Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Tatar xalq musiqisi Tatarıstan milli folklorunu təmsil edir.
Tətqiqi
Tatar xalq melodiyalarının ilk qeydləri "Asiya Musiqi Jurnalı"nda (Həştərxan, 1817), daha sonra Ə. F. Rittiç, W. A. Moşkov, iyirminci əsrin əvvəllərində R. Lax, Q. Şunemanın xarici məqalələrində yer alır. Tatar xalq musiqisinin sistematik toplanması və sistemləşdirilməsi yalnız 19-cu əsrin sonlarında başlamışdır. S. G. Rıbakov (1897), M. ultanov (1916), M. Berq (1923), A. В. Zataeviç (1933), görkəmli tatar folklorşünasları Ə. S. Klyuçarev (1941, 1955), M. A. Mozaffarov (1964), M. N. Nigmetzyanov (1970, 1976, 1984), J. H. Faizi (1971), Z. N. Saydaşeva (1979), R. A. Vamb (1981) xalq melodiyaları toplusunu nəşr etdirmişlər. Əksər hallarda, yalnız yazılmış və öyrənilən son əsrlərin Tatar xalq melodiyalarıdır. Tatar peşəkar musiqisinin bəzi növləri hələ şifahi ənənədə müstəqil olaraq müəyyənləşdirilməyib və yalnız folklor ənənəsi daxilində nəzərdən keçirilir.
Milli musiqi janrları
Tatar xalq musiqisinin əsas növləri: intonasiya və ritm baxımından bir-birindən fərqlənən mahnılar (uzun ton, qısa melodiya və s.), Melodiyalar (melodiya, dastan, dua, qafiyə, qəzəl və s.), Şeir əsərləri, rəqs melodiyaları , simli çalğı alətləri ilə ifa olunanlardır.
Milli çalğı alətləri
Musiqi alətlərində ifaçılıq sənəti Tatar ənənəvi mədəniyyətinin ayrılmaz hissəsini təşkil edir. Oyun alətləri xalq sənətkarları tərəfindən hazırlanmış və xalq mühitində də geniş yayılmışdır. Bu baxımdan kubız və kuray ən məşhur nümunələrdir. Bundan əlavə, yalnız peşəkar musiqi ustalarının istifadə etdiyi alətlər var idi. İdil bulqarları və Kazan Xanlığı dövründə xanın vəzir saraylarından olan musiqiçilər simli və zərb alətləri çalırdılar. Bunlardan bəziləri Şərq ölkələrindən gətirilmişdir. XVI əsrdə saray musiqi məktəbinin ənənəsi pozuldu və bu alətlərdə oyun sənəti tədricən unuduldu. Xan dövrünün çalğı alətləri yalnız bəzi xalq musiqi ustaları arasında qorunur. Əvvəlcə İdil bulqarları və Kazan Xanlığı dövrlərinə bağlı olan çalğı alətləri qədim ənənəvi çalğı alətləri sırasına daxil edilmişdir. Köhnə ənənəvi alətlər həm Bolqar İslam mədəniyyəti, həm də ümumiyyətlə Türk mədəniyyəti və ümumilikdə Şərq mədəniyyəti ilə sıx əlaqəlidir. XIX əsrin ikinci yarısında tatar ustaları tərəfindən istifadə olunmağa başlayan alətlərə yeni ənənəvi çalğı alətləri deyilir. Yeni ənənəvi çalğı alətlərinin bir çox nümunəsinə rus və Avropa musiqi mədəniyyətinin xüsusiyyətləri daxildir. Tatar milli çalğı alətlərinə təkcə çalğı alətinin mənşəyi deyil, həm də milli alətdə ifa etmək bacarığı aiddir.
