fbpx
Wikipedia

Sıxçiçək sığırquyruğu

Sıxçiçək sığırquyruğu (lat. Verbascum densiflorum) - sığırquyruğu cinsinə aid bitki növü.

Sıxçiçək sığırquyruğu
Elmi təsnifat
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb.
Beynəlxalq elmi adı
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT
Bu parametr doldurulmayıb: latin

Verbascum densiflorum Bertol. (=V.thapsiforme Schrad.)-Sıxçiçəkli keçiqulağı (Çar şamı, seyrəkyarpaq keçiqulağı, sığırquyruğu, ayıqulağı, dəvəcik, heyrətə salan, hökmdar əsası, zərli çiçək)

Botaniki xarakteristikası

Sıxçiçəkli keçiqulağı iriçiçəkli keçəyəbənzər tükcüklü, birinci il inkişaf edərək kök üstündə olan çətir və yarpaqlar, ikinci il isə generativ gövdə əmələ gətirir. Gövdəsi budaqlanmayan hündürlüyü 2 m-ə qədərdir. Kök üstündə olan yarpaqları oturaq və ya qısasaplaqlı, uzunsov və ya uzunsov-ellipsşəkilli, iriçəpərli kənarları, gövdəsi növbəli, bütün uzunluğu boyu sallanmış buğumarasından, aşağı hissəsi uzunsov, yuxarı hissəsi yumurtavari, itiuclu olub, kənarları dişlidir. Çiçəkləri sarı, azacıq qeyri-düzgün və beşüzvlü, olub, 3-4,5 sm diametrinə bərabərdir. Meyvəsi qutucuqdur. İyun-avqust aylarında çiçəkləyir.

Bütün bu növlər sarı və ya çəhrayı rəngli, erkəkcik sapından ibarət olmaqla, aydın görünən tükcüklərdən ibarətdir.

Çəmənliklərdə, meşənin kənarında, qumluqlarda, dağ döşündə yamaclarda, dəmir yollarının kənarlarında, istifadəsiz və təzə meşə salınan yerlərdə rast gəlinir. Bəzən xüsusilə meşə salınan yerlərdə və çöllüklərdə bir neçə hektar uzanan pöhrəlikləri yayılır.

Xammal iyul-avqust ayında aydın günəşli gündə, günün birinci yarısında şeh çəkilməmiş toplanılmalıdır. Açıq-sarı çiçəkləri toplanılmalı, çiçək tacı seçilərək götürülməlidir. Xammalı toplanan zaman kasacıq və digər hissəcikləri atılmalıdır. Toplanan çiçək tacı dərhal, gecikdirmədən qurudulmalı, 1 sm-ə qədər qatlara sərilməli, çardax və yaxşı ventiliyasiyalı naveslərə yerləşdirilməlidir. Qurudulma 40-50°С-də aparılmalı, sonra quruyan xammal paketənməli və taxtadan düzəldilmiş rəflərə yığılmalıdır. Yaxşı qurumuş xammal qızılı-sarı rəngdə olur.

Toplayan zaman pöhrəliklərdə bitkinin məhv edilməməsinə maksimum çalışılmalıdır.

Olduqca hiqroskopik olduğundan asanlıqla nəm, rütubət çəkir, kiflənir və kif basır. Ona görə də xammal quru saxlama məntəqələrində stelaj və yeşiklərdə, perqament döşəmələrdə, apteklərdə isə şüşə bankalarda quru yerlərdə saxlanılmalıdır. Saxlama müddəti 2 ildir. Zəif iyli, ədviyyəli və şirintəhər dadlıdır.

Tərkibi və təsiri

Çiçəklərinin tərkibində 2,5%-ə qədər selik, 11%-ə qədər şəkər, β-karotin, kumarin, saponinlər (verbasko saponin), flavonoidlər (apigenin, lyuteolin, rutin, kempferol), dihidrolakton, iridoid (aukubin, katalpol, metilkatalpol), fenol (0,5%), efirlər, piyli turşular və boyayıcı maddə olan α-kroçetin vardır.   

Öskürəkkəsici dərmandır. Xammal kimi çiçəkləri eksport olunur. Öskürəkkəsici, yumşaldıcı və bürüyücü kimi sinə qarışıqlarının tərkibinə daxildir.

