fbpx
Wikipedia

Simsiz şəbəkə

Yaşadığımız bu illərdə informasiya texnologiyalarını yüksəlişi bizdə müəyyən asılılıqlar yaratdı.Bəzi insanlar həmişə şəbəkədə olmaq ehtiyacı hiss edirlər.Mobil istifadəçilər,tablet istifadəçiləri nə hörülmüş cüt,nə coax kabel və nə də fiber optik kabellərdən istifadə etmirlər.İnsanlar informasiyaları laptop,qol saatlarından və cibə yerləşə biləcək cihazlardan təmin etmək istəyirlər.Bu halda onlar adətən hər hansı bir sərhədi kommunikasiya əhatəsində qalmaq istəmirlər.Bu halda tək ideal kommunikasiya üsulu simsiz qoşulma (simsiz rabitədir).Simsiz qoşulma zamanı istifadəçilər qlobal şəbəkədən "istənilən yerdə" istifadə edə bilirlər.Simsiz qoşulmanın stabil cihaz istifadəsilə əldə edilən kommunikasiyadan üstünlüklər var.Misal üçün hər hansi bir tikilinin rabitəsi üçün dağ,bataqlıq və digər ərazilərdən fiber optik kabelin istifadəsi əlverişli deyil.Bu zaman simsiz qoşulmadan istifadə etmək daha asan olacaqdır.Bu kommunikasiya ilk oaraq Havai adalarında tətbiq olundu.Sakit okeanda olan adalar yaşayan istifadəçilərin kommunikasiyasında kabel istifadə oluna bilməzdi.

Simsiz kommunikasiyanın tarixi inkişafı

Bu inkişaf çox uzun mərhələləridir.Bir neçə əsas kəşfləri sadalayaq-

1807 – Fransız riyaziyyatçısı J. B. J. Furye Furye teoremini yaratdı

1847 – Alman psixoloqu və fiziki Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz elektrik rəqsi ideasını irəli sürdü.

1857 – Feddersen 1847-ci ildə Helmholtz-un irəli sürdüyü dövrənin elektrik rezonansı tezliyini ekperimental olaraq təsdiqlədi

1864 – Şotlandiyalı riyaziyyatçı və fizik Maksvel İşığın nəzəriyyəsi və elektromaqnit sahəsinin ümumi tənliklərini inkişaf etdirmişdi.O bu haqda 20 tənlik yaratmışdı.

1885 – Tomas Edison elektrostatik induksiya vasitəsilə simsiz kommunikasiya sistemlərini patentləşdirdi.

1899 – Markon ilk dəfə olaraq Fransadan İngiltereye ilk beynəlxalq simsiz mesajı göndərdi.

1990 – WWW inkişaf etdirildi.

Elektromaqnit spektr

Elektronlar hərəkət edəndə elektromaqnit dalğalar yaradırlar və bu dalğalar mühitdə yayılırlar (hətta vakuum da belə).Bu haqda ilk fikirləri britaniyalı fizik J.C.Maksvell 1865-ci ildə irəli sürdü.Nəzəriyyəsini isə ilk dəfə alman fiziki Hertz 1887-ci ildə verdi.Dalğanın bir saniyədəki rəqs sayına tezlik deyilir, f hərfi ilə işarə olunur və Hertz-in şərəfinə vahidi Hz -dir.İki dalğanın amplitudları arasındakı məsafə dalğa uzunluğu adlanır və yunan hərfi olan lambda ( λ ) ilə işarə olunur.Vakuumda bütün elektromaqnit dalğalar tezliyindən asılı olmayaraq eyni sürətlə yayılır.Bu sürət işıq sürəti adlanır və c hərfi ilə işarə olunur.Bu sürət təxminən 3x10^8 m/san -dir.Bu isə 1 nanosaniyədə 30 sm məsafə qət etmək deməkdir.Mis və ya fiber kommunikasiyada bu sürətin 2/3 və ya daha az sürətdən söz gedir.Heç bir siqnal və ya obyekt bu sürətdən yüksək sürətə malik ola bilməz. f, λ və c -nin arasındakı asılılıq isə belədir.-

