fbpx
Wikipedia

Tuyuq

Tuyuq - (türkcə duyğu, duymaq sözündəndir) türk şairlərinin divan ədəbiyyatına bəxş etdikləri rübaiyə bənzəyən dörd misralıq şeir növü. Rübaidə işlənən mövzular tuyuqda da işlənir.

İlk numunələrini XIV əsr Azərbaycan şairi Qazi Bürhanəddin (tr: Kadı Burhanettin) yaradıb. Maninin Divan ədəbiyatına oxşar sayılır. Əruz vəzninin failatun-failatun-failun qəlibi ilə yazılır. Xalq ədəbiyyatında mani, on birli heca ilə söylənilərsə, tuyuq adını alır. Qafiyə sistemi rübainin qafiyə sistemi ilə eynidir. Manidə olduğu kimi, cinaslı qafiyə istifadə olunur.

Azərbaycan ədəbiyyatında bu janra ən çox müraciət edən şairlər Qazi Bürhanəddin, İmadəddin Nəsimi və XV əsr Çağatay şairi Əlişir Nəvai olmuşlar.

Tuyuq örnəkləri

Tuyuğun özəlliyi qafiəsindədir. Hər misra omonimik bitir: eyni cür səslənən, lakin müxtəlif anlam verən sözlər qafiyələşdirilir. Belə qafiəyə "təcnis" deyilir. İki cür təcnis var: tam və mürəkkəb.

Tam təcnis

Ey özündən bixəbər qafil, oyan!
Həqqə gəl ki, həq deyil, batil, oyan!
Olma fani aləmə mail, oyan!
Mə'rifətdən nəsnə qıl hasil, oyan!(c) İmadəddin Nəsimi

  • "Nəsimi" filmindən dərvişlərin mahnısı "İstəmə" - musiqi: Tofiq Quliyev
  • "Nəsimi" filmindən dərvişlərin mahnısı "Qafil oyan" - musiqi: Tofiq Quliyev
  • Rasim Balayev - "Hardasan" - musiqi: Tofiq Quliyev

Mürəkkəb təcnis

Söz deyəm əgər sana, inanasın,
Yar gözündür gözünə, sanasın,
Yarunı anda biləsun pədürür,
Gər karimə qarşı sən yasanasın!(c) Qazi Bürhanəddin

İstinadlar

  1. Библиотека классической тюркской поэзии - Туюг

Həmçinin bax

tuyuq, türkcə, duyğu, duymaq, sözündəndir, türk, şairlərinin, divan, ədəbiyyatına, bəxş, etdikləri, rübaiyə, bənzəyən, dörd, misralıq, şeir, növü, rübaidə, işlənən, mövzular, tuyuqda, işlənir, numunələrini, əsr, azərbaycan, şairi, qazi, bürhanəddin, kadı, burh. Tuyuq turkce duygu duymaq sozundendir turk sairlerinin divan edebiyyatina bexs etdikleri rubaiye benzeyen dord misraliq seir novu Rubaide islenen movzular tuyuqda da islenir Ilk numunelerini XIV esr Azerbaycan sairi Qazi Burhaneddin tr Kadi Burhanettin yaradib Maninin Divan edebiyatina oxsar sayilir Eruz vezninin failatun failatun failun qelibi ile yazilir Xalq edebiyyatinda mani on birli heca ile soylenilerse tuyuq adini alir Qafiye sistemi rubainin qafiye sistemi ile eynidir Manide oldugu kimi cinasli qafiye istifade olunur Azerbaycan edebiyyatinda bu janra en cox muraciet eden sairler Qazi Burhaneddin Imadeddin Nesimi ve XV esr Cagatay sairi Elisir Nevai olmuslar Tuyuq ornekleri RedakteTuyugun ozelliyi qafiesindedir Her misra omonimik bitir eyni cur seslenen lakin muxtelif anlam veren sozler qafiyelesdirilir Bele qafieye tecnis deyilir Iki cur tecnis var tam ve murekkeb 1 Tam tecnis Ey ozunden bixeber qafil oyan Heqqe gel ki heq deyil batil oyan Olma fani aleme mail oyan Me rifetden nesne qil hasil oyan c Imadeddin Nesimi Nesimi filminden dervislerin mahnisi Isteme musiqi Tofiq Quliyev Nesimi filminden dervislerin mahnisi Qafil oyan musiqi Tofiq Quliyev Rasim Balayev Hardasan musiqi Tofiq QuliyevMurekkeb tecnis Soz deyem eger sana inanasin Yar gozundur gozune sanasin Yaruni anda bilesun pedurur Ger karime qarsi sen yasanasin c Qazi BurhaneddinIstinadlar Redakte Biblioteka klassicheskoj tyurkskoj poezii TuyugHemcinin bax RedakteTecnis Bayati Gerayli Qosma QesideMenbe https az wikipedia org w index php title Tuyuq amp oldid 5751716, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.