Təbiətin qorunması – ölkənin təbii ehtiyatların qorunmasını, yaxşılaşdırmasını və rasional istifadəsini təmin edən, eləcə də ətraf mühitə mənfi antropogen təsirinin azaldılmasına yönələn hər bir təsərüfat fəaliyyətidir.
Sənaye müəssisələri və əmək kollektivləri təbiətiqoruyucu tədbirlərin keçirilməsində, eləcə də təbiətdən rasional istifadə etməkdə maraqlı deyillər. Çünki bu, əlavə xərclərin artmasına, yeni avadanlıqların tətbiq edilməsinə yol açır. Onların başlıca məqsədi istehsalın və gəlirlərin artırılmasıdır. Ancaq bu tədbirləri görmədən ətraf mühitə ziyan vurulur və insanların yaşayışı dözülməz olur. Buna görə də bu problemlərlə ölkə başçıları, siyasi liderlər və ictimai hərəkatlar məşğul olmalıdırlar. Onlar müəssisələrin təmiz istehsala keçməsini məcbur etməlidirlər, bu yöndə xərclərin çəkməsi məsələsini onların boynuna qoymalıdırlar. Eyni zamanda təbiətiqoruyucu tətbirlərin keçirilməsinə geniş xalq kütlələri cəlb olunmalıdırlar bu tətbirlər təbliğ edilməlidir.
Təbiətin qorunmasına yönəlmiş tətbirlər çoxdur, ancaq onları əsasən 3 qrupa bölmək olar:
Birməqsədlilər. Onların məqsədi çevrəmizin sənaye kirlənməsinin azaldılması, ya da tamam ortalıqdan qaldırılmasıdır. Bu kimi tətbirlərin təbiətiqoruyucu effekti müəssisələrdə standartauyğun təbiəti qoruyan texnikanın quraşdırılması; yeni təmizləmə üsullarının kəşfi və işə salınması; kirlənmə dərəcəsini azaldan texnologiyalarda bəlli yeniliklərin tətbiq edilməsidir.
Ehtiyatlara qənaət edənlər. Bunların məqsədi enerji, yanacaq və xammal ehtiyatlarını qənaətlə istifadə edilməsindədir. Bu da istehsalatda enerji və xammalın işlənmə miqdarının azaldılması, onların nəql edilməsi və saxlanması zamanı itkilərin azaldılması yolu ilə edilir.
Çoxməqsədlilər. Bunların da məqsədi təbiətiqoruma tətbirləri ilə birlikdə sənaye məhsullarının keyfiyyətlərinin artırılması; təbii ehtiyatlarının, fəhlə gücündən, texnoloji avadanlıqdan və maddi istehsalın başqa elementlərdən istifadənin yaxşılaşdırılmasıdır. Bu tədbirləri etmək üçün aztullantılı və ehtiyatlara qənaət edən toxnologiyaların yaradılması yolu ilə həyata keçirirlər.
Tullantısız və aztullantılı texnologiyalar
Bunlar təbii mühiti qorumaq üçün, qaz, maye və bərk tullantılarının az çıxması, ya da heç çıxmaması ilə müşaiyət olunan xammaldan bütün dəyərli maddələrin işlənməsini təmin edən texnologiyalardır. Örnək üçün bu texnologiya tətbiq olunarsa, filizlərdən qara və əlvan metallar kimi əsas malların alınmasından başqa, həmdə inşaat materialları (sement, çınğıl, kərpic), kimyavi turşular, kübrələr istehsal edilə bilər. Bu da işlənmiş filizlərin tullantılarını heçə endirir. Çünki hər şey nəyinsə istehsalına yönəlir.
Bu kimi texnologiyaların işlənməsinə 20 yüzilliyin ortalarında, ətraf mühitin kirlənməsi problemi kəskinləşməsi səbəbi ilə keçilmişdir.
Tullantıları az olan texnologiyaların əsasında təbiətdə olan proseslərin bir-birinə bağlılığı durur. O zaman bir növ canlıların ifraz etdikləri məhsullar başqaları tərəfindən hopulur. Buna görə də təbiətdə gərəksizolan bir şey qalmır, hər şey istifadə olunur.
Tullantısız texnologiyaların başlıca məqsədi zərərli maddələrin axıdılmasının qarşısını almaqdır. Bunu da susuz, ya da su az işlədən texnologiyaların əsasında əldə olunur. Başqa yol onları yuyub aparan suyun, dövriyə nəticəsində, bir neçə dəfə isfifadə olunması; su dövriyyəsi sistemlərinin inkişafı; axədəlan sularıntəmizlənməsi və onlardan gərəkli maddələrin çıxarılıb yenidən işlədilməsi; su soyuducu qurğularının hava ilə işləyənlərlə dəyişdirilməsi; tullanan maddələrin bərk halında, suya hopdurulmaharaq çıxarılması və onların başqa şey üçün istifadə edilməsidir. Bütün bu problemlər haqqında benalxalq müqavilələr vardır.
