fbpx
Wikipedia

Tokay Məmmədov

Avqust 04, 2021

Tokay Həbib oğlu Məmmədov (18 iyul 1927(1927-07-18), Bakı – 2 may 2018(2018-05-02), Bakı) — sovet və Azərbaycan heykəltəraşı, Azərbaycan SSR xalq rəssamı (1973), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1962), SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü (1975), professor (1977), SSRİ dövlət mükafatı laureatı (1978), 1970-1972-ci illərdə Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı idarə heyətinin sədri, Rusiya Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü.

Tokay Məmmədov
Tokay Həbib oğlu Məmmədov
Doğum tarixi 18 iyul 1927(1927-07-18)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 2 may 2018(2018-05-02) (90 yaşında)
Vəfat yeri
Milliyyəti azərbaycanlı
Vətəndaşlığı SSRİ→
Azərbaycan
Anası Zivər Məmmədova
Fəaliyyəti heykəltaraşlıq
Təhsili Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbi, İ.E.Repin adına Rəssamlıq Akademiyası
Tanınmış işləri
Mükafatları

Həyatı

Tokay Həbib oğlu Məmmədov 1927-ci il iyulun 18-də Bakıda anadan olmuşdur. Atası Həbib Qurban oğlu Məmmədov texniki elmlər doktoru, anası Zivər Məmmədova isə Azərbaycanın ilk qadın heykəltəraşı olub. İlk təhsilini anasından alıb. Balaca Tokay həmişə Zivər xanımla bərabər emalatxanaya gələrək rəngli plastilindən müxtəlif fiqurlar düzəldərdi. Zivər xanımın sənət həmkarı Pyotr Sabsay da öz növbəsində həmişə Tokaya düzgün istiqamət göstərib. Sonralar Sabsay qeyd edirdi ki,

  "Tokay uşaqlıqdan heykəltəraşlıq sənəti ilə maraqlanırdı, bu uşağın gələcəkdə gözəl sənətkar olacağına şübhəm belə qalmamışdı. Artıq onun yaradıcılığı bizə məlumdur".  

1942-ci ildə yeddinci sinfi bitirdikdən sonra Tokay Bakı Rəssamlıq Məktəbinə imtahan verir. O zaman Bakı Rəssamlıq Məktəbinin nəzdində heykəltəraşlıq şöbəsi yenicə təşkil edilmişdi. P.Sabsay, Fuad Əbdürrəhmanov, Cəlal Qaryağdı həmin heykəltəraşlıq şöbəsində fəaliyyət göstərirdilər. Tokay bilavasitə ilk milli heykəltəraşımız Fuad Əbdürəhmanovdan dərs almağa başlayır. O, 1951-ci ildə Repina adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunu bitirmişdir. F.Əbdürrəhmanov öz şagirdlərini dünya klassik incəsənətinin ən mütərəqqi ənənələri ilə tanış edirdi.

1945-ci ildə Tokay Məmmədov Əzim Əzimzadə adına Bakı Rəssamlıq Məktəbinin üçüncü kursunu bitirərək Leninqrad şəhərinə gedir və İ.E.Repin adına Rəssamlıq Akademiyasının heykəltəraşlıq fakultəsinə qəbul olur. Burada oxuduğu illər ərzində o, görkəmli rus sənətkarları V.Senayski, A.Matveyev və M.Kerezindən dərs alır, heykəltəraşlıq sahəsində kamil ustalıq vərdişlərinə yiyələnir.

Heykəltəraşın erkən işlərində məzmunun əlamətlərini və personajların həcm-məkan xarakterliyini tutmağın müəllif metoduna məxsus səciyyəvi cəhətləri görünür. Peşəkar sənətkarlığa yiyələnmə yeni mövzuların, obrazların dərin fərdi dünyagörüşünün təsdiqi sahəsindəki axtarışlarla paralel aparılırdı. Akademiyada təhsil aldığı zaman Tokay bir çox sərgidə yaratdığı büstlərlə təmsil olunaraq yüksək qiymətə layiq görülmüşdür.

