Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqalənin cavab vermədiyinə dair şübhələr var. Lütfən, ensiklopedikliyi təsdiq etmək üçün məqalənin mövzusuna uyğun əlavə edin. Əgər belə mənbələr göstərilməzsə, məqalə birləşdirilə, köçürülə, yönləndirilə və ya silinə bilər. |
Telman Xudam oğlu Qurbanov (6 noyabr 1936, Naxçıvan – 17 oktyabr 1990, Bakı) — professor.[]
| Telman Qurbanov | |
|---|---|
| Telman Xudam oğlu Qurbanov | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Naxçıvan, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vəfat tarixi | (53 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Elm sahəsi | Kimya |
| Elmi dərəcələri | Müxbir üzv, professor |
| Elmi adı | professor |
| İş yerləri | Qeyri-üzvi və Fiziki Kimya İnstitutu |
| Təhsili | Bakı Dövlət Universiteti |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Qurbanov Telman Xudam oğlu 1936-cı il noyabrın 6-da Naxçıvan şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olub. 1955-ci ildə 1 saylı Naxçıvan şəhər orta məktəbini qızıl medalla bitirib, 1955-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin kimya fakültəsinə qəbul olunub. 1960-cı ildə Bakı Dövlət Universitetinin kimya fakültəsini bitirib. 1968-ci ildə kimya üzrə fəlsəfə doktoru və 1982-ci ildə kimya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsini, 1983-cü ildə isə professor elmi adını alıb, 1989-ci ildə Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü seçilib.
Telman Qurbanov 17 oktyabr 1990-cı ildə, Bakıdakı evinin qapısında qətlə yetirilmişdir. Cinayətin sifarişçisi böyük iş adamı, "Azərbaycan" iqtisadi assosiasiyasının prezidenti Elxan Məmmədov, təşkilatçısı isə Azərbaycan SSR Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri Vaqif Hüseynovun tabeliyində olan, respublika DTK-nın keçmiş 5-ci idarə rəisi və 3 nömrəli bölməsinin rəis müavini, polkovnik-leytenant Sadıx Əliyev olmuşdur. Sifarişin arxasında dayanan səbəb Məmmədovun həyat yoldaşı Tamilla Maksudovanı Qurbanova qısqanması idi. Məmmədovla "Azərbaycan" assosiasiyasında birgə əməkdaşlıq yolu ilə tanış olmuşdur. Odur ki, bu kommersiya strukturunun ştatında DTK əməkdaşlarının bəzi qohumları yerləşdirilmişdir və respublika DTK-nın dəstəyi sayəsində dərnəyə xeyli maddi yardım göstərilmişdiri. 1991-ci ilin avqust qiyamından sonra Əliyev, bir müddət sonra isə Məmmədov da həbs edilmişdir. İstintaq Qurbanovun qətlinin təşkilində respublika DTK-nın iştirakına dair heç vaxt inandırıcı sübutlar təqdim edə bilməmişdi, lakin məhkəmə qərarından xeyli əvvəl bu cinayətlə bağlı bütün məlumatları ictimaiyyətə çatdırmağa cəhd edilmişdir. Əsas diqqət dövlət təhlükəsizlik orqanlarının, xüsusən də Vaqif Hüseynovun "Azərbaycan" assosiasiyasının rəhbərliyi ilə əməkdaşlığına yönəldilmişdi. Bu məlumatın dərcindən sonra prezident Ayaz Mütəllibovun təzyiqi ilə Hüseynov DTK rəhbəri vəzifəsindən istefa ərizəsi yazmağa məcbur olmuşdur.
Elmi fəaliyyəti
1970–1983-cü illərdə Azərbaycan SSR EA Qeyri-üzvi və Fiziki Kimya İnstitutunda elmi işlər üzrə direktor müavini, 1983–1985-ci illərdə direktor vəzifəsinin icraçısı, 1985–1990-cı illərdə laboratoriya müdiri olub. T.Qurbanovun bilavasitə rəhbərliyi altında respublikada ilk dəfə renium və texnesiumun yeni sinif koordinasion birləşmələrinin sintezi üçün metodlar və bu birləşmələr əsasında münasib metalların, nazik örtük və təbəqələrin aşağı temperatur və təzyiqdə alınma texnologiyası hazırlanıb. Renium xalkogenidləri əsasında aparılan tədqiqatlar tərkibində nadir-torpaq metalları olan yeni üçlü birləşmələrin alınmasında geniş istifadə olunmuşdur ki, bu da yarımkeçirici və termoelektrik xassəli materialların sintez edilməsinə imkan yaratmışdır. Onun rəhbərliyi ilə 1 elmlər doktoru, 15 fəlsəfə doktoru yetişdirilib.
