Türk xalqlarının mifologiyası və ya qısaca Türk mifologiyası — müasir türk xalqlarının zəngin mənəvi mədəniyyətinin çox mühüm və gərəkli ünsürlərindən biri. Əcdadların uzaq keçmişdə, mifoloji dövrün başlanğıcında qoyduğu adət-ənənələrə qəti inam və onlara mütləq riayət olunması nəticəsində mifoloji cəmiyyətlərdə ixtilaf, pozğunluq olmur; burada hamı eyni cür düşünür və eyni cür hərəkət edir, miflərdə əcdadları barədə deyilən eyni simvolik obrazlara inanırlar.
Türk mifologiyasında totemizmin izləri özünü bariz şəkildə göstərir. Bunu görkəmli tədqiqatçı Bahəddin Ögəlin “Türk mifologiyası” adlı kitabı da təsdiq edir. Müəllif burada vaxtilə türklərdə mövcud olmuş müxtəlif totemlərin izləri haqqında geniş məlumat verərək qeyd edir ki, Çin mənbələrinə görə, Göytürk dövləti içərisində və Altay dağlarında yaşayan tarduş türklərinin əcdadı “qurd başlı bir insan” imiş. Onun fikrinə görə, bu da qədim türk totemizminin bir izi sayılmalıdır . Tədqiqatçı türklərdə qurdla bağlı inamlara toxunaraq, qədim türklərin totemlərindən biri kimi qurddan geniş söhbət açmışdır. V.Həbiboğlu da türk xalqlarının zoomorfik təsəvvüründə qurd toteminin xüsusi yer tutduğunu qeyd edərək, gətirdiyi nümunələr əsasında onu ətraflı tədqiq etmişdir .
Qədim türklərdə ruh, onun ölməzliyi və o biri dünyanın mövcud olması haqqında animistik təsəvvürlər geniş yayılmışdır. Məsələn, yakutlarda ölənin ruhu ilə əlaqədar müxtəlif adətlər mövcud idi. Belə adətlərdən biri “kut arrarıı” – “xüsusi kut” adlanırdı və ölənin ona yaxın olan insanların “canını” da özü ilə aparmasına aid inama əsaslanırdı. Sayan-Altay türklərinin təsəvvürünə görə, ölən tamamilə yox olmur. Xakasların fikrincə, “böyük adam ölürsə, o, öz qohumlarının qayğısına qalmalıdır, çünki onun ruhu daima onlarla birlikdədir”
Mifoloji qəhrəmanlar
Miflərdə mədəni qəhrəman cizgilərinə malik olan Ər Soqotok, Oğuz, Dədə Qorqud, Xızır, Basat, Qurd, Koroğlu, müxtəlif tanrı obrazları (Erlik, Ülgen), Uluq Türük və bu kimi başqa qəhrəmanlar haqqında ətraflı araşdırma aparılmış və bu nəticəyə gəlinmişdir ki, mədəni funksiyalar daşıyan personajlar qədim türk mifologiyasında aparıcı mövqeyə malik olmuşlar.
Türk Əfsanə Lüğəti / Türk Söyləncə Sözlüyü (Azərbaycan dilində)
September 10, 2021
türk, xalqlarının, mifologiyası, qısaca, türk, mifologiyası, müasir, türk, xalqlarının, zəngin, mənəvi, mədəniyyətinin, çox, mühüm, gərəkli, ünsürlərindən, biri, əcdadların, uzaq, keçmişdə, mifoloji, dövrün, başlanğıcında, qoyduğu, adət, ənənələrə, qəti, inam,. Turk xalqlarinin mifologiyasi ve ya qisaca Turk mifologiyasi muasir turk xalqlarinin zengin menevi medeniyyetinin cox muhum ve gerekli unsurlerinden biri Ecdadlarin uzaq kecmisde mifoloji dovrun baslangicinda qoydugu adet enenelere qeti inam ve onlara mutleq riayet olunmasi neticesinde mifoloji cemiyyetlerde ixtilaf pozgunluq olmur burada hami eyni cur dusunur ve eyni cur hereket edir miflerde ecdadlari barede deyilen eyni simvolik obrazlara inanirlar 1 Turk mifologiyasinda totemizmin izleri ozunu bariz sekilde gosterir Bunu gorkemli tedqiqatci Baheddin Ogelin Turk mifologiyasi adli kitabi da tesdiq edir Muellif burada vaxtile turklerde movcud olmus muxtelif totemlerin izleri haqqinda genis melumat vererek qeyd edir ki Cin menbelerine gore Goyturk dovleti icerisinde ve Altay daglarinda yasayan tardus turklerinin ecdadi qurd basli bir insan imis Onun fikrine gore bu da qedim turk totemizminin bir izi sayilmalidir 2 Tedqiqatci turklerde qurdla bagli inamlara toxunaraq qedim turklerin totemlerinden biri kimi qurddan genis sohbet acmisdir V Hebiboglu da turk xalqlarinin zoomorfik tesevvurunde qurd toteminin xususi yer tutdugunu qeyd ederek getirdiyi numuneler esasinda onu etrafli tedqiq etmisdir 3 Qedim turklerde ruh onun olmezliyi ve o biri dunyanin movcud olmasi haqqinda animistik tesevvurler genis yayilmisdir Meselen yakutlarda olenin ruhu ile elaqedar muxtelif adetler movcud idi Bele adetlerden biri kut arrarii xususi kut adlanirdi ve olenin ona yaxin olan insanlarin canini da ozu ile aparmasina aid inama esaslanirdi Sayan Altay turklerinin tesevvurune gore olen tamamile yox olmur Xakaslarin fikrince boyuk adam olurse o oz qohumlarinin qaygisina qalmalidir cunki onun ruhu daima onlarla birlikdedir Mundericat 1 Mifoloji qehremanlar 2 Hemcinin bax 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerMifoloji qehremanlar RedakteMiflerde medeni qehreman cizgilerine malik olan Er Soqotok Oguz Dede Qorqud Xizir Basat Qurd Koroglu muxtelif tanri obrazlari Erlik Ulgen Uluq Turuk ve bu kimi basqa qehremanlar haqqinda etrafli arasdirma aparilmis ve bu neticeye gelinmisdir ki medeni funksiyalar dasiyan personajlar qedim turk mifologiyasinda aparici movqeye malik olmuslar Hemcinin bax RedakteAbaxanIstinadlar Redakte Fidan Qasimova Turk mifologiyasinda medeni qehreman problemi Baki Elm ve tehsil 2012 164 seh PDF 2016 03 04 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 10 Ogel B Turk mifologiyasi I c Baki Seda 2004 626 s Hebiboglu V Qedim turklerin dunyagorusu Baki Qartal 1996 223 s Xarici kecidler RedakteTurkish Mythology Dictionary Multilingual Azerbaycan dilinde Turk Efsane Lugeti Turk Soylence Sozluyu Azerbaycan dilinde Menbe https az wikipedia org w index php title Turk xalqlarinin mifologiyasi amp oldid 5935632, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
