Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Seqed (mac. Szeged) — Macarıstanın Çonqrad əyalətində yerləşən ən böyük üçüncü şəhəri. Bunda başqa əyalətin ən böyük regional mərkəzidir.
| Şəhər | |||||
| Seqed | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| mac. Szeged | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə |  Macarıstan | ||||
| Tabesində | Çonqrad | ||||
| Başçı | Laslo Botka | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1498 | ||||
| İlk məlumat | 1183 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 75 m | ||||
| Saat qurşağı |
| ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəsmi dili | |||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | +36 62 | ||||
| Poçt indeksi | 6720 | ||||
| Digər | |||||
| szegedvaros.hu | |||||
| | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Coğrafi mövqeyi
Seqed, Macarıstanın cənub sərhəddinin yaxınlığında, mənsəbindən cənubda, Tisa çayının hər iki tərəfində, Karpat hövzəsinin mərkəzində yerləşir.
Tarixi
Seqed şəhəri antik dövrlərdən yaşayış məskəni olmuşdur. Ptolomey öz əsərində qədim şəhər olan “Partiskum” adlı şəhərinin adını çəkmişdir. Ehtimal olunur ki, o zamanlar bu ərazidə Qərbi Hun hökmdarı Atilla məskunlaşmışdı. Seqed adına ilk dəfə Kral III Belanın hakimiyyəti dövrünə aid bir sənəddə rast gəlinir (1183). Monqolların Avropaya hücumu nəticəsində xarabalığa çevrilən şəhər sonralar yenidən inşa edilmişdir. I Luisin hakimiyyəti illərində Cənubi Macarıstanın ən əhəmiyyətli şəhəri olan Seqed coğrafi mövqeyi baxımdan osmanlıların diqqət mərkəzində idi. 1526-cı ildə Osmanlı qoşunlarının hücumuna mərzu qalan şəhər sonradan Osmanlıların Buda əyalətinin məntələrindən biri olmuşdur . Şəhər 1686-cı ilə qədər Osmanlıların tabeliyində qalmışdır. 1919-cu ildə nəticəsində şəhər yenidən Macarıstanın tərkibinə qatılmış, 1920-ci ildə şəhərin yəhudi nüfuzu ən yüksək səviyyəsinə çatmışdır. II Dünya müharibəsi illərində Seqed böyük dağıntılara məruz qaldı. 6000 nəfərlik əhalinin içində Yəhudi vətəndaşlar həbs edildi və Nasist düşərgələrində öldürüldü. 1944-cü ildə isə şəhər SSRİ ordusu tərəfindən işğal edildi. Kommunist işğalı altındakı Seqed şəhəri o dövrdə yüngül sənaye və qida sənayesi sahəsində Macarıstanın əsas şəhərlərindən birinə çevrilmişdi. Təkcə Seqed ölkənin petrol ehtiyacının 67%-i qarşılayırdı. 1962-ci ildə şəhər Çonqrad əyalətinin tabeliyinə verildi. Günümüzdə də ölkənin turizm və təhsil cəhətdən tez-tez ziyarət edilən yerlərindən biridir.
Turizmi
Seqed şəhəri turizm cəhətdən Macarıstanın ən əhəmiyyətli şəhərlərindən biridir. Şəhərin populyar tursit məkanlarına "Mura Ferens" muzeyini, Seqed sinaqoqunu, "Pik Salami və Seqed Paprika" muzeyini, açıq hava teatrlarını misal göstərmək olar. "Mura Ferens" muzeyi 1896-cı ildə istifadəyə verilmişdir. Burada müxtəlif arxeoqrafik, etnoqrafik, tarixi və təbiət elmləri sahəsində edilən araşdırmalar nəticəsində əldə edilmiş eksponatlarla yanaşı, Mura Ferensin xatirə otağı da vardır. Seqed sinaqoqu- 1907-ci ildə yəhudi əsilli macar memar Liput Baumhorn tərəfindən yaradılan sinaqoq modernizmin ən bənzərsiz nümunələrindən biridir.
Təhsili
Şəhərdə 62 baxça, 32 ibtidai məktəb, 18 orta məktəb fəaliyyət göstərir. Seqed şəhəri Macarıstanın cənubunda ən əhəmiyyətli təhsil mərkəzlərindən biridir. 1581-ci ildə inşa edilən Seqed Universiteti tələbələrin sayına görə Macarıstanda 2-ci böyük universitetdir. Akademik göstəricilərinə görə isə Avropanın 100 əsas universitetləri sırasına daxildir.
Qalereya
İstinadlar
- (unspecified title). Hungarian Central Statistical Office.
- Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (mac.). KSH, 2023.
- Sadık Müfit Bilge, Macaristanda Osmanlı Hakimiyyetinin ve İdari Teşkilatının Kuruluşu ve Gelişmesi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seqed mac Szeged Macaristanin Conqrad eyaletinde yerlesen en boyuk ucuncu seheri Bunda basqa eyaletin en boyuk regional merkezidir SeherSeqedmac SzegedBayraq Gerb46 15 18 sm e 20 08 42 s u Olke MacaristanTabesinde ConqradBasci Laslo BotkaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1498Ilk melumat 1183Sahesi 28 100 haMerkezin hundurluyu 75 mSaat qursagi Merkezi Avropa vaxti d UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 158 829 nef 1 yanvar 2023 Resmi dili Macar diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 36 62Poct indeksi 6720Digerszegedvaros huXeriteni goster gizle Seqed Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografi movqeyiSeqed Macaristanin cenub serheddinin yaxinliginda mensebinden cenubda Tisa cayinin her iki terefinde Karpat hovzesinin merkezinde yerlesir TarixiSeqed seheri antik dovrlerden yasayis meskeni olmusdur Ptolomey oz eserinde qedim seher olan Partiskum adli seherinin adini cekmisdir Ehtimal olunur ki o zamanlar bu erazide Qerbi Hun hokmdari Atilla meskunlasmisdi Seqed adina ilk defe Kral III Belanin hakimiyyeti dovrune aid bir senedde rast gelinir 1183 Monqollarin Avropaya hucumu neticesinde xarabaliga cevrilen seher sonralar yeniden insa edilmisdir I Luisin hakimiyyeti illerinde Cenubi Macaristanin en ehemiyyetli seheri olan Seqed cografi movqeyi baximdan osmanlilarin diqqet merkezinde idi 1526 ci ilde Osmanli qosunlarinin hucumuna merzu qalan seher sonradan Osmanlilarin Buda eyaletinin mentelerinden biri olmusdur Seher 1686 ci ile qeder Osmanlilarin tabeliyinde qalmisdir 1919 cu ilde neticesinde seher yeniden Macaristanin terkibine qatilmis 1920 ci ilde seherin yehudi nufuzu en yuksek seviyyesine catmisdir II Dunya muharibesi illerinde Seqed boyuk dagintilara meruz qaldi 6000 neferlik ehalinin icinde Yehudi vetendaslar hebs edildi ve Nasist dusergelerinde olduruldu 1944 cu ilde ise seher SSRI ordusu terefinden isgal edildi Kommunist isgali altindaki Seqed seheri o dovrde yungul senaye ve qida senayesi sahesinde Macaristanin esas seherlerinden birine cevrilmisdi Tekce Seqed olkenin petrol ehtiyacinin 67 i qarsilayirdi 1962 ci ilde seher Conqrad eyaletinin tabeliyine verildi Gunumuzde de olkenin turizm ve tehsil cehetden tez tez ziyaret edilen yerlerinden biridir TurizmiSeqed seheri turizm cehetden Macaristanin en ehemiyyetli seherlerinden biridir Seherin populyar tursit mekanlarina Mura Ferens muzeyini Seqed sinaqoqunu Pik Salami ve Seqed Paprika muzeyini aciq hava teatrlarini misal gostermek olar Mura Ferens muzeyi 1896 ci ilde istifadeye verilmisdir Burada muxtelif arxeoqrafik etnoqrafik tarixi ve tebiet elmleri sahesinde edilen arasdirmalar neticesinde elde edilmis eksponatlarla yanasi Mura Ferensin xatire otagi da vardir Seqed sinaqoqu 1907 ci ilde yehudi esilli macar memar Liput Baumhorn terefinden yaradilan sinaqoq modernizmin en benzersiz numunelerinden biridir TehsiliSeherde 62 baxca 32 ibtidai mekteb 18 orta mekteb fealiyyet gosterir Seqed seheri Macaristanin cenubunda en ehemiyyetli tehsil merkezlerinden biridir 1581 ci ilde insa edilen Seqed Universiteti telebelerin sayina gore Macaristanda 2 ci boyuk universitetdir Akademik gostericilerine gore ise Avropanin 100 esas universitetleri sirasina daxildir QalereyaIstinadlar unspecified title Hungarian Central Statistical Office Magyarorszag helysegnevtara Detailed Gazetteer of Hungary mac KSH 2023 Sadik Mufit Bilge Macaristanda Osmanli Hakimiyyetinin ve Idari Teskilatinin Kurulusu ve Gelismesi