λxf=c

c-nin sabit olduğunu qəbul etsək,onda əgər λ bilsək f-i və ya f-i bilsək λ tapa bilərik.Əgər λ metrlə ölçülürsə,onda tezlik isə MHz ilə ölçüləcək.Spektrin radio,mikrodalğa,infraqırmızı və görünən işıq dalğalarının amplitudlarını,faza və tezliklərini modulyasiya etməklə kommunikasiyada istifadə etmək olar.X-ray,ultrabənövşəyi və qamma şüaları bunun üçün daha yaxşı olardı.Ancaq bu dalğaları idarə etmək,yaratmaq və qəbul etmək çətindir.Və bu şüalar canlılar üçün zərərlidir.Amma onlar həm maneələri yaxşı keçə bilir , həm də yüksək tezliklər var.Şəkildə göstərildiyi kimi LF,MF,HD dalğaları dalğa uzunluqlarına görə fərqlənirlər.(adları isə onların tezliklərini göstərir).

İnformasiyanın ötülürməsi elektromaqnit dalğanın enerjisi və ötürmə zolağından asılıdır.Şəkildə nə üçün fiber optik kabellərdən istifadə olunması nı anlamaq olar.Bir çox kommunikasiyada sıx tezlik zolağında olan dalğalardan (və ya siqnal) istifadə olunur.Çünki sıx tezlik zolağında tezliklər daha səmərəli qəbul olunur və informasiya daha yaxşı qəbul olunur. Amma bəzi xüsusi hallarda geniş tezlik zolağında olan dalğalardan da istifadə olunur.Xüsusi hallarda üç metod var-

Tezlik sıçrayışları ilə yayılan spektr

Bu metodda ötürücü dalğanın tezliyini bir tezlikdən digər tezliyə saniyədə yüzlərlə dəfə sıçradır.Bu metod əsasən hərbi kommunikasiyada istifadə olunur.Bu metoddan istifadədə həmçinin yüksək müqavimət yaranır və bu müqavimət digər tezlik zolağından gələn siqnallar ilə qarışmasına və qəbuledicinin kommunikasiyanı kəsməsinə imkan vermir Kommunikasiyada maneə yaratmaq imkansıza yaxındır və informasiyanın dedektə olunması çox çətindir.Bu metodun geniş istifadəsinə Bluetooth və 802.11 kommunikasiyaların keçmis versiyalarını misal göstərmək olar.

Birbaşa ardıcıl yayılan spektr

Bu metodda geniş tezlik zolağında olan dalğaları ardıcıl olaraq yayılır və onlar kod ardıcıllığı yaradırlar.Bu metodda kodlar müxtəlif ola bilər.Bu kodlar CDMA metodu ilə kodlanır.Metod 3G telefon şəbəkələri və GPS texnologiyasının əsasını təşkil edir.Bəzi xüsusiyyətləri ilə 802.11b simsiz lokal kompüter şəbəkələrində də istifadə olunub.Bu metoddan ticari məqsədlər üçün olaraq geniş istifadə olunur.Səbəb isə çoxlu sinqalı eyni tezlik zolağından playlaşmağa imkan verməsidir.

Ultra geniş tezlik zolağı

Bu metodda cəld şəkildə pulsasiyalar göndərilir.Bu pulsasiyalar geniş tezlik zolağında yayılaraq siqnal göndərirlər.Və 500 MHz tezliyinə malik olan siqnallar müəyyən olunur.Sürətli pulsasiya ötürülməsi zamanı siqnal sıx şəkildə geniş tezlik zolağında yayılır.Ultra geniş tezlik zolağı metodunda yüksək dərəcədə kommunikasiya üçün potensiali var.Çünki geniş tezlik zolağından yayıldığı üçün digər sıx tezlik zolağından yayılan siqnallardan olan əlavə müdaxilələrə daha çox dözümlüdür.

