fbpx
Wikipedia

Süleyman xan Qasımlı-Avşar

Süleyman xan Fərəculla xan oğlu Qasımlı-Avşar (Urmiya1891, Tehran) — Fətəli şahın kürəkəni, Savucbulağın hakimi.

Süleyman xan Qasımlı-Avşar
Süleyman xan Fərəculla xan oğlu Qasımlı-Avşar
Şəxsi məlumatlar
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1891
Vəfat yeri

Həyatı

Süleyman xan Qasımlı-Avşar Qəzvinin Savucbulaq nahiyəsindən olan avşarların rəisi olub, Nəsrullah xan Avşarın nəvəsidir. Babası çox zəhmli və qaraqabaq bir şəxs olduğundan ona Zəhrimar xan deyirdilər. Sahibi-ixtiyar tituluna malik Süleyman xan h.q. 1425-ci (1829) ildə dövlət qulluğuna girmiş, 124-cu (1833) ildə Fətəli çah Qacarın kürəkəni olmuşdur.

Süleyman xan Məhəmməd şah Qacar və Nasirəddin şah Qacar hakimiyyəti dövrünün görkəmli, tanınmış şəxslərindən sayılırdı. O, h.q. 1253-cü (1837) il Herat yürüşü zamanı, Məhəmməd şah Qacarla həmrah olub, müharibədə iştirak etmişdir.

Əli şah Zilli Sultanın böyük oğlu Seyfəlmüluk mirzə h.q. 1251-ci (1835) ildən Məhəmməd şahım əmri ilə Qəzvinə sürgün edilmişdi. Məhəmməd şah Qacar vəfat etdikdən sonra sonra h.q. 1264-cü (1848) ildə Seyfəlmülk mirzə Qəzvin əhalisindən öz ətrafına yığaraq hakimiyyət iddiasına başladı. Bu zaman Süleyman xan Tehranın və ətrafının polis rəisi (qarasoran) və dövlətin taxıl anbarının mühafizi idi. Onu Seyfəlmülk mirzəni zərərsizləşdirmək üçün göndərdilər. Bir dəstə atlı ilə təqib edib, az bir vaxtdan sonra onu həbs elədi və özü ilə Tehrana gətirdi. Həmin ilin sonlarında Nasirəddin şah Qacar Təbrizdən Tehrana hakimiyyət kürsüsünə gəldiyi vaxt Sədri-Əzəm Mirzə Tağı xan Əmir Kəbir Süleyman xanı, Nurməhəmməd xan Sərdar Dəvəli-Qacarı, əmisi Həsən xan Saları itaət etməyə, tabe olmağa razı sala bilmədilər ki, onlarla Tehrana gəlsin. Lakin Süleyman xan ağılla hərəkət etdi. O, nəsihətlə Cəfərqulu xanın ağlını başına qoyaraq yola gətirmiş, onu özü ilə Tehrana gəlməyə razı sala bilmişdi.

Süleyman xan, Həsən xan Salara da zərbə endirə bilmişdi və böyük ehtirama və bəxşişlərə nail olmuşdu. Bundan sonra Süleyman xan mühüm, münasib vəzifələrə çatdı. O, Saları da zərərsizləşdirdikdən sonra dövlətlərarası müharibələrdə iştirak etmiş, bu zaman o, Mazandaran hakimi, Abbas mirzənin 20-ci oğlu Mehdiqulu mirzə və digər xanlar və sərkərdələrdə birlikdə olmuşdur. Digər tərəfdən də o, Molla Hüseyn Bəşruyə və Hacı Molla Məhəmmədəli Qüddusun başçılıq etdiyi babilər hərəkatına qarşı Mirzə Tağı xan Əmir Kəbirin gördüyü tədbirdə iştirak etmişdir. Süleyman xan Mazandaranda Təbərsi qalasında olan babilərə qarşı göndərilmiş, (h.q. 1265) və qalanı başqa hərbiçilərlə birlikdə babilərdən almışdı. Bununla da ölkəni daxildən dağıdan qüvvələrin fəaliyyətinə son qoymuş oldu.

