Tapmaca — insanın zehni qabiliyyətini, ağlının çevikliyini yoxlamaq məqsədilə yaradılan ədəbi janr. Tapmacada hər hansı bir əşyanın əlaməti üstüörtülü şəkildə verilir və ya başqa bir əşyaya bənzədilir, onun tapılması qarşı tərəfdən tələb olunur.
Anonim tapmacalar şifahi xalq ədəbiyyatının məhsuludur. Fərdi tapmacalar isə yazılı ədəbiyyat nümunəsi olub yazıçı və şairlər tərəfindən yaradılır. Qədimdən bəri insanların zəka və biliyinin ölçülməsi, eyni zamanda əylənmək üçün istifadə olunur. İnkişaf eden texnologiya ilə birlikdə artan əyləncə üsullarının təsiriylə tapmacalar öz funksiyası itirmişdir. Buna baxmayaraq, müxtəlif tədbir və mərasimlərdə rast gəlmək mümkündür.
Tapmacalar daha çox nəzmlə olur. Məsələn:
O yanı çəpər, Bu yanı çəpər İçində atlı çapar. (göz)
Bir balaca mil başı, Yandırdı dağı-daşı (kibrit)
Dəyirmana dən gəldi, Durun görün kim gəldi. Toxunmamış çuvalda Üyünməmiş un gəldi. (iydə)
Bu yanı taxta o yanı taxta
Yumuru bəy otaqda
Sonuncu nümunədən aydın olur ki, tapmacaların müəyyən qismi bayatı şəklindədir.
Nəsrlə olan tapmacalar da var. "Mən getdikcə o da gedir" (kölgə), "Ağac başında al yanaqlı qız" (alma), "Qara toyuq qapıda yatar" (süpürgə), "Ağac başında unlu dağarcıq" (iydə) və s.
Bəzən tapmacalar atalar sözlərinin də yerində işlənir. Məsələn; "Hamını bəzər, özü lüt gəzər", "Bir balaca boyu var, dam dolusu toyu var" və s.
Tarix
Tapmacalar qədim və orta əsrlərdə maraqlı bir əyləncə vasitəsi də olmuşdur.
Xarici keçidlər
Seyidov N. — Tapmacalar. Bakı: "Şərq-Qərb", 2004.
İstinadlar
Bilmece nedir?[ölü keçid]
www.edebiyatokulu.org — Bulmaca
Mart 08, 2022
tapmaca, insanın, zehni, qabiliyyətini, ağlının, çevikliyini, yoxlamaq, məqsədilə, yaradılan, ədəbi, janr, hər, hansı, əşyanın, əlaməti, üstüörtülü, şəkildə, verilir, başqa, əşyaya, bənzədilir, onun, tapılması, qarşı, tərəfdən, tələb, olunur, anonim, tapmacala. Tapmaca insanin zehni qabiliyyetini aglinin cevikliyini yoxlamaq meqsedile yaradilan edebi janr Tapmacada her hansi bir esyanin elameti ustuortulu sekilde verilir ve ya basqa bir esyaya benzedilir onun tapilmasi qarsi terefden teleb olunur Anonim tapmacalar sifahi xalq edebiyyatinin mehsuludur Ferdi tapmacalar ise yazili edebiyyat numunesi olub yazici ve sairler terefinden yaradilir 1 Qedimden beri insanlarin zeka ve biliyinin olculmesi eyni zamanda eylenmek ucun istifade olunur Inkisaf eden texnologiya ile birlikde artan eylence usullarinin tesiriyle tapmacalar oz funksiyasi itirmisdir 2 Buna baxmayaraq muxtelif tedbir ve merasimlerde rast gelmek mumkundur Tapmacalar daha cox nezmle olur Meselen O yani ceper Bu yani ceperIcinde atli capar goz Bir balaca mil basi Yandirdi dagi dasi kibrit Deyirmana den geldi Durun gorun kim geldi Toxunmamis cuvaldaUyunmemis un geldi iyde Bu yani taxta o yani taxtaYumuru bey otaqdaSonuncu numuneden aydin olur ki tapmacalarin mueyyen qismi bayati seklindedir Nesrle olan tapmacalar da var Men getdikce o da gedir kolge Agac basinda al yanaqli qiz alma Qara toyuq qapida yatar supurge Agac basinda unlu dagarciq iyde ve s Bezen tapmacalar atalar sozlerinin de yerinde islenir Meselen Hamini bezer ozu lut gezer Bir balaca boyu var dam dolusu toyu var ve s Tarix RedakteTapmacalar qedim ve orta esrlerde maraqli bir eylence vasitesi de olmusdur Xarici kecidler RedakteSeyidov N Tapmacalar Baki Serq Qerb 2004 Istinadlar Redakte Bilmece nedir olu kecid www edebiyatokulu org Bulmaca Menbe https az wikipedia org w index php title Tapmaca amp oldid 6272557, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
