“Teseyin gəmisi” və ya Tesey paradoksu - əşyaların mahiyyətinə dair paradoksdur. “Əgər obyektin bütün tərkib hissələri dəyişdirilibsə, obyekt həmin obyekt olaraq qalırmı?”.
Yunan mifologiyasında “Teseyin gəmisi”
Plutarxın ötürdüyü yunan mifində deyilir ki, TeseyinKritdənAfinaya qayıtdığı otuz avarlı gəmi Falerli Demetrinin dövrünədək afinalılar tərəfindən mühafizə olunub saxlanırdı. Gəmi təmir olunduqca köhnə lövhələr tədricən yeniləri ilə əvəz olunurdu və buna görə də, filosoflar arasında “bu hələ həmin gəmidirmi?” mövzusunda mübahisələr yaranmışdı .
Paradoksun həlli yolları
Yunan filosofu Heraklit bu paradoksun həlli yolu kimi “bir çaya iki dəfə girmək olmaz” iddiasını səsləndirmişdir .
Aristotelin fəlsəfi məktəbinə uyğun olaraq, obyektin bir neçə xarakteristikası var: forma, material və əşyanın mahiyyəti. Aristotelin təliminə görə, əşyanın mahiyyəti ən vacib əlamətdir və “Teseyin gəmisi”nin mahiyyəti dəyişmədiyindən o, həmin gəmi olaraq qalır.
Digər bir yanaşmaya görə, əşyalar kəmiyyət və keyfiyyət əlamətlərinə görə eyniləşdirilə bilərlər. Bu halda, lövhələr dəyişdirildikdən sonra Teseyin gəmisi kəmiyyətcə həmin gəmi olsa da, keyfiyyətcə artıq başqa gəmidir.
Filosof Con Lokkun nəzərdən keçirdiyi variantda söhbət corabdan və yamaqlardan gedir və ilkin corabla tamam yamaqlardan ibarət corab qarşılaşdırılır
”Teseyin gəmisi” kütləvi mədəniyyətdə
Teseyin gəmisi paradoksu Terri Pratçettin “Beşinci elefant” kitabında xatırlanır. Kitabda mütəmadi olaraq yeni tutacağı və ya ağzı peyda olan baltadan söhbət gedir və kitabın personajları hesab edirlər ki, bu balta fiziki olaraq həmin balta sayıla bilməsə də, emosional olaraq həmin baltadır.
”Oz ölkəsinin sehrbazı” uşaq kitabında odunçunun lənətlənmiş baltası növbə ilə onun əl-ayağını kəsirdi və dəmirçi odunçu üçün dəmirdən yeni əl-ayaq düzəldirdi və axırda odunçu tamamilə Dəmir Odunçuya çevrilir.
Bir çox amerikan müəllifləri bu paradoksun.”Babamın baltası”, “Corc Vaşinqtonun baltası” , “Abraham Linkolnun baltası” kimi variantlarından istifadə edirlər.
İstinadlar
Плутарх. Тесей и Ромул
Plutarch. penelope.uchicago.edu "On the 'E' at Delphi" (#bad_url). İstifadə tarixi: 2008-07-15.
Cohen, M. (2010). Philosophy for Dummies. Chichester: John Wiley & Sons.
Browne, Ray Broadus (1982). Objects of Special Devotion: Fetishism in Popular Culture. Popular Press. səh. 134. ISBN0-87972-191-X.
"Atomic Tune-Up: How the Body Rejuvenates Itself". National Public Radio.
Avqust 08, 2021
teseyin, gəmisi, paradoks, teseyin, gəmisi, tesey, paradoksu, əşyaların, mahiyyətinə, dair, paradoksdur, əgər, obyektin, bütün, tərkib, hissələri, dəyişdirilibsə, obyekt, həmin, obyekt, olaraq, qalırmı, mündəricat, yunan, mifologiyasında, teseyin, gəmisi, para. Teseyin gemisi ve ya Tesey paradoksu esyalarin mahiyyetine dair paradoksdur Eger obyektin butun terkib hisseleri deyisdirilibse obyekt hemin obyekt olaraq qalirmi Mundericat 1 Yunan mifologiyasinda Teseyin gemisi 2 Paradoksun helli yollari 3 Teseyin gemisi kutlevi medeniyyetde 4 IstinadlarYunan mifologiyasinda Teseyin gemisi RedaktePlutarxin oturduyu yunan mifinde deyilir ki Teseyin Kritden Afinaya qayitdigi otuz avarli gemi Falerli Demetrinin dovrunedek afinalilar terefinden muhafize olunub saxlanirdi Gemi temir olunduqca kohne lovheler tedricen yenileri ile evez olunurdu ve buna gore de filosoflar arasinda bu hele hemin gemidirmi movzusunda mubahiseler yaranmisdi 1 Paradoksun helli yollari RedakteYunan filosofu Heraklit bu paradoksun helli yolu kimi bir caya iki defe girmek olmaz iddiasini seslendirmisdir 2 Aristotelin felsefi mektebine uygun olaraq obyektin bir nece xarakteristikasi var forma material ve esyanin mahiyyeti Aristotelin telimine gore esyanin mahiyyeti en vacib elametdir ve Teseyin gemisi nin mahiyyeti deyismediyinden o hemin gemi olaraq qalir Diger bir yanasmaya gore esyalar kemiyyet ve keyfiyyet elametlerine gore eynilesdirile bilerler Bu halda lovheler deyisdirildikden sonra Teseyin gemisi kemiyyetce hemin gemi olsa da keyfiyyetce artiq basqa gemidir Filosof Con Lokkun nezerden kecirdiyi variantda sohbet corabdan ve yamaqlardan gedir ve ilkin corabla tamam yamaqlardan ibaret corab qarsilasdirilir 3 Teseyin gemisi kutlevi medeniyyetde RedakteTeseyin gemisi paradoksu Terri Pratcettin Besinci elefant kitabinda xatirlanir Kitabda mutemadi olaraq yeni tutacagi ve ya agzi peyda olan baltadan sohbet gedir ve kitabin personajlari hesab edirler ki bu balta fiziki olaraq hemin balta sayila bilmese de emosional olaraq hemin baltadir Oz olkesinin sehrbazi usaq kitabinda oduncunun lenetlenmis baltasi novbe ile onun el ayagini kesirdi ve demirci oduncu ucun demirden yeni el ayaq duzeldirdi ve axirda oduncu tamamile Demir Oduncuya cevrilir Bir cox amerikan muellifleri bu paradoksun Babamin baltasi Corc Vasinqtonun baltasi 4 Abraham Linkolnun baltasi 5 kimi variantlarindan istifade edirler Istinadlar Redakte Plutarh Tesej i Romul Plutarch penelope uchicago edu On the E at Delphi bad url Istifade tarixi 2008 07 15 Cohen M 2010 Philosophy for Dummies Chichester John Wiley amp Sons Browne Ray Broadus 1982 Objects of Special Devotion Fetishism in Popular Culture Popular Press seh 134 ISBN 0 87972 191 X Atomic Tune Up How the Body Rejuvenates Itself National Public Radio Menbe https az wikipedia org w index php title Teseyin gemisi paradoks amp oldid 4521297, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