H.q 1278-ci (1861) ildə Luristan və Xuzistan hakimi Hacı Əli xan Ziyaülmülk (tarixçi marağalı Məhəmmədhəsən xan Etimadüssəltənənin atası-Ə.Ç) ağır xəstələnir. Süleyman xan bu münasibətlə Luristan və Xuzistan hakimlərinin müavini, eyni zamanda hərbi qoşunların rəisi təyin olunur, o istiqamətə yola düşür.

O. h.q. 1281-ci (1864) ildə Sipəhsalari-Əzəm Mirzə Məhəmməd xan Dəvəli-Qacar ilə birlikdə Astrabada Türkmən Yəmut tayfalarının iğtişaşını yatırmaq üçün göndərilir. Sonra ona Qorqanda nizam-intizam yaratmaq tapşırılır. H.q. 1284-cü (1867-ci) ildə Ənuşirəvan xan Qacarla Astrabada qoşun rəisi təyin edilir, bir ildən sonra Ənuşirəvan xan taun xəstəliyindən vəfat etdikdə, Astrabad Musa xan Etimadüddövləyə (10 yaşlı oğluna) tapşırıldı. Lakin bu zaman Astrabad sərhədlərində türkmənlər və başqaları qarışıqlıq saldıqları üçün Nasirəddin şah əlacsız qalıb, Süleyman xan Avşarı Qorqanı və onun ordusunu idarə etmək üçün göndərir.

Süleyman xan h.q. 1286-cı (1869) ildə Sahibi-ixtiyar tituluna layiq görülmüş və Qorqanda hakimliyi 7 il davam etmişdir. O, h.q. 1292-ci (1875-ci) ildə Tehrana çağırılmış, lakin, çox qısa bir vaxtda, həmin il yenidən Qorqana göndərilmişdir.

H.q. 1296-cı (1879) ildə Xorasan ordusunun rəisi təyin olunur. 1300-cü (1882-ci) ildə isə İran dövlətilə Rusiya arasında Xorasan və Qorqanın şimal hüdudlarında sərhəddin təyin edilməsi ilə əlaqədar o istiqamətə göndərilir və 3 il davam edən danışıqlar zamanı orada çalışır. Bu işdə onun mütərcimi Xarici işlər nazirliyinin əməkdaşlarından Mirzə Əli xan Münşiyi-Əsrar və Tiflisdə Baş konsulun mütərcimi Mirzə Rza xan (Ərfəüddövlə) olmuşlar.

Sahibi-ixtiyar Süleyman xan h.q. 1309-cu (1891-ci) ildə Tehranda vəfat etmişdir. Deyirlər ki, sahibi-ixtiyar çox mətin, nüfuzlu və hörmətli bir insan olduğu üçün onun yüngül hərəkətdən və təlxəklikdən xoşu gəlməzdi. Dövrün başqa adlı-sanlı şəxsiyyətləri kimi o da həmişə xeyli sayda nökərlə gəzirdi.

Kərim Şirei adlı bir şəxsin Sahibi-ixtiyar öz nökər-naibi ilə saraya gedərkən Kərin Şirei onunla rastlaşır və onun qarşısında mürgüləyən eşşəyinə üzünü tutub deyir: "Ey ağa eşşək, əgər ayılsan da Sahibi-ixtiyarsan, yatmaq istəsən də sahibi-ixtiyarsan".

Kərim Nasirəddin şahın təlxəyi olduğu üçün Sahibi-ixtiyar ona bir o qədər də hirslənmir və fikir vermirdi.

Süleyman xanın Xanbaba xan, Əli xan adlı oğlanları vardı.

Mənbə

  • Ənvər Çingizoğlu, Aydın Avşar, Avşarlar, Bakı, "Şuşa", 2008, 352 səh.