Radio ötürmə

Radio dalğalar asan generasiya olunur,uzun məsafələrə yayıla bilir və maneələri asan keçə bilir. Bu səbədən radio dalğalar kommunikasiyada geniş istifadə olunur.Onlar mənbədən bütün istiqamətlərə yayılırlar.Ötürücü və qəbuledicinin fiziki olaraq harda olması bu ötürmədə fərq etmir.Amma bu xarakteristika pis nəticələr də doğura bilir.1970-ci ildə General Motors şirkti yeni Cadillac avtomobillərini kompüter idarəli antilock əyləcindən istifadə etməyi qərarlaşdırdı.Sürücü əyləci basanda kompüter əyləci kilidləmək yerinə əyləci açıb-bağlayırdı.Bir gün bir Ohio Highway şirkətinin işçisi qərargahla yeni mobil radio baş qərargahı çağırmaq üçün yeni mobil radio istifadə etməyə başladı və birdən onun yanında Cadillac-ın sürücüsü idarəetməni itirdi. Aşağı tezliyə malik olduqları üçün maneələri asan keçə bilirlər.Amma məsafə artdıqca dalğaların enerjisi kəskin şəkildə azalır.Bu isə yol itkisi adlanır.Radio ötürmə həm də yağış və digər faktorlarda zəifləyə bilir.Və motor və elektrik cihazları tərəfindən müdaxiləyə məruz qala bilir.VLF,LF və MF zolaqlarında radio dalğalar yeri təqib edir.Və tezlik artdıqca onların enerjisi azalır.Məhz buna görə də Boston AM radio stansiyasındakı MF zolağında olan yayınlara New Yorkdan qoşulmaq olmur. HF və VHF zolaqlarındakı dalğalar isə yer tərəfindən udulur.Ancaq ionosferə çatan dalğaların bir hissəsi sınaraq qəbuledici tərəfindən qəbul oluna bilir.Və burada enerjisi artmış dalğalar uzaq məsafələrə yayıla bilir.Bu səbəbdən həvəskar radio stansiyalarda bu zolaqda olan radio dalğalardan istifadə olunur.

Mikrodalğalı ötürmə

Mikrodalğalar bir xətt üzrə yayılır.Parabolik antena (tanış olan peyk televizor qabığı kimi) bütün enerjiyi kiçik bir şüa mənbəyə çevirərək, daha yüksək bir sinyal-səs-küy nisbətini verir, lakin mütləq ötürücü və qəbuledici antenaların bir-biri ilə dəqiq uyğunlaşdırılması lazımdır.Bunun üçün qüllələr hündür olmalıdır.Əgər hündür olmazsa,onda dalğalar yer tərəfində udulur.Və uzun məsafələr ötürülməsi üçün isə retranslyatorlar olmalıdır.Və hər bir retranslyator arasındakı məsafə təxminən qüllənin uzunluğunun kvadratı qədər olmalıdır.Radio dalğalardan fərqli olaraq mikrodalğalar obyektləri çox da yaxşı keçə bilmir.Və buna görə fokuslanmış dalğalar bəzən gecikə bilir.Və bəzən bu informasiyanın düzgün qəbul edilməsinə maneə törədir. Nəticə olaraq mikrodalğali kommunikasiya uzun məsafəli telefon kommunikasiyasında,televizor yayımları və digərlərində geniş istifadə olunur.Onun fiberdən üstün bir neçə cəhəti var. İlki kabellərdən istifadə olunmamasıdır. Hər 50 kilometrlik torpaq sahəsinin kiçik bir hissəsini satın alıb üzərinə mikrodalğalı qüllə qoyaraq, telefon sistemi yaratmaq olar. Burdan MCI şirkətinin necə uzun məsafəli telefon kommunikasiya şirkəti ola bildiyini anlamaq olar.

İdarə olunmayan infraqırmızı ötürmə

İdarə olunmayan infraqırmızı ötürmə daha çox qısa məsafələrdə istifadə olunur.Televizorların pultları,VSR və digər cihazlarda bu ötürmədən istifadə olunur.Bu ötürmə zamanı siqnallar obyektləri keçə bilmir.Məhz bu səbəbdən binada olan qonşular bir-birlərinin televizorlarını idarə edə bilmirlər.Və ucuz və sadəliyi bu ötürmənin xüsusi sahələrdə stifadə olunmasına zəmin yaradır.

