Çox qəribədir ki, Yesugey bahadır oğluna həmin ərəfədə məğlub etdiyi tatar tayfasının başçısı Temuçin-Ugenin adını qoyub. Onun atası, o dövrdə monqolları vahid bir dövlətdə birləşdirməyə nail olan Yesugey Batur anadan olan oğluna monqollar arasında qəhrəmanlıq anlamına gələn Temuçin (Dəmirçi) adını verdi və oğlunun dəmir kimi möhkəm olmasını arzuladı. Həmin dövrdə Monqolustan çölləri tatar türklərinin əlində idi və onlarla monqollar arasında tez-tez amansız döyüşlər baş verirdi. Belə döyüşlərdən birində tatarlar Yesugey Baturun atası Ambaqay xanı əsir aldılar. Sonra da onu monqolların köhnə düşməni olan Çjurçjenlərə satdılar. Sonuncular da Ambaqay xanı Çin imperatoruna təslim etdilər. Çün imperatoru isə Monqolustan səhralarında müstəqil dövlət qurmaq fikrinə düşərək mərkəzi hakimiyyətə tabe olmaq istəməyən Ambaqay xanı qəddarcasına qətlə yetirdi. Bu arada tatarlar monqolların onlardan Ambaqay xanın qisasını alacağından ehtiyat edərək ələ aldıqları gizli qatil vasitəsəi ilə Yesugey Baturu zəhərlədilər. Yesugey Baturun ölümündən sonra onun qurduğu dövlət dağıldı. Həmin dövrdəTemuçinin cəmi 8 yaşı vardı. Anası ilə səhrada təkbaşına yaşayan Temuçindən tatarlar və onların müttəfiqi olan tayciutlar əl çəkmək niyyətində deyildilər. Günlərin birində tayciutlar səhrada yaşayan Temuçini və anasını əsir götürdülər. Tayciutlar Temuçinin anası ilə olduqca ağır rəftar etdilər və o, anasının və özünün bu dərəcədə alçaldıldığını ömrünün sonuna kimi unutmadı. Dəfələrlə təhqirlərə məruz qalan Temuçin anlayırdı ki, günlərin birində onu ağır və dəhşətli bir ölüm gözləyir. Çünki tayciutların Temuçin və anasının nazı ilə uzun müddət oynamayacaqları aydın idi. Ona görə də şərəfli ölümü hər şeydən üstün tutmağı qərara alan Temuçin onu addım-addım izləyən mühafizəçisini güclü zərbə ilə yerə yıxdı və onun atına minərək səhraya üz qoydu. Dərhal yüzə yaxın atlı Temuçini təqib etməyə başladı. O vaxt ələ keçirilsəydi Temuçini tayciutlar tikə-tikə edəcəkdilər. Ancaq tale Temuçinin üzünə güldü və o, səhrada gizlənə bildi. Əsirlikdən qaçan Temuçin o dövrdə Kerait türklərindən olan Toğrul xanın himayəsinə sığındı. Qazax mənbələrində Temuçinin qıpçaq türkü olduğu göstərilir. Mənbələrdə Temuçinin anasının Yesugey Baturun yaxınlarından Kerait türklərindən biri ilə eşq macərası yaşadığı və bundan da Çingiz xanın dünyaya gəldiyi qeyd edilir. Temuçinin monqollar kimi deyil, mavigözlü, sarışınsaçlı olması da müəyyən qədər bu deyilənləri təsdiqləyir. Məhz keraitlərin Temuçinə öz adamları kimi baxmalarının nəticəsidir ki, Toğrul xan onu himayəsinə götürdü. O vaxt səhradakı bir çox tayfaları özünə tabe edən Toğrul xan Temuçinə atasından qalan mirası qaytardı və onu yenidən monqolların üzərinə hakim qoydu. Temuçin isə intiqam hissi ilə alışıb yanırdı.
Temuçin dərhal ona tabe olan kiçik bir qüvvə ilə atasının düşmənlərindən olan merkitlərin üzərinə yeridi və onları ağır məğlubiyyətə uğratdı. Bundan sonra özünü daha inamlı hiss edən Temuçin tayciutların üzərinə qoşun yeritdi. Monqollar azsaylı, düşmənlər isə kifayət qədər çoxsaylı və güclü idilər.Temuçinin silahdaşları əvvəlcə onu bu yürüşdən çəkindirmək istədilər. Amma Temuçin: "Mən mavi səmaların oğluyam və sizlərdən fərqli olaraq sarışın saçlı və göygözlüyəm. Səmalar məni müdafiə edəcək və bizə zəfər gətirəcək. Kim zəfər qazanmaq istəyirsə, ardımca gəlsin. Məğlub olmaqdan və ölməkdən qorxanlar isə məni tərk etsinlər"-dedi. Onun bu sözləri ətrafındakılara o qədər təsir etdi ki, onlar bir ağızdan Temuçinlə ölümə getməyə hazır olduqlarını bildirdilər. Döyüşdə tayciutlar sayca çox olsalar da məğlubiyyətə uğradılar. Bundan sonra Temuçin tatarların üzərinə yeridi. Tatarlarla döyüş olduqca qızğın keçdi və Temuçin, çətinliklə də olsa, onları məğlub edə bildi.