Ali təhsil aldığı dövrdə, yəni 1947-ci ildə Azərbaycanın xalçaçı rəssamı Lətif Kərimovun portret büstünü hazırlayır. Bu portretin yaradılması təsadüfi deyildi. Lətif Kərimovu uşaq vaxtlarından tanıyan heykəltəraş müstəqil şəkildə ilk dəfə görkəmli alimin portretini canlandırır. Sonrakı dövrlərdə yaratdığı portretlərdən geri qalmasına baxmayaraq, bu əsər gənc heykəltəraşın ilk uğuru kimi qiymətləndirilir.

Tokay Məmmədov 1948-ci ildə Moskvada təşkil edilmiş sərgidə rus şərqşünaslığının banisi, görkəmli Azərbaycan alimi Mirzə Kazım bəyin portretini nümayiş etdirir. Bu portretdə heykəltəraş daxili psixoloji keyfiyyətləri göstərməkdən qaçaraq, canlı naturadan yox, fotoşəkildən istifadə etimişdirr. Bu xırda nüansları nəzərə almasaq, həqiqətən də heykəltəraşın yaratdığı ilk portret əsərləri realistik xüsusiyyətləri ilə diqqət çəkir.

Tokay Məmmədov 2018-ci il mayın 2-də, 90 yaşında vəfat etmişdir. II Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.

Mükafatları

  • Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi fəxri adı — 1962
  • Azərbaycan SSR xalq rəssamı fəxri adı — 1973
  • Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı — 18 iyul 1977
  • SSRİ Dövlət mükafatı — 1978
  • Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu — 17 iyul 2017
  • Azərbaycan SSR dövlət mükafatı — 1982
  • "Şərəf Nişanı" ordeni — 1959
  • "Xalqlar Dostluğu" ordeni
  • "Şöhrət" ordeni — 2002

Yaradıcılığı

1951-ci ildə akademiyada təhsilini başa vuran Tokay Məmmədovun yaratdığı diplom işi "26 Bakı Komissarları"na həsr olunur. Leninqradda gənc heykəltəraşın diplom işinin müdafiəsində dərs deyən müəllimlərindən başqa, Azərbaycan sənətşünası Mürsəl Nəcəfov da iştirak edir. Dörd fiqurdan ibarət kompozisiyada Bakı bolşevik kommunasının rəhbərləri təsvir olunmuşdu. Kompozisiya sovet dövrü ideologiyasının tələblərinə cavab verirdi. Sənətkarlıq baxımdan kompozisiya düzgün yaradılmışdı. Bu cür də olmalı idi.

Tokay Məmmədov ali təhsilini bitirdikdən sonra Leninqradda heykəltəraş kimi işə başlayır və Leninqrad Rəssamlar İttifaqına üzv qəbul edilir. Heykəltəraş Bakıya qayıtdıqdan sonra Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbində pedaqoji fəaliyyətə başlayaraq burada yetişən gənc rəssamlara həm rəsm, həm də heykəltəraşlıqdan dərs deyərək onlara sənətin sirlərini öyrədir.

T.Məmmədov bir çox şairlərin, alimlərin, sadə əmək adamlarının, dövlət xadimlərinin və öz sənət dostlarının büst portretlərini ustalıqla yaradıb. O, 1953-cü ildə ilk dəfə ağacdan Azərbaycanın klassik şairi Nizami Gəncəvinin təsvirini yonub. Hələ rəssamlıq məktəbində təhsil aldığı dövrdən başlayaraq Nizami Gəncəvinin obrazını canlandırmaq istəyirdi. Ona müəllimi heykəltəraş F.Əbdürrəhmanovun yaratdığı "Nizami" heykəlinin təsiri olub.

Heykəltəraşın yaratdığı "Nizami Gəncəvi" portreti 1955-ci ildə Varşavada Gənclərin Beynəlxaq Ümumdünya sərgisində uğurla nümayiş etdirilib. Əsər şairin adını daşıyan Ədəbiyyat Muzeyində qorunub saxlanıraq nümayiş olunur.