İstinadlar

  1. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  2. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  3. S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
  4. S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
  5. S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
  6. S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
  7. S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
  8. S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333

sıxçiçək, sığırquyruğu, verbascum, densiflorum, sığırquyruğu, cinsinə, bitki, növü, elmi, təsnifatxəta, latin, parametri, doldurulmayıb, beynəlxalq, elmi, adıxəta, haqqinda, məlumatbu, parametr, doldurulmayıb, latinşəklin, vikianbardaaxtarışıverbascum, densifl. Sixcicek sigirquyrugu lat Verbascum densiflorum 1 sigirquyrugu cinsine aid bitki novu 2 Sixcicek sigirquyruguElmi tesnifatXETA latin parametri doldurulmayib Beynelxalq elmi adiXETA HAQQINDA MELUMATBu parametr doldurulmayib latinSeklin VikiAnbardaaxtarisiVerbascum densiflorum Bertol V thapsiforme Schrad Sixcicekli keciqulagi Car sami seyrekyarpaq keciqulagi sigirquyrugu ayiqulagi devecik heyrete salan hokmdar esasi zerli cicek 3 Botaniki xarakteristikasi RedakteSixcicekli keciqulagi iricicekli keceyebenzer tukcuklu birinci il inkisaf ederek kok ustunde olan cetir ve yarpaqlar ikinci il ise generativ govde emele getirir Govdesi budaqlanmayan hundurluyu 2 m e qederdir Kok ustunde olan yarpaqlari oturaq ve ya qisasaplaqli uzunsov ve ya uzunsov ellipssekilli iriceperli kenarlari govdesi novbeli butun uzunlugu boyu sallanmis bugumarasindan asagi hissesi uzunsov yuxari hissesi yumurtavari itiuclu olub kenarlari dislidir Cicekleri sari azaciq qeyri duzgun ve besuzvlu olub 3 4 5 sm diametrine beraberdir Meyvesi qutucuqdur Iyun avqust aylarinda cicekleyir 4 Butun bu novler sari ve ya cehrayi rengli erkekcik sapindan ibaret olmaqla aydin gorunen tukcuklerden ibaretdir Cemenliklerde mesenin kenarinda qumluqlarda dag dosunde yamaclarda demir yollarinin kenarlarinda istifadesiz ve teze mese salinan yerlerde rast gelinir Bezen xususile mese salinan yerlerde ve colluklerde bir nece hektar uzanan pohrelikleri yayilir 5 Xammal iyul avqust ayinda aydin gunesli gunde gunun birinci yarisinda seh cekilmemis toplanilmalidir Aciq sari cicekleri toplanilmali cicek taci secilerek goturulmelidir Xammali toplanan zaman kasaciq ve diger hissecikleri atilmalidir Toplanan cicek taci derhal gecikdirmeden qurudulmali 1 sm e qeder qatlara serilmeli cardax ve yaxsi ventiliyasiyali naveslere yerlesdirilmelidir Qurudulma 40 50 S de aparilmali sonra quruyan xammal paketenmeli ve taxtadan duzeldilmis reflere yigilmalidir Yaxsi qurumus xammal qizili sari rengde olur 6 Toplayan zaman pohreliklerde bitkinin mehv edilmemesine maksimum calisilmalidir Olduqca hiqroskopik oldugundan asanliqla nem rutubet cekir kiflenir ve kif basir Ona gore de xammal quru saxlama menteqelerinde stelaj ve yesiklerde perqament dosemelerde apteklerde ise suse bankalarda quru yerlerde saxlanilmalidir Saxlama muddeti 2 ildir Zeif iyli edviyyeli ve sirinteher dadlidir 7 Terkibi ve tesiri RedakteCiceklerinin terkibinde 2 5 e qeder selik 11 e qeder seker b karotin kumarin saponinler verbasko saponin flavonoidler apigenin lyuteolin rutin kempferol dihidrolakton iridoid aukubin katalpol metilkatalpol fenol 0 5 efirler piyli tursular ve boyayici madde olan a krocetin vardir Oskurekkesici dermandir Xammal kimi cicekleri eksport olunur Oskurekkesici yumsaldici ve buruyucu kimi sine qarisiqlarinin terkibine daxildir 8 Istinadlar Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333 Menbe https az wikipedia org w index php title Sixcicek sigirquyrugu amp oldid 6537284, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.