Optik ötürmə

Optik ötürmə görünən,infraqırmızı və ultraviolet işıq vasitəsilə siqnalları daşıyan kommunikasiya formasıdır.

Görünən zolaqda olan optik kommunikasiya adətən görənən optik kommunikasiya adlanır.Bu kommunikasiya sisteminin üstün cəhəti insan gözünün görmədiyi yüksək sürətlə döyünən işıq diodlarıdır . VLC can be possibly used in a wide range of applications including wireless local area networks, wireless personal area networks and vehicular networks among others.Bu sistemləri simsiz lokal kompüter şəbəkələrində istifadə etmək olar.Digər tərəfdən, boş ərazilərdə optik (FSO) sistemləri IR tezliklərdə (750-1600 nm) fəaliyyət göstərir. Bu sistemlər tipik olaraq lazer transmitterlərdən istifadə edir.Həmçinin son bərk optik mənbə və qəbuledicilərin inkişafı nəticəsində ultaraviolet kommunikasiyasına da maraq artıb.(200–280 nm).

İdarə olunmayan optik siqnallar əsrlərdir istifadə olunur.Buna iki evin üzərindəki lazer sayğacları ilə lokal kompüter şəbəkəsini yaratmağı misal göstərmək olar.Lazerlər tek istiqamətlidirlər.Buna görədə qəbuledicidə fotodedektor lazımdır.Bu ötürmədə xarici faktorların (temperatur,hava şəraiti,duman ,külək və s.) böyük təsiri olur.

Ötürmə aralığına görə simsiz işıq sistemləri 5 kateqoriyada tətbiq tətbiq olunur və öyrənilir-

1.Ultra qısa-bu aralıqda yaxın yerləşdirilmiş çiplər arasında əlaqə,ötürmə və s. öyrənilir

2.Qısa - sualtı kommunikasiya,Simsiz şəxsi kompüter şəbəkələri və s. şəbəkələrdə istifadə olunur.

3.Orta-Qapalı simsiz lokal şəbəkələrdə İR və Gİ kommunikasiyası və s. öyrənilir

4.Uzun- FSO sistemlərində öyrənilir.

5.Ultra uzun - Peyk kommunikasiyasında və s. öyrənilir.

İstifadə olunan qaynaq

Andrew S. Tanenbaum, David J. Wetherall, Computer Networks, 5th edition, 2010.

