Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Toporkovı adası (əvvəllər İvaki, Banzio-iva; 1745-ci il rus xəritələrində isə Baray) — Kuril adalarının Böyük Kuril cərgəsinə daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Saxalin vilayətinin Şimali Kuril şəhər dairəsinə daxildir. Adada yaşayış yoxdur. Adanın sahəsi 1,0 km²-dir. Adada Fratercula cirrhata növünə aid çoxlu sayda quş yuva qurur. Adanın rus dilində olan adıda buradan götürülmüşdür. Toporkovı adasının maksimal hündürlüyü 70 metrdir. Ada böyül Kuril cərgəsinə daxildir.
| Toporkovı adası | |
|---|---|
| rus. остров Топорковый | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 1.00 km² |
| Hündür nöqtəsi | 70 m |
| Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Rusiya |
| Vilayət | |
| Arxipelaq | |
| Akvatoriya | |
| | |
| | |
Coğrafiya
Ada bir necə sualtı vulkanın meydana çıxdığı yerdə əmələ gəlmişdir. Ada dairəvi formaya malikdir. Adətən bütünlüklə dumanla örtülür. Bu səbəbdən naviqasiya üçün böyük təhlükə törədir.. Ona nisbətən hündür və iri ada olan Matua adasından şərqdə yerləşir. Bu adadan Dvoynoy boğazı ilə ayrılır. Boğazın eni 1,3—1,8 km arasında dəyişir. Adanın maksimal hündürlüyü 70 mertdir. Ada üçbucağı xatırladır. Matua adasına ən yaxın məsafə Klyuv burnu istiqamətdəndir.
Tarixi
1924-cü ildə yaponlar tərəfindən Toporkovı adası yaxınlığında su altı vulkanların fəaliyyəti nəticəsində iki suxur dirək barədə məlumat vermişdir. Bu dirəklər dəniz səviyyəsindən 150 m aşağıda yerləşir.
Nə zamansa əlverişli buxtalarının birində priçal mövcud olmuşdur. 1855-ci ildə Şimoda traktatına görə arxipelaq Rusiya imperiyasının ərazisi kimi tanınır. 1875-ci ildə isə bütün Kuril adaları Yaponiyanın ərazisi olur. Bu isə Yaponiyanın Saxalini Rusiyanın ərazisi kimi tanıması müqabilində edilir. 1875—1945-ci illər ərzində bütün Kuril adaları kimi bu axipelaqda Yaponiyanın hakimiyyəti altında olmuşdur. 1945-ci ildə İkinci Dünya müharibəsi sonucunda adalar Saxalin vilayəti olaraq SSRİ tərkibinə keçmişdir. 1991-ci ildən isə RSFSR varisi olaraq Rusiya adaları idarə edir. Adada yaşayış yoxdur. Araşdırılmasına ehtiyac vardır. Belə ki, Matua adası ilə yeraltı tunellərlə birləşməsi ehtimalı vardır. Adanın şərqində əsgər yataqxanası, qərbi anbarlar və batareya mövqeyi olmuşdur.
Flora və fauna
1977-ci ildə Veijanin Toporkovı adasının Qısaquyruq sahilqağayısının yayılma arealının cənub sərhəddi olmasını müəyyət etrmişdir. 2010-cu ilin iyununda təkrar araşdırmalar isə bu canlıların burada 15 fərdinə rastlanması müəyyən edilmişdir. onlardan 3 cütü yuva qurmuş və ikisi bala çıxartmışdır. Ada iki lanşaft tipi yayıldığından bitki örtüyü olduqca kasıbdır..
Mənbə
- Rusiya imperiyasına aid 1745-ci il xəritəsi
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2019-11-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-11-04.
- Российская национальная библиотека. "Атлас Российской империи 1745 года. Карты атласа". expositions.nlr.ru. 2017-06-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-05-30.
- "39. Устье реки Амура с южной частью Камчатки и находящимися на Восточном океане разными островами между которыми видна и часть Японии" (ingilis). Flickr. İstifadə tarixi: 2017-06-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-04.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-04-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-04.
- "Оборонная ипостась «таинственного острова» Матуа". 2020-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-04.
- "Вторая российская экспедиция отправится на остров Матуа в 2017 году | РИА Новости - события в России и мире: темы дня, фото, видео, инфографика, радио". 2018-11-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-04.
- "Arxivlənmiş surət". 2018-06-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-04.