Azərbaycan heykəltəraşlığında ağac materialdan ilk dəfə olaraq Tokay Məmmədov istifadə edib. Ağacın növlərini və onların keyfiyyətlərini dəqiqliklə öyrənən gənc sənətkar bu material əsasında bir çox insan simalarını canlandırır. Tokayın yaratdığı ağac portretlərində yüksək psixoloji keyfiyyətləri göstərə bilməsi diqqət çəkir. Sənətkar müxtəlif illərdə ağac materialdan bir çox şairlərin, dövlət xadimlərinin və sadə əmək adamlarının portretlərini yaradır. Bu qəbilədən onun "Səməd Vurğun", "Xalq rəssamı Qəzənfər Xalıqov", dövlət xadimi, həkim və yazıçı "Nəriman Nərimanov", uzunömürlü azərbaycanlı "Şirəli Müslümov" və başqa portretlərini qeyd etmək olar.

Yaradıcılıq texnologiyası

 
Koroğlunun Bakıda heykəli, 2012

Heykəltəraş Tokay Məmmədovun yaratdığı portretlər qalereyasında həmçinin mərmər, tunc, gips materiallardan yüzlərlə portret mövcudur ki, bu cür materiallarda sənətkar birinci növbədə xarici görünüşlə yanaşı, daxili psixoloji keyfiyyətləri də göstərməyə müvəffəq olub. Bu qəbilədən onun Azərbaycanda opera janrının əsasını qoymuş, musiqiçi alim Üzeyir Hacıbəyov, Xalq rəssamı Rüstəm Mustafayev, qadın rəssamımız Vəcihə Səmədova, yazıçı Süleyman Rəhimov, polyak bəstəkarı Frederik Şopen və Avstriya bəstəkarı V.A.Motsart kimi dahilərin büst portretlərini qeyd etmək olar.

Həmçinin heykəltəraşın yaradıcılığı monumental heykəllərlə zəngindir. Şəhərsalmanın inkişafı nəticəsində sovet dövründən başlayaraq Azərbaycanın bir çox şəhərindəki park və meydanlarda şair və dövlət xadimlərinin monumental heykəlləri ucaldılırdı. Tokay Məmmədovun monumental sahədə canlandırdığı obrazlarda Azərbaycanın şairləri, alimləri, dövlət xadimləri və qəhrəmanlarının surətləri durur. 1960-ci ildə dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyovun heykəlini Konservatoriya binası qarşısında qoyurlar.

Tokay Məmmədov sovet rejiminin simvollarından olan Məşədi Əzizbəyovun monumental heykəlini işləyib və o 1976-cı ildə Bakı şəhərində ucaldılıb. Hündür qranit özül üstünə qaldırılan abidədə heykəltəraş inqilabçını emosional, siluet ifadəliyi, bütün kompozisiyanın dinamikliyi və psixoloji keyfiyyətdə yaradıb. "Məşədi Əzizbəyov" abidəsinə görə 1978-ci ildə heykəltəraşa SSRİ dövlət mükafatı təqdim edilib.

Heykəltəraş monumental sahədə həmçinin Azərbaycan şairi İmadəddin Nəsimi və XI qızıl Ordu abidələrini yaradıb.

Tokay Məmmədov yaradıcılığının ilk günlərindən başlayaraq heykəltəraşlığın qabartma sahəsində bir çox insanın surətlərini canlandırıb. Bu qabartmalardan ən dəyərlisi Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin portretidir. Mərmərdən yaradılan bu qabartmada qəhrəman bir əlində qumbara tutmuş vəziyyətdə təsvir edilib. Bu əsər heykəltəraşın gənclik illərində yaratdığı və ona uğur qazandırdığı əsərlər sırasında durur. Əsər bir çox beynəlxaq sərgidə uğurla nümayiş etdirilərək yüksək qiymətə layiq görülüb.

T.Məmmədov bir neçə qəbirüstü abidənin də müəllifidir. O, 1956-ci ildə Şuşa şəhərində musiqiçi alim, xəttat və rəssam Mir Möhsün Nəvvabın qəbirüstü abidəsini düzəldib. Heykəltəraş Azərbaycanın ilk peşəkar vokal sənətinin banisi Bülbülün də qəbirüstü abidəsini yaradıb.