İstinadlar

Həmçinin bax

süleyman, qasımlı, avşar, süleyman, fərəculla, oğlu, qasımlı, avşar, urmiya, 1891, tehran, fətəli, şahın, kürəkəni, savucbulağın, hakimi, süleyman, fərəculla, oğlu, qasımlı, avşarşəxsi, məlumatlardoğum, yeri, urmiya, central, district, urmiya, şəhristanı, qərb. Suleyman xan Fereculla xan oglu Qasimli Avsar Urmiya 1891 Tehran Feteli sahin kurekeni Savucbulagin hakimi Suleyman xan Qasimli AvsarSuleyman xan Fereculla xan oglu Qasimli AvsarSexsi melumatlarDogum yeri Urmiya Central District d Urmiya sehristani Qerbi Azerbaycan ostani IranVefat tarixi 1891Vefat yeri Tehran Merkez bexsi d Tehran sehristani Tehran ostani Iran Mundericat 1 Heyati 2 Menbe 2 1 Istinadlar 3 Hemcinin baxHeyati RedakteSuleyman xan Qasimli Avsar Qezvinin Savucbulaq nahiyesinden olan avsarlarin reisi olub Nesrullah xan Avsarin nevesidir Babasi cox zehmli ve qaraqabaq bir sexs oldugundan ona Zehrimar xan deyirdiler Sahibi ixtiyar tituluna malik Suleyman xan h q 1425 ci 1829 ilde dovlet qulluguna girmis 124 cu 1833 ilde Feteli cah Qacarin kurekeni olmusdur Suleyman xan Mehemmed sah Qacar ve Nasireddin sah Qacar hakimiyyeti dovrunun gorkemli taninmis sexslerinden sayilirdi O h q 1253 cu 1837 il Herat yurusu zamani Mehemmed sah Qacarla hemrah olub muharibede istirak etmisdir Eli sah Zilli Sultanin boyuk oglu Seyfelmuluk mirze h q 1251 ci 1835 ilden Mehemmed sahim emri ile Qezvine surgun edilmisdi Mehemmed sah Qacar vefat etdikden sonra sonra h q 1264 cu 1848 ilde Seyfelmulk mirze Qezvin ehalisinden oz etrafina yigaraq hakimiyyet iddiasina basladi Bu zaman Suleyman xan Tehranin ve etrafinin polis reisi qarasoran ve dovletin taxil anbarinin muhafizi idi Onu Seyfelmulk mirzeni zerersizlesdirmek ucun gonderdiler Bir deste atli ile teqib edib az bir vaxtdan sonra onu hebs eledi ve ozu ile Tehrana getirdi Hemin ilin sonlarinda Nasireddin sah Qacar Tebrizden Tehrana hakimiyyet kursusune geldiyi vaxt Sedri Ezem Mirze Tagi xan Emir Kebir Suleyman xani Nurmehemmed xan Serdar Develi Qacari emisi Hesen xan Salari itaet etmeye tabe olmaga razi sala bilmediler ki onlarla Tehrana gelsin Lakin Suleyman xan agilla hereket etdi O nesihetle Ceferqulu xanin aglini basina qoyaraq yola getirmis onu ozu ile Tehrana gelmeye razi sala bilmisdi Suleyman xan Hesen xan Salara da zerbe endire bilmisdi ve boyuk ehtirama ve bexsislere nail olmusdu Bundan sonra Suleyman xan muhum munasib vezifelere catdi O Salari da zerersizlesdirdikden sonra dovletlerarasi muharibelerde istirak etmis bu zaman o Mazandaran hakimi Abbas mirzenin 20 ci oglu Mehdiqulu mirze ve diger xanlar ve serkerdelerde birlikde olmusdur Diger terefden de o Molla Huseyn Besruye ve Haci Molla Mehemmedeli Quddusun basciliq etdiyi babiler herekatina qarsi Mirze Tagi xan Emir Kebirin gorduyu tedbirde