, feili, . Terzi hereket budaq cumlesi bas cumledeki hereketin ne cur icra olundugunu bildirir Budaq cumle bas cumlenin feili xeberine aid olur Suallari nece ne cur Adeten bas cumlede ele bele evezlik qelibler islenir Evezlik qelibler esasen feili xebere aid olur Bu zaman hereketin terzi menasinda basa dusulur Mes Ele nece cagirdi ki hami donub baxdi Terzi hereket budaq cumlesinde bas vezifesinde budaq cumlenin yeri sabit deyil Bas cumlenin evvel geldiyi novlerinde elaqe vasitesi intonasiya ve yaxud tabelilik baglayicisi olur Bu zaman evezlik qelibi ixtisar etmek olmur Mes Ele danis ki hami basa dussun Ele oxu hami dinlesin Polkovnik ele cagirdi ki cinovnik ozunu itirdi Budaq cumlenin evvel geldiyi novlerinde elaqe vasitesi kimi nece ne cur nece ki her nece ve s kimi baglayici sozler ve sa sekilcisi olur Mes Nece demisdiniz ele de etdik Kim nece isteyirdise elece de yasayib isleyirdi Talibgil nece gelmisdiler ele de getdiler Budaq cumlenin evvel geldiyi novlerinde evezlik qelib ixtisar oluna biler Mes Kim nece isteyir yazirdi Kim nece isteyir ele yazirdi Bezen budaq cumlede muqayise mezmunu bildiren sanki ele bil kimi modal sozler islenir Mes Solmaz ele oxuyurdu ki ele bil aktrisa idi Natiq ele danisirdi ki sanki goyden yere enmis melek idi Terzi hereket budaq cumlesinde bezen budaq cumle bas cumledeki sifetle ifade olunmus xeberle de elaqelenir Bu zaman evezlik qelibden sonra ismi xeber gelir Bele cumlelerde terzi hereket deyil derece calari olur Mes Su ele soyuq idi ki icmek olmurdu Ele tenbeldir ki soz demeye pesman olursan Sen ele agillisan ki hamisi sene heyran qalir Bu cumleleri teyin budaq cumlesi ile qarisdirmamaq ucun ismi xeberlere fikir veemek lazimdir Numunelerdeki ismi xeberler derece anlayisi qebul ede biler Ismi xeberleri kitab agac hediyye ve s kimi isimler olduqda ise derece anlayisi olmur Terzi hereket budaq cumleleri RedakteAllah kora nece baxsa kor da Allaha ele baxar Kerim kisi kagizi nece ki deyir elece de yazdiribdir Genclik o qeder guclu o qeder cosqun bir alemdir ki cox zaman nenelerin dedelerin arzusundan asili olmur M C Usaq o qeder kovrelmisdi ki dindirende az qalirdi aglasin O o qeder elden duserdi ki yere uzanmaqla yuxuya getmeyi bir olardi Basi o qeder agirlasmisdi ki sanki ciyinlerinde agir yuk vardi Sekil o derecede gozel ve tebii idi ki adam gozunu cekmek istemirdi Usaqlar bu axsam o qeder sen idiler ki etrafdakilara qetiyyen fikir vermirdiler Hava ele isti idi ki adam nefes ala bilmirdi Sen onunla ne terzde reftar edirsense seninle de o terzde reftar edirler Hemcinin bax Redaktebudaq cumle mubteda budaq cumlesiMenbe https az wikipedia org w index php title Terzi hereket budaq cumlesi amp oldid 5099573, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.