

Telofaza — Telofaza (yunanca τέλος (télos), "son" və φάσις (phásis), "mərhələ") - eukariotik bir hüceyrədə həm meyozda, həm də mitozda son mərhələdir. Telofaza zamanı profaza və prometafazanın (nukleolus və nüvə membranının parçalanması) təsiri əksinə olur. Xromosomlar hüceyrə qütblərinə çatdıqda, hər bir xromatid ətrafında nüvə zərfləri yenidən yığılır, nukleollar yenidən ortaya çıxır və xromosomlar yenidən faza zamanı mövcud olan genişlənmiş xromatinə dekondensasiya olunmağa başlayır. Mitotik saplar sökülür və mikroxovlar depolimerləşdirilir. Telofaza hüceyrə dövrü müddətinin təxminən 2%-ni təşkil edir. Sitokinez, adətən, telofazadan əvvəl başlayır və tamamlandıqda, bir cüt ayrı qız hüceyrə arasında iki qız nüvəsini ayırır.
Substratların fosforlaşması
| ]Hədəf zülalların fosforlaşması erkən mitozda sapların yığılmasını, xromosom kondensasiyasını və nüvə pərdələrinin məhv edilməsini idarə edir. Eyni substratların fosforlaşması sapların sökülməsinə, xromosomların dekondensasiyasına və telofazada qız nüvələrinin yenidən formalaşmasına səbəb olur. Telofaza hadisələrini həll edən defosforlaşma dərəcəsinin qurulması həm inaktivləşdirilməsini, həm də fosfatazaların aktivləşməsini tələb edir .
Telofazanı tənzimləyən əlavə mexanizmlər
| ]Bütün hüceyrəli fosfoprotein profilindəki dəyişiklik, fərdi telofaza hadisələrinin meydana gəlməsinə kömək edən bir çox tənzimləyici mexanizmdən yalnız ən genişidir.
Nüvə qabığının yenidən yığılması
| ]Nüvə qabığının əsas komponentləri ikiqat membran, nüvə məsamələri kompleksləri və nüvə membranının içinə daxil olan nüvə pərdəsidir. Bu komponentlər, profil və prometafaza zamanı sökülür və nüvə zərfinin ayrılmış xromatidlərin səthində telofaza zamanı yenidən qurulur . Nüvə membranı prometafaza zamanı endoplazmik şəbəkə tərəfindən parçalanır və qismən əmilir və daxili nüvə membranı zülalı olan xromatinə hədəflənməsi bu prosesin əks istiqamətindəki telofaza zamanı baş verir .
Mitoz zamanı nüvə membranının endoplazmik şəbəkə tərəfindən udulduğu hüceyrələrdə, yenidən yığılma, xromatin səthində genişlənən membranın sabitləşməsi ilə xromatin ətrafında genişlənməni əhatə edir . Bu mexanizmin nüvə məsamələrinin əmələ gəlməsi üçün bir şərt olduğunu irəli sürən tədqiqatlar, çılpaq xromatinlə əlaqəli komplekslərinin əvvəlcədən məsamələr deyil, ayrı-ayrı vahidlər şəklində olduğunu göstərdi . Zərf hamarlanır və genişlənir, bütün xromatid dəstini əhatə edir. Bu, ehtimal ki, davamlı membran içərisində qala bilən nüvə məsamələrindən laminat idxalı ilə əlaqədardır. Xenopus yumurta ekstraktlarının nüvə qabıqları, laminatın nüvə idxalı maneə törədildikdə, qırışları qalmış və qatılaşdırılmış xromosomlarla sıx əlaqəli olduqda düzləşə bilmədi. Lakin, endoplazmatik şəbəkənin genişlənməsi halında, nüvə idxalı nüvə qabığının yenidən yığılması tamamlanmadan başlamış olur ki, bu da inkişaf edən nüvənin distal və medial aspektləri arasında keçici nüvə nüvəli protein qradiyentinə gətirib çıxarır .
Profazda parçalanmış lamin alt bölmələri mitoz zamanı inaktivləşdirilir və ayrılır. Laminatın yenidən yığılması, laminanın defosforiləşməsi (və əlavə olaraq lamin-B üzərindəki COOH qalıqlarının metilterifikasiyası ilə) tərəfindən sitimullaşdırılır. Lamin-B, anafazanın ortasında olan xromatin üzərində hərəkət edə bilir. Telofaza zamanı, nüvə idxalı yenidən qurulduqda, lamin-A islahatın nüvəsinə daxil olur, lakin G1 fazasında bir neçə saat ərzində yavaş-yavaş periferik laminaya yığılmağa davam edir.
Maya laminlərdən məhrumdur nüvə zərfləri mitoz zamanı toxunulmaz qalır və sitokinez zamanı nüvə parçalanması baş verir.