- (PDF). 2019-11-04 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-04.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Toporkovi adasi evveller Ivaki Banzio iva 1745 ci il rus xeritelerinde ise Baray Kuril adalarinin Boyuk Kuril cergesine daxil olan ada Inzibati cehetden Saxalin vilayetinin Simali Kuril seher dairesine daxildir Adada yasayis yoxdur Adanin sahesi 1 0 km dir Adada Fratercula cirrhata novune aid coxlu sayda qus yuva qurur Adanin rus dilinde olan adida buradan goturulmusdur Toporkovi adasinin maksimal hundurluyu 70 metrdir Ada boyul Kuril cergesine daxildir Toporkovi adasirus ostrov ToporkovyjUmumi melumatlarSahesi 1 00 km Hundur noqtesi 70 mEhalisi 0 nefer 2015 ci il Yerlesmesi48 04 22 sm e 153 17 22 s u Olke RusiyaVilayet Saxalin vilayetiArxipelaq Kuril adalariAkvatoriya Sakit okeanOxot deniziToporkovi adasiToporkovi adasiCografiyaAda bir nece sualti vulkanin meydana cixdigi yerde emele gelmisdir Ada dairevi formaya malikdir Adeten butunlukle dumanla ortulur Bu sebebden naviqasiya ucun boyuk tehluke toredir Ona nisbeten hundur ve iri ada olan Matua adasindan serqde yerlesir Bu adadan Dvoynoy bogazi ile ayrilir Bogazin eni 1 3 1 8 km arasinda deyisir Adanin maksimal hundurluyu 70 mertdir Ada ucbucagi xatirladir Matua adasina en yaxin mesafe Klyuv burnu istiqametdendir Tarixi1924 cu ilde yaponlar terefinden Toporkovi adasi yaxinliginda su alti vulkanlarin fealiyyeti neticesinde iki suxur direk barede melumat vermisdir Bu direkler deniz seviyyesinden 150 m asagida yerlesir Ne zamansa elverisli buxtalarinin birinde prical movcud olmusdur 1855 ci ilde Simoda traktatina gore arxipelaq Rusiya imperiyasinin erazisi kimi taninir 1875 ci ilde ise butun Kuril adalari Yaponiyanin erazisi olur Bu ise Yaponiyanin Saxalini Rusiyanin erazisi kimi tanimasi muqabilinde edilir 1875 1945 ci iller erzinde butun Kuril adalari kimi bu axipelaqda Yaponiyanin hakimiyyeti altinda olmusdur 1945 ci ilde Ikinci Dunya muharibesi sonucunda adalar Saxalin vilayeti olaraq SSRI terkibine kecmisdir 1991 ci ilden ise RSFSR varisi olaraq Rusiya adalari idare edir Adada yasayis yoxdur Arasdirilmasina ehtiyac vardir Bele ki Matua adasi ile yeralti tunellerle birlesmesi ehtimali vardir Adanin serqinde esger yataqxanasi qerbi anbarlar ve batareya movqeyi olmusdur Flora ve fauna1977 ci ilde Veijanin Toporkovi adasinin Qisaquyruq sahilqagayisinin yayilma arealinin cenub serheddi olmasini mueyyet etrmisdir 2010 cu ilin iyununda tekrar arasdirmalar ise bu canlilarin burada 15 ferdine rastlanmasi mueyyen edilmisdir onlardan 3 cutu yuva qurmus ve ikisi bala cixartmisdir Ada iki lansaft tipi yayildigindan bitki ortuyu olduqca kasibdir MenbeRusiya imperiyasina aid 1745 ci il xeritesiIstinadlar Arxivlenmis suret PDF 2019 11 04 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 11 04 Rossijskaya nacionalnaya biblioteka Atlas Rossijskoj imperii 1745 goda Karty atlasa expositions nlr ru 2017 06 02 tarixinde Istifade tarixi 2017 05 30 39 Uste reki Amura s yuzhnoj chastyu Kamchatki i nahodyashimisya na Vostochnom okeane raznymi ostrovami mezhdu kotorymi vidna i chast Yaponii ingilis Flickr Istifade tarixi 2017 06 16 Arxivlenmis suret 2022 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 04 Arxivlenmis suret 2016 04 05 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 04 Oboronnaya ipostas tainstvennogo ostrova Matua 2020 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 04 Vtoraya rossijskaya ekspediciya otpravitsya na ostrov Matua v 2017 godu RIA Novosti sobytiya v Rossii i mire temy dnya foto video infografika radio 2018 11 24 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 04 Arxivlenmis suret 2018 06 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 04 PDF 2019 11 04 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 11 04