fbpx
Wikipedia

Titikaka gölü

Titikaka gölüPeruBoliviya arasında qalan Cənubi Amerikanın ən böyük şirin su gölü. Dünyanın ən hündürdə yerləşən gölüdür. Tektonik çatlar nəticəsində əmələ gəlmişdir.

Titikaka gölü
isp. Titicaca, keçua Titiqaqa, aym. Titiqaqa

Titikaka gölü
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 3812—3821 m
Eni 97 km
Uzunluğu 230 km
Sahil uzunluğu 1.125 km
Sahəsi 8300 km²
Həcmi 893 km³
Dərin yeri 304 m
Orta dərinliyi 140—180 m
Axan çay Desaquadero
Yerləşməsi
15°50′11″ c. e. 69°20′19″ q. u.
Ölkələr
Yerləşməsi Peru və Boliviyanın sərhədində
Titikaka gölü
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiya

8.288 kvadrat kilometr sahəyə sahib olan göl And dağlarının Altiplano adı verilən platosunda, PeruBoliviya arasında yerləşir. Qərb sahili Peruya, şərq sahili isə Boliviyaya aiddir. Titikaka Gölü, ticarət gəmilərinin də üzdüyü bir göldür. Tibet platosunda ondan daha yüksəkdə yerləşən göllər olsa da, böyüklüyünə görə (4000 metr yüksəklikdə) birincidir. Dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 3.810 metr olub 194 km uzunluğa və 65 km enə malikdir. Orta dərinliyi 140-180 metr arasındadır. Bəzi yerlilər dibsiz olduğunu iddia etsələr də, ən dərin yeri 280 metrdir. 25-dən çox çay bu gölə tökülür. İnk mədəniyyətinin izlərini saxlayan Günəş Adası (Isla del Sol) daxil irili xırdalı bir çox adacığı bölünür. Ətrafında yaşayan xalq üçün göldə edilən balıqçılıq əhəmiyyətli bir dolanışıq mənbəyidir.

Adının mənşəyi

Adının haradan gəldiyi qəti olaraq bilinməməklə birlikdə iki Aymara sözünün yan-yana gəlməsindən meydana gəlmişdir. Titi "böyük pişik" , Kak isə " qaya " mənasını verir və tərcüməsi Puma qayasında olaraq başa düşülür. Əfsanəyə görə ilk İnk Kralı Manco CAPAC Günəş Adasında ilk olaraq , pişik başını xatırladan bir qayaya rast gəlir. Göl xəritəsinə başı aşağı baxıldığında, yatan pişik forması ayırd edilə bilər. Buna qarşı Quechua dili Titi " güllə" və ya " güllə rəngi" qaqa isə " qaya " deməkdir. Yəni "kurşini (güllə rəngi) qaya".

Göldə həyat

Titikaka gölünün xarakteristika xüsusiyyətlərindən biri üzən adacıqlar. Bu adalarda yaşayanlara ' Uros ' (çoxluq söz) adı verilmişdir. Uros, üzən adacıqları döyüşçü İnklərdən qorunmaq məqsədilə, bölgəyə xas Totora adlı bir bitkinin kargılarını çarpaz olaraq bir araya gətirərək meydana gətirərlər. Üzərində sadə tikililər də inşa etdikləri bu adacıqları balıq ovunda istifadə edərlər. Uros, ənənəvi həyat şəkilləriylə qürur duyarlar. Turistlərin yellənən adalarını ziyarət etməsinə icazə verirlər. Peruya aid Taquile adasında bu gün təxminən 1.600 Kecua yaşamaqdadır. Bu 5,5 km uzunluğunda və 1,6 km enə malik adada yaşayan xalq, gəlmələrdən gizləndikləri üçün çox sonralar aşkarlanmışlar. Hörgük hörən kişiləri səbəbiylə adalardan birinə hörgü hörən kişilər adası adı da verilir. Gölün Boliviya tərəfində müqəddəs adalar, Günəş Adası (Isla del Sol) və Ay Adası (Isla de la Luna) vardır. Hər ikisində də kiçik ənənəvi kənd və çox sayda köhnə xaraba mövcuddur.  Uros adacıqlarının panoramik görünüşü ilə insanları özünə cəlb edir.

Fauna

Titikaka Gölü, bir sıra nadir rast gəlinən heyvana həyat mühiti təqdim edir. Bunlardan biri Titikaka dalğıcı (Rollandia microptera) deyilən quşdur. Bu quşun maraqlı tərəfi, kiçik qanadları səbəbiylə uça bilməməsidir. Təhlükə anında suyun üstündə sürətli addımlar ataraq və çox güclü qanad çırpmalarla qaçır. Ancaq bu qanad çırpmalara baxmayaraq quş uça bilmir. Digər bir endemik canlı isə Titikaka qurbağasıdır.