Xromosomların dekondensasiyası
| ]Xromosomun genişlənmiş xromatinə dekondensasiyası (eyni zamanda boşalma və ya dekondensasiya olaraq da bilinir) genişlənmiş xromatinə çevrilməsi hüceyrələrin interfaza proseslərini bərpa etməsi üçün lazımdır və bir çox eukariotlarda telofaza zamanı nüvə zərfinin yığılması ilə paralel olaraq baş verir . Onurğalılarda xromosomların dekondensasiyası yalnız nüvə idxalının bərpasından sonra başlayır.
İstinadlar
| ]- Reece, Jane; Urry, Lisa; Cain, Michael; Wasserman, Steven; Minorsky, Peter; Jackson, Robert (2011). Campbell Biology (10th ed.). Pearson. ISBN .
- Clarke PR, Zhang C. "Spatial and temporal control of nuclear envelope assembly by Ran GTPase". Symposia of the Society for Experimental Biology (56). 2004: 193–204. PMID 15565882.
- Morgan, David. The Cell Cycle. London, UK: New Science Press Ltd. 2007. 154–155. ISBN .
- Juang YL, Huang J, Peters JM, McLaughlin ME, Tai CY, Pellman D. "APC-mediated proteolysis of Ase1 and the morphogenesis of the mitotic spindle". Science. 275 (5304). fevral 1997: 1311–4. doi:10.1126/science.275.5304.1311. PMID 9036857.
- Alberts B, Johnson A, Lewis J, Morgan D, Raff M, Roberts K, Walter P. Molecular Biology of the Cell (6th). New York, NY: Garland Science, Taylor and Francis Group. 2015. 995–996. ISBN .
- Inzé, Dirk. Cell Cycle Control and Plant Development. Oxford, UK: Blackwell Publishing Ltd. 2007. 99–103. ISBN .
- Afonso O, Matos I, Maiato H. "Spatial control of the anaphase-telophase transition". Cell Cycle. 13 (19). 2014: 2985–6. doi:10.4161/15384101.2014.959853. PMC 4614036. PMID 25486554.
- Monje-Casas, Fernando; Queralt, Ethel. The Mitotic Exit Network. New York, NY: Humana Press. 2017. 3–8. ISBN .
- Yellman CM, Roeder GS. "Cdc14 Early Anaphase Release, FEAR, Is Limited to the Nucleus and Dispensable for Efficient Mitotic Exit". PLOS ONE. 10 (6). 2015: e0128604. Bibcode:2015PLoSO..1028604Y. doi:10.1371/journal.pone.0128604. PMC 4474866. PMID 26090959.
- Fukushima K, Wang M, Naito Y, Uchihashi T, Kato Y, Mukai S, Yabuta N, Nojima H. "GAK is phosphorylated by c-Src and translocated from the centrosome to chromatin at the end of telophase". Cell Cycle. 16 (5). mart 2017: 415–427. doi:10.1080/15384101.2016.1241916. PMC 5351929. PMID 28135906.
- Cao K, Nakajima R, Meyer HH, Zheng Y. "The AAA-ATPase Cdc48/p97 regulates spindle disassembly at the end of mitosis". Cell. 115 (3). oktyabr 2003: 355–67. doi:10.1016/S0092-8674(03)00815-8. PMID 14636562.
- Hetzer M, Meyer HH, Walther TC, Bilbao-Cortes D, Warren G, Mattaj IW. "Distinct AAA-ATPase p97 complexes function in discrete steps of nuclear assembly". Nature Cell Biology. 3 (12). dekabr 2001: 1086–91. doi:10.1038/ncb1201-1086. PMID 11781570.
- Gay S, Foiani M. "Nuclear envelope and chromatin, lock and key of genome integrity". International Review of Cell and Molecular Biology. 317. 1 yanvar 2015: 267–330. doi:10.1016/bs.ircmb.2015.03.001. ISBN . PMID 26008788.
- Aist JR. "Mitosis and motor proteins in the filamentous ascomycete, Nectria haematococca, and some related fungi". International Review of Cytology. 212. 1 yanvar 2002: 239–63. doi:10.1016/S0074-7696(01)12007-3. ISBN . PMID 11804038.
- Woodruff, Jeffrey Blake. Mechanisms of Mitotic Spindle Disassembly and Positioning in Saccharomyces cerevisiae (Tezis) (ingilis). UC Berkeley. 2011. 30 may 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 oktyabr 2021.
- Woodruff JB, Drubin DG, Barnes G. "Mitotic spindle disassembly occurs via distinct subprocesses driven by the anaphase-promoting complex, Aurora B kinase, and kinesin-8". The Journal of Cell Biology. 191 (4). noyabr 2010: 795–808. doi:10.1083/jcb.201006028. PMC 2983061. PMID 21079246.