T.Məmmədov xalq dastanımızın qəhrəmanı Koroğlunun obrazı üzərində on ildən çox işləyib. Bir çox variantda yaradılan abidənin bir modeli Bakı şəhərində ucaldılmalı idi. O, görkəmli, baxımlı, dinamik formada olmaqla bərabər, xalq qəhrəmanımızın milli koloritini tərənnüm etməli, həmçinin at belindəki qəhrəman əsl cəngavər, sərkərdə, bahadır təsviri bağışlamalıdır.

Tokay Məmmədov yaratdığı işlərə görə 1978-ci ildə SSRİ Dövlət Mükafatı, 1982-ci ildə isə Azərbaycan SSR Dövlət Mükafatına layiq görülüb. O, həmçinin "Şərəf nişanı", "Xalqlar dostluğu", "Şöhrət" ordenləri ilə təltif olunub. Heykəltəraş, Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasında yetişən gənc heykəltəraşlara dərs demişdir.

İstinadlar

  1. "Görkəmli azərbaycanlılar" (PDF) (azərb. ‎). 23 may 2011 tarixində (PDF).
  2. APA TV (02.05.2018). "Azərbaycanın məşhur heykəltəraşı vəfat etdi" (azərb.). Youtube.com. İstifadə tarixi: 2018-05-03.
  3. Lider TV (04.05.2018). "Xalq rəssamı Tokay Məmmədov dəfn olundu" (azərb.). Youtube.com. İstifadə tarixi: 2018-05-05.
  4. T.H.Məmmədov yoldaşın Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 18 iyul 1977-ci il tarixli Fərmanı — anl.az saytı
  5. Ədəbiyyat, incəsənət və arxitektura sahəsində 1978-ci il SSRİ Dövlət mükafatlarının verilməsi haqqında Sov.İKP Mərkəzi Komitəsi və SSRİ Nazirlər Sovetinin 1978-ci il tarixli Qərarı — anl.az saytı
  6. T.H.Məmmədovun “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu” ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

Mənbə

  • Mədəni-maarif.- 2007.- №5.- S.18.
  • Kaspi.- 2008.- 6 iyun.- S. 12. Mənbəyə keçid Samir Sadıqov Daşlarda canlanan həyatın yaradıcısı

Xarici keçidlər

  • Telman MEHDİXANLI Sənətkar ömrünün yadigarları[ölü keçid]
  • Tokay Məmmədovun 90 illik yubileyi qeyd olunur