Əsli və nəsli
Bodonçar munxaq noyon
Barin Şexerqetu Xabiçu bahadur
Bexir bahadur
Maxa tudun
Xaçi külüg
Xaydu noyon
Çirakay Linqxua
Sengüm bilgə
İsiley xaqan
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
Etnos ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 12, 2021
tayciutlar, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, monqol, tayfası, mündəricat, tarixi, əsli, nəsli, istinadlar, həmçinin, xarici, keçidlərtarixi, redaktəçox, qəribədir, yesugey,. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Tayciutlar Monqol tayfasi Mundericat 1 Tarixi 2 Esli ve nesli 3 Istinadlar 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidlerTarixi RedakteCox qeribedir ki Yesugey bahadir ogluna hemin erefede meglub etdiyi tatar tayfasinin bascisi Temucin Ugenin adini qoyub Onun atasi o dovrde monqollari vahid bir dovletde birlesdirmeye nail olan Yesugey Batur anadan olan ogluna monqollar arasinda qehremanliq anlamina gelen Temucin Demirci adini verdi ve oglunun demir kimi mohkem olmasini arzuladi Hemin dovrde Monqolustan colleri tatar turklerinin elinde idi ve onlarla monqollar arasinda tez tez amansiz doyusler bas verirdi Bele doyuslerden birinde tatarlar Yesugey Baturun atasi Ambaqay xani esir aldilar Sonra da onu monqollarin kohne dusmeni olan Cjurcjenlere satdilar Sonuncular da Ambaqay xani Cin imperatoruna teslim etdiler Cun imperatoru ise Monqolustan sehralarinda musteqil dovlet qurmaq fikrine duserek merkezi hakimiyyete tabe olmaq istemeyen Ambaqay xani qeddarcasina qetle yetirdi Bu arada tatarlar monqollarin onlardan Ambaqay xanin qisasini alacagindan ehtiyat ederek ele aldiqlari gizli qatil vasitesei ile Yesugey Baturu zeherlediler Yesugey Baturun olumunden sonra onun qurdugu dovlet dagildi Hemin dovrdeTemucinin cemi 8 yasi vardi Anasi ile sehrada tekbasina yasayan Temucinden tatarlar ve onlarin muttefiqi olan tayciutlar el cekmek niyyetinde deyildiler Gunlerin birinde tayciutlar sehrada yasayan Temucini ve anasini esir goturduler Tayciutlar Temucinin anasi ile olduqca agir reftar etdiler ve o anasinin ve ozunun bu derecede alcaldildigini omrunun sonuna kimi unutmadi Defelerle tehqirlere meruz qalan Temucin anlayirdi ki gunlerin birinde onu agir ve dehsetli bir olum gozleyir Cunki tayciutlarin Temucin ve anasinin nazi ile uzun muddet oynamayacaqlari aydin idi Ona gore de serefli olumu her seyden ustun tutmagi qerara alan Temucin onu addim addim izleyen muhafizecisini guclu zerbe ile yere yixdi ve onun atina minerek sehraya uz qoydu Derhal yuze yaxin atli Temucini teqib etmeye basladi O vaxt ele kecirilseydi Temucini tayciutlar tike tike edecekdiler Ancaq tale Temucinin uzune guldu ve o sehrada gizlene bildi Esirlikden qacan Temucin o dovrde Kerait turklerinden olan Togrul xanin himayesine sigindi Qazax menbelerinde Temucinin qipcaq turku oldugu gosterilir Menbelerde Temucinin anasinin Yesugey Baturun yaxinlarindan Kerait turklerinden biri ile esq macerasi yasadigi ve bundan da Cingiz xanin dunyaya geldiyi qeyd edilir Temucinin monqollar kimi deyil mavigozlu sarisinsacli olmasi da mueyyen qeder bu deyilenleri tesdiqleyir Mehz keraitlerin Temucine oz adamlari kimi baxmalarinin neticesidir ki Togrul xan onu himayesine goturdu O vaxt sehradaki bir cox tayfalari ozune tabe eden Togrul xan Temucine atasindan qalan mirasi qaytardi ve onu yeniden monqollarin uzerine hakim qoydu Temucin ise intiqam hissi ile alisib yanirdi Temucin derhal ona tabe olan kicik bir quvve ile atasinin dusmenlerinden olan merkitlerin uzerine yeridi ve onlari agir meglubiyyete ugratdi Bundan sonra ozunu daha inamli hiss eden Temucin tayciutlarin uzerine qosun yeritdi Monqollar azsayli dusmenler ise kifayet qeder coxsayli ve guclu idiler Temucinin silahdaslari evvelce onu bu yurusden cekindirmek istediler Amma Temucin Men mavi semalarin ogluyam ve sizlerden ferqli olaraq sarisin sacli ve goygozluyem Semalar meni mudafie edecek ve bize zefer getirecek Kim zefer qazanmaq isteyirse ardimca gelsin Meglub olmaqdan ve olmekden qorxanlar ise meni terk etsinler dedi Onun bu sozleri etrafindakilara o qeder tesir etdi ki onlar bir agizdan Temucinle olume getmeye hazir olduqlarini bildirdiler Doyusde tayciutlar sayca cox olsalar da meglubiyyete ugradilar Bundan sonra Temucin tatarlarin uzerine yeridi Tatarlarla doyus olduqca qizgin kecdi ve Temucin cetinlikle de olsa onlari meglub ede bildi Esli ve nesli RedakteBodoncar munxaq noyon Barin Sexerqetu Xabicu bahadur Bexir bahadur Maxa tudun Xaci kulug Xaydu noyon Cirakay Linqxua Sengum bilge Isiley xaqanIstinadlar RedakteHemcinin bax RedakteXarici kecidler Redakte Etnos ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Tayciutlar amp oldid 5934191, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