- Dimitrova DS, Prokhorova TA, Blow JJ, Todorov IT, Gilbert DM. "Mammalian nuclei become licensed for DNA replication during late telophase". Journal of Cell Science. 115 (Pt 1). yanvar 2002: 51–9. doi:10.1242/jcs.115.1.51. PMC 1255924. PMID 11801723.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Bu goruntu mitozun son merhelesini telofazani tesvir edir Mavi rengde xromosomlari DNT olan bir insan huceyresinin floresan mikroqrafi Telofaza Telofaza yunanca telos telos son ve fasis phasis merhele eukariotik bir huceyrede hem meyozda hem de mitozda son merheledir Telofaza zamani profaza ve prometafazanin nukleolus ve nuve membraninin parcalanmasi tesiri eksine olur Xromosomlar huceyre qutblerine catdiqda her bir xromatid etrafinda nuve zerfleri yeniden yigilir nukleollar yeniden ortaya cixir ve xromosomlar yeniden faza zamani movcud olan genislenmis xromatine dekondensasiya olunmaga baslayir Mitotik saplar sokulur ve mikroxovlar depolimerlesdirilir Telofaza huceyre dovru muddetinin texminen 2 ni teskil edir Sitokinez adeten telofazadan evvel baslayir ve tamamlandiqda bir cut ayri qiz huceyre arasinda iki qiz nuvesini ayirir Substratlarin fosforlasmasi span Hedef zulallarin fosforlasmasi erken mitozda saplarin yigilmasini xromosom kondensasiyasini ve nuve perdelerinin mehv edilmesini idare edir Eyni substratlarin fosforlasmasi saplarin sokulmesine xromosomlarin dekondensasiyasina ve telofazada qiz nuvelerinin yeniden formalasmasina sebeb olur Telofaza hadiselerini hell eden defosforlasma derecesinin qurulmasi hem inaktivlesdirilmesini hem de fosfatazalarin aktivlesmesini teleb edir Telofazani tenzimleyen elave mexanizmler span Butun huceyreli fosfoprotein profilindeki deyisiklik ferdi telofaza hadiselerinin meydana gelmesine komek eden bir cox tenzimleyici mexanizmden yalniz en genisidir Nuve qabiginin yeniden yigilmasi span Nuve qabiginin esas komponentleri ikiqat membran nuve mesameleri kompleksleri ve nuve membraninin icine daxil olan nuve perdesidir Bu komponentler profil ve prometafaza zamani sokulur ve nuve zerfinin ayrilmis xromatidlerin sethinde telofaza zamani yeniden qurulur Nuve membrani prometafaza zamani endoplazmik sebeke terefinden parcalanir ve qismen emilir ve daxili nuve membrani zulali olan xromatine hedeflenmesi bu prosesin eks istiqametindeki telofaza zamani bas verir Mitoz zamani nuve membraninin endoplazmik sebeke terefinden uduldugu huceyrelerde yeniden yigilma xromatin sethinde genislenen membranin sabitlesmesi ile xromatin etrafinda genislenmeni ehate edir Bu mexanizmin nuve mesamelerinin emele gelmesi ucun bir sert oldugunu ireli suren tedqiqatlar cilpaq xromatinle elaqeli komplekslerinin evvelceden mesameler deyil ayri ayri vahidler seklinde oldugunu gosterdi Zerf hamarlanir ve genislenir butun xromatid destini ehate edir Bu ehtimal ki davamli membran icerisinde qala bilen nuve mesamelerinden laminat idxali ile elaqedardir Xenopus yumurta ekstraktlarinin nuve qabiqlari laminatin nuve idxali manee toredildikde qirislari qalmis ve qatilasdirilmis xromosomlarla six elaqeli olduqda duzlese bilmedi Lakin endoplazmatik sebekenin genislenmesi halinda nuve idxali nuve qabiginin yeniden yigilmasi tamamlanmadan baslamis olur ki bu da inkisaf eden nuvenin distal ve medial aspektleri arasinda kecici nuve nuveli protein qradiyentine getirib cixarir Profazda parcalanmis lamin alt bolmeleri mitoz zamani inaktivlesdirilir ve ayrilir Laminatin yeniden yigilmasi laminanin defosforilesmesi ve elave olaraq lamin B uzerindeki COOH qaliqlarinin metilterifikasiyasi ile terefinden sitimullasdirilir Lamin B anafazanin ortasinda olan xromatin uzerinde hereket ede bilir Telofaza zamani nuve idxali yeniden qurulduqda lamin A islahatin nuvesine daxil olur lakin G1 fazasinda bir nece saat erzinde yavas yavas periferik laminaya yigilmaga davam edir Maya laminlerden mehrumdur nuve zerfleri mitoz zamani toxunulmaz qalir ve sitokinez zamani nuve parcalanmasi bas verir Xromosomlarin dekondensasiyasi span Xromosomun genislenmis xromatine dekondensasiyasi eyni zamanda bosalma ve ya dekondensasiya olaraq da bilinir genislenmis xromatine cevrilmesi huceyrelerin interfaza proseslerini berpa etmesi ucun lazimdir ve bir cox eukariotlarda telofaza zamani nuve zerfinin yigilmasi ile paralel olaraq bas verir Onurgalilarda xromosomlarin dekondensasiyasi yalniz nuve idxalinin berpasindan sonra baslayir Istinadlar span Reece Jane Urry Lisa Cain Michael Wasserman Steven Minorsky Peter Jackson Robert 2011 Campbell Biology 10th ed Pearson ISBN 978 0 321 77565 8 Clarke PR Zhang C Spatial and temporal control of nuclear envelope assembly by Ran GTPase Symposia of the Society for Experimental Biology 56 2004 193 204 PMID 15565882 Morgan David The Cell Cycle London UK New Science Press Ltd 2007 154 155 ISBN 978 0 9539181 2 6 Juang YL Huang J Peters JM McLaughlin ME Tai CY Pellman D APC mediated proteolysis of Ase1 and the morphogenesis of the mitotic spindle Science 275 5304 fevral 1997 1311 4 doi 10 1126 science 275 5304 1311 PMID 9036857 Alberts B Johnson A Lewis J Morgan D Raff M Roberts K Walter P Molecular Biology of the Cell 6th New York NY Garland Science Taylor and Francis Group 2015 995 996 ISBN 978 0 8153 4432 2 Inze Dirk Cell Cycle Control and Plant Development Oxford UK Blackwell Publishing Ltd 2007 99 103 ISBN 978 1 4051 5043 9 Afonso O Matos I Maiato H Spatial control of the anaphase telophase transition Cell Cycle 13 19 2014 2985 6 doi 10 4161 15384101 2014 959853 PMC 4614036 PMID 25486554 Monje Casas Fernando Queralt Ethel The Mitotic Exit Network New York NY Humana Press 2017 3 8 ISBN 9781493965007 Yellman CM Roeder GS Cdc14 Early Anaphase Release FEAR Is Limited to the Nucleus and Dispensable for Efficient Mitotic Exit PLOS ONE 10 6 2015 e0128604 Bibcode 2015PLoSO 1028604Y doi 10 1371 journal pone 0128604 PMC 4474866 PMID 26090959 Fukushima K Wang M Naito Y Uchihashi T Kato Y Mukai S Yabuta N Nojima H GAK is phosphorylated by c Src and translocated from the centrosome to chromatin at the end of telophase Cell Cycle 16 5 mart 2017 415 427 doi 10 1080 15384101 2016 1241916 PMC 5351929 PMID 28135906 Cao K Nakajima R Meyer HH Zheng Y The AAA ATPase Cdc48 p97 regulates spindle disassembly at the end of mitosis Cell 115 3 oktyabr 2003 355 67 doi 10 1016 S0092 8674 03 00815 8 PMID 14636562 Hetzer M Meyer HH Walther TC Bilbao Cortes D Warren G Mattaj IW Distinct AAA ATPase p97 complexes function in discrete steps of nuclear assembly Nature Cell Biology 3 12 dekabr 2001 1086 91 doi 10 1038 ncb1201 1086 PMID 11781570 Gay S Foiani M Nuclear envelope and chromatin lock and key of genome integrity International Review of Cell and Molecular Biology 317 1 yanvar 2015 267 330 doi 10 1016 bs ircmb 2015 03 001 ISBN 9780128022801 PMID 26008788 Aist JR Mitosis and motor proteins in the filamentous ascomycete Nectria haematococca and some related fungi International Review of Cytology 212 1 yanvar 2002 239 63 doi 10 1016 S0074 7696 01 12007 3 ISBN 9780123646163 PMID 11804038 Woodruff Jeffrey Blake Mechanisms of Mitotic Spindle Disassembly and Positioning in Saccharomyces cerevisiae Tezis ingilis UC Berkeley 2011 30 may 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 oktyabr 2021 Woodruff JB Drubin DG Barnes G Mitotic spindle disassembly occurs via distinct subprocesses driven by the anaphase promoting complex Aurora B kinase and kinesin 8 The Journal of Cell Biology 191 4 noyabr 2010 795 808 doi 10 1083 jcb 201006028 PMC 2983061 PMID 21079246 Dimitrova DS Prokhorova TA Blow JJ Todorov IT Gilbert DM Mammalian nuclei become licensed for DNA replication during late telophase Journal of Cell Science 115 Pt 1 yanvar 2002 51 9 doi 10 1242 jcs 115 1 51 PMC 1255924 PMID 11801723 Kateqoriya Ontogenez