Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi çoxsaylı olub, hündürlüyü 40-150 sm, yuxarı hissəsi budaqlanan, azca qabırğalı, sadə, sıx tükcüklü və metalabənzər nöqtələr şəklində olan tükcüklərdən ibarətdir. Yarpaqları sadə və ya üç hissədən ibarət qovuşuq, yarpaq lövhələri demək olar ki, dairəvi, kənarları irioyuqlu dişli, əsası isə bütövkənarlı olub, uzunluğu 1,5- 5 sm, eni isə 2-5 sm, aşağı hissəsi isə sıx tükcüklüdür. Saplağı 0,5-1(4) sm-dir. Yalançı zoğları xətti-neştərşəkilli, itiuclu və tükcüklüdür. Çiçəyin uzunluğu 4-7 sm, çoxçiçəkli olmaqla, sünbül çiçək qrupunda cəmlənmişdir. Çiçək altlığının uzunluğu 2,5-3mm, metalabənzər tükcüklü, yumurtavari və itiucludur. Kasacığı zəngşəkilli və 5-yarpaqlıdır. Çiçək tacı kəpənəkçiçəkli və ağımtıl-bənövşəyi rənglidir. Meyvəsi təktoxumlu, sıx xovlu tükcüklü, ağımtıl-qonur rəngli paxlameyvədir.
Başlıca olaraq, meşə, dağətəyi, ön və aşağı dağlıq zonalarının pöhrəliklərində daha çox rast gəlinir.
Tibbdə istifadə etmək üçün paxla meyvəsini iyun-avqust aylarında toplamaq lazımdır. Əsasən zirvəsində olan paxla meyvələri toplamaqla günəş altında tədricən qurutmaq lazımdır. Meyvənin toplanılması zamanı dəri yanıqlarının qarşısını almaq üçün əlcəkdən istifadə edilməlidir.
Qabığında furokumarinlər, gövdə və yarpaqlarında isə az öyrənilən steroid birləşmələr olan drupaçin və drupanin maddələri tapılmışdır.
Havası dəyişilən quru anbarlarda saxlanılmalıdır. Saxlama müddəti 3 ildir.
Tərkibi və təsiri:
Fotosensiblizasiyaedici dərmandır. Furokumarinlər ultrabənövşəyi şüanın təsiri ilə dəridə olan melanin piqmentini stimullaşdırır. Bundan başqa sonsuzluq və piylənmələrin müalicəsində tətbiq edilir.
- Bitkinin meyvəsinin tərkibində psoralen və izopsoralen preparları vardır. Fotosensiblizasiyaedici maddə kimi 0,01q həbi, xaricə 0,1% məhlulu (70% spirtlə çıxarış) vitiliqo və allopesiyalarda təyin edilir.
Forokumarin maddələr (psoralen və izopsoralen) ən azı 0,9%, rütubət 10%, kül 8%, inkişaf etməyən və onun hissəciklər 5%, gövdə, yarpaq və çiçək hissəciklər 10%, üzvü birləşmələr 4%, mineral birləşmələr isə 2%-dir.
İstinadlar
Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
Bitki ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
Mart 06, 2022
tumlu, psoralea, psoralea, drupacea, psoralea, cinsinə, bitki, növü, psoralea, drupaceaelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, rozidlərsıra, paxlaçiçəklilərfəsilə, paxlakimilərcins, psoraleanöv, elmi, adıpsoralea, drup. Tumlu psoralea lat Psoralea drupacea 1 psoralea cinsine aid bitki novu 2 Tumlu psoraleaPsoralea drupaceaElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif RozidlerSira PaxlaciceklilerFesile PaxlakimilerCins PsoraleaNov Tumlu psoraleaElmi adiPsoralea drupaceaVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiIPNI TPL Botaniki xarakteristikasi RedakteCoxillik ot bitkisidir Govdesi coxsayli olub hundurluyu 40 150 sm yuxari hissesi budaqlanan azca qabirgali sade six tukcuklu ve metalabenzer noqteler seklinde olan tukcuklerden ibaretdir Yarpaqlari sade ve ya uc hisseden ibaret qovusuq yarpaq lovheleri demek olar ki dairevi kenarlari irioyuqlu disli esasi ise butovkenarli olub uzunlugu 1 5 5 sm eni ise 2 5 sm asagi hissesi ise six tukcukludur Saplagi 0 5 1 4 sm dir Yalanci zoglari xetti nestersekilli itiuclu ve tukcukludur Ciceyin uzunlugu 4 7 sm coxcicekli olmaqla sunbul cicek qrupunda cemlenmisdir Cicek altliginin uzunlugu 2 5 3mm metalabenzer tukcuklu yumurtavari ve itiucludur Kasacigi zengsekilli ve 5 yarpaqlidir Cicek taci kepenekcicekli ve agimtil benovseyi renglidir Meyvesi tektoxumlu six xovlu tukcuklu agimtil qonur rengli paxlameyvedir Baslica olaraq mese dageteyi on ve asagi dagliq zonalarinin pohreliklerinde daha cox rast gelinir Tibbde istifade etmek ucun paxla meyvesini iyun avqust aylarinda toplamaq lazimdir Esasen zirvesinde olan paxla meyveleri toplamaqla gunes altinda tedricen qurutmaq lazimdir Meyvenin toplanilmasi zamani deri yaniqlarinin qarsisini almaq ucun elcekden istifade edilmelidir Qabiginda furokumarinler govde ve yarpaqlarinda ise az oyrenilen steroid birlesmeler olan drupacin ve drupanin maddeleri tapilmisdir Havasi deyisilen quru anbarlarda saxlanilmalidir Saxlama muddeti 3 ildir 3 Terkibi ve tesiri RedakteFotosensiblizasiyaedici dermandir Furokumarinler ultrabenovseyi suanin tesiri ile deride olan melanin piqmentini stimullasdirir Bundan basqa sonsuzluq ve piylenmelerin mualicesinde tetbiq edilir Bitkinin meyvesinin terkibinde psoralen ve izopsoralen preparlari vardir Fotosensiblizasiyaedici madde kimi 0 01q hebi xarice 0 1 mehlulu 70 spirtle cixaris vitiliqo ve allopesiyalarda teyin edilir Forokumarin maddeler psoralen ve izopsoralen en azi 0 9 rutubet 10 kul 8 inkisaf etmeyen ve onun hissecikler 5 govde yarpaq ve cicek hissecikler 10 uzvu birlesmeler 4 mineral birlesmeler ise 2 dir 4 Istinadlar Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 Bitki ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Menbe https az wikipedia org w index php title Tumlu psoralea amp oldid 6209419, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