Mənbə
Aydın Əlizadə. "Ekologiya" kursu üzrə mühazirələr 2016-03-05 at the Wayback Machine // Fəlsəfə elmləri doktoru Aydın Əlizadənin səhifələri
təbiətin, qorunması, ölkənin, təbii, ehtiyatların, qorunmasını, yaxşılaşdırmasını, rasional, istifadəsini, təmin, edən, eləcə, ətraf, mühitə, mənfi, antropogen, təsirinin, azaldılmasına, yönələn, hər, təsərüfat, fəaliyyətidir, sənaye, müəssisələri, əmək, kolle. Tebietin qorunmasi olkenin tebii ehtiyatlarin qorunmasini yaxsilasdirmasini ve rasional istifadesini temin eden elece de etraf muhite menfi antropogen tesirinin azaldilmasina yonelen her bir teserufat fealiyyetidir Senaye muessiseleri ve emek kollektivleri tebietiqoruyucu tedbirlerin kecirilmesinde elece de tebietden rasional istifade etmekde maraqli deyiller Cunki bu elave xerclerin artmasina yeni avadanliqlarin tetbiq edilmesine yol acir Onlarin baslica meqsedi istehsalin ve gelirlerin artirilmasidir Ancaq bu tedbirleri gormeden etraf muhite ziyan vurulur ve insanlarin yasayisi dozulmez olur Buna gore de bu problemlerle olke bascilari siyasi liderler ve ictimai herekatlar mesgul olmalidirlar Onlar muessiselerin temiz istehsala kecmesini mecbur etmelidirler bu yonde xerclerin cekmesi meselesini onlarin boynuna qoymalidirlar Eyni zamanda tebietiqoruyucu tetbirlerin kecirilmesine genis xalq kutleleri celb olunmalidirlar bu tetbirler teblig edilmelidir Tebietin qorunmasina yonelmis tetbirler coxdur ancaq onlari esasen 3 qrupa bolmek olar Birmeqsedliler Onlarin meqsedi cevremizin senaye kirlenmesinin azaldilmasi ya da tamam ortaliqdan qaldirilmasidir Bu kimi tetbirlerin tebietiqoruyucu effekti muessiselerde standartauygun tebieti qoruyan texnikanin qurasdirilmasi yeni temizleme usullarinin kesfi ve ise salinmasi kirlenme derecesini azaldan texnologiyalarda belli yeniliklerin tetbiq edilmesidir Ehtiyatlara qenaet edenler Bunlarin meqsedi enerji yanacaq ve xammal ehtiyatlarini qenaetle istifade edilmesindedir Bu da istehsalatda enerji ve xammalin islenme miqdarinin azaldilmasi onlarin neql edilmesi ve saxlanmasi zamani itkilerin azaldilmasi yolu ile edilir Coxmeqsedliler Bunlarin da meqsedi tebietiqoruma tetbirleri ile birlikde senaye mehsullarinin keyfiyyetlerinin artirilmasi tebii ehtiyatlarinin fehle gucunden texnoloji avadanliqdan ve maddi istehsalin basqa elementlerden istifadenin yaxsilasdirilmasidir Bu tedbirleri etmek ucun aztullantili ve ehtiyatlara qenaet eden toxnologiyalarin yaradilmasi yolu ile heyata kecirirler Mundericat 1 Tullantisiz ve aztullantili texnologiyalar 2 Menbe 3 Hemde bax 4 Istinadlar Tullantisiz ve aztullantili texnologiyalar Redakte Bunlar tebii muhiti qorumaq ucun qaz maye ve berk tullantilarinin az cixmasi ya da hec cixmamasi ile musaiyet olunan xammaldan butun deyerli maddelerin islenmesini temin eden texnologiyalardir Ornek ucun bu texnologiya tetbiq olunarsa filizlerden qara ve elvan metallar kimi esas mallarin alinmasindan basqa hemde insaat materiallari sement cingil kerpic kimyavi tursular kubreler istehsal edile biler Bu da islenmis filizlerin tullantilarini hece endirir Cunki her sey neyinse istehsalina yonelir Bu kimi texnologiyalarin islenmesine 20 yuzilliyin ortalarinda etraf muhitin kirlenmesi problemi keskinlesmesi sebebi ile kecilmisdir Tullantilari az olan texnologiyalarin esasinda tebietde olan proseslerin bir birine bagliligi durur O zaman bir nov canlilarin ifraz etdikleri mehsullar basqalari terefinden hopulur Buna gore de tebietde gereksizolan bir sey qalmir her sey istifade olunur Tullantisiz texnologiyalarin baslica meqsedi zererli maddelerin axidilmasinin qarsisini almaqdir Bunu da susuz ya da su az isleden texnologiyalarin esasinda elde olunur Basqa yol onlari yuyub aparan suyun dovriye neticesinde bir nece defe isfifade olunmasi su dovriyyesi sistemlerinin inkisafi axedelan sularintemizlenmesi ve onlardan gerekli maddelerin cixarilib yeniden isledilmesi su soyuducu qurgularinin hava ile isleyenlerle deyisdirilmesi tullanan maddelerin berk halinda suya hopdurulmaharaq cixarilmasi ve onlarin basqa sey ucun istifade edilmesidir Butun bu problemler haqqinda benalxalq muqavileler vardir Menbe RedakteAydin Elizade Ekologiya kursu uzre muhazireler Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback Machine Felsefe elmleri doktoru Aydin Elizadenin sehifeleriHemde bax RedakteEkologiya Ekologiyanin tarixi Envayromentalizm Alternativ enerji Yer atmosferinin kirlenmesi Texnogen qezalar Kirlenme Ekoloji monitorinq NoosferIstinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Tebietin qorunmasi amp oldid 6015623, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