istirak etmisdir Suleyman xan Mazandaranda Tebersi qalasinda olan babilere qarsi gonderilmis h q 1265 ve qalani basqa herbicilerle birlikde babilerden almisdi Bununla da olkeni daxilden dagidan quvvelerin fealiyyetine son qoymus oldu H q 1278 ci 1861 ilde Luristan ve Xuzistan hakimi Haci Eli xan Ziyaulmulk tarixci maragali Mehemmedhesen xan Etimadusseltenenin atasi E C agir xestelenir Suleyman xan bu munasibetle Luristan ve Xuzistan hakimlerinin muavini eyni zamanda herbi qosunlarin reisi teyin olunur o istiqamete yola dusur O h q 1281 ci 1864 ilde Sipehsalari Ezem Mirze Mehemmed xan Develi Qacar ile birlikde Astrabada Turkmen Yemut tayfalarinin igtisasini yatirmaq ucun gonderilir Sonra ona Qorqanda nizam intizam yaratmaq tapsirilir H q 1284 cu 1867 ci ilde Enusirevan xan Qacarla Astrabada qosun reisi teyin edilir bir ilden sonra Enusirevan xan taun xesteliyinden vefat etdikde Astrabad Musa xan Etimaduddovleye 10 yasli ogluna tapsirildi Lakin bu zaman Astrabad serhedlerinde turkmenler ve basqalari qarisiqliq saldiqlari ucun Nasireddin sah elacsiz qalib Suleyman xan Avsari Qorqani ve onun ordusunu idare etmek ucun gonderir Suleyman xan h q 1286 ci 1869 ilde Sahibi ixtiyar tituluna layiq gorulmus ve Qorqanda hakimliyi 7 il davam etmisdir O h q 1292 ci 1875 ci ilde Tehrana cagirilmis lakin cox qisa bir vaxtda hemin il yeniden Qorqana gonderilmisdir H q 1296 ci 1879 ilde Xorasan ordusunun reisi teyin olunur 1300 cu 1882 ci ilde ise Iran dovletile Rusiya arasinda Xorasan ve Qorqanin simal hududlarinda serheddin teyin edilmesi ile elaqedar o istiqamete gonderilir ve 3 il davam eden danisiqlar zamani orada calisir Bu isde onun mutercimi Xarici isler nazirliyinin emekdaslarindan Mirze Eli xan Munsiyi Esrar ve Tiflisde Bas konsulun mutercimi Mirze Rza xan Erfeuddovle olmuslar Sahibi ixtiyar Suleyman xan h q 1309 cu 1891 ci ilde Tehranda vefat etmisdir Deyirler ki sahibi ixtiyar cox metin nufuzlu ve hormetli bir insan oldugu ucun onun yungul hereketden ve telxeklikden xosu gelmezdi Dovrun basqa adli sanli sexsiyyetleri kimi o da hemise xeyli sayda nokerle gezirdi Kerim Sirei adli bir sexsin Sahibi ixtiyar oz noker naibi ile saraya gederken Kerin Sirei onunla rastlasir ve onun qarsisinda murguleyen esseyine uzunu tutub deyir Ey aga essek eger ayilsan da Sahibi ixtiyarsan yatmaq istesen de sahibi ixtiyarsan Kerim Nasireddin sahin telxeyi oldugu ucun Sahibi ixtiyar ona bir o qeder de hirslenmir ve fikir vermirdi Suleyman xanin Xanbaba xan Eli xan adli oglanlari vardi Menbe RedakteEnver Cingizoglu Aydin Avsar Avsarlar Baki Susa 2008 352 seh Istinadlar RedakteHemcinin bax RedakteAvsar eliMenbe https az wikipedia org w index php title Suleyman xan Qasimli Avsar amp oldid 6064819, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.