http://www.microwavejournal.com/articles/24759 məqaləsi

simsiz, şəbəkə, yaşadığımız, illərdə, informasiya, texnologiyalarını, yüksəlişi, bizdə, müəyyən, asılılıqlar, yaratdı, bəzi, insanlar, həmişə, şəbəkədə, olmaq, ehtiyacı, hiss, edirlər, mobil, istifadəçilər, tablet, istifadəçiləri, hörülmüş, cüt, coax, kabel, f. Yasadigimiz bu illerde informasiya texnologiyalarini yukselisi bizde mueyyen asililiqlar yaratdi Bezi insanlar hemise sebekede olmaq ehtiyaci hiss edirler Mobil istifadeciler tablet istifadecileri ne horulmus cut ne coax kabel ve ne de fiber optik kabellerden istifade etmirler Insanlar informasiyalari laptop qol saatlarindan ve cibe yerlese bilecek cihazlardan temin etmek isteyirler Bu halda onlar adeten her hansi bir serhedi kommunikasiya ehatesinde qalmaq istemirler Bu halda tek ideal kommunikasiya usulu simsiz qosulma simsiz rabitedir Simsiz qosulma zamani istifadeciler qlobal sebekeden istenilen yerde istifade ede bilirler Simsiz qosulmanin stabil cihaz istifadesile elde edilen kommunikasiyadan ustunlukler var Misal ucun her hansi bir tikilinin rabitesi ucun dag bataqliq ve diger erazilerden fiber optik kabelin istifadesi elverisli deyil Bu zaman simsiz qosulmadan istifade etmek daha asan olacaqdir Bu kommunikasiya ilk oaraq Havai adalarinda tetbiq olundu Sakit okeanda olan adalar yasayan istifadecilerin kommunikasiyasinda kabel istifade oluna bilmezdi Mundericat 1 Simsiz kommunikasiyanin tarixi inkisafi 2 Elektromaqnit spektr 2 1 Tezlik sicrayislari ile yayilan spektr 2 2 Birbasa ardicil yayilan spektr 2 3 Ultra genis tezlik zolagi 3 Radio oturme 4 Mikrodalgali oturme 5 Idare olunmayan infraqirmizi oturme 6 Optik oturme 7 Istifade olunan qaynaqSimsiz kommunikasiyanin tarixi inkisafiBu inkisaf cox uzun merheleleridir Bir nece esas kesfleri sadalayaq 1807 Fransiz riyaziyyatcisi J B J Furye Furye teoremini yaratdi1847 Alman psixoloqu ve fiziki Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz elektrik reqsi ideasini ireli surdu 1857 Feddersen 1847 ci ilde Helmholtz un ireli surduyu dovrenin elektrik rezonansi tezliyini ekperimental olaraq tesdiqledi1864 Sotlandiyali riyaziyyatci ve fizik Maksvel Isigin nezeriyyesi ve elektromaqnit sahesinin umumi tenliklerini inkisaf etdirmisdi O bu haqda 20 tenlik yaratmisdi 1885 Tomas Edison elektrostatik induksiya vasitesile simsiz kommunikasiya sistemlerini patentlesdirdi 1899 Markon ilk defe olaraq Fransadan Ingiltereye ilk beynelxalq simsiz mesaji gonderdi 1990 WWW inkisaf etdirildi Elektromaqnit spektr Elektronlar hereket edende elektromaqnit dalgalar yaradirlar ve bu dalgalar muhitde yayilirlar hetta vakuum da bele Bu haqda ilk fikirleri britaniyali fizik J C Maksvell 1865 ci ilde ireli surdu Nezeriyyesini ise ilk defe alman fiziki Hertz 1887 ci ilde verdi Dalganin bir saniyedeki reqs sayina tezlik deyilir f herfi ile isare olunur ve Hertz in serefine vahidi Hz dir Iki dalganin amplitudlari arasindaki mesafe dalga uzunlugu adlanir ve yunan herfi olan lambda l ile isare olunur Vakuumda butun elektromaqnit dalgalar tezliyinden asili olmayaraq eyni suretle yayilir Bu suret isiq sureti adlanir ve c herfi ile isare olunur Bu suret texminen 3x10 8 m san dir Bu ise 1 nanosaniyede 30 sm mesafe qet etmek demekdir Mis ve ya fiber kommunikasiyada bu suretin 2 3 ve ya daha az suretden soz gedir Hec bir siqnal ve ya obyekt bu suretden yuksek surete malik ola bilmez f l ve c nin arasindaki asililiq ise beledir lxf cc nin sabit oldugunu qebul etsek onda eger l bilsek f i ve ya f i bilsek l tapa bilerik Eger l metrle olculurse onda tezlik ise MHz ile olculecek Spektrin radio mikrodalga infraqirmizi ve gorunen isiq dalgalarinin amplitudlarini faza ve tezliklerini modulyasiya etmekle kommunikasiyada istifade etmek olar X ray