Avqust 04, 2021
tokay, məmmədov, tokay, həbib, oğlu, məmmədov, iyul, 1927, 1927, bakı, 2018, 2018, bakı, sovet, azərbaycan, heykəltəraşı, azərbaycan, xalq, rəssamı, 1973, azərbaycan, əməkdar, incəsənət, xadimi, 1962, ssri, rəssamlıq, akademiyasının, müxbir, üzvü, 1975, profes. Tokay Hebib oglu Memmedov 18 iyul 1927 1927 07 18 Baki 2 may 2018 2018 05 02 Baki sovet ve Azerbaycan heykelterasi Azerbaycan SSR xalq ressami 1973 Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi 1962 SSRI Ressamliq Akademiyasinin muxbir uzvu 1975 professor 1977 SSRI dovlet mukafati laureati 1978 1970 1972 ci illerde Azerbaycan Ressamlar Ittifaqi idare heyetinin sedri Rusiya Ressamliq Akademiyasinin muxbir uzvu 1 Tokay MemmedovTokay Hebib oglu MemmedovDogum tarixi 18 iyul 1927 1927 07 18 Dogum yeri Baki Baki qezasi Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 2 may 2018 2018 05 02 90 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliVetendasligi SSRI AzerbaycanAnasi Ziver MemmedovaFealiyyeti heykeltarasliqTehsili Ezim Ezimzade adina Ressamliq Mektebi I E Repin adina Ressamliq AkademiyasiTaninmis isleri Fuzulinin heykeliMukafatlari 1973 2002 Mundericat 1 Heyati 2 Mukafatlari 3 Yaradiciligi 4 Yaradiciliq texnologiyasi 5 Istinadlar 6 Menbe 7 Xarici kecidlerHeyati RedakteTokay Hebib oglu Memmedov 1927 ci il iyulun 18 de Bakida anadan olmusdur Atasi Hebib Qurban oglu Memmedov texniki elmler doktoru anasi Ziver Memmedova ise Azerbaycanin ilk qadin heykelterasi olub Ilk tehsilini anasindan alib Balaca Tokay hemise Ziver xanimla beraber emalatxanaya gelerek rengli plastilinden muxtelif fiqurlar duzelderdi Ziver xanimin senet hemkari Pyotr Sabsay da oz novbesinde hemise Tokaya duzgun istiqamet gosterib Sonralar Sabsay qeyd edirdi ki Tokay usaqliqdan heykelterasliq seneti ile maraqlanirdi bu usagin gelecekde gozel senetkar olacagina subhem bele qalmamisdi Artiq onun yaradiciligi bize melumdur 1942 ci ilde yeddinci sinfi bitirdikden sonra Tokay Baki Ressamliq Mektebine imtahan verir O zaman Baki Ressamliq Mektebinin nezdinde heykelterasliq sobesi yenice teskil edilmisdi P Sabsay Fuad Ebdurrehmanov Celal Qaryagdi hemin heykelterasliq sobesinde fealiyyet gosterirdiler Tokay bilavasite ilk milli heykelterasimiz Fuad Ebdurehmanovdan ders almaga baslayir O 1951 ci ilde Repina adina Leninqrad Boyakarliq Heykelterasliq ve Memarliq Institutunu bitirmisdir F Ebdurrehmanov oz sagirdlerini dunya klassik incesenetinin en mutereqqi eneneleri ile tanis edirdi 1945 ci ilde Tokay Memmedov Ezim Ezimzade adina Baki Ressamliq Mektebinin ucuncu kursunu bitirerek Leninqrad seherine gedir ve I E Repin adina Ressamliq Akademiyasinin heykelterasliq fakultesine qebul olur Burada oxudugu iller erzinde o gorkemli rus senetkarlari V Senayski A Matveyev ve M Kerezinden ders alir heykelterasliq sahesinde kamil ustaliq verdislerine yiyelenir Heykelterasin erken islerinde mezmunun elametlerini ve personajlarin hecm mekan xarakterliyini tutmagin muellif metoduna mexsus seciyyevi cehetleri gorunur Pesekar senetkarliga yiyelenme yeni movzularin obrazlarin derin ferdi dunyagorusunun tesdiqi sahesindeki axtarislarla paralel aparilirdi Akademiyada tehsil aldigi zaman Tokay bir cox sergide yaratdigi bustlerle temsil olunaraq yuksek qiymete layiq gorulmusdur Ali tehsil aldigi dovrde yeni 1947 ci ilde Azerbaycanin xalcaci ressami Letif Kerimovun portret bustunu hazirlayir Bu portretin yaradilmasi tesadufi deyildi Letif Kerimovu usaq vaxtlarindan taniyan heykelteras musteqil sekilde ilk defe gorkemli alimin portretini canlandirir Sonraki dovrlerde yaratdigi portretlerden geri qalmasina baxmayaraq bu eser genc heykelterasin ilk uguru kimi qiymetlendirilir Tokay Memmedov 1948 ci ilde Moskvada