Mənbə

  • İzahlı xəritə
  • Titikaka gölü. İnti vı Mama-Kilya adaları. 2010-04-03 at the Wayback Machine
  • Titikaka gölü 2007-03-17 at the Wayback Machine
  • Şəkillər.

titikaka, gölü, peru, boliviya, arasında, qalan, cənubi, amerikanın, böyük, şirin, gölü, dünyanın, hündürdə, yerləşən, gölüdür, tektonik, çatlar, nəticəsində, əmələ, gəlmişdir, titicaca, keçua, titiqaqa, titiqaqaümumi, məlumatlarmütləq, hündürlüyü, 3812, 3821,. Titikaka golu Peru ve Boliviya arasinda qalan Cenubi Amerikanin en boyuk sirin su golu Dunyanin en hundurde yerlesen goludur Tektonik catlar neticesinde emele gelmisdir Titikaka goluisp Titicaca kecua Titiqaqa aym TitiqaqaTitikaka goluUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 3812 3821 mEni 97 kmUzunlugu 230 kmSahil uzunlugu 1 125 kmSahesi 8300 km Hecmi 893 km Derin yeri 304 mOrta derinliyi 140 180 mAxan cay DesaquaderoYerlesmesi15 50 11 c e 69 20 19 q u Olkeler Peru PeruBoliviya BoliviyaYerlesmesi Peru ve Boliviyanin serhedindeTitikaka golu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Cografiya 2 Adinin menseyi 3 Golde heyat 4 Fauna 5 MenbeCografiya Redakte8 288 kvadrat kilometr saheye sahib olan gol And daglarinin Altiplano adi verilen platosunda Peru ve Boliviya arasinda yerlesir Qerb sahili Peruya serq sahili ise Boliviyaya aiddir Titikaka Golu ticaret gemilerinin de uzduyu bir goldur Tibet platosunda ondan daha yuksekde yerlesen goller olsa da boyukluyune gore 4000 metr yukseklikde birincidir Deniz seviyyesinden yuksekliyi 3 810 metr olub 194 km uzunluga ve 65 km ene malikdir Orta derinliyi 140 180 metr arasindadir Bezi yerliler dibsiz oldugunu iddia etseler de en derin yeri 280 metrdir 25 den cox cay bu gole tokulur Ink medeniyyetinin izlerini saxlayan Gunes Adasi Isla del Sol daxil irili xirdali bir cox adacigi bolunur Etrafinda yasayan xalq ucun golde edilen baliqciliq ehemiyyetli bir dolanisiq menbeyidir Adinin menseyi RedakteAdinin haradan geldiyi qeti olaraq bilinmemekle birlikde iki Aymara sozunun yan yana gelmesinden meydana gelmisdir Titi boyuk pisik Kak ise qaya menasini verir ve tercumesi Puma qayasinda olaraq basa dusulur Efsaneye gore ilk Ink Krali Manco CAPAC Gunes Adasinda ilk olaraq pisik basini xatirladan bir qayaya rast gelir Gol xeritesine basi asagi baxildiginda yatan pisik formasi ayird edile biler Buna qarsi Quechua dili Titi gulle ve ya gulle rengi qaqa ise qaya demekdir Yeni kursini gulle rengi qaya Golde heyat RedakteTitikaka golunun xarakteristika xususiyyetlerinden biri uzen adaciqlar Bu adalarda yasayanlara Uros coxluq soz adi verilmisdir Uros uzen adaciqlari doyuscu Inklerden qorunmaq meqsedile bolgeye xas Totora adli bir bitkinin kargilarini carpaz olaraq bir araya getirerek meydana getirerler Uzerinde sade tikililer de insa etdikleri bu adaciqlari baliq ovunda istifade ederler Uros enenevi heyat sekilleriyle qurur duyarlar Turistlerin yellenen adalarini ziyaret etmesine icaze verirler Peruya aid Taquile adasinda bu gun texminen 1 600 Kecua yasamaqdadir Bu 5 5 km uzunlugunda ve 1 6 km ene malik adada yasayan xalq gelmelerden gizlendikleri ucun cox sonralar askarlanmislar Horguk horen kisileri sebebiyle adalardan birine horgu horen kisiler adasi adi da verilir Golun Boliviya terefinde muqeddes adalar Gunes Adasi Isla del Sol ve Ay Adasi Isla de la Luna vardir Her ikisinde de kicik enenevi kend ve cox sayda kohne xaraba movcuddur Uros adaciqlarinin panoramik gorunusu ile insanlari ozune celb edir Fauna RedakteTitikaka Golu bir sira nadir rast gelinen heyvana heyat muhiti teqdim edir Bunlardan biri Titikaka dalgici Rollandia microptera deyilen qusdur Bu qusun maraqli terefi kicik qanadlari sebebiyle uca bilmemesidir Tehluke aninda suyun ustunde suretli addimlar ataraq ve cox guclu qanad cirpmalarla qacir Ancaq bu qanad cirpmalara baxmayaraq qus uca bilmir Diger bir endemik canli ise Titikaka qurbagasidir Menbe RedakteIzahli xerite Titikaka golu Inti vi Mama Kilya adalari Arxivlesdirilib 2010 04 03 at the Wayback Machine Titikaka golu Arxivlesdirilib 2007 03 17 at the Wayback Machine Sekiller Vikianbarda Titikaka golu ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Titikaka golu amp oldid 5823764, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.