ultrabenovseyi ve qamma sualari bunun ucun daha yaxsi olardi Ancaq bu dalgalari idare etmek yaratmaq ve qebul etmek cetindir Ve bu sualar canlilar ucun zererlidir Amma onlar hem maneeleri yaxsi kece bilir hem de yuksek tezlikler var Sekilde gosterildiyi kimi LF MF HD dalgalari dalga uzunluqlarina gore ferqlenirler adlari ise onlarin tezliklerini gosterir Informasiyanin otulurmesi elektromaqnit dalganin enerjisi ve oturme zolagindan asilidir Sekilde ne ucun fiber optik kabellerden istifade olunmasi ni anlamaq olar Bir cox kommunikasiyada six tezlik zolaginda olan dalgalardan ve ya siqnal istifade olunur Cunki six tezlik zolaginda tezlikler daha semereli qebul olunur ve informasiya daha yaxsi qebul olunur Amma bezi xususi hallarda genis tezlik zolaginda olan dalgalardan da istifade olunur Xususi hallarda uc metod var Tezlik sicrayislari ile yayilan spektr Bu metodda oturucu dalganin tezliyini bir tezlikden diger tezliye saniyede yuzlerle defe sicradir Bu metod esasen herbi kommunikasiyada istifade olunur Bu metoddan istifadede hemcinin yuksek muqavimet yaranir ve bu muqavimet diger tezlik zolagindan gelen siqnallar ile qarismasina ve qebuledicinin kommunikasiyani kesmesine imkan vermir Kommunikasiyada manee yaratmaq imkansiza yaxindir ve informasiyanin dedekte olunmasi cox cetindir Bu metodun genis istifadesine Bluetooth ve 802 11 kommunikasiyalarin kecmis versiyalarini misal gostermek olar Birbasa ardicil yayilan spektr Bu metodda genis tezlik zolaginda olan dalgalari ardicil olaraq yayilir ve onlar kod ardicilligi yaradirlar Bu metodda kodlar muxtelif ola biler Bu kodlar CDMA metodu ile kodlanir Metod 3G telefon sebekeleri ve GPS texnologiyasinin esasini teskil edir Bezi xususiyyetleri ile 802 11b simsiz lokal komputer sebekelerinde de istifade olunub Bu metoddan ticari meqsedler ucun olaraq genis istifade olunur Sebeb ise coxlu sinqali eyni tezlik zolagindan playlasmaga imkan vermesidir Ultra genis tezlik zolagi Bu metodda celd sekilde pulsasiyalar gonderilir Bu pulsasiyalar genis tezlik zolaginda yayilaraq siqnal gonderirler Ve 500 MHz tezliyine malik olan siqnallar mueyyen olunur Suretli pulsasiya oturulmesi zamani siqnal six sekilde genis tezlik zolaginda yayilir Ultra genis tezlik zolagi metodunda yuksek derecede kommunikasiya ucun potensiali var Cunki genis tezlik zolagindan yayildigi ucun diger six tezlik zolagindan yayilan siqnallardan olan elave mudaxilelere daha cox dozumludur Radio oturmeRadio dalgalar asan generasiya olunur uzun mesafelere yayila bilir ve maneeleri asan kece bilir Bu sebeden radio dalgalar kommunikasiyada genis istifade olunur Onlar menbeden butun istiqametlere yayilirlar Oturucu ve qebuledicinin fiziki olaraq harda olmasi bu oturmede ferq etmir Amma bu xarakteristika pis neticeler de dogura bilir 1970 ci ilde General Motors sirkti yeni Cadillac avtomobillerini komputer idareli antilock eylecinden istifade etmeyi qerarlasdirdi Surucu eyleci basanda komputer eyleci kilidlemek yerine eyleci acib baglayirdi Bir gun bir Ohio Highway sirketinin iscisi qerargahla yeni mobil radio bas qerargahi cagirmaq ucun yeni mobil radio istifade etmeye basladi ve birden onun yaninda Cadillac in surucusu idareetmeni itirdi Asagi tezliye malik olduqlari ucun maneeleri asan kece bilirler Amma mesafe artdiqca dalgalarin enerjisi keskin sekilde azalir Bu ise yol itkisi adlanir Radio oturme hem de yagis ve diger faktorlarda zeifleye bilir Ve motor ve elektrik cihazlari terefinden mudaxileye meruz qala bilir VLF LF ve MF zolaqlarinda radio dalgalar yeri teqib edir Ve tezlik artdiqca onlarin enerjisi azalir Mehz buna gore de Boston AM radio stansiyasindaki MF zolaginda olan yayinlara New Yorkdan qosulmaq olmur HF ve VHF zolaqlarindaki dalgalar ise yer terefinden udulur Ancaq