Temperaturun mütləq sıfırı — Kainatdakı temperaturunun minimal həddi. Mütləq sıfır mütləq temperatur. Mütləq sıfır Kelvin şkalası kimi mütləq temperatur şkalası üçün istinad nöqtəsi kimi xidmət edir. 1954-cü ildə X termodinamik temperatur şkalasını temperaturu 273,16 K (0.01 °C dərəcəsinə uyğun olan) kimi qəbul edilən bir ilə qurur — suyun ilə. Buna görə də mütləq sıfıra Selsi şkalası ilə −273,15 °C və ya Farenheyt şkalası ilə −459,67 °F və ya 0 Kelvin uyğundur.
Termodinamikanın tətbiqi çərçivəsində praktikada mütləq sıfır fəth olunmazdır. Onun mövcudluğu və temperatur şkalasında əks olunması müşahidə olunan fiziki fenomenlərin ekstrapolyasiyasından irəli gəlir. Bununla yanaşı bu cür ekstrapolyasiya onu göstərir ki, mütləq sıfırda maddələrin molekullarının və atomlarının istilik hərəkəti enerjisi sıfıra bərabər olmalıdır, yəni hissəciklərin hərəkəti dayanır və düyünlərində aydın bir mövqe tutaraq, nizamlı bir quruluş meydana gətirirlər ( istisnadır). Lakin kvant fizikası nöqteyi-nəzərdən temperaturun mütləq sıfırında belə hissəciklərin kvant xüsusiyyətlərilə və onların ətrafının izah olunan mövcuddur.
Tarix
| ]1703-cü ildə fransız fizik (fr. Guillaume Amontons) sıfır şkalası kimi havanın öz "elastikliyini tam itirməsi" temperaturu götürülən hava termometrini təqdim edir. Onun hesabladığı temperatur −239,5 °C təşkil edib.
istiliyin kinetik nəzəriyyəsində istilik "fırlanan" hərəkətlə izah edilir. Hərəkətin kəsilməsi soyuğun son dərəcəsi kimi qeyd edilir (müasir terminoloqiyaya əsasən, mütləq sıfır).
1779-cu ildə işıq üzü görmüş "Pirometriya" işində alman alimi İohann Lambert (alm. Johann Heinrich Lambert) Amontonun aldığı nəticəni dəqiqləşdirərək −270 °C nəticəsini alır.
Mütləq sıfıra yaxın müşahidə edilən hadisələr
| ]Mütləq sıfıra yaxın temperaturda sırf kvant effektləri müşahidə edilə bilər, məsələn:
Laboratoriyada əldə edilən temperaturlar
| ]2021-ci ilin payızında Almaniya və Fransadan olan bir qrup alim tarixdə ilk dəfə olaraq yaratdıqları qaz buludunun temperaturunu 38 pikokelvinə (mütləq sıfırdan dərəcənin cəmi 38 trilyonda biri) aşağı sala bildi və bununla da mütləq sıfıra yaxınlaşdı..
Həmçinin baxın
| ]Qeydlər
| ]Sitat səhvi: Yanlış <ref>teqi; adsız istinadlar məzmuna sahib olmalıdır
Ədəbiyyat
| ]- Q. Burmin. Mütləq sıfırın fırtınası. — M.: «Uşaq ədəbiyyatı», 1983
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>teqi;БСЭadlı istinad üçün mətn göstərilməyib - Вклад Амонтона: Искусство получения холода Arxiv surəti 4 mart 2016 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine
- "Ən soyuq temperaturun yeni rekordu -38 pikokelvind təyin olundu". 29 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 oktyabr 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Temperaturun mutleq sifiri Kainatdaki temperaturunun minimal heddi Mutleq sifir mutleq temperatur Mutleq sifir Kelvin skalasi kimi mutleq temperatur skalasi ucun istinad noqtesi kimi xidmet edir 1954 cu ilde X termodinamik temperatur skalasini temperaturu 273 16 K 0 01 C derecesine uygun olan kimi qebul edilen bir ile qurur suyun ile Buna gore de mutleq sifira Selsi skalasi ile 273 15 C ve ya Farenheyt skalasi ile 459 67 F ve ya 0 Kelvin uygundur Termodinamikanin tetbiqi cercivesinde praktikada mutleq sifir feth olunmazdir Onun movcudlugu ve temperatur skalasinda eks olunmasi musahide olunan fiziki fenomenlerin ekstrapolyasiyasindan ireli gelir Bununla yanasi bu cur ekstrapolyasiya onu gosterir ki mutleq sifirda maddelerin molekullarinin ve atomlarinin istilik hereketi enerjisi sifira beraber olmalidir yeni hisseciklerin hereketi dayanir ve duyunlerinde aydin bir movqe tutaraq nizamli bir qurulus meydana getirirler istisnadir Lakin kvant fizikasi noqteyi nezerden temperaturun mutleq sifirinda bele hisseciklerin kvant xususiyyetlerile ve onlarin etrafinin izah olunan movcuddur Tarix span 1703 cu ilde fransiz fizik fr Guillaume Amontons sifir skalasi kimi havanin oz elastikliyini tam itirmesi temperaturu goturulen hava termometrini teqdim edir Onun hesabladigi temperatur 239 5 C teskil edib istiliyin kinetik nezeriyyesinde istilik firlanan hereketle izah edilir Hereketin kesilmesi soyugun son derecesi kimi qeyd edilir muasir terminoloqiyaya esasen mutleq sifir 1779 cu ilde isiq uzu gormus Pirometriya isinde alman alimi Iohann Lambert alm Johann Heinrich Lambert Amontonun aldigi neticeni deqiqlesdirerek 270 C neticesini alir Mutleq sifira yaxin musahide edilen hadiseler span Mutleq sifira yaxin temperaturda sirf kvant effektleri musahide edile biler meselen Laboratoriyada elde edilen temperaturlar span 2021 ci ilin payizinda Almaniya ve Fransadan olan bir qrup alim tarixde ilk defe olaraq yaratdiqlari qaz buludunun temperaturunu 38 pikokelvine mutleq sifirdan derecenin cemi 38 trilyonda biri asagi sala bildi ve bununla da mutleq sifira yaxinlasdi Hemcinin baxin span Termodinamikanin ucuncu qanunuQeydler span Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi adsiz istinadlar mezmuna sahib olmalidir Edebiyyat span Q Burmin Mutleq sifirin firtinasi M Usaq edebiyyati 1983Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi BSE adli istinad ucun metn gosterilmeyib Vklad Amontona Iskusstvo polucheniya holoda Arxiv sureti 4 mart 2016 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2016 03 04 at the Wayback Machine En soyuq temperaturun yeni rekordu 38 pikokelvind teyin olundu 29 oktyabr 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 oktyabr 2021 Kateqoriya TemperaturGizli kateqoriya Istinad xetasi olan sehifeler