Elmi əsərləri
T.Qurbanovun əldə etdiyi elmi nəticələr onun bir sıra elmi məqalələrində, o cümlədən prof. P.H.Rüstəmov və prof. Ö.M.Əliyevlə birgə nəşr etdirdiyi "Nadir-torpaq elementlərinin üçlü xalkogenidləri" adlı monoqrafiyada öz əksini tapıb. O, 135 elmi əsərin, 45 müəlliflik şəhadətnaməsi və 1 monoqrafiyanın müəllifidir.
Müəllif şəhadətnamələri və patentləri
O, 45 müəlliflik şəhadətnaməsinin müəllifidir.
Beynəlxalq konfranslarda iştirakı
Çoxlu sayda beynəlxalq konfranslarda iştirak etmişdir.
Elmi-təşkilati fəaliyyəti
T.Qurbanov 1967–1970-ci illərdə Azərbaycan EA-nın Rəyasət Heyəti aparatının, "Tətbiq və Elmi təşkilat" şöbəsinin müdiri və akademik katibinin müavini vəzivələrində çalışmışdır. 1970–1983-cü illərdə Azərbaycan SSR EA Qeyri-üzvi və Fiziki Kimya İnstitutunda elmi işlər üzrə direktor müavini, 1983–1985-ci illərdə direktor vəzifəsinin icraçısı, 1985–1990-cı illərdə laboratoriya müdiri olub.
Dissertantlara elmi rəhbərlik və opponent
T.Qurbanovun rəhbərliyi ilə 1 elmlər doktoru, 15 fəlsəfə doktoru yetişdirilib.
Pedaqoji fəaliyyəti
Heydər Əfəndiyev 1938–1945-ci illərdə Azərbaycan Sənaye İnstitutunda assistent və dosent, 1945–1958-ci illərdə BDU-da əvvəlcə dosent sonra professor kimi işləmişdir.
Beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü
T.Qurbanov keçmiş SSRİ-nin və Azərbaycan EA-nın bir sıra elmi, elmi texniki və problem şuralarının sədri və onların üzvü olmuşdur.
Təltif və mükafatlar
T.Qurbanov 3 dəfə Ümumittifaq Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin qızıl (1978), gümüş (1980, 1982) medallarına və bir sıra Fəxri fərmanlara layiq görülüb.
Mənbə
İstinadlar
- Tumşis, 2016. səh. 97
- Hüseynov, 2013. səh. 364–367
Ədəbiyyat
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Telman Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqalenin ensiklopedik teleblere cavab vermediyine dair subheler var Lutfen ensiklopedikliyi tesdiq etmek ucun meqalenin movzusuna uygun terefsiz etibarli menbeler elave edin Eger bele menbeler gosterilmezse meqale birlesdirile kocurule yonlendirile ve ya siline biler Telman Xudam oglu Qurbanov 6 noyabr 1936 Naxcivan 17 oktyabr 1990 Baki professor menbe gosterin Telman QurbanovTelman Xudam oglu QurbanovDogum tarixi 6 noyabr 1936Dogum yeri Naxcivan Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 17 oktyabr 1990 53 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRIMilliyyeti azerbaycanliElm sahesi KimyaElmi dereceleri Muxbir uzv professorElmi adi professorIs yerleri Qeyri uzvi ve Fiziki Kimya InstitutuTehsili Baki Dovlet UniversitetiMukafatlari 1978HeyatiQurbanov Telman Xudam oglu 1936 ci il noyabrin 6 da Naxcivan seherinde qulluqcu ailesinde anadan olub 1955 ci ilde 1 sayli Naxcivan seher orta mektebini qizil medalla bitirib 1955 ci ilde Baki Dovlet Universitetinin kimya fakultesine qebul olunub 1960 ci ilde Baki Dovlet Universitetinin kimya fakultesini bitirib 1968 ci ilde kimya uzre felsefe doktoru ve 1982 ci ilde kimya uzre elmler doktoru elmi derecesini 1983 cu ilde ise professor elmi adini alib 1989 ci ilde Azerbaycan EA nin muxbir uzvu secilib Telman Qurbanov 17 oktyabr 1990 ci ilde Bakidaki evinin qapisinda qetle yetirilmisdir Cinayetin sifariscisi boyuk is adami Azerbaycan iqtisadi assosiasiyasinin prezidenti Elxan Memmedov teskilatcisi ise Azerbaycan SSR Dovlet Tehlukesizlik Komitesinin sedri Vaqif Huseynovun tabeliyinde olan respublika DTK nin kecmis 5 ci idare reisi ve 3 nomreli bolmesinin reis muavini polkovnik leytenant Sadix Eliyev olmusdur Sifarisin arxasinda dayanan sebeb Memmedovun heyat yoldasi Tamilla Maksudovani Qurbanova qisqanmasi