ionosfere catan dalgalarin bir hissesi sinaraq qebuledici terefinden qebul oluna bilir Ve burada enerjisi artmis dalgalar uzaq mesafelere yayila bilir Bu sebebden heveskar radio stansiyalarda bu zolaqda olan radio dalgalardan istifade olunur Mikrodalgali oturmeMikrodalgalar bir xett uzre yayilir Parabolik antena tanis olan peyk televizor qabigi kimi butun enerjiyi kicik bir sua menbeye cevirerek daha yuksek bir sinyal ses kuy nisbetini verir lakin mutleq oturucu ve qebuledici antenalarin bir biri ile deqiq uygunlasdirilmasi lazimdir Bunun ucun qulleler hundur olmalidir Eger hundur olmazsa onda dalgalar yer terefinde udulur Ve uzun mesafeler oturulmesi ucun ise retranslyatorlar olmalidir Ve her bir retranslyator arasindaki mesafe texminen qullenin uzunlugunun kvadrati qeder olmalidir Radio dalgalardan ferqli olaraq mikrodalgalar obyektleri cox da yaxsi kece bilmir Ve buna gore fokuslanmis dalgalar bezen gecike bilir Ve bezen bu informasiyanin duzgun qebul edilmesine manee toredir Netice olaraq mikrodalgali kommunikasiya uzun mesafeli telefon kommunikasiyasinda televizor yayimlari ve digerlerinde genis istifade olunur Onun fiberden ustun bir nece ceheti var Ilki kabellerden istifade olunmamasidir Her 50 kilometrlik torpaq sahesinin kicik bir hissesini satin alib uzerine mikrodalgali qulle qoyaraq telefon sistemi yaratmaq olar Burdan MCI sirketinin nece uzun mesafeli telefon kommunikasiya sirketi ola bildiyini anlamaq olar Idare olunmayan infraqirmizi oturmeIdare olunmayan infraqirmizi oturme daha cox qisa mesafelerde istifade olunur Televizorlarin pultlari VSR ve diger cihazlarda bu oturmeden istifade olunur Bu oturme zamani siqnallar obyektleri kece bilmir Mehz bu sebebden binada olan qonsular bir birlerinin televizorlarini idare ede bilmirler Ve ucuz ve sadeliyi bu oturmenin xususi sahelerde stifade olunmasina zemin yaradir Optik oturme Optik oturme gorunen infraqirmizi ve ultraviolet isiq vasitesile siqnallari dasiyan kommunikasiya formasidir Gorunen zolaqda olan optik kommunikasiya adeten gorenen optik kommunikasiya adlanir Bu kommunikasiya sisteminin ustun ceheti insan gozunun gormediyi yuksek suretle doyunen isiq diodlaridir VLC can be possibly used in a wide range of applications including wireless local area networks wireless personal area networks and vehicular networks among others Bu sistemleri simsiz lokal komputer sebekelerinde istifade etmek olar Diger terefden bos erazilerde optik FSO sistemleri IR tezliklerde 750 1600 nm fealiyyet gosterir Bu sistemler tipik olaraq lazer transmitterlerden istifade edir Hemcinin son berk optik menbe ve qebuledicilerin inkisafi neticesinde ultaraviolet kommunikasiyasina da maraq artib 200 280 nm Idare olunmayan optik siqnallar esrlerdir istifade olunur Buna iki evin uzerindeki lazer saygaclari ile lokal komputer sebekesini yaratmagi misal gostermek olar Lazerler tek istiqametlidirler Buna gorede qebuledicide fotodedektor lazimdir Bu oturmede xarici faktorlarin temperatur hava seraiti duman kulek ve s boyuk tesiri olur Oturme araligina gore simsiz isiq sistemleri 5 kateqoriyada tetbiq tetbiq olunur ve oyrenilir 1 Ultra qisa bu araliqda yaxin yerlesdirilmis cipler arasinda elaqe oturme ve s oyrenilir2 Qisa sualti kommunikasiya Simsiz sexsi komputer sebekeleri ve s sebekelerde istifade olunur 3 Orta Qapali simsiz lokal sebekelerde IR ve GI kommunikasiyasi ve s oyrenilir4 Uzun FSO sistemlerinde oyrenilir 5 Ultra uzun Peyk kommunikasiyasinda ve s oyrenilir Istifade olunan qaynaqAndrew S Tanenbaum David J Wetherall Computer Networks 5th edition 2010 http www microwavejournal com articles 24759 meqalesiMenbe https az wikipedia org w index php title Simsiz sebeke amp oldid 5925598, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.