Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Müizəddin Sultan Cahangir bəy Bayandur (?-1468) – Ağqoyunlu sultanı, hökmranlıq illəri (1444–1468).
| Sultan Cahangir bəy | |
|---|---|
| Müizəddin Sultan Cahangir bəy Bayandur | |
| Vəfat tarixi | |
Həyatı
Cəlaləddin Əli bəyin oğludur. Qara Yuluq Osman bəyin ölümündən sonra düyərlilər Misir məmluk sultanın əmri ilə Amid yörəsinə hücum etdilər. Bu hücumundan xəbər tutan Əli bəyin oğlu Cahangir bəy Amiddən çıxaraq düyərlilərin üstünə yürüdü. Gənc şahzadə təcrübəli adamlardan düşmən üstünə "Hazırlıqsız getmək olmaz" şəklində tövsiyələrinə qulaq asmadı. Buna görə də ağır bir vuruşmada ağqoyunlulardan çox adam qırıldı. Cahangir bəy isə bəzi yaxınları ilə birgə əsir düşdü. Göycə Musa bəy Düyərli Cahangir bəyi qandalladıb, Qahirəyə göndərdi. Cahangir bəy 840-cı ilin 17 məhərrəmində (1 avqust, 1436-cı il) Qahirəyə gətirildi. Ancaq sultan Bars bəy ağqoyunlu şahzadəsinə şəfqət göstərdi və atası tərəfindən sədaqətinin təminatı olaraq daha əvvəl göndərilmiş qardaşı Hüseyn bəylə birlikdə oturmalarına icazə verdi.
Cahangir bəy Bayandur əsirlikdən azad olandan sonra Nurəddin Həmzə bəyə qarşı vuruşmağa başladı.
Atası Əli bəydən sonra (H. 848; m. 1444) Ağqoyunlu tayfa ittifaqının başçısı olan Cahangir bəy Bayandur II Sultan Muradla əlaqə saxlayırdı. Atası kimi o da özünü Osmanlı sultanın "mülazimi" olduğunu bildirir, "Bizim məmləkətimiz də (elə) sizindir və bu ev ilə birdir" kimi cümlələr yazmaqla ona öz səmimi münasibətlərini bildirmişdi. Çox geçmədən onunla qardaşı Həsən bəy arasında nifaq yarandı. Nəticədə Diyarbəkr qalası və Mardin Cahangir bəyin əlindən çıxdı. Tarixi bilgilərə görə, anaları Sara xatunun işə qarışması sayəsində qardaşlar arasında barışıq yarandı.
Cahangir bəy sonralar qardaşı Həsən bəyə kömək edərək Osmanlılara qarşı vuruşdu. 1451-ci ildə Qaraqoyunlulara sərkərdəsi Rüstəm bəy Tərxan oğlu Mardinə hücum edəndə mardinlilər üsyan edib, şəhəri qarqoyunlulara təhvil verdilər. Buna baxmayaraq qaraqoyunlular şəhər əhlini qılıncdan keçirib, yağmaladılar.
1453–1454-cü illərdə Sultan Cahanşah bəy Sultan Cahangir bəylə razılığa gəlib, Mardini qaytardı və ona taxt tac uğrunda mübarizəyə başlanmasında köməklik göstərdi. Lakin Həsən bəy onu məğlub etdi.
Ailəsi
Sultan Cahangir bəy əmisi Sultan Həmzə bəyin qızı Şahsultan bəyimlə evlənmişdi. Murad mirzə, Əlican mirzə (Əlixan mirzə), Ibrahim bəy, Osman bəy, Qasım bəy, Həmzə mirzə adlı oğulları vardı.
İstinadlar
- Faruq Sumer. Oğuzlar. Bakı. 1992. səh. 251.
- Şahin Fazil Fərzəlibəyli, Azərbaycan və Osmanlı imperiyası, Bakı. 1995. səh. 29.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muizeddin Sultan Cahangir bey Bayandur 1468 Agqoyunlu sultani hokmranliq illeri 1444 1468 Sultan Cahangir beyMuizeddin Sultan Cahangir bey BayandurVefat tarixi 1468HeyatiCelaleddin Eli beyin ogludur Qara Yuluq Osman beyin olumunden sonra duyerliler Misir memluk sultanin emri ile Amid yoresine hucum etdiler Bu hucumundan xeber tutan Eli beyin oglu Cahangir bey Amidden cixaraq duyerlilerin ustune yurudu Genc sahzade tecrubeli adamlardan dusmen ustune Hazirliqsiz getmek olmaz seklinde tovsiyelerine qulaq asmadi Buna gore de agir bir vurusmada agqoyunlulardan cox adam qirildi Cahangir bey ise bezi yaxinlari ile birge esir dusdu Goyce Musa bey Duyerli Cahangir beyi qandalladib Qahireye gonderdi Cahangir bey 840 ci ilin 17 meherreminde 1 avqust 1436 ci il Qahireye getirildi Ancaq sultan Bars bey agqoyunlu sahzadesine sefqet gosterdi ve atasi terefinden sedaqetinin teminati olaraq daha evvel gonderilmis qardasi Huseyn beyle birlikde oturmalarina icaze verdi Cahangir bey Bayandur esirlikden azad olandan sonra Nureddin Hemze beye qarsi vurusmaga basladi Atasi Eli beyden sonra H 848 m 1444 Agqoyunlu tayfa ittifaqinin bascisi olan Cahangir bey Bayandur II Sultan Muradla elaqe saxlayirdi Atasi kimi o da ozunu Osmanli sultanin mulazimi oldugunu bildirir Bizim memleketimiz de ele sizindir ve bu ev ile birdir kimi cumleler yazmaqla ona oz semimi munasibetlerini bildirmisdi Cox gecmeden onunla qardasi Hesen bey arasinda nifaq yarandi Neticede Diyarbekr qalasi ve Mardin Cahangir beyin elinden cixdi Tarixi bilgilere gore analari Sara xatunun ise qarismasi sayesinde qardaslar arasinda barisiq yarandi Cahangir bey sonralar qardasi Hesen beye komek ederek Osmanlilara qarsi vurusdu 1451 ci ilde Qaraqoyunlulara serkerdesi Rustem bey Terxan oglu Mardine hucum edende mardinliler usyan edib seheri qarqoyunlulara tehvil verdiler Buna baxmayaraq qaraqoyunlular seher ehlini qilincdan kecirib yagmaladilar 1453 1454 cu illerde Sultan Cahansah bey Sultan Cahangir beyle raziliga gelib Mardini qaytardi ve ona taxt tac ugrunda mubarizeye baslanmasinda komeklik gosterdi Lakin Hesen bey onu meglub etdi AilesiSultan Cahangir bey emisi Sultan Hemze beyin qizi Sahsultan beyimle evlenmisdi Murad mirze Elican mirze Elixan mirze Ibrahim bey Osman bey Qasim bey Hemze mirze adli ogullari vardi IstinadlarFaruq Sumer Oguzlar Baki 1992 seh 251 Sahin Fazil Ferzelibeyli Azerbaycan ve Osmanli imperiyasi Baki 1995 seh 29 Hemcinin baxBayandur eli Agqoyunlular