İstinadlar
- Дулат-Алеев В.Р. . — Казань:Казанская государственная консерватория, Arxivləşdirilib 2022-05-15 at the Wayback Machine 2007. — Б. 33, 66. — 492 бISBN 5-85401-082-8. Arxivləşdirilib 2022-04-24 at the Wayback Machine
- Дулат-Алеев В.Р. . — Казань:Казанская государственная консерватория, Arxivləşdirilib 2022-05-15 at the Wayback Machine2007. — Б. 96. — 492 б. — ISBN 5-85401-082-8. Arxivləşdirilib 2022-04-24 at the Wayback Machine
- Дорфман А.Как в Татарстане возрождают игру на гуслях Arxivləşdirilib 2021-06-24 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tatar xalq musiqisi Tataristan milli folklorunu temsil edir Mundericat 1 Tetqiqi 2 Milli musiqi janrlari 3 Milli calgi aletleri 4 IstinadlarTetqiqiredakteTatar xalq melodiyalarinin ilk qeydleri Asiya Musiqi Jurnali nda Hesterxan 1817 daha sonra E F Rittic W A Moskov iyirminci esrin evvellerinde R Lax Q Sunemanin xarici meqalelerinde yer alir Tatar xalq musiqisinin sistematik toplanmasi ve sistemlesdirilmesi yalniz 19 cu esrin sonlarinda baslamisdir S G Ribakov 1897 M ultanov 1916 M Berq 1923 A V Zataevic 1933 gorkemli tatar folklorsunaslari E S Klyucarev 1941 1955 M A Mozaffarov 1964 M N Nigmetzyanov 1970 1976 1984 J H Faizi 1971 Z N Saydaseva 1979 R A Vamb 1981 xalq melodiyalari toplusunu nesr etdirmisler Ekser hallarda yalniz yazilmis ve oyrenilen son esrlerin Tatar xalq melodiyalaridir Tatar pesekar musiqisinin bezi novleri hele sifahi enenede musteqil olaraq mueyyenlesdirilmeyib ve yalniz folklor enenesi daxilinde nezerden kecirilir Milli musiqi janrlariredakteTatar xalq musiqisinin esas novleri intonasiya ve ritm baximindan bir birinden ferqlenen mahnilar uzun ton qisa melodiya ve s Melodiyalar melodiya dastan dua qafiye qezel ve s Seir eserleri reqs melodiyalari simli calgi aletleri ile ifa olunanlardir 1 Milli calgi aletleriredakteMusiqi aletlerinde ifaciliq seneti Tatar enenevi medeniyyetinin ayrilmaz hissesini teskil edir Oyun aletleri xalq senetkarlari terefinden hazirlanmis ve xalq muhitinde de genis yayilmisdir Bu baximdan kubiz ve kuray en meshur numunelerdir Bundan elave yalniz pesekar musiqi ustalarinin istifade etdiyi aletler var idi Idil bulqarlari ve Kazan Xanligi dovrunde xanin vezir saraylarindan olan musiqiciler simli ve zerb aletleri calirdilar Bunlardan bezileri Serq olkelerinden getirilmisdir XVI esrde saray musiqi mektebinin enenesi pozuldu ve bu aletlerde oyun seneti tedricen unuduldu 2 Xan dovrunun calgi aletleri yalniz bezi xalq musiqi ustalari arasinda qorunur Evvelce Idil bulqarlari ve Kazan Xanligi dovrlerine bagli olan calgi aletleri qedim enenevi calgi aletleri sirasina daxil edilmisdir Kohne enenevi aletler hem Bolqar Islam medeniyyeti hem de umumiyyetle Turk medeniyyeti ve umumilikde Serq medeniyyeti ile six elaqelidir XIX esrin ikinci yarisinda tatar ustalari terefinden istifade olunmaga baslayan aletlere yeni enenevi calgi aletleri deyilir Yeni enenevi calgi aletlerinin bir cox numunesine rus ve Avropa musiqi medeniyyetinin xususiyyetleri daxildir Tatar milli calgi aletlerine tekce calgi aletinin menseyi deyil hem de milli aletde ifa etmek bacarigi aiddir 3 Istinadlarredakte Dulat Aleev V R Kazan Kazanskaya gosudarstvennaya konservatoriya Arxivlesdirilib 2022 05 15 at the Wayback Machine 2007 B 33 66 492 bISBN 5 85401 082 8 Arxivlesdirilib 2022 04 24 at the Wayback Machine Dulat Aleev V R Kazan Kazanskaya gosudarstvennaya konservatoriya Arxivlesdirilib 2022 05 15 at the Wayback Machine2007 B 96 492 b ISBN 5 85401 082 8 Arxivlesdirilib 2022 04 24 at the Wayback Machine Dorfman A Kak v Tatarstane vozrozhdayut igru na guslyah Arxivlesdirilib 2021 06 24 at the Wayback Machine Menbe https az wikipedia org w index php title Tatar xalq musiqisi amp oldid 6685699