Bozqırmuymulu qızılquş və ya Səhra muymulu (lat.Falco naumanni) – qızılquş cinsinə aid quş növü. Azərbaycanda təhlükədə olan quşlar siyahısına daxil edilmişdir.
Kiçikboylu qızılquşlardan biridir. Erkəyin bel tərəfi qırmızımtıl-kərpic rənglidir (naxışsız), amma başı tünd-göydür. Quyruğunun ucunda köndələn qara zolaq var. Caynaqları ağımtıl-samanı rənglidir. Dişisi yaxın qohumu olan muymulu qızılquşa (“tinnunclus”) oxşayır, təbiətdə fərqləndirmək çətindir. Amma erkəyi aydın fərqlənir.
Yayılması
Avropa, Asiya və Şimal-Qərbi Afrikada yayılıb. Azərbaycanda düzənlik və dağətəyi rayonlarda məskunlaşıb: 17 ornitocoğrafi sahədən 13-də yayılıb. Azərbaycana nəsil vermək üçün gəlir, mart ayında gəlir, avqustda köçüb gedir. Yaşayış yeri və həyat tərzi: Yarğanlarda, qayalarda və əhalinin tikililərində örtülü və yarımörtülü şəraitdə nəsil verir. Quraq iqlimli açıq sahələri xoşlayır. Mayın axırlarında nəsil verməyə başlayır. Adətən koloniya əmələ gətirir, hər koloniyada 4-9, orta hesabla 5 yuva olur. Sonra dişi və erkək köməkləşib 28-29 gün kürt yatıb bala çıxarır, onları 33-34 gün yuvada bəsləyirlər. Hər yuvada orta hesabla 4 bala olur. İyul ayının axırlarında pərvaz balaları görünür. Yemini 65 % həşərat, 30 % siçanabənzər gəmiricilər təşkil edir. Əsas yırtıcısı ilanlardır.
Sayı
Yaşama yeri spesifik olduğu üçün geniş ərazinin konkret yerlərinə toplaşır, ona görə də çox görünür. 1950-ci illərə qədər yayıldığı sahələrdə çoxsaylı növ olub. Düzənlik sahələrdə suvarma şəbəkəsi genişləndikcə əsasən qışlaqlarda qalıb. Son 15-20 ildir ki, nadir quşa çevrilib. 1999-2000-ci illərdə aparılmış sayğıya görə 500 quş olub, 10 il sonra isə 270 quş qalıb. Azərbaycan kimi ölkədə əsas yemi həşərat olan kiçik quş üçün 135 cütün qalması azdır.
Azalma səbəbi
Xam torpaqların suvarma təsərrüfatı sahəsinə çevrilməsi, aqrar təsərrüfat sahələrində ziyanvericilərə qarşı kimyəvi mübarizə aparılması, yem obyektlərinin azalması və zəhərlənməsi.
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər: Ovlanması qadağandır. İndiyə qədər faydalı fauna adı ilə qorunub. Naxçıvan MR-in Qırmızı kitabına daxil edilib. CİTES, Bern və Bonn konvensiyalarına daxildir. Qlobal miqyasda qorunur.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər: Qorunmasına əhalinin daha geniş cəlb edilməsi, koloniyası yaxınlığın
Mənbə
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QIRMIZI KİTABI FAUNA, II NƏŞR. 141səh, Bozqırmuymulu qızılquş. (2013)
. 2013-07-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-04-22.
