Statistik analz - riyazi statistikanın bölməsi olub, texnoloji proseslər haqqında əldə olunan statistik verilənlərin emalı üçün istifadə olunur. Eksperimentlərin nəticələrinin dəyərləndirilməsi riyazi statistikanın köməyi ilə qoyulmuş hipotezin yoxlanmasına əsaslanır. Məsələn, müxtəlif sınaq şəraitində iki, bir-birindən asılı olmayan müxtəlif tədqiqatçılar tərəfindən eyni parametrin ölçülməsindən alınan nəticələrin üst-üstə düşməsini yoxlamağı buna aid etmək olar. Hər iki ölçmə sırası üçün hesablanan orta qiymət və disperisya məlum olduqdan sonra onlar haqqında nə fikir yürütmək olar? Bu sualın cavabını ölçmə xətasını nəzərə almaqla ehtimalla vermək olar. Yoxlanılan hipotezeksperimentlərin təsviri üçün istifadə olunan fiziki modelin tətbiqinin düzgünlüyü ilə bağlanıla bilər. Model, ölçülən parametrlər arasında funskional asılılığı nəzəri deyə bildiyi üçün eksperimental asılılıqların statsitik analizi bu modelin düzgünlüyü aşkar etməyə imkan verir. Burada nəticə çıxarmaq üçün qoyulmuş hipotezin ödənilməsi və ya ödənilməməsi şərtlərindən asılı olaraq, özündə müxtəlif statistik meyyarları cəmləşdirən ehtimal yanaşmaya əsaslanır. İstənilən halda aparılmış eksperimentlərin sayəsində konkret ehtimallar hesablanır. Ona görə də, ehtimal meyyarlarına söykənən statsitika konkret cavab vermir.
Normal paylanmış x parametrinin x1, x2,.....,xn qiymətlərindən ibarət nəticəyə baxaq. xort=x0 hipotezi yoxlanılır. Burada xo ölçülən parametrin verilmiş qiymətidir, ya hesabi yolla, ya cədvəllərdən seçilir. xor eksperiment nəticələrinin ədədi ortasıdır. Bu iki qiymətin bir-bri ilə yoxlanması zamanı alınan fərqin təsadüfi olaraq ölçmə zamanı yaranan xətaların səbəbkar olması ehtimal artır. Ona görə də, bunun üçün işlənmiş xüsusi üsullardan istifadə olunur. Bunlardan biri Student paylanması və ya Student meyyarıdır. Nəzəri və eksperimentlərdən alınmış orta qiymətlərin dispersiyaya (siqma) nisbəti Studen meyyarı (t) ilə səciyyələndirilir:
Student meyyarı bu iki qiymətin bir-birindən meyillənməsinin həddini dəyərləndirməyə imkan verir. Bunun üçün →inam intervalından istifadə olunur. İnam intervalı ediləbiləcək xətanın ehtimalına (α) əsaslanır. α-nın qiyməti böyüdükcə inam intervalının da qiyməti böyüyüyr. Əgər hesablanmış t qiyməti inam intervalına düşürsə, onda xor və x0 qiymətlərinin ehtimalı ilə üst-üstə düşməsi hipotezi təsdiq olunur, əks halda hipotez qəbul edilmir. Student meyyarı təsadüfi təsirlərlə müşaiyət olunan proseslərin tədqiqi və onların statistk analizində geniş tətbiq olunur. Onun qiyməti xəta ehtimalı α-dan və dispersiyanın hesablanması üçün istifadə olunmuş sınaqların sayından asılı olaraq cədvəl şəklində verilir.
Mənbə
Əliyev, R. Maşınqayırma leksikonu. Bakı: Apostroff, I hissə, 2012.427 s.
Şahbazov, Ə. Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika: ali məktəblər üçün dərslik / red. M. Bunyatov. Bakı: Maarif, 1973. 577s.