teskil edilmis sergide rus serqsunasliginin banisi gorkemli Azerbaycan alimi Mirze Kazim beyin portretini numayis etdirir Bu portretde heykelteras daxili psixoloji keyfiyyetleri gostermekden qacaraq canli naturadan yox fotosekilden istifade etimisdirr Bu xirda nuanslari nezere almasaq heqiqeten de heykelterasin yaratdigi ilk portret eserleri realistik xususiyyetleri ile diqqet cekir Tokay Memmedov 2018 ci il mayin 2 de 90 yasinda vefat etmisdir 2 II Fexri Xiyabanda defn olunmusdur 3 Mukafatlari RedakteAzerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi fexri adi 1962 Azerbaycan SSR xalq ressami fexri adi 1973 Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fexri Fermani 18 iyul 1977 4 SSRI Dovlet mukafati 1978 5 Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin fexri diplomu 17 iyul 2017 6 Azerbaycan SSR dovlet mukafati 1982 Seref Nisani ordeni 1959 Xalqlar Dostlugu ordeni Sohret ordeni 2002Yaradiciligi Redakte1951 ci ilde akademiyada tehsilini basa vuran Tokay Memmedovun yaratdigi diplom isi 26 Baki Komissarlari na hesr olunur Leninqradda genc heykelterasin diplom isinin mudafiesinde ders deyen muellimlerinden basqa Azerbaycan senetsunasi Mursel Necefov da istirak edir Dord fiqurdan ibaret kompozisiyada Baki bolsevik kommunasinin rehberleri tesvir olunmusdu Kompozisiya sovet dovru ideologiyasinin teleblerine cavab verirdi Senetkarliq baximdan kompozisiya duzgun yaradilmisdi Bu cur de olmali idi Tokay Memmedov ali tehsilini bitirdikden sonra Leninqradda heykelteras kimi ise baslayir ve Leninqrad Ressamlar Ittifaqina uzv qebul edilir Heykelteras Bakiya qayitdiqdan sonra Ezim Ezimzade adina Ressamliq Mektebinde pedaqoji fealiyyete baslayaraq burada yetisen genc ressamlara hem resm hem de heykelterasliqdan ders deyerek onlara senetin sirlerini oyredir T Memmedov bir cox sairlerin alimlerin sade emek adamlarinin dovlet xadimlerinin ve oz senet dostlarinin bust portretlerini ustaliqla yaradib O 1953 cu ilde ilk defe agacdan Azerbaycanin klassik sairi Nizami Gencevinin tesvirini yonub Hele ressamliq mektebinde tehsil aldigi dovrden baslayaraq Nizami Gencevinin obrazini canlandirmaq isteyirdi Ona muellimi heykelteras F Ebdurrehmanovun yaratdigi Nizami heykelinin tesiri olub Heykelterasin yaratdigi Nizami Gencevi portreti 1955 ci ilde Varsavada Genclerin Beynelxaq Umumdunya sergisinde ugurla numayis etdirilib Eser sairin adini dasiyan Edebiyyat Muzeyinde qorunub saxlaniraq numayis olunur Azerbaycan heykelterasliginda agac materialdan ilk defe olaraq Tokay Memmedov istifade edib Agacin novlerini ve onlarin keyfiyyetlerini deqiqlikle oyrenen genc senetkar bu material esasinda bir cox insan simalarini canlandirir Tokayin yaratdigi agac portretlerinde yuksek psixoloji keyfiyyetleri gostere bilmesi diqqet cekir Senetkar muxtelif illerde agac materialdan bir cox sairlerin dovlet xadimlerinin ve sade emek adamlarinin portretlerini yaradir Bu qebileden onun Semed Vurgun Xalq ressami Qezenfer Xaliqov dovlet xadimi hekim ve yazici Neriman Nerimanov uzunomurlu azerbaycanli Sireli Muslumov ve basqa portretlerini qeyd etmek olar Yaradiciliq texnologiyasi Redakte Koroglunun Bakida heykeli 2012 Heykelteras Tokay Memmedovun yaratdigi portretler qalereyasinda hemcinin mermer tunc gips materiallardan yuzlerle portret movcudur ki bu cur materiallarda senetkar birinci novbede xarici gorunusle yanasi daxili psixoloji keyfiyyetleri de gostermeye muveffeq olub Bu qebileden onun Azerbaycanda opera janrinin esasini qoymus musiqici alim Uzeyir Hacibeyov Xalq ressami Rustem Mustafayev qadin ressamimiz Vecihe Semedova yazici Suleyman Rehimov polyak bestekari Frederik Sopen ve Avstriya bestekari V A Motsart kimi dahilerin bust portretlerini qeyd