Xarici keçidlər
Lesser Kestrel breeding in a village in the south of France 2013-06-03 at the Wayback Machine
Ageing and sexing (PDF) by Javier Blasco-Zumeta 2013-11-12 at the Wayback Machine
Oktyabr 11, 2021
səhra, müşğülü, bozqırmuymulu, qızılquş, səhra, muymulu, falco, naumanni, qızılquş, cinsinə, quş, növü, azərbaycanda, təhlükədə, olan, quşlar, siyahısına, daxil, edilmişdir, falco, naumannielmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflis. Bozqirmuymulu qizilqus ve ya Sehra muymulu lat Falco naumanni qizilqus cinsine aid qus novu Azerbaycanda tehlukede olan quslar siyahisina daxil edilmisdir 1 Sehra musguluFalco naumanniElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif QuslarYarimsinif YenidamaqlilarDeste QizilquskimilerFesile QizilquslarCins QizilqusNov Sehra musguluElmi adiFalco naumanni Fleischer 1818Areal Yalniz coxalmaq ucun Ilboyu miqrasiyaVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 175646NCBI 148594PBDB 368997 Mundericat 1 Qisa tesviri 2 Yayilmasi 3 Sayi 4 Azalma sebebi 5 Menbe 6 Xarici kecidlerQisa tesviri RedakteKicikboylu qizilquslardan biridir Erkeyin bel terefi qirmizimtil kerpic renglidir naxissiz amma basi tund goydur Quyrugunun ucunda kondelen qara zolaq var Caynaqlari agimtil samani renglidir Disisi yaxin qohumu olan muymulu qizilqusa tinnunclus oxsayir tebietde ferqlendirmek cetindir Amma erkeyi aydin ferqlenir Yayilmasi RedakteAvropa Asiya ve Simal Qerbi Afrikada yayilib Azerbaycanda duzenlik ve dageteyi rayonlarda meskunlasib 17 ornitocografi saheden 13 de yayilib Azerbaycana nesil vermek ucun gelir mart ayinda gelir avqustda kocub gedir Yasayis yeri ve heyat terzi Yarganlarda qayalarda ve ehalinin tikililerinde ortulu ve yarimortulu seraitde nesil verir Quraq iqlimli aciq saheleri xoslayir Mayin axirlarinda nesil vermeye baslayir Adeten koloniya emele getirir her koloniyada 4 9 orta hesabla 5 yuva olur Sonra disi ve erkek komeklesib 28 29 gun kurt yatib bala cixarir onlari 33 34 gun yuvada besleyirler Her yuvada orta hesabla 4 bala olur Iyul ayinin axirlarinda pervaz balalari gorunur Yemini 65 heserat 30 sicanabenzer gemiriciler teskil edir Esas yirticisi ilanlardir Sayi RedakteYasama yeri spesifik oldugu ucun genis erazinin konkret yerlerine toplasir ona gore de cox gorunur 1950 ci illere qeder yayildigi sahelerde coxsayli nov olub Duzenlik sahelerde suvarma sebekesi genislendikce esasen qislaqlarda qalib Son 15 20 ildir ki nadir qusa cevrilib 1999 2000 ci illerde aparilmis saygiya gore 500 qus olub 10 il sonra ise 270 qus qalib Azerbaycan kimi olkede esas yemi heserat olan kicik qus ucun 135 cutun qalmasi azdir Azalma sebebi RedakteXam torpaqlarin suvarma teserrufati sahesine cevrilmesi aqrar teserrufat sahelerinde ziyanvericilere qarsi kimyevi mubarize aparilmasi yem obyektlerinin azalmasi ve zeherlenmesi Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler Ovlanmasi qadagandir Indiye qeder faydali fauna adi ile qorunub Naxcivan MR in Qirmizi kitabina daxil edilib CITES Bern ve Bonn konvensiyalarina daxildir Qlobal miqyasda qorunur Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler Qorunmasina ehalinin daha genis celb edilmesi koloniyasi yaxinliginMenbe RedakteAZERBAYCAN RESPUBLIKASININ QIRMIZI KITABI FAUNA II NESR 141seh Bozqirmuymulu qizilqus 2013 Azerbaycanda tehlukede olan quslar 2013 07 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 04 22 Xarici kecidler RedakteLesser Kestrel breeding in a village in the south of France Arxivlesdirilib 2013 06 03 at the Wayback Machine Ageing and sexing PDF by Javier Blasco Zumeta Arxivlesdirilib 2013 11 12 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Sehra musgulu amp oldid 5743413, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
_female.jpg.html){kind=link}