Oktyabr 09, 2021
statistik, analiz, statistik, analz, riyazi, statistikanın, bölməsi, olub, texnoloji, proseslər, haqqında, əldə, olunan, statistik, verilənlərin, emalı, üçün, istifadə, olunur, eksperimentlərin, nəticələrinin, dəyərləndirilməsi, riyazi, statistikanın, köməyi, . Statistik analz riyazi statistikanin bolmesi olub texnoloji prosesler haqqinda elde olunan statistik verilenlerin emali ucun istifade olunur Eksperimentlerin neticelerinin deyerlendirilmesi riyazi statistikanin komeyi ile qoyulmus hipotezin yoxlanmasina esaslanir Meselen muxtelif sinaq seraitinde iki bir birinden asili olmayan muxtelif tedqiqatcilar terefinden eyni parametrin olculmesinden alinan neticelerin ust uste dusmesini yoxlamagi buna aid etmek olar Her iki olcme sirasi ucun hesablanan orta qiymet ve disperisya melum olduqdan sonra onlar haqqinda ne fikir yurutmek olar Bu sualin cavabini olcme xetasini nezere almaqla ehtimalla vermek olar Yoxlanilan hipotez eksperimentlerin tesviri ucun istifade olunan fiziki modelin tetbiqinin duzgunluyu ile baglanila biler Model olculen parametrler arasinda funskional asililigi nezeri deye bildiyi ucun eksperimental asililiqlarin statsitik analizi bu modelin duzgunluyu askar etmeye imkan verir Burada netice cixarmaq ucun qoyulmus hipotezin odenilmesi ve ya odenilmemesi sertlerinden asili olaraq ozunde muxtelif statistik meyyarlari cemlesdiren ehtimal yanasmaya esaslanir Istenilen halda aparilmis eksperimentlerin sayesinde konkret ehtimallar hesablanir Ona gore de ehtimal meyyarlarina soykenen statsitika konkret cavab vermir Normal paylanmis x parametrinin x1 x2 xn qiymetlerinden ibaret neticeye baxaq xort x0 hipotezi yoxlanilir Burada xo olculen parametrin verilmis qiymetidir ya hesabi yolla ya cedvellerden secilir xor eksperiment neticelerinin ededi ortasidir Bu iki qiymetin bir bri ile yoxlanmasi zamani alinan ferqin tesadufi olaraq olcme zamani yaranan xetalarin sebebkar olmasi ehtimal artir Ona gore de bunun ucun islenmis xususi usullardan istifade olunur Bunlardan biri Student paylanmasi ve ya Student meyyaridir Nezeri ve eksperimentlerden alinmis orta qiymetlerin dispersiyaya siqma nisbeti Studen meyyari t ile seciyyelendirilir t X m s X n displaystyle t frac overline X m s X sqrt n Student meyyari bu iki qiymetin bir birinden meyillenmesinin heddini deyerlendirmeye imkan verir Bunun ucun inam intervalindan istifade olunur Inam intervali edilebilecek xetanin ehtimalina a esaslanir a nin qiymeti boyudukce inam intervalinin da qiymeti boyuyuyr Eger hesablanmis t qiymeti inam intervalina dusurse onda xor ve x0 qiymetlerinin ehtimali ile ust uste dusmesi hipotezi tesdiq olunur eks halda hipotez qebul edilmir Student meyyari tesadufi tesirlerle musaiyet olunan proseslerin tedqiqi ve onlarin statistk analizinde genis tetbiq olunur Onun qiymeti xeta ehtimali a dan ve dispersiyanin hesablanmasi ucun istifade olunmus sinaqlarin sayindan asili olaraq cedvel seklinde verilir Menbe RedakteEliyev R Masinqayirma leksikonu Baki Apostroff I hisse 2012 427 s Sahbazov E Ehtimal nezeriyyesi ve riyazi statistika ali mektebler ucun derslik red M Bunyatov Baki Maarif 1973 577s Menbe https az wikipedia org w index php title Statistik analiz amp oldid 3258780, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