etmek olar Hemcinin heykelterasin yaradiciligi monumental heykellerle zengindir Sehersalmanin inkisafi neticesinde sovet dovrunden baslayaraq Azerbaycanin bir cox seherindeki park ve meydanlarda sair ve dovlet xadimlerinin monumental heykelleri ucaldilirdi Tokay Memmedovun monumental sahede canlandirdigi obrazlarda Azerbaycanin sairleri alimleri dovlet xadimleri ve qehremanlarinin suretleri durur 1960 ci ilde dahi bestekar Uzeyir Hacibeyovun heykelini Konservatoriya binasi qarsisinda qoyurlar Tokay Memmedov sovet rejiminin simvollarindan olan Mesedi Ezizbeyovun monumental heykelini isleyib ve o 1976 ci ilde Baki seherinde ucaldilib Hundur qranit ozul ustune qaldirilan abidede heykelteras inqilabcini emosional siluet ifadeliyi butun kompozisiyanin dinamikliyi ve psixoloji keyfiyyetde yaradib Mesedi Ezizbeyov abidesine gore 1978 ci ilde heykelterasa SSRI dovlet mukafati teqdim edilib Heykelteras monumental sahede hemcinin Azerbaycan sairi Imadeddin Nesimi ve XI qizil Ordu abidelerini yaradib Tokay Memmedov yaradiciliginin ilk gunlerinden baslayaraq heykelterasligin qabartma sahesinde bir cox insanin suretlerini canlandirib Bu qabartmalardan en deyerlisi Sovet Ittifaqi Qehremani Mehdi Huseynzadenin portretidir Mermerden yaradilan bu qabartmada qehreman bir elinde qumbara tutmus veziyyetde tesvir edilib Bu eser heykelterasin genclik illerinde yaratdigi ve ona ugur qazandirdigi eserler sirasinda durur Eser bir cox beynelxaq sergide ugurla numayis etdirilerek yuksek qiymete layiq gorulub T Memmedov bir nece qebirustu abidenin de muellifidir O 1956 ci ilde Susa seherinde musiqici alim xettat ve ressam Mir Mohsun Nevvabin qebirustu abidesini duzeldib Heykelteras Azerbaycanin ilk pesekar vokal senetinin banisi Bulbulun de qebirustu abidesini yaradib T Memmedov xalq dastanimizin qehremani Koroglunun obrazi uzerinde on ilden cox isleyib Bir cox variantda yaradilan abidenin bir modeli Baki seherinde ucaldilmali idi O gorkemli baximli dinamik formada olmaqla beraber xalq qehremanimizin milli koloritini terennum etmeli hemcinin at belindeki qehreman esl cengaver serkerde bahadir tesviri bagislamalidir Tokay Memmedov yaratdigi islere gore 1978 ci ilde SSRI Dovlet Mukafati 1982 ci ilde ise Azerbaycan SSR Dovlet Mukafatina layiq gorulub O hemcinin Seref nisani Xalqlar dostlugu Sohret ordenleri ile teltif olunub Heykelteras Azerbaycan Dovlet Ressamliq Akademiyasinda yetisen genc heykelteraslara ders demisdir Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Gorkemli azerbaycanlilar PDF azerb 23 may 2011 tarixinde arxivlesdirilib PDF APA TV 02 05 2018 Azerbaycanin meshur heykelterasi vefat etdi azerb Youtube com Istifade tarixi 2018 05 03 Lider TV 04 05 2018 Xalq ressami Tokay Memmedov defn olundu azerb Youtube com Istifade tarixi 2018 05 05 T H Memmedov yoldasin Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fexri Fermani ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin 18 iyul 1977 ci il tarixli Fermani anl az sayti Edebiyyat incesenet ve arxitektura sahesinde 1978 ci il SSRI Dovlet mukafatlarinin verilmesi haqqinda Sov IKP Merkezi Komitesi ve SSRI Nazirler Sovetinin 1978 ci il tarixli Qerari anl az sayti T H Memmedovun Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin fexri diplomu ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin SerencamiMenbe RedakteMedeni maarif 2007 5 S 18 Kaspi 2008 6 iyun S 12 Menbeye kecid Samir Sadiqov Daslarda canlanan heyatin yaradicisiXarici kecidler RedakteTelman MEHDIXANLI Senetkar omrunun yadigarlari olu kecid Tokay Memmedovun 90 illik yubileyi qeyd olunurMenbe https az wikipedia org w index php title Tokay Memmedov amp oldid 6084689, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.