idi Memmedovla Azerbaycan assosiasiyasinda birge emekdasliq yolu ile tanis olmusdur Odur ki bu kommersiya strukturunun statinda DTK emekdaslarinin bezi qohumlari yerlesdirilmisdir ve respublika DTK nin desteyi sayesinde derneye xeyli maddi yardim gosterilmisdiri 1991 ci ilin avqust qiyamindan sonra Eliyev bir muddet sonra ise Memmedov da hebs edilmisdir Istintaq Qurbanovun qetlinin teskilinde respublika DTK nin istirakina dair hec vaxt inandirici subutlar teqdim ede bilmemisdi lakin mehkeme qerarindan xeyli evvel bu cinayetle bagli butun melumatlari ictimaiyyete catdirmaga cehd edilmisdir Esas diqqet dovlet tehlukesizlik orqanlarinin xususen de Vaqif Huseynovun Azerbaycan assosiasiyasinin rehberliyi ile emekdasligina yoneldilmisdi Bu melumatin dercinden sonra prezident Ayaz Mutellibovun tezyiqi ile Huseynov DTK rehberi vezifesinden istefa erizesi yazmaga mecbur olmusdur Elmi fealiyyeti1970 1983 cu illerde Azerbaycan SSR EA Qeyri uzvi ve Fiziki Kimya Institutunda elmi isler uzre direktor muavini 1983 1985 ci illerde direktor vezifesinin icracisi 1985 1990 ci illerde laboratoriya mudiri olub T Qurbanovun bilavasite rehberliyi altinda respublikada ilk defe renium ve texnesiumun yeni sinif koordinasion birlesmelerinin sintezi ucun metodlar ve bu birlesmeler esasinda munasib metallarin nazik ortuk ve tebeqelerin asagi temperatur ve tezyiqde alinma texnologiyasi hazirlanib Renium xalkogenidleri esasinda aparilan tedqiqatlar terkibinde nadir torpaq metallari olan yeni uclu birlesmelerin alinmasinda genis istifade olunmusdur ki bu da yarimkecirici ve termoelektrik xasseli materiallarin sintez edilmesine imkan yaratmisdir Onun rehberliyi ile 1 elmler doktoru 15 felsefe doktoru yetisdirilib Elmi eserleri T Qurbanovun elde etdiyi elmi neticeler onun bir sira elmi meqalelerinde o cumleden prof P H Rustemov ve prof O M Eliyevle birge nesr etdirdiyi Nadir torpaq elementlerinin uclu xalkogenidleri adli monoqrafiyada oz eksini tapib O 135 elmi eserin 45 muelliflik sehadetnamesi ve 1 monoqrafiyanin muellifidir Muellif sehadetnameleri ve patentleri O 45 muelliflik sehadetnamesinin muellifidir Beynelxalq konfranslarda istiraki Coxlu sayda beynelxalq konfranslarda istirak etmisdir Elmi teskilati fealiyyetiT Qurbanov 1967 1970 ci illerde Azerbaycan EA nin Reyaset Heyeti aparatinin Tetbiq ve Elmi teskilat sobesinin mudiri ve akademik katibinin muavini vezivelerinde calismisdir 1970 1983 cu illerde Azerbaycan SSR EA Qeyri uzvi ve Fiziki Kimya Institutunda elmi isler uzre direktor muavini 1983 1985 ci illerde direktor vezifesinin icracisi 1985 1990 ci illerde laboratoriya mudiri olub Dissertantlara elmi rehberlik ve opponent T Qurbanovun rehberliyi ile 1 elmler doktoru 15 felsefe doktoru yetisdirilib Pedaqoji fealiyyetiHeyder Efendiyev 1938 1945 ci illerde Azerbaycan Senaye Institutunda assistent ve dosent 1945 1958 ci illerde BDU da evvelce dosent sonra professor kimi islemisdir Beynelxalq ve xarici olkelerin elmi qurumlarinda uzvluyuT Qurbanov kecmis SSRI nin ve Azerbaycan EA nin bir sira elmi elmi texniki ve problem suralarinin sedri ve onlarin uzvu olmusdur Teltif ve mukafatlarT Qurbanov 3 defe Umumittifaq Xalq Teserrufati Nailiyyetleri Sergisinin qizil 1978 gumus 1980 1982 medallarina ve bir sira Fexri fermanlara layiq gorulub MenbeIstinadlar Tumsis 2016 seh 97 Huseynov 2013 seh 364 367 Edebiyyat Gusejnov V A Preodolenie Postskriptum Bolshe chem odna zhizn Kn 2 Protivostoyanie Moskva Krasnaya Zvezda 2013 ISBN 978 5 88727 100 2 Tumshis Mihail Shit i mech Sovetskogo Soyuza rus Moskva Rusiya Tehsil ve Elmin Tesviqi Fondu 2016 ISBN 